بَاب
مَا يَقُولُ
إِذَا سَجَدَ
7. (Kişi) Secde
Ettiğinde Ne Söyler?
حَدَّثَنَا
مُسَدَّدٌ
حَدَّثَنَا
إِسْمَعِيلُ
حَدَّثَنَا
خَالِدٌ
الْحَذَّاءُ
عَنْ رَجُلٍ
عَنْ أَبِي
الْعَالِيَةِ
عَنْ
عَائِشَةَ
رَضِيَ
اللَّهُ عَنْهَا
قَالَتْ
كَانَ
رَسُولُ
اللَّهِ
صَلَّى اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
يَقُولُ فِي سُجُودِ
الْقُرْآنِ
بِاللَّيْلِ
يَقُولُ فِي
السَّجْدَةِ
مِرَارًا
سَجَدَ
وَجْهِي لِلَّذِي
خَلَقَهُ
وَشَقَّ
سَمْعَهُ
وَبَصَرَهُ
بِحَوْلِهِ وَقُوَّتِهِ
Âişe (r.anhâ)'dan;
demiştir ki: Resûlullah (s.a.v.) gece(leri) tilâvet secdelerinde "Yüzüm
gücü ve kuvvetiyle kendisini yaratıp (şekil verene) kulağım ve gözünü açana
(işitme görme duygusunu verene) secde etti" der ve bunu defalarca söyler
(tekrar eder)di.
İzah:
Müslim, musâfirîn,
cenâiz; Nesaî, tatbîk; Tirmizî, cuma, deavât; ibn Mâce, ikâme, cenâiz; Ahmed b.
Hanbel, VI, 31,217, 297; Beyhakî, es-Siinenü'l-kubrâ, II, 325.
Resulullah (s.a.v.)'ın
secde için sadece yüzünü zikretmesi yüz’ün şerefinin yüceliği ve öneminin
büyüklüğünden dolayıdır.
Hâkim'in rivayetinde
yukarıdaki cümlelerin sonunda "Yaratıcıların en güzeli Allah yüce ve
münezzehtir" sözü vardır.
Tirrnizî, İbn Mâce,
Hâkim ve İbn Hıbbân'ın İbn Abbâs (r.a.)'dan yaptıkları şu rivayet, tilâvet
secdesinde okunan başka bir duayı haber veriyor:
Ben Resulullah
(s.a.v.)’in yanında idim. Bir adam gelip "Ben dün gece rüyamda kendimi bir
ağacın dibinde namaz kılarken gördüm. Secde âyeti okudum. Benim bu secdeme ağaç
da secde etti. Onun; Allah'ım! Bu secde sebebiyle benim günahımı bağışla, bana
ecir yaz ve onu kendi katında benim için bir azık kıl** dediğini duydum"
dedi. (Sonra) Resulullah (s.a.v.)'in secde âyeti okuyup secde ettiğini gördüm.
Secdesinde adam’ın haber verdiği ağac’ın söylediklerini dediğini duydum.
İbn Abbas'tan yapılan
bu rivayetin Tirmizî'deki naklinde: "Kulun
Dâvud (a.s.)'dan onu kabul ettiğin gibi benden de kabul et” cümlesi de vardır.
Bu hadis secdede sadece
bu duanın okunmasının gerekli olduğuna delâlet etmez. Aksine namaz secdesinde
söylenenlerin tilâvet secdesinde de söylenmesi caizdir. Hanefî âlimlerinden
el-Hidaye şârihi İbnu'l-Humam şöyle der: "Mu'min tilâvet secdesinde namaz
secdesinde söylediklerini söyler. Esah olan budur."[İbn Humâm, Şerhu Fethi'l-Kadîr, I, 477.] Bu söylenen daha çok farz namazlarla ilgilidir. Nafile
namazlarda ya da namaz haricindeki secdelerde istediği herhangi bir duayı
yapabilir.