DEVAM: 183-184
(Namazdan Çıkış İçin) Selam
حَدَّثَنَا
عُثْمَانُ
بْنُ أَبِي
شَيْبَةَ
حَدَّثَنَا
يَحْيَى بْنُ
زَكَرِيَّا
وَوَكِيعٌ
عَنْ
مِسْعَرٍ
عَنْ
عُبَيْدِ
اللَّهِ
ابْنِ
الْقِبْطِيَّةِ
عَنْ جَابِرِ
بْنِ
سَمُرَةَ
قَالَ كُنَّا
إِذَا صَلَّيْنَا
خَلْفَ
رَسُولِ
اللَّهِ
صَلَّى اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
فَسَلَّمَ
أَحَدُنَا
أَشَارَ
بِيَدِهِ
مِنْ عَنْ
يَمِينِهِ
وَمِنْ عَنْ
يَسَارِهِ
فَلَمَّا
صَلَّى قَالَ
مَا بَالُ
أَحَدِكُمْ
يُومِي
بِيَدِهِ
كَأَنَّهَا
أَذْنَابُ
خَيْلٍ
شُمْسٍ
إِنَّمَا
يَكْفِي أَحَدَكُمْ
أَوْ أَلَا
يَكْفِي
أَحَدَكُمْ أَنْ
يَقُولَ
هَكَذَا
وَأَشَارَ
بِأُصْبُعِهِ
يُسَلِّمُ
عَلَى
أَخِيهِ مِنْ
عَنْ يَمِينِهِ
وَمِنْ عَنْ
شِمَالِهِ
Câbir b. Semure'den;
demiştir ki: Biz Resûlullah'ın arkasında namaz kılıyorduk. Bir adam sağındaki
ve solundakine eli ile işaret edip selâm verdi. Resûlullah namazını bitirince: “Siz'den
birinin bu hâli ne? Sanki o azgın atın kuyruğu gibi elini sallıyor.[Bu kelime
bazı nüshalarda "atıyor" manasına ... şeklinde sabittir.] Halbuki
sizden birinin şöyle yapıvermesi kâfidir. -Kâfi değil mi?-" deyip (elini
dizine koydu ve) parmağı ile işaret etti. (Resûlullah bundan sonra şöyle
buyurdu:) "sağındaki ve solundaki kardeşine selâm verir."
Diğer tahric: Müslim,
salât; Nesâî, sehv; Ahmed b. Hanbel, V, 86, 88, 93, 101, 102, 107.
AÇIKLAMA:
Hadis-i şerifin Müslim
ve Nesâi'deki rivayetlerde "Birinize elini dizi üzerine koyması
yeter" denilmektedir. Ebû Davud'un bir sonraki rivayeti deı bunun
gibidir. Onun için bu rivayet gözönüne
alınarak terceme edilmiş = "eliyle işaret etti" cümlesinin =
"şöyle yapması yeter" sözünün râvî tarafından yapılan tefsiri olarak
kabul edilmiştir. Bazı sarihler cümlesini cümleciği üzerine atfederek "şöylece
yapması ve eli ile işaret etmesi..." şeklinde anlamışlar ve cümlesini de
Resûlullah'ım kelâmı olarak değerlendirmişlerdir. Ancak bu durumda fiilini
muzârî manasına almak gerekir.cümlesini "şöylece yapması" mânâsına
alıp bundan elleri dizler üzerine koymayı anlamanın mümkün olup olmadığı
konusunda BezluI-Mechûd'da bir hayli münakaşa yer almıştır. Bizim yaptığımız
terceme, Bezlül'-mechüd sahibinin tercihinin aksine olmuştur...
Namazda parmağı
kaldırarak işaret etmeye dair bilgi 180 - 181. babın hadislerinin açıklamasında
geniş olarak verilmiştir.