بَاب
الرَّجُلِ
يَسْجُدُ
عَلَى
ثَوْبِهِ
92. Kişi Elbisenin
Üzerine Secde Edebilir
حَدَّثَنَا
أَحْمَدُ
بْنُ
حَنْبَلٍ
حَدَّثَنَا
بِشْرٌ
يَعْنِي
ابْنَ
الْمُفَضَّلِ
حَدَّثَنَا
غَالِبٌ عَنْ
بَكْرِ بْنِ
عَبْدِ
اللَّهِ عَنْ
أَنَسِ بْنِ
مَالِكٍ قَالَ
كُنَّا
نُصَلِّي
مَعَ رَسُولِ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
فِي شِدَّةِ
الْحَرِّ
فَإِذَا لَمْ
يَسْتَطِعْ أَحَدُنَا
أَنْ
يُمَكِّنَ
وَجْهَهُ
مِنْ الْأَرْضِ
بَسَطَ
ثَوْبَهُ
فَسَجَدَ
عَلَيْهِ
Enes b. Malik
(r.a.)'den; demiştir ki: "Biz Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile
sıcağın şiddetli zamanlarında namaz kılardık. (İçimizden) birimiz (sıcağın
şiddetinden dolayı) yüzünü yere koyamazsa elbisesini sererek üzerine secde
ederdi."
Diğer tahric: Buhari,
el-Amel fi's-salat; Müslim, mesacid; ibn Mace, ikame; Darimî salat; Ahmet b.
Hanbel, III, 100.
AÇIKLAMA: Bu hadis-i şerif, sıcağın ve soğuğun şiddetli
zamanlarında giyilen elbiseyi namazda iken yayıp üzerine secde etmeyi caiz
gören Ebu Hanife, Malik, Ahmed b. Hanbel ve îshak b. Rahuye'nin delilidir. Bu
imamların bu ictihadları aynı zamanda Hz. Ömer'in görüşüne de uygundur.
İbrahim
en-Nehaî, Ata, Mücahid de bu görüşte oldukları gibi, Hasan el-Basri de
"Bunda bir sakınca yoktur" demiştir.
İmam
Şafiî ise, Hakim ile Beyhakî'nin [bk. es-Sunenu'l-kubra, I, 438; II, 105-107], Habbab b. el-Eret
(r.a.)'den rivayet ettikleri; "Nebiyy-i Ekrem (s.a.v.) 'e taşların
sıcaklığından dolayı alınlarımızda hissettiğimiz acıdan şikayette bulunduk da
bize bu sıkıntımızı giderecek bir çare söylemedi" manasındaki hadisle ve
"Ey Rabah, alnım toprağa bula" mealindeki hadis-i şerif ile amel
ederek bu alimlere muhalefet etmiştir. Şafiî hazretlerine göre mevzuumuzu
teşkil eden hadis-i şerifin, üzerine secde etmeye izin verdiği elbise, namaz
kılan kimsenin üzerinde giyili olmakla beraber üzerinde olduğu kimsenin
hareketiyle hareket etmeyecek kadar uzun olan elbisedir. Şayet sahibinin
hareketiyle hareket ederse, o elbisenin üzerine secde edilerek kılınan namaz
fasit olur.