DEVAM: 52. Kadınların
Mescide (Gitmek Üzere) Çıkmaları İle İlgili Hadisler
حَدَّثَنَا
عُثْمَانُ
بْنُ أَبِي
شَيْبَةَ
حَدَّثَنَا
جَرِيرٌ
وَأَبُو
مُعَاوِيَةَ
عَنْ
الْأَعْمَشِ
عَنْ
مُجَاهِدٍ
قَالَ قَالَ
عَبْدُ
اللَّهِ بْنُ
عُمَرَ قَالَ
النَّبِيُّ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
ائْذَنُوا
لِلنِّسَاءِ
إِلَى
الْمَسَاجِدِ
بِاللَّيْلِ
فَقَالَ
ابْنٌ لَهُ
وَاللَّهِ
لَا نَأْذَنُ
لَهُنَّ
فَيَتَّخِذْنَهُ
دَغَلًا
وَاللَّهِ
لَا نَأْذَنُ
لَهُنَّ
قَالَ
فَسَبَّهُ وَغَضِبَ
وَقَالَ
أَقُولُ
قَالَ
رَسُولُ اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
ائْذَنُوا
لَهُنَّ
وَتَقُولُ
لَا نَأْذَنُ
لَهُنَّ
Abdullah b. Ömer (r.a.)
dedi ki; "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), "Kadınlara
geceleyin mescidlere gitmek için izin veriniz" buyurdular.
Bu rivayeti duyan İbn
Ömer'in oğlu (Bilal veya Vakid), "Vallahi onlara izin vermeyiz. Çünkü
onlar bunu bir fitne ve fesad vesilesi yaparlar. Vallahi onlara izin
vermeyiz" dedi. (Mücahid) dedi ki; (İbn Ömer) oğluna kızıp azarladı ve
"Ben Resulullah, "onlara izin veriniz" buyurdu, diyorum, sen
"Onlara izin vermeyiz" deyip duruyorsun" dedi.
Diğer tahric: Müslim,
salat; Tirmizî, cum'a; Ahmed b. Hanbel, II, 49, 127, 143, 145.
AÇIKLAMA: Hadis’te geçen " سَبَّ/ küfretti" sözü, azarladı şeklinde terceme edilmiştir.
Abdullah İbn Hubeyre, Taberanî'deki rivayette geçen سَبَّ sözünü, üç defa "lanet etti" diye açıklamıştır.
Görüldüğü
üzere Abdullah b. Ömer, oğlu kadınların fitneye düşeceğinden korktuğu için,
kendi içtihadı ile yemin ederek "biz onlara izin vermeyiz" dediği
için onu azarlamış ve "ben kesin nassı haber veriyorum, sen kendi görüşünü
söylüyorsun" demiştir. Şüphesiz İbn Ömer'in oğlu Bilal'in bu sözü, hadise
karşı çıkmak maksadıyla değil, fitne kapısını kapamak gayesiyle söylenmiştir.
Yalnız
sözü söyleme şekli hoş olmamış, bu yüzden babası onu azarlamıştır. Böyle değil
de "zaman değişti, insanlar arasında fasıklar çoğaldı, onun için bu
devirde kadınları mescide salmayız" gibi ifadeler kullansaydı herhalde
babasının gazabına maruz kalmazdı. Nitekim bundan sonraki hadiste Hz. Aişe buna
benzer ifadeler kullanarak kadınların mescide çıkmasını tasvib etmemiştir.
Buna
benzer bir olay da Ebu Yusuf'un başına gelmiştir. Şöyle ki; Ebu Yusuf,
Resulullah (s.a.v.)'ın kabağı sevdiğini rivayet etmiş, oradaki bir adam da
"ben onu sevmem" demiş. Bunun üzerine Ebu Yusuf kılıcını sıyırmış ve
"imanını tazele, yoksa seni öldürürüm" demiştir.
İbn
Hacer, bu hadisten hareketle sünnete kendi görüşü ile karşı çıkanın te'dib
edilmesinin ve babanın büyük de olsa oğlunun suçunu bulduğunda azarlamasının
caiz olduğunu söylemiştir.