DEVAM: 29. İkamet İle
İlgili Hadisler
حَدَّثَنَا
مُحَمَّدُ
بْنُ
بَشَّارٍ
حَدَّثَنَا
مُحَمَّدُ
بْنُ
جَعْفَرٍ
حَدَّثَنَا
شُعْبَةُ
سَمِعْتُ
أَبَا
جَعْفَرٍ
يُحَدِّثُ
عَنْ
مُسْلِمٍ
أَبِي
الْمُثَنَّى
عَنْ ابْنِ
عُمَرَ قَالَ
إِنَّمَا
كَانَ الْأَذَانُ
عَلَى عَهْدِ
رَسُولِ
اللَّهِ صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
مَرَّتَيْنِ
مَرَّتَيْنِ
وَالْإِقَامَةُ
مَرَّةً مَرَّةً
غَيْرَ
أَنَّهُ
يَقُولُ قَدْ
قَامَتْ
الصَّلَاةُ
قَدْ قَامَتْ
الصَّلَاةُ فَإِذَا
سَمِعْنَا الْإِقَامَةَ
تَوَضَّأْنَا
ثُمَّ خَرَجْنَا
إِلَى
الصَّلَاةِ
قَالَ
شُعْبَةُ
لَمْ أَسْمَعْ
مِنْ أَبِي
جَعْفَرٍ
غَيْرَ هَذَا
الْحَدِيثِ
İbn Ömer (r.a.)'den,
demiştir ki: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) zamanında ezan
ikişer ikişer, ikamet ise, birer birer okunurdu. Fakat (müezzin) iki kere, kad
kaameti's-salah, Kad kaameti's-salah derdi. Biz ikameti duyunca abdest alır,
sonra camiye giderdik."
Şu'be der ki; Ebu
Cafer'den, bu hadisten başka (bir hadis) işitmedim.
Diğer tahric: Nesai,
ezan; bk. Buharî, ezan; İbn Mace, ezan; Darimî, salat; Ahmed b. Hanbel II, 87;
V, 232, 246.
AÇIKLAMA: Bu hadis-i şerifte
ezanın bütün cümlelerinin çift okunduğu ifade ediliyorsa da, ezanın sonunda
bulunan kelime-i tevhîd bundan müstesnadır. Çünkü bu cümlenin bir kere
okunacağına dair pek çok sahîh ve merfu hadis vardır. Nitekim daha önce
tercemesini ve açıklamasını yaptığımız 502 ve 503 no.lu hadis-i şerifler de bu
hususu açıkça ifade etmektedirler. Ayrıca bu cümlelerin bir kere okunacağı
hususunda mezhep imamları görüş birliği içindedirler.
Yine
aynı hadisler ezanın başında bulunan tekbirlerin dört kere okunacağını ifade
etmektedirler. Ancak bu mevzuda gelen hadisler arasında sübut ve delalet
yönünden farklılıklar bulunduğundan mezheb imamlarının görüşleri de birbirinden
farklıdır ki, lüzumlu açıklamalar işaret ettiğimiz hadislerin şerhinde
geçmiştir.
Ayrıca
bu hadiste ezanda Şafiiler ve Malikîlerce benimsenen tercî'den bahsedilmemekte
ve ezanda terci’ yoktur diyen Hanefîlerin görüşü için bir delil bulunmaktadır.
İkamet
edilirken cümlesinin iki kere tekrarlanacağı görüşünde Malikîler'in dışında
mezheb imamları arasında görüş birliği vardır.
Şafiîler
ve Hanbelîlerce ittifakla kabul edilen ikametin metni şöyledir:
Allahu
Ekber, Allahu Ekber. Eşhedu en la ilahe İllallah. Eşhedü enne Muhammeden
Resulullah. Hayya ale’s-selati Hayya ale’l-felah. Kad kameti’s-selatu kad
kameti’s-selah. Allahu Ekber, Allahu Ekber. La ilahe İllallah.
Hanefîler
ise başta bulunan tekbirleri dört kere; sonda bulunan kelime-i tevhidi bir kere;
geri kalan cümleleri de ikişer kere okurlar.
Malîkilerse,
başta ve sonda bulunan tekbirleri ikişer, bunun dışında kalan bütün cümleleri
de birer kere okurlar.