بَاب
فِي
الْمَرْأَةِ
تَرَى مَا
يَرَى الرَّجُلُ
95. Uykusunda Erkekler
Gibi İhtilam Olan Kadın
حَدَّثَنَا
أَحْمَدُ
بْنُ صَالِحٍ
حَدَّثَنَا
عَنْبَسَةُ
حَدَّثَنَا
يُونُسُ عَنْ ابْنِ
شِهَابٍ
قَالَ قَالَ
عُرْوَةُ
عَنْ
عَائِشَةَ
أَنَّ أُمَّ سُلَيْمٍ
الْأَنْصَارِيَّةَ
هِيَ أُمُّ أَنَسِ
بْنِ مَالِكٍ
قَالَتْ يَا
رَسُولَ اللَّهِ
إِنَّ
اللَّهَ
عَزَّ
وَجَلَّ لَا
يَسْتَحْيِي
مِنْ
الْحَقِّ
أَرَأَيْتَ
الْمَرْأَةَ
إِذَا رَأَتْ
فِي
النَّوْمِ
مَا يَرَى
الرَّجُلُ أَتَغْتَسِلُ
أَمْ لَا
قَالَتْ
عَائِشَةُ فَقَالَ
النَّبِيُّ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
نَعَمْ
فَلْتَغْتَسِلْ
إِذَا وَجَدَتْ
الْمَاءَ
قَالَتْ
عَائِشَةُ
فَأَقْبَلْتُ
عَلَيْهَا
فَقُلْتُ
أُفٍّ لَكِ وَهَلْ
تَرَى ذَلِكَ
الْمَرْأَةُ
فَأَقْبَلَ
عَلَيَّ
رَسُولُ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
فَقَالَ
تَرِبَتْ
يَمِينُكِ
يَا عَائِشَةُ
وَمِنْ
أَيْنَ
يَكُونُ
الشَّبَهُ
قَالَ أَبُو
دَاوُد
وَكَذَلِكَ
رَوَى
عُقيْلٌ وَالزُّبَيْدِيُّ
وَيُونُسُ
وَابْنُ أَخِي
الزُّهْرِيِّ
عَنْ
الزُّهْرِيِّ
وَإِبْرَاهِيمُ
بْنُ أَبِي
الْوَزِيرِ
عَنْ مَالِكٍ
عَنْ
الزُّهْرِيِّ
وَوَافَقَ
الزُّهْرِيُّ
مُسَافِعًا الْحَجَبِيَّ
قَالَ عَنْ
عُرْوَةَ
عَنْ عَائِشَةَ
وَأَمَّا
هِشَامُ بْنُ
عُرْوَةَ فَقَالَ
عَنْ
عُرْوَةَ
عَنْ
زَيْنَبَ
بِنْتِ أَبِي
سَلَمَةَ
عَنْ أُمِّ
سَلَمَةَ
أَنَّ أُمَّ
سُلَيْمٍ جَاءَتْ
إِلَى
رَسُولِ
اللَّهِ
صَلَّى اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
Aişe (r.anha)'dan,
demiştir ki; Enes b. Malik'in annesi Ümmü Süleym el-Ensariye (Nebi s.a.v.'e
gelerek): Ya Resulallah, muhakkak Allah gerçeğin sorulması konusunda utanmayı
emretmez. Kadın uykusunda erkeğin gördüğünü görürse, gusleder mi, etmez mi?
bana bildirir misin?
Resulullah (sallallahu
aleyhi ve sellem): "Evet suya (meniye) rastlarsa yıkansın" buyurdu.
Ben Ümmü Süleym'e dönüp,
"Öff!.. hiç kadın bunu görür mü?" dedim. Bunun üzerine Resulullah
(sallallahu aleyhi ve sellem) bana döndü ve: "Allah hayrını versin ya Aişe
(çocuğu ona) neden benziyor ya?" buyurdu.
Ebu Davud şöyle
demiştir: (Bu hadisi) Zübeydi, Ukayl, Yunus ve Zühri'nin kardeşinin oğlu
(İbrahim), Zühri'den; (ayrıca) ibn Ebi'l-Vezir, Malik'ten, Malik de Zühri'den,
Yunus'un ibn Şihab'tan rivayet ettiği gibi rivayet ettikleri Müsafi'
el-Hacebide Zühri'ye muvafakat edip Urve'den, o da Aişe'den... demiştir. Hişam
b. Urve ise, Urve'den, Urve, Zeyneb bint Ebi Seleme'den o da Ümmü Seleme'den,
"Ümmü Süleym Resulüllah sallellahu aleyhi ve sellem'e geldi... (Hadisin
metni) şeklinde rivayet etmiştir.
Diğer tahric: Buhari,
ğusl; Müslim, hayz; Nesai, tahare ibn Mace, tahare; Tirmizî, tahare; Ahmed b.
Hanbel
AÇIKLAMA: Hadisin muhtelif rivayetlerinden
anlaşıldığına göre, Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'e soruyu soran
Ümm-ü Seleme olduğunu söylemişse de, Kadı İyaz, doğrusunun Ümmü Süleym olduğunu
ifade etmiştir. Hişam b. Urve'nin rivayetinden de anlaşıldığı gibi, Ümmü Seleme
hadiseye şöyle şahid olmuş olabilir; Evvelki rivayetler Hz. Aişe'den geldiği
halde Hişam b. Urve'nin yaptığı rivayet Ümmü Seleme'de nihayet bulmaktadır. Ebu
Davud, hadiseye şahid olan Sahabiyenin Hz. Aişe oluşunu tercih ederken, Kadi
İyaz Ümmü Seleme olduğunu ehl-i hadisten nakletmiştir.
İmam
Nevevi ise, bu rivayetlerin arasını birleştirerek, soru sorulduğu sırada hem
Hz. Aişe'nin hem de Ümmü Seleme'nin Efendimizin huzurunda olup, Ümmü Süleym'i
kınamış olmalarının muhtemel olduğunu söyler.
Hafız
İbn Hacer de Nevevi'nin sözlerini beğenerek "Bu güzel bir cem'dir. Çünkü
Hz. Aişe ile Ümmü Seleme'nin Rasulullah'ın huzurunda aynı mecliste bulunmaları
olmayacak şey değildir" demektedir.
Ümmü
Süleym (r. anha), kadının ihtilam olmasının hükmünü Efendimize sormuş, fakat
bu, kadın için adeten ayıp bir şey olduğu için nezaketle ve önceden özür beyan
etmiştir. Buna rağmen, Hz. Aişe durumu yadırgayarak Ebu Davud'un rivayetine
göre, "Yazıklar olsun sana! Hiç bunu kadın görür mü?" Müslim'deki bir
rivayete göre ise, "Ya Ümmü Süleym kadınları rezil ettin, Allah hayrını
versin” demiştir.
"Allah
hayrını versin" diye tercüme ettiğimiz (......) sözünü, Ebu Davud'un
rivayetine göre, Resulullah aleyhisselam Hz. Aişe’ye, Müslim'in bir rivayetine göre.
Hz. Aişe Ümmü Süleym'e söylemiş, Efendimiz de "asıl senin Allah hayrını
versin" buyurmuş. Başka bir rivayete göre ise, Resulullah Efendimiz Ümmü
Seleme'ye söylemiştir. (.......) cümlesinin esas manası daha önce de ifade
ettiğimiz gibi "sağ elin topraklansın" demektir. Bu cümle hakkında
hayli ihtilaf edilmiş ise de, muhakkiklerin tesbitine göre "fakir
olasın" manası daha sahihtir.Fakat Araplar bunu bizim "Allah hayrını
versin, Allah'tan bul" dediğimiz gibi bazan beddua, bazen de takdir ve
taaccüp manasına kullanmışlardır.
İbn
Abdilberr, Hz, Aişe'nin bu inkarından bütün kadınların ihtilam olmadıklarının
anlaşıldığını ifade ederek "öyle olmasaydı Hz. Aişe bunu inkar
etmezdi" der. Süyuti de rüyaya giren şeyin şeytan olduğunu söylemiştir.
Nebiler ihtilam olmazlar, çünkü ihtilam olayı şeytani bir olaydır. Nebiler ise
bundan masundur. Diğer bütün erkek ve kadınlar ihtilam olurlar. Ancak bunun
erkeklerde kadınlardan daha çok olduğu söylenmektedir.
Resulüllah
(sallallahu aleyhi ve sellem) hanımlarından birinin, kadının ihtiiam olmasını
yadırgamasına karşılık, durumu isbat için "peki ya benzerlik nereden
gelmektedir?" buyurmuştur. Bu mana Buhari ve Müslim'de değişik lafızlarla
ifade edilmiştir. Şarihler Efendimizin bu ifadesinden istifade ederek erkeğin
suyunun galib gelmesi halinde çocuk babaya, kadının suyunun galip gelmesi
halinde de anneye benzeyeceğini söylemişlerdir. Sahih-i Müslim'deki bir
rivayetin sonunda Resulullah (s.a.v.) "Eğer kadının suyu galip gelirse
çocuk dayılarına, erkeğin suyu gaiip gelirse amcalarına benzer"
buyurmuşlardır.