EK SAYFA – 1981-2
باب: حق
الجوار في قرب
الأبواب.
32. KOMŞULUK HAKKI KAPI YAKINLIĞINA GOREDIR
حدثنا حجاج
بن منهال:
حدثنا شُعبة
قال: أخبرني
أبو عمران
قال: سمعت
طلحة، عن
عائشة قالت:
قلت:
يا رسول الله،
إن لي جارين،
فإلى أيهما
أهدي؟ قال:
(إلى أقربهما
منك باباً).
[-6020-] Aişe'den, dedi ki: "Ben: Ey Allah'ın
Rasulü, benim iki komşum var.
Hangisine hediye vereyim, diye sordum. O:
Kapısı sana daha yakın olanlarına, buyurdu.
Fethu'l-Bari Açıklaması:
"Komşuluk hakkı kapı yakınlığına göredir." Denildiğine
göre bundaki hikmet, daha yakın olan kimsenin, komşusunun evine giren hediye ve
benzeri şeyleri görerek daha uzakta olanın aksine gözünün de bunlara meyletmesi
dolayısı iledir. Diğer taraftan daha yakın olan kimsenin, komşusunun başına
gelen sıkıntılı ve zorlu hallere yetişmesi -özellikle de haberdar olmanın zor
olduğu zamanlardadaha hızlı ve çabuk olur. İbn Ebi Cemra dedi ki: Daha yakın
olana hediye vermek mendubdur. Çünkü hediye aslında farz bir şey değildir.
Dolayısıyla bunda sıralama da farz olmaz.
Hadisten, daha üstün olana göre am el etmenin daha uygun olduğu
anlaşılmaktadır. Ayrıca ilmin amelden önce geldiği de anlaşılmaktadır.
Komşuluğun sınırları hakkında görüş ayrılığı vardır. Ali r.a.
"ezan sesini işiten kimse, komşudur" demiştir. "Seninle birlikte
mescidde sabah namazını kılan kimse, komşudur" diye de tanımlanmıştır.
Aişe'den rivayete göre de "komşuluğun sının her cihetten kırkar
evdir." el-Evzai'den de buna benzer bir görüş rivayet edilmiştir. Buhari
de el-Edebu'l-Müfred'de bunun benzerini el-Hasen'den rivayet etmiş
bulunmaktadır.