DEVAM: 17. NEBİ S.A.V.'iN MEVLASI (AZATLISI) ZEYD B. HARİSE'NİN
MENKIBELERİ
حدثنا يحيى
بن قزعة:
حدثنا
إبراهيم بن
سعد، عن
الزهري، عن
عروة، عن
عائشة رضي
الله عنها قالت:
دخل
علي قائف،
والنبي صلى
الله عليه
وسلم شاهد،
وأسامة بن زيد
وزيد بن حارثة
مضطجعان،
فقال: إن هذه
الأقدام بعضها
من بعض، قال:
فسر بذلك
النبي صلى
الله عليه
وسلم وأعجبه،
فأخبر به
عائشة.
[-3731-] Aişe r.anha dedi ki: "Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem
yanımda iken bir kaaif yanıma girdL O sırada Usame b. Zeyd ile (babası) Zeyd b.
Harise de yatıyorlardı. Bu kaaif: Bu ayaklar birbirlerindendir, dedi."
(Ravi) dedi ki: "Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem bundan
dolayı sevindi ve hoşuna gittiğinden ötürü bu söylediklerini Aişe'ye de haber
verdi"
Diğer tahric: Müslim,
rada; Tirmizi, vela; Ebu Davud ile Nesai Talak
AÇIKLAMA: "Nebi
Sallallahu Aleyhi ve Sellem'in azatlısı Zeyd b. Harise'nin menkıbeleri."
Zeyd b. Harise, Kelb oğullarındandır. Cahiliye döneminde esir
alınmıştı. Hakim b. Hizam da onu halası Hatice için satın almıştı. Nebi
Sallallahu Aleyhi ve Sellem de Hatice a.s.'dan onu kendisine hibe etmesini
istedi. Muhammed b. İshak onun başından geçenleri es-Sıre adlı eserinde
zikretmiş bulunmaktadır. Buna göre babası ve amcası Mekke'ye geldiler ve onu
buldular. Onun fidyesini verip kurtarmak istediler. Nebi (s.a.v.) de onu
kalmakla gitmeyi seçmekte serbest bıraktı. O da Nebi Sallallahu Aleyhi ve
Sellem'in yanında kalmayı tercih etti. Zeyd b. Harise, Mute gazvesinde şehit
düştü. Usame b. Zeyd de Medine'de yahut da Vadi'l-Kura'da 54 yılında vefat
etti. Daha erken vefat ettiği de söylenmiştir. Bir süre de Dımaşk'a bağlı
el-Mizze kasabasında yerleşmiş bulunmaktadır.
"Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem bir askeri birlik
gönderdi" Bu ise Nebi efendimizin vefatı ile sonuçlanan hastalığı
sırasında hazırlanmasını emretmiş olduğu ve: "Usame ile birlikte gidecek
olan orduyu yola koyunuz" talimatını verdiği ordudur. Ebu Bekir r.a. ondan
sonra bu orduyu göndermiştir. İleride yüce Allah'ın izniyle Nebi Sallallahu
Aleyhi ve Sellem'in vefatı ile ilgili açıklamaların sonlarında buna dair geniş
bilgi verilecektir.
"Bundan önce de babasının kumandanlığına dil
uzatmıştınız." Bu ifadesi ile Zeyd b. Harise'nin Mute gazvesindeki
kumandanlığına işaret etmektedir.
Aişe r.anha'dan dedi ki: "Resulullah Sallallahu Aleyhi ve
Sellem Zeyd b. Harise'yi eğer bir ordu ile birlikte göndermişse mutlaka onu
onlara kumandan tayin etmiştir."
Hadisten Çıkan Sonuçlar
Hadisten anlaşıldığına göre, mevlanın (azatlı kölenin) emirliği,
kumandanlığı, küçüklerin büyüklere amir tayin edilmesi, fazileti daha az olanın
daha faziletliye amir olması caizdir. Çünkü Usame'nin kumandan olduğu ordu
arasında Ebu Bekir ve Ömer de vardı. .
Bundan sonra (Buhari), Aişe r.anha'nın kaaif (kıyafet bilgini)
kıssası ile ilgili hadisini zikretmektedir ki, ileride Feraiz bölümünde yeteri
kadar açıklaması gelecek ve burada sözü edilen kaaifin adı da orada
zikredilecektir.