باب: رمي
الجمار بسبع
حصيات.
136- Şeytana Yedi Taş Atmak
-ذكره
ابن عمر رضي
الله عنهما،
عن النبي صلى
الله عليه
وسلم.
Bunu İbn Ömer, Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem'den aktarmıştır.
حدثنا
حفص بن عمر:
حدثنا شعبة،
عن الحكم، عن
إبراهيم، عن
عبد الرحمن بن
يزيد، عن عبد
الله رضي الله
عنه: أنه
انتهى إلى
الجمرة
الكبرى، جعل
البيت عن يساره،
ومنى عن
يمينه، ورمى
بسبع، وقال:
هكذا رمى الذي
أنزلت عليه
سورة البقرة
صلى الله عليه
وسلم.
[-1748-] Abdurrahman İbnYezîd nakletmiştir: Abdullah İbn Mes'ud r.a. büyük
şeytan'ın yanına gitti. Kabe'yi soluna, Mina'yı sağına aldı, yedi taş fırlattı.
Sonra şöyle dedi: "Kendisine el-Bakara suresi indirilen zat da böyle
fırlattı".
Mahir: İbn-i Mes'ud r.a. Nebi s.a.v.'in de bu şekilde taş
attığını ifade etti. Bu sözleriyle Bakara isminin bir sure için kullanılmasının
caiz olduğunu söyleyenlere dayanak oldu. Bu konu sonraki hadislerde de
işlenecek, İnşaallah.
باب: من رمى
جمرة العقبة،
فجعل البيت عن
يساره.
137. Büyük Şeytan'ı Taşlarken Kabe'yi Soluna Almak
حدثنا
آدم: حدثنا
شعبة: حدثنا
الحكم، عن
إبراهيم، عن
عبد الرحمن بن
يزيد:
أنه
حج مع ابن
مسعود رضي
الله عنه،
فرآه يرمي الجمرة
الكبرى بسبع
حصيات، فجعل
البيت عن يساره
ومنى عن
يمينه، ثم
قال: هذا مقام
الذي أنزلت
عليه سورة
البقرة.
[-1749-] Abdurrahman İbn Yezîd, Abdullah İbn Mes'ud ile birlikte hac yaptı.
Onun büyük şeytana yedi taş attığını gördü. Kabe'yi soluna, Mina'yı sağına aldı
sonra da şöyle söyledi: "Bu, kendisine el-Bakara suresi indirilen zat'ın
durduğu yerdir".
AÇIKLAMA: Şeytana yediden az
taş atan kimsenin durumu: Buhari, konu başlığında İbn Ömer'in sözünü
nakletmekle Katade'nin ondan rivayet ettiği şu haberi reddettiğini
göstermektedir:
İbn Ömer "Şeytana altı taş mı yoksa yedi taş mı attığımı
hiç önemsemem" dedi, İbn Abbas buna tepki gösterdi.
Katade bunu İbn Ömer'den işitmemiştir. Bunu İbn Ebî Şeybe,
Katade'den rivayet etmektedir. Mücahid aracılığıyla da şunu rivayet etmiştir:
Altı taş atana bir şey gerekmez: Tavus aracılığıyla ise şunu rivayet etmiştir:
Altı taş atan, bir şeyler tasadduk eder.
Malik ve Evzaî'den rivayet edildiğine göre, şeytana yediden az
taş atan ve bunu telafi etme imkanı kalmayan kişi, kurban keserek bunu telafi
eder.
Şafiîlere göre terk edilen bir taş için bir müd, iki taş için
iki müd, üç veya daha fazla taş için ise kurban gerekir.
Hanefîlere göre, bir kimsenin üç şeytana atılması gereken
taşların yarısından azını terk etmesi halinde yarım sa1 sadaka vermesi
gerekir, daha fazlasını terk ederse kurban kesmesi gerekir..
باب: يكبر مع
كل حصاة.
138- (Şeytan Taşlayan Kişi) Her Bir Taşı Atarken Tekbir Getirir
-قاله
ابن عمر رضي
الله عنهما،
عن النبي صلى
الله عليه
وسلم.
İbn Ömer r.a. bunu Nebi s.a.v.'den aktarmıştır.
حدثنا
مسدد: عن عبد
الواحد: حدثنا
الأعمش قال:
سمعت
الحجاج يقول
على المنبر:
السورة التي
يذكر فيها
البقرة، والسورة
التي يذكر
فيها آل
عمران،
والسورة التي
يذكر فيها
النساء، قال:
فذكرت ذلك
لإبراهيم،
فقال: حدثني
عبد الرحمن بن
يزيد: أنه كان
مع ابن مسعود
رضي الله عنه،
حين رمى جمرة
العقبة،
فاستبطن
الوادي، حتى
إذا حاذى
بالشجرة
اعترضها،
فرمى بسبع
حصيات، يكبر
مع كل حصاة،
ثم قال: من ها
هنا، والذي لا
إله غيره، قام
الذي أنزلت
عليه سورة
البقرة صلى
الله عليه وسلم.
[-1750-] el-A'meş şöyle dedi: Haccac'ın minberde surelerden bahsederken
"(el-Bakara, Al-i îmran, en-Nisa demeyip) İçinde bakara'nın (sığırın
kesilmesinin) yer aldığı sure, içinde îmran ailesinden bahsedilen sure, içinde
kadınlardan (nisa'dan) bahsedilen sure" dediğini duydum. Bunu İbrahim'e
söyledim. O şöyle söyledi: Bana Abdurrahman İbn Yezîd anlattı. İbn Mes'ud ile
büyük şeytanı taşlarken birlikte imiş. İbn Mes'ud vadi'nin alt tarafından
taşlıyormuş. Ağacın hizasına gelince, enlemesine onun yanında durup yedi taş
fırlatmış, her bir taşı fırlatırken tekbir getiriyormuş. Sonra şöyle söylemiş:
Kendisinden başka ilah olmayan Allah'a yemin ederim ki, kendisine el-Bakara
suresi indirilen zat tam burada durarak şeytanı taşladı.
AÇIKLAMA: Cemretü'l-akabe de
denilen büyük şeytan Mina'ya dahil olmayıp, Mekke yönünden Mina'nın sınırıdır.
Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem burada ensar ile hicret üzerine bîat
yapmıştır. Cemre taşların toplandığı yerdir. İnsanlar taşlamak için burada
toplandıklarından bu isim verilmiştir.
İbnü'l-Müneyyir şöyle demiştir: Abdullah İbn Mes'ud yalnızca
el-Bakara suresini zikretti. Çünkü Allah'ın şeytan taşlamadan bahsettiği sure
budur. O, böylece Hz. Nebi'in fiilinin Allah'ın muradını açıkladığına işaret
etmiştir.
Ben (İbn Hacer) derim ki: el-Bakara suresinde şeytan taşlamadan
bahsedilen yeri ben bilmiyorum. Herhalde İbn Mes'ud, hac ile ilgili işlerin pek
çoğunun el-Bakara suresinde yer aldığını söylemek istemiş ve şöyle demeye
çalışmıştır: Bu, hacla ilgili hükümlerin indirildiği yerdir. Bu sözle, hacca
dair işlerin vahiyle bildirildiğine işaret etmektedir.
Hadiste yer alan bazı hükümler
1- Taşları tek tek
fırlatmak: Şeytan taşlamada taşların tek tek atılması gerektiğine bu hadis
delil gösterilmiştir. Çünkü hadiste "her bir taşı atarken tekbir
alıyordu" ifadesi bulunmaktadır. Hz. Nebi "hac ile ilgili işleri
nasıl yapacağınızı benden alın" buyurmuştur. Ata' ve Ebu Hanife buna
muhalefet ederek şöyle demişlerdir: Kişi yedi taşı birden atsa bu yeterli olur.
2- Sahabe, Nebi (s.a.v.)'in her hareketini ve duruşunu,
özellikle de hac ile ilgili fiillerini çok büyük bir dikkatle izlemiştir.
3- Taşları fırlatırken tekbir getirmek: Şeytan taşlarken tekbir
getirilir. Tekbir getirmeyen kimseye bir şey gerekmeyeceği konusunda icma
vardır.