EK SAYFA – 654-2
باب: الصلاة
على الجنائز
بالمصلى
والمسجد.
60. Cenaze Namazlarını Musallada Ve Mescidde Kılmak
حدثنا
يحيى بن بكير:
حدثنا الليث،
عن عقيل، عن
ابن شهاب، عن
سعيد بن
المسيب وأبي
سلمة أنهما
حدثاه:
عن
أبي هريرة
قال: نعى لنا
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم النجاشي
صاحب الحبشة،
اليوم الذي مات
فيه، فقال:
(استغفروا
لأخيكم).
وعن
ابن شهاب قال:
حدثني سعيد بن
المسيب: أن أبا
هريرة رضي
الله عنه قال:
إن النبي صلى
الله عليه
وسلم صف بهم
بالمصلى،
فكبر عليه
أربعا.
[-1327-] Ebu Hureyre r.a. şöyle demiştir: Resulullah Sallallahu Aleyhi ve
Sellem Habeş kralı Necaşî'nin öldüğü gün bize onun ölüm haberini vererek:
"Kardeşiniz için istiğfar ediniz" buyurdu.
[-1328-] Ebu Hureyre r.a. şöyle dedi: Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem
ashabını namazgahta saf'a soktu. Sonra Necaşî için cenaze namazı kılıp namazda
dört tekbir getirdi.
حدثنا
إبراهيم بن
المنذر: حدثنا
أبو ضمرة: حدثنا
موسى بن عقبة،
عن نافع، عن
عبد الله بن
عمر رضي الله
عنهما: أن
اليهود جاؤوا
إلى النبي صلى
الله عليه
وسلم برجل
منهم وامرأة
قد زنيا، فأمر
بهما فرجما،
قريبا من موضع
الجنائز عند
المسجد.
[-1329-] Abdullah İbn Ömer r.a. şöyle dedi: "Yahudiler, kendilerinden
zina etmiş olan bir erkek ve kadını Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem'e getirdiler. Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) onların recmedilmesini emretti. Bunun üzerine mescid'de cenazelerin
bulunduğu yere yakın bir yerde recmedildiler.
Tekrarı: 3635, 4556, 7819, 6841, 7332, 7543.
AÇIKLAMA: Mescitte Cenaze
Namazı Kılma Konusundaki Görüşler
Bu hadisler, mescitte cenaze namazı kılınmasının meşru olduğuna
delil olarak getirilmiştir. Hz. aİşe'nin rivayet ettiği şu hadis de bunu
desteklemektedir: "Resulullah (s.a.v.) Süheyl İbn Beyda'nın cenaze
namazını mescitte kıldı, başka yerde değil." Bu hadisi Müslim rivayet
etmiştir. Çoğunluk bu görüşü kabul etmiştir. İmam Malik "Bu benim hoşuma
gitmez" demiştir. İbn Ebî Zi'b, Ebu Hanife ve ölünün necis olduğu görüşünü
benimseyenlerin tümü mescitte cenaze namazı kılınmasını mekruh görmüşlerdir.
Ölünün temiz olduğu görüşünü benimsediği halde, mescitte cenaze namazı
kılınmayacağını söyleyenlerin gerekçesi mescidin kirlenme ihtimalidir. Bu
görüşte olanlar, Süheyl'in cenaze namazının mescitte kılınmasını ise
"Cenaze dışarıda, kılanlar İçeride İdi. Bu şekilde kılmak ittifakla
caizdir" şeklinde yorumlamışlardır. Oysa bu yorum itiraza açıktır. Çünkü
Hz. aİşe r.a., cenaze namazını kılmak üzere Sa'd'ın cenazesinin odasına
getirilmesini emrettiğinde bu davranışı yadırganmış, bunun üzerine o bu hadisi
delil getirmiştir. Bazıları, uygulamanın bu şekilde (yani namazın mescit
dışında kılınması şeklinde) yerleştiğini, çünkü Hz. aİşe'nin davranışını
yadırgayanların sahabe olduğunu belirtmişlerdir. Ancak bu görüş de şu şekilde
reddedilmiştir: Hz. Aişe r.a. davranışının yadırganmasını yukarıdaki hadisi
rivayet ederek reddettiğinde sahabe bunu kabul etmiştir. Bu, onların unuttuğu
bir hadisi Hz. Aişe'nin ezberlediğini göstermektedir.
İbn Ebî Şeybe ve diğerlerinin rivayet ettiğine göre, Hz. Ömer, Hz.
Ebu Bekir'in cenaze namazını mescitte kıldırmıştır. Yine Suheyb, Hz. Ömer'in de
cenaze namazını mescitte kılmıştır. Bir rivayette: "Cenaze mescitte
minberin önüne konuldu" şeklinde bir fazlalık da vardır. Bu, mescitte
cenaze namazı kılmanın caiz olduğuna dair sahabe arasında icma bulunduğu
anlamına gelir.