باب القراءة
في الفجر.
104. Sabah Namazında Kıraat
-وقالت
أم سلمة: قرأ
النبي صلى
الله عليه
وسلم بالطور.
Ümmü Seleme bu konuyla ilgili olarak şöyle demiştir:
"Resûlullah s.a.v. (sabah namazında) et-Tûr sûresini okumuştu."
حدثنا
أدم قال:
حدثنا سيار بن
سلامة قال:
دخلت أنا وأبي
على أبي برزة
الأسلمي،
فسألناه عن وقت
الصلوات،
فقال كان
النبي صلى
الله عليه وسلم
يصلي الظهر
حين تزول
الشمس،
والعصر، ويرجع
الرجل إلى
أقصى المدينة
والشمس حية،
ونسيت ما قال
في المغرب،
ولا يبالي
بتأخير العشاء
إلى ثلث
الليل، ولا
يحب النوم
قبلها ولا
الحديث
بعدها، ويصلى
الصبح،
فينصرف الرجل
فيعرف جليسه،
وكان يقرأ في
الركعتين، أو
أحداهما، ما
بين الستين
إلى المائة.
[-771-] Seyyar İbn Selâme'nin şöyle dediği nakledilmiştir: "Babamla
birlikte Ebu Berze el-Eslemî'nin yanına gitmiştik. Ona namazların vakitleri
hakkında bir soru sorduk. Bize şöyle cevap verdi: Resulullah Sallallahu Aleyhi
ve Sellem öğle namazını güneş tepe noktasından zevale doğru meyledince kılardı.
İkindi namazının vakti ise, öğle namazından sonra bir kimsenin Medine'nin en
uzak mahallesine gidip geri dönüşüne rastlardı ve bu sırada güneş hala
sıcaklığı hissedilecek kadar canlı olurdu.
- Râvî şöyle demiştir; Akşam namazının vaktiyle
ilgili olarak Ebû Berze'nin ne söylediğini unuttum - Yatsı namazı konusunda ise biraz esnek davranır ve gece'nin ilk üçte
birlik vaktine kadar bunu geciktirebilirdi. Ancak yatsı namazından önce uyumayı
ve namazdan sonra da sohbete dalıp konuşmayı hoş karşılamazdı. Sabah namazını
kıldırıp bitirdiğinde ise cemaatte bulunanlar yanındakini tanıyacak kadar
aydınlık olurdu. Sabah namazının her iki rekatında veya rekatlarından birinde
60 - 100 âyet arasında Kur'an okurdu."
حدثنا
مسدد قال:
حدثنا
إسماعيل بن
إبراهيم قال:
أخبرنا بن
جريج قال: أخبرنا
عطاء أنه سمع
أبا هريرة رضي
الله عنه يقول: في
كل صلاة يقرأ،
فما أسمعنا
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم
أسمعناكم،
وما أخفا عنا
أخفينا عنكم،
وإن لم تزد
على أم القرآن
أجزأت، إن زدت
فهو خير.
[-772-] Ebu Hureyre (r.a.) şöyle demiştir: "Namazların tamamında Kur'an
okunur. Resûlullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem'in bize duyuracak şekilde
açıktan okuduğu namazlarda biz de size duyuracak şekilde açıktan okuyoruz; bize
duyurmayacak şekilde içinden okuduğu namazlarda ise biz de size duyurmayacak
şekilde içimizden okuyoruz. Şayet namaz kılarken Fatiha sûresini okumakla
yetinip daha fazlasını okumazsan namazın geçerli olur. Bununla birlikte Fatiha
sûresine ek olarak Kur'an'dan bazı âyetler okuman daha hayırlıdır."
Bu Hadisten Çıkarılan
Sonuçlar
1. Bu rivayet namazda Fatiha sûresini okumayan kimselerin
namazının geçerli olmayacağını gösterir. Bu yönüyle söz konusu rivayet daha
önce zikredilen Ubâde hadisinin bir şahididir.
2. Fatiha sûresi ile birlikte bir başka sûre veya bazı âyetler
okumak müstehaptır. Alimlerin çoğuna göre sabah namazı, Cuma namazı ve diğer
namazların ilk iki rekatları hakkındaki hüküm budur.
Osman İbn Ebi'l-As gibi bazı sahâbîlerden Fatiha'yı okumanın
gerekli olduğu görüşü de nakledilmiştir. Bazı Hanefîler'in, Mâlikîler'den İbn
Kinâne'nin ve Ferrâ'mn eş-Şerhu's-sağîr adlı eserde naklettiği bir rivayete
göre Ahmed İbn Hanbel'in görüşü de bu doğrultudadır.
Namazların bütün rekatlarında Fatiha sûresi ile birlikte
Kur'an'dan bazı âyetler veya sûre okumak müstehaptır diyen bir görüş de
vardır. Ebu Hureyre hadisinin zahiri de bunu göstermektedir. Her şeyin en
doğrusunu sadece Allah bilir.