MECMAU ZEVAİD

ZÜHD

ANA SAYFA Kur’an Hadis Sözlük Biyografi

Hikmet ve Alicenaplık

18038- Haris bildiriyor: Hz. Ali, (oğlu) Hasan'a alicenaplık hakkında sorular sorup şöyle dedi: "Evladım! Doğruluk nedir?" Hasan: "Babacığım! Doğruluk; kötülüğü iyilikle savmaktır" dedi.

Ali: "Şeref nedir?" diye sorunca, Hasan: "Aileye iyilik etmek, günahlardan uzaklaşmak, kardeşlerle iyi geçinmek ve komşulara sahip çıkmaktır" dedi.

Ali: "Alicenaplık nedir?" diye sorunca; Hasan: "İffetli olmak (el avuç açmamak) ve malı haramdan temizlemektir" karşılığını verdi.

Ali: "Dikkat nedir?" diye sorunca; Hasan: "Basit şeyleri de önemsemek, değersiz olan şeyleri defetmektir" dedi.

Ali: "Adilik nedir?" diye sorunca, Hasan: "Kişinin kendini koruması, ama (ailesinin) ırzını savunmamasıdır" karşılığını verdi.

Ali: "Cömertlik nedir?" deyince, Hasan şu karşılığı verdi: "Azdan da, çoktan da vermektir."

Ali: "Cimrilik nedir?" diye sorunca; Hasan: "İnfak ettiğini heba olmuş gibi saymandır" dedi.

Ali: "Kardeşlik nedir?" diye sorunca; Hasan: "Kişiye, darlıkta da bollukta da aynı şekilde davranmandır" dedi.

Ali: "Korkaklık nedir?" diye sorunca; Hasan: "Dosta karşı cesur, düşmana karşı ürkek olmaktır" dedi.

Ali: "Ganimet nedir?" diye sorunca; Hasan: "Takvalı olmayı arzulamak, dünyaya karşı zahid olmaktır ki bu da en kazançlı ganimettir" dedi.

Ali: "Ağır başlılık nedir?" diye sorunca; Hasan: "Öfkeyi yenmek ve kişinin kendine hakim olmasıdır" dedi.

Ali: "Zenginlik nedir?" diye sorunca; Hasan: "Az da olsa nefsin, Allah'ın kendisine takdir ettiğine razı olmasıdır. Asıl zenginlik ise gönül zenginliğidir" dedi.

Ali: "Fakirlik nedir?" diye sorunca; Hasan: "Kişinin her şeye karşı açgözlü olmasıdır" dedi.

Ali: "Güç nedir?" diye sorunca; Hasan: "Şiddetli zorluklara göğüs germe ve güçlü insanların zorbalığına karşı koyabilmedir" dedi.

Ali: "Zillet nedir?" diye sorunca; Hasan: "Düşman saldırısı karşısında korkuya düşmektir" dedi.

Ali: "(Konuşmakta) acizlik nedir?" diye sorunca; Hasan: "Asık surat ve insanlarla konuşurken tükürük saçmaktır" dedi.

Ali: "Cesaret nedir?" diye sorunca; Hasan: "Kişinin akranlarıyla karşı karşıya gelebilmesidir" dedi.

Ali: "Külfet nedir?" diye sorunca; Hasan: "Seni ilgilendirmeyen konuda konuşmandır" dedi.

Ali: "Fazilet nedir?" diye sorunca; Hasan: "Sevdiğin şeyi verebilmen ve sana yapılan kötülükleri affedebilmendir" dedi.

Ali: "Akıllılık nedir?" diye sorunca; Hasan: "Öğrendikçe kalbini koruyabilmendir" dedi.

Ali: "Kusur nedir?" diye sorunca; Hasan: "Liderinden ayrı düşmen ve ona karşı sesini yükseltmendir" dedi.

Ali: "Güzel huy nedir?" diye sorunca; Hasan: "Güzelolanı yapmak ve kötü olanı bırakmaktır" dedi.

Ali: "Kararlılık nedir?" diye sorunca; Hasan: "Sabırlı olmak ve yöneticilere karşı ölçülü olmaktır" dedi.

Ali: "Sefihlik nedir?" diye sorunca; Hasan: "Adi olanların peşinden gitmek ve sapmış olanlarla arkadaşlık etmektir" dedi.

Ali: "Gaf!et nedir?" diye sorunca; Hasan: "Mescitten uzak durman ve müfsid olanlara itaat etmendir" dedi.

Ali: "Mahrumiyet nedir?" diye sorunca; Hasan: "Sana sunulduğu halde nasibini bırakmandır" dedi.

Ali: "Ahmak kimdir?" diye sorunca; Hasan: "Malını idare edemeyen ve onurunu önemsemeyendir" dedi.

Sonra Hz. Ali dedi ki: "Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurduğunu işittim: "Cehaletten daha büyük bir fakirlik, akıldan daha değerli mal, kendini beğenmekten daha büyük yalnızlık, istişareden daha büyük bir başarı, tedbirli olmaktan güzel akıt güzel ahlak gibi üstünlük, günahlardan sakınmak gibi takva, düşünmek gibi ibadet, haya ve sabır gibi iman yoktur. Sözün afeti, yalandır. İlmin afeti, unutmaktır. Hilmin afeti, sefihliktir. İbadetin afeti, tembelliktir. Nezaketin afet( kibirdir. Cesaretin afeti, azgınlıktır. Cömertliğin afeti, minnettir. GÜzelliğin afeti, kendini beğenmedir. Saygınlığın afeti, övünmedir."

Evladım! Gördüğün hiçbir adamı küçümseme. Şayet senden daha hayırlı ise onu baban gibi say. Şayet senin gibi biriyse onu kardeşin say. Şayet senden daha küçükse onu oğlun gibi say."

*Taberani rivayet etti. Ravilerden Ebu Reca el-Hıntı vardır. Asıl ismi Muhammed b. Abdillah'tır ve hadis uydurmakla suçlanmıştır.

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

Kendisini Günahlardan Koruyacak Takvası Olmayanlar