|
MECMAU ZEVAİD |
ZÜHD |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Infak ve Cimrilik
17750- Ebu Hureyre,
Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurduğunu bildiriyor:
"Sema kapılarının birinde bir melek der ki: ‘‘Kim bu gün ödünç verirse
yarın mükafatını alır.’‘ Başka bir kapıda ise diğer bir melek der ki:
‘‘Allahım! İnfak edene karşılığını ver; cimrilik edenin malını telef et. ''
"
*Taberani, el-Mu'cemu'l-evsat'ında iki isnadla rivayet etti. Birinde
Mikdam b. Davad zayıftır. ibn Dakık el-İyd, onu güvenilir bulunduğunu
söylemiştir.
17751- Ebu'l-Bahteri Hz.
Ali'den nakleder: Hz. Ömer halka:
"Yanımızda artan bu
malı ne yapmamızı önerirsiniz?" diye sorunca, halk: "Ey müminlerin
emiri! Seni ailenden, malından ve ticaretinden alıkoyduk. Bu mal senindir"
dedi. Ömer, bana: "Sen ne diyorsun be?" deyince, ben: "Halk sana
görüşünü söyledi" dedim. Ömer: "Sen kendi görüşünü söyle"
deyince, ben: "Kesin bildiğin bir konuda neden şüpheye düşüyorsun?"
dedim. Ömer: "Bu söylediğinden vazgeçeceksin" deyince, ben:
"Evet, vallahi vazgeçerim. Ama sen şunu hatırlıyor musun? Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) seni Abbas'a zekat malını alman için göndermişti.
Abbas ile aranda bir kırgınlık vardı ve bu sebeple Abbas sana zekatını
vermemişti. Sen bana: "Benimle Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
yanına gel" demiştin. Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanına
gittiğimizde, onu sıkıntılı bulup geri dönmüştük. İkinci günün sabahında yanına
gittiğimizde kendisini neşeli görmüştük. Sen Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve
Sellem), Abbas'ın yaptığını anlattığında, Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) sana: "Kişinin amcasının, baba yarısı olduğunu bilmiyor musun? 11
demişti. Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) dün kendisini sıkıntılı, bu
gün ise neşeli gördüğümüzü söyleyince: "Bana birinci gün geldiğinizde;
bende zekat malından iki dinar kalmıştı. Sıkıntım bu sebepleydi. Bugün
geldiğinizde ise onları dağıtmıştım. Bu sebeple beni neşeli gördünüz"
buyurmuştu.
Bunun üzerine Ömer:
"Doğru söyledin. Vallahi! Hem görüşünü söylediğin, hem de uyarıp
doğrulttuğun için sana teşekkür ederim" dedi.
*Ahmed rivayet etti. Ravileri Sahih'in ravileridir. Sadece
Ebu'I-Bahterl ne Ali, ne de Ömer'den dinlememiştir. Hadis mürsel ve sahihtir.
Ebu Ya'la rivayet etti
ve şunu ekledi: Dedim ki: "Kesin bildiğin bir konuda neden şüpheye
düşüyorsun ve bildiğin bir konuyu bilmez gibi davranıyorsun?" Ömer:
"Ya söylediğinden vazgeçersin veya seni cezalandırırım" dedi. .. Ömer
şöyle dedi: "Hem görüşünü söylediğin, hem de uyarıp doğrulttuğun için sana
teşekkür ederim." Ben: "Neden ceza vermede acele davranıp teşekkürü
geciktiriyorsun?" dedim.
Bezzar ise şu ifadelerle
rivayet etti: "Bana geldiğinizde yanımda bir miktar dinar vardı. Bunları
dağıtmıştım ve yanımda yedi dinar kalmıştı. "
17752- Ümmü Seleme
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanıma yüzü sararmış bir
şekilde girdi. Ben bunun bir hastalıktan dolayı olduğunu zannettim ve: "Ya
Resulallah! Neyin var; yüzün solmuş?" dedim. Hz. Peygamber (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): "Dün bize verilen yedi dinar sebebiyle; bu yedi dinar
yatağımızm kenannda olduğu halde akşamladık" buyurdu.
17753- Bir rivayette ise
ibare: "Onları infak etmeden akşamladık" buyurdu.
*Ahmed ve Ebu Ya'la rivayet ettiler. Ravileri Sahıh'in
ravileridir.
17754- Talha b.
Ubeydillah bildiriyor: Hz. Ömer'e bir miktar mal geldi; Ömer de bunu
Müslümanlar arasında taksim etti ve ondan bir miktar arttı. Bunun ne yapılması
hususunda istişare edince: "Bu malı dar günler için bıraksan"
dediler. Hz. Ali ise susmuş bir şey söylemiyordu. Ömer: "Neyin var ey
Ebu'I-Hasan! Konuşmuyorsun?" deyince, Ali: "Halk ne yapman
gerektiğini söyledi" cevabını verdi. Ömer: "Bana kendi görüşünü
söyleyeceksin" deyince Ali: "Bu mal hakkında Allah'ın hükmü
gerçekleşmiştir." Ve (şu) hadisi zikretti:
Bahreyn'den gelen mal,
Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) huzuruna getirilince, onu taksim
etmeden gece oldu. Akşam ve yatsı namazlarını Mescid'de kıldı. Malı taksim
edene kadar Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yüzünden (sıkıntılı)
olduğunu gördüm. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Bu malı
şimdi paylaştırmanda bir sakınca yok" dedi ve malı (Ali) paylaştırdı.
Benim payıma sekiz yüz dirhem düştü.
*Bezzar rivayet etti. Ravilerden Haccac b. Erta'a
müdellistir.
17755- Ebu Said
el-Hudrlı Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurduğunu
bildiriyor: "Uhud dağı kadar altınım olsa, üçüncü sabah gelirken,
üzerimdeki bir borç için muhafaza ettiğim hariç, ondan yanımda bir şeyin
kalması beni sevindirmez. "
*Bezzar rivayet etti. Senedinde Atiyye vardır ve onu birden
çok kişi zayıf bulmuştur.
17756- Semura b. Cündüb
der ki: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle derdi:
"Uhud'un tamamının benim için altın olması beni memnun etmez."
*Bezzar rivayet etti. Senedinde Yusuf b. Halid es-Semti
vardır ve zayıftır.
17757- Ubeydullah b. Abbas,
Ebu Zer'in kendisine şöyle dediğini nakleder: "Ey yeğenim! Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanında ve elini tutmuşken bana şöyle dedi:
"Ey Ebu Zer! Şayet öldüğüm gün yanımda bir kırat kalacaksa; infak etmem
için, Uhud dağı kadar altın ve gümüşümün olmasını istemem." Ben: "Ya
Resulallah! Bir kantar mı?" deyince, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): "Ey Ebu Zer! Ben az olana gidiyorum, sen çok olana gidiyorsun.
Ben ahireti istiyorum, sen dünyayı istiyorsun. Bir kırat." Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir kırat sözünü üç defa tekrar etti.
*Bezzar ve yakın metinle şu ifadelerır Taberani,
el-Mu'cemu'l-evsat'ında rivayette bulundu: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) şöyle buyurdu: "Ey Ebu Zer! Bu dağ hangi dağdır?" ben:
"Uhud" deyince, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurdu:
"Vallahi! Bu dağın,
tek bir parça altın olarak benim olmasını istemem." Hadis yukarıdaki gibi
devam ediyor. Bezzar'ın senedi hasendir.
17758- Ebu Zer, elinde
bir as ayla Osman b. Affan'ın yanına geldi.
Osman: "Ey Ka'b!
Abdurrahman vefat etti ve geriye mal bıraktı, bu konuda ne dersin?" Ka'b:
"Eğer Allah'ın mal üzerindeki hakkını eda etmişse (zekatını vermişse)
zararı yoktur" dedi. Ebu Zer asasını kaldırıp Ka'b'a vurarak şöyle dedi: "Resulullah'ın
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle dediğini duydum: ‘‘Şayet öldüğümde ondan
geriye altı ukiyye bırakacaksam; infak edip benden kabul edilecek bile olsa
Uhud dağı kadar altınımın olmasını istemem.’‘ Allah için söyle ey Osman! Sen
Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bunu söylediğini duydun mu?"
Ebu Zer bunu üç defa sordu. Osman: "Evet" dedi.
*Ahmed rivayet etti. Ravilerden ibn Lehia'yı birden çok kişi
zayıf bulmuştur.
Ebu Ya'la
el-Mu'cemu'l-kebir'inde rivayet etti ve şunu ekledi: Ka'b dedi ki: "Size
söylediğimi Tevrat'ta görmüştüm. Ancak Allah şöyle buyurur: ‘‘Allah dilediğini
siler, dilediğini bırakır; Ana Kitap O'nun katındadır.’‘ (Ra'd, 39) Allah da
Tevrat'taki bu hükmü silmiştir. Ben de Allah'tan bağışlanma dilerim."
17759- İbn Abbas,
Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem)i Uhud'a dönerek şöyle buyurduğunu
bildiriyor: "Canım elinde olana yemin ederim ki; Uhud dağı, Muhammed
ailesi için onu sadaka olarak dağıtacağım biçimde altına dönüşse, öldüğüm zaman
üzerimdeki bir borç için muhafaza ettiğim iki dinar hariç, ondan yanımda bir
şeyin kalması beni sevindirmez."
*Ahmed ve Ebu Ya'la rivayet ettiler. Hilal b. Habbab
dışındaki ravileri Sahih'in ravileridir. O da güvenilirdir.
17760- Hz. Aişe der ki:
"Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana (yammızda bulunan)
altınları tasadduk etmemi emretti." (Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) hastalandığı zaman Aişe'nin yanındaydı. Aişe anlatıyor: Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) kendine geldiğinde: "(Altınları) ne yaptın?"
diye sordu. Ben: "Hastalığın beni meşgul etti" dedim. Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Onları bana getir" dedi. Aişe, yedi
veya dokuz -ravi Ebu Hazım sayıdan emin değil- dinarı getirdi. Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem), Aişe dinarları getirince: "Muhammed, bunlar
yanındayken, Allah'a kavuşacak olsa (hayır namına) ne bekler? Bunlar
yanındayken Allah'a kavuşacak olsa Muhammed'den geriye (hayır namına) bir şey
bırakırlar mı?" buyurdu.
17761- Bir rivayette: Beş
dinarla yedi dinar veya sekizle dokuz dinar arasında altını vardı ve onları
infak etti.
*Hepsini Ahmed değişik isnadlarla rivayet etti. Birinin
ravileri Sahlh'in ravileridir.
17762- Abdullah b.
es-Samİt anlatıyor: Ebu Zer'in yanındayken, Beytülmal'den hakkı verildi. Ebu
Zer'in yanında bir cariye vardı. Cariye Ebu Zer'e verilen parayla onun ihtiyacı
olan şeyleri aldı ve paradan geriye yedi dinar kaldı. Ebu Zer, cariyeye o
parayla (süs için kendine) pul almasını istedi. Cariye: "Bu parayı ihtiyacın
olduğu bir zamana veya ağırladığın bir misafir için ayırsan" karşılığını
verince, Ebu Zer şöyle dedi: "Dostum (Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) bana şöyle demişti: "Kişinin sahip olduğu altın veya gümüş, Allah
yolunda harcayıncaya kadar kendisi için kor ateşi gibidir."
*Ahmed rivayet etti. Ravileri Sahıh'in ravileridir.
17763- Ümmü Seleme der
ki: "Bildiğim kadarıyla Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) en fazla
getirdiği para, bir çanta içinde olan sekiz yüz dirhemdi."
*Ahmed rivayet etti. Musa b. Cubeyr dışındaki ravileri
Sahıh'in ravileridir. O da güvenilirdir.
17764- Hz. Ali der ki:
"Suffe ashabından bir adam geriye iki dinar veya iki dirhem bırakarak
öldü. Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) buyurdu ki:
"Bu ikisiyle (kıyamet gününde) dağlanacaktır. Onun namazını siz
kılın."
*Ahmed ve "Bir dinar veya dirhem" ibaresiyle oğlu
Abdullah ve yakın metinle Bezzar rivayet etti. Ravilerden Uteybe ed-Darir
meçhuldür. Diğer ravileri güvenilir bulunmuştur.
17765- Abdullah b.
Mes'ud der ki: Suffe ashabından biri öldüğünde kesesinde iki dinar buldular.
Bunu Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bildirdiklerinde, Hz. Peygamber
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Bunlarla (kıyamet
gününde) iki defa dağlanacaktır. Onun namazını siz kılın."
*Ahmed, Ebu Ya'la ve Bezzar rivayet ettiler. Ravilerden Asım
b. Behdele'yi birden çok kişi güvenilir bulmuştur. Diğer ravileri Sahlh'in
ravileridir.
17766- Yine Abdullah b. Mes'ud
der ki: Siyahi bir köle Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yetişip ona
iman ettikten sonra vefat etti. Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
haber verdiklerinde: "Bakınız, geriye bir şey bıraktı mı?" buyurdu.
Ashab: "İki dinar bıraktı" dediklerinde: "Bu ikisiyle (kıyamet
gününde) dağlanacaktır" buyurdu.
*Ahmed ve Ebu Ya'la rivayet ettiler. Asım b. Behdele
dışındaki ravileri, Salıfh'in ravileridir. O da güvenilir bulunmuştur.
17767- Seleme b.
el-Ekva' bildiriyor: Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanında
otururken, bir cenaze getirildi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Geriye borç
bıraktı mı?" diye sordu. Sahabe: "Hayır" deyince Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) namazını kıldırdı. Sonra bir başka cenaze getirildiğinde
ise: "Geriye bir şey bıraktı mı?" diye sordu. Sahabe: "Evet, üç
dinar bıraktı" cevabını verince, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
parmağıyla işaret ederek: "Bu üçüyle (kıyamet gününde) dağlanacaktır"
buyurdu.
*Ahmed uzun bir hadis içinde rivayet etti. Ravileri Sahih'in
ravileridir.
17768- Cabir,
Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurduğunu bildiriyor:
"Kim geriye bir dinar bırakırsa, (kıyamet gününde) onunla dağlanacaktır.
"
*Ravilerden ibn Lehia vardır ve hadisi daha önce başka
yollarla gelen hadislerle desteklenmektedir. Diğer ravileri Sahih'in
ravileridir.
17769- Ebu Umame
el-Hımsı bildiriyor: Suffe ashabından biri öldüğünde izarında bir dinar
buldular. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Bununla (kıyamet
gününde) dağlanacaktır" buyurdu.
Sonra birisi daha
öldüğünde izarında iki dinar buldular. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): ''Bu ikisiyle (kıyamet gününde) dağlanacaktır" buyurdu.
17770- Yine Ebu Umame
el-Hımsı, Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem), geriye bir veya iki
dinar bırakarak vefat eden birisi hakkında aynı şeyi söylediğini, yani:
''Bununla veya bu ikisiyle (kıyamet gününde) dağlanacaktır" dediğini
nakleder.
*Tümünü Ahmed, değişik isnadlarla rivayet etti. Bazılarının,
Şehr b. Havşeb dışındaki ravileri, Sahlh'in ravileridir ki, o da güvenilirdir.
17771- Ebu Hureyre
nakleder: Bir bedevi, Resulullah'la (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Hayber
savaşına katıldı ve ganimetten payına iki dinar düştü. Bedevi dinarları alıp
(bir şeye) sararak abasının içine koydu. Bedevi öldüğünde, dinarlar bedevinin
üzerinde bulunup Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bildirilince, şöyle
buyurdu: "Bu ikisiyle (kıyamet gününde) dağlanacaktır. "
*Ahmed rivayet etti. Ravilerden ibn Lehia vardır ve bu
rivayeti güvenilir bir ravinin rivayetiyle desteklenmiştir. Diğer ravileri,
Sahih'in ravileridir.
17772- Ebu Hureyre,
Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) geriye iki veya üç dinar bırakarak
vefat eden bir kişi hakkında: "Bu ikisiyle veya üçüyle (kıyamet gününde)
dağlanacaktır" buyurduğunu bildiriyor.
*Ahmed rivayet etti. Ravileri Sahih'in ravileridir. Bezzar
hasen isnadla rivayet etti.
17773- Ebu Hureyre
bildiriyor: Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanına gelinip:
"Falan kişi vefat etti ve geriye iki dinar veya dirhem bıraktı"
denildi. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Bu ikisiyle
(kıyamet gününde) dağlanacaktır" buyurdu.
*Ahmed rivayet etti. Ravilerden Şerık b. Abdullah en-Nehal'yi
birden çok kişi güvenilir bulmuştur. Diğer ravileri Sahih'in ravileridir.
Zekat kitabının sonunda,
sadaka bölümünde bununla ilgili hadisler geçmişti.
17774- Enes b. Malik
bildiriyor: Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) üç kuş hediye edildi.
Birini yemesi için hizmetçisine verdi. Sabah olunca, hizmetçi kuşu (pişirip)
Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) getirdi. Hz. Peygamber (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) hizmetçiye şöyle buyurdu: "Ben, yarın için bir şey
saklamaktan seni menetmedim mi? Çünkü Allah her yeni güne kendi rızkını
gönderir. "
*Ebu Ya'la rivayet etti. Ravileri güvenilirdir.
17775- Bilal bildiriyor:
Yanımda bir miktar hurma varken Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanıma
girdi ve: "Bu nedir?': diye sordu. Ben: "Kış için sakladık"
deyince, Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Bunlardan dolayı, Cehennem ateşinin dumanını görmekten korkmuyor
musun?"
17776- Başka bir
rivayette ise Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Ey Bilal! Bize
hurma yedir" buyurdu. Ben birkaç avuç hurma getirdim. Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Çoğalt ey BildI" buyurunca, ben üç
avuç daha koydum ve: "Sadece Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) için
saklamış olduğum bir miktar kaldı" dedim. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi
ve Sellem): "Ey Bilal! Onları infak et ve Arş sahibi yüce Allah'tan yana
yoksulluktan bir endişen olmasın" buyurdu.
*Taberani ve kısa metinle "Yanında bir miktar mal
vardı" ibaresiyle Bezzar rivayet etti.
Taberani'nin birinci
rivayetinde ve Bezzar'da Muhammed b. el-Hasan b. Zebale, ikinci rivayette ise
Talha b. Zeyd el-Kureşı vardır ve ikisi de zayıftır. Bezzar dedi ki:
"Hadisin doğru olan
senedi: Mesruk bildiriyor: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
Bilal'in yanına girdi ... " şeklindedir."
17777- Abdullah b.
Mes'ud anlatıyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Bilal'ın yanına
girdi. Yanında bir hurma yığını gördüğünde ona: "Ey Bilal! Bunlar da
ne?" diye sordu. Bilal: "Bunları misafirlerin için
kaldırınıştım" deyince, Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Bunlardan dolayı, Cehennem ateşinin dumanına maruz kalmaktan korkmuyar
musun? Ey Bilal! Bunları hayır için dağıt ve Arş sahibi varken kıtlıktan yana
bir korkun olmasın!" buyurdu.
*Bezzar ve Taberani rivayet ettiler. isnadları hasendir,
ancak Taberani hadisinde:
"Bunun dumanının
(Kıyamet gÜnÜ sana doğru) yÜkselmesinden korkmuyor musun?" ibaresi yer
almıştır.
17778- Ebu Hureyre
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Bilal'in yanına girdi.
Yanında bir hurma yığını gördüğünde ona: "Bunlar da ne?" diye sordu.
Bilal: "Azık olarak kaldırdım" deyince, Resulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem): "Bunlardan dolayı, Cehennem ateşinin dumanını görmekten
korkmuyor musun? Ey Bilal! Bunları infak et ve Arş sahibi varken kıtlıktan yana
bir korkun olmasın!" buyurdu.
*Bezzar, Ebu Ya'la ve Taberani, el-Mu'cemu'l-Kebir ve
el-Mu'cemu'l-evsat'ında rivayet etti. Senedi hasendir.
17779- Ömer b. el-Hattab
anlatıyor: Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanına bir kişi geldi
(ve bir şey istedi). Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Yanımda
sana verebileceğim bir şey yoktur; ama sen, bize bir şeyler gelene kadar ödünç
al, biz o zaman sana veririz" buyurdu. Ömer, Resulullah'a (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): "Allah sana bunu yüklemedi. Yanındakini verdin, eğer
yanında bir şey yoksa (buna rağmen vermekle) mükellef değilsin" dedi.
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Ömer'in bu sözünden rahatsız oldu; hatta
bu, yüzünden belli oluyordu. Adam: "Ya Resulallah! Annem babam sana feda
olsun. İnfak et ve Arş sahibi varken kıtlıktan yana bir korkun olmasm!"
deyince, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) tebessüm ederek:
"Bununla emredildim (zaten)" buyurdu
*Bezzar rivayet etti. Ravilerden ishak b. ibrahım
el-Huneynı'yi çoğunluk zayıf bulmuş, ibn Hibban ise güvenilir olduğunu söylemiş
ve: "Hata ederdi" demiştir.
17780- İbn Abbas
bildiriyor: Hz. Ömer, her namazdan sonra halkla oturur ve ihtiyacı olan varsa onunla
konuşur, eğer ihtiyacı olan yoksa kalkıp giderdi. Bir gün Ömer'in kapısına
gidip: "Ey Yerfa!" diye seslendim. (Hizmetçisi) Yerfa dışarı çıkınca,
Osman'ı da kapıda gördü ve: "Ey İbn Affan, ey İbn Abbas! Kalkınız"
dedi. Ömer'in yanına girdiğimizde yanında bir yığın mal gördük. Ömer:
"Medine halkına baktığımda, en kalabalık olarak sizi gördüm. Bunu alınız
ve aranızda taksim ediniz. Eğer artarsa, artan kısmını iade ediniz" dedi.
Ben: "Eğer yetmeyecek olursa, sen buna ilavede bulunacak mısın?" diye
sorduğumda, Ömer: "Çok kurnazsın! Biliyorsun ki, Muhammed ve ailesi
kurutulmuş hurma yiyorlardı" karşılığını verdi. Ben: "Evet Vallahi!
Eğer Allah bunu Muhammed'e gönderseydi; o senin yaptığın gibi yapmazdı"
dedim. Ömer sinirinden titreyerek: "Ya ne yapardı?" diye sordu. Ben:
"Hem kendisi yiyip hem de bize yedirdiği zaman ancak rahat ederdi"
dedim.
*Bezzar rivayet etti. Senedi ceyyiddir.
17781- Hasan bildiriyor:
Kays b. Asım, Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) geldiğinde, Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Bu Veber halkının efendisidir"
buyurdu. Ben: "Ya Resulallah! Çok olsa bile misafirle veya çocuklarımla
paylaşmadığım mal hakkında ne dersin?" diye sorunca, Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Malın en iyisi kırk tane alanıdır.
Eğer daha çoksa altmış tane alanıdır. Yüz tanesi olana yazıklar olsun. Ancak,
bolluk ve sıkıntılı zamanında infak eden, binek olarak veren, damızlık olarak
veren, besili alanını kurban eden, sağmaZını başkasının kullanımına veren,
hizmetçilerini ve yakınlarını doyuran kişiler hariç.''
Ben: "Ya
Resulallah! Bu ne yüce ve güzel bir davranıştır" deyince, Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Nasıl bir bağışta bulunacaksın?'' diye
sordu. Ben: "Her yıl yüz tane bağışlayacağım" dedim. Hz. Peygamber (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): "Binekler konusunda ne yapacaksın?" diye sorunca
ise:
"Süt vermeyenleri
ve kaçıp gidenleri vermeyeceğim" dedim. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): "Damızlık olanları ne yapacaksın?'' diye sorunca, ben:
"Develer ve insanlar
geldiği zaman dileyen damızlık devenin yularından çekip götürsün" dedim.
Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): "Senin için, malın mı, yoksa azatlıların malı mı daha
sevgilidir?" diye sorunca, ben: "Malım benim için daha
sevgilidir" dedim. Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurdu: "Malından, sadece yiyip bitirdiğin, giyip eskittiğin veya
sadaka verip ahiretin için gönderdiğin kısmı senindir. "
Ben: "Ya
Resulallah! Öyle mi?" deyince, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Evet" buyurdu.
Hasan ekledi:
"Vallahi! Eğer malım kalırsa, sayısını azaltacağım."
*Bezzar mürselolarak ve çok kısa metinle muttasıl olarak ta
rivayet etti.
Menkıbelerinde muhtasar
olan rivayet zikredilmiştir.
17782- Enes,
Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurduğunu bildiriyor:
"Hiçbir şey, cimrilik kadar İslam'a zarar vermemiştir."
*Ebu Ya'la ve Taberani, el-Mu'cemu'l-evsat'ında rivayet etti.
Ravilerden Amr b. elHusayn'ın zayıflığında icma vardır.
17783- Ebu'l-Kayn, yükünde
hurma olduğu halde Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) rastladI. Amcası,
Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) önüne koymak üzere bir avuç hurma
almak için kalkınca, Ebu'l-Kayn, hurmaların üzerine kapandı. Bunun üzerine
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Allahım! Bunun cimriliğini
arttır" diye dua etti. (Ravi) dedi ki: Ebu'l-Kayn insanların en
cimrisiydi.
*Bezzar, biri muttasıl olan iki isnadla rivayet etti.
Muttasıl olanın metni budur. Diğer metin ise Said b. Cumhan'dan nakledilmiştir
ve şöyledir: "Said b. Cumhan'ın efendisi Ebu'I-Kayn, Resulullah'a
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) rastladı."
Taberani rivayet etti;
ifadesi şöyledir: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), ashabına
dağıtmak üzere bir avuç (hurma) almak için yanına yaklaştı."
Mürsel ve müsned olan
rivayetlerin Said b. Cumhan dışındaki ravileri, Sahih'in ravileridir. Onu da
birden çok kişi güvenilir bulmuştur. Hakkında ihtilaf vardır.
Sadaka (Zekat)
kitabında, cömertlik ve cimrilik bölümünde konuyla ilgili hadisler geçmişti.
17784- Nafi' der ki: İbn
Ömer, adamın birinin: "Cimri olan, zalim olandan daha fazla mazur
görülecektir" dediğini işitince, şöyle karşılık verdi: "Yalan
söyledin! Zira Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ‘‘Cimri olan
Cennete giremez’‘ dediğini duydum."
*Taberani, el-Mu'cemu'l-evsat'ında rivayet etti. Ravilerden
Yahya b. Mesleme elKa'nebı zayıftır.
***************
Dünyadan Gözü
Doymayanlar
****************
17785- Abdullah b. Amr,
Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurduğunu bildiriyor:
"Kendisini emzirip doyuran birçok koyunun içinde bulunan bir kuzu vardı.
Bir gün bu kuzu ipini koparıp bütün koyunları emdikten sonra yine
doymadı." Buyurdu ki: "Bu şuna benzer: Sizden sonra öyle bir topluluk
gelecek ki; onlardan birine kabilenin tümüne veya ümmete yetecek kadar mal
verilecek, ama o yine de doymayacak. "
*Bezzar ve Taberani, el-Mu'cemu'l-evsat'ında ve
el-Mu'cemu'l-kebır'inde rivayet etti.
Ravileri güvenilir
bulunmuştur. Sadece Ata b. es-Saib'in ölümünden önce ezberi bozulmuştur.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
Insanın Gözünü
Ancak Toprak Doldurur