|
MECMAU ZEVAİD |
MENKIBELER |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Adiyy b. Hatim et-Tai
- Malik b. Abdullah el-Has'amı - Kays b. Asım el-Minkarı - iyad b. Ganm -
Abdullah b. Busr - Amr b. Hureys - Amr b. Sa'lebe el-Cüheni - Amr b. el-Hamik
el-Huzai - Feyruz ed-Deylemi - Kurra el-Müzeni
**************
Adiyy b. Hatim et-Tai
**************
16111- Ebu Ubeyd Kasım
b. Selam dedi ki: " Adiyy'in adı, (Adiyy b.) Hatim b. Abdillah b. Sa'd b.
el-Haşrec b. İmriu'l-Kays b. Adiyy b. Ahzem'dir."
*Taberanı rivayet etti.
16112- Şa'bi bildiriyor:
Adiyy b. Hatim et-Tai, KUfe'ye geldiği zaman KUfe'li bir grup insanla yanına
gidip: "Bize Resulullah'tan duyduğun bir hadisi söyle" dedik. Adiyy
şöyle anlattı: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) risaletle görevlendirildiği
zaman, Arapların içinde ona karşı benden daha fazlı buğzeden ve kin besleyen
birisini bilmiyordum. Bu kinimden dolayı Bizans diyarına gidip Hıristiyan
oldum. Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) güzel ahlaka davet ettiği ve
halkın etrafında toplandığını öğrenince yola çıkıp yanına gittim. Yanında
durduğumda, Suheyb, Bilal ve Selman da yanındaydı. Bana: "Ey Adiyy b.
Hatim! Müslüman ol ki; selamete eresin" dedi. Ben ah diye inleyerek oturup
dizlerimi dizlerine yapıştırdım ve: "Ya Resulallah! İslam nedir?"
diye sordum. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Allah'a,
meleklerine, kitaplarına, Resullerine iman etmen, hayır veya şer, acı veya
tatlı olsun kadere inanmandır. Ey Adiyy b. Hatim! Kisra ve Kayser'in hazineleri
ele geçirilmeden önce kıyamet kopmaz. Ey Adiyy b. Hatim! Kimsesiz bir kadın
Hire'den korumasız bir şekilde gelip -o gün Ku!e diye bir şehir olmayacaktır
-Kabe'yi tava! edecek kadar ortam emniyetli olmadıkça kıyamet kopmaz. Ey Adiyy
b. Hatim! Para kesesini alıp onu senden kabul edecek kimseyi bulamayınca keseyi
yere çalıp: ‘‘Keşke olmasaydın, keşke toprak olsaydın’‘ demedikçe kıyamet
kopmaz" buyurdu.
*Derim ki: Sahıh'te az bir bölümü vardır. Taberanı rivayet
etti. Ravilerden Abdula'la b. Ebi'I-Musavir metruktur.
16113- Harun b. Abdullah
el-Hammal bildiriyor: "Adiyy b. Hatim et-Tai'nin künyeSİ, Ebu Tarif'tir.
68 yılında Muhtar(-ı Sekafi) zamanında Küfe'de vefat etti."
*Taberanı rivayet etti.
*****************
Malik b. Abdullah
el-Has'amı
*****************
16114- Resulullah'ın
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) ashabından olan Malik b. Abdillah el-Has'ami'nin
azatlısı Hassan bildiriyor: Malik b. Abdillah'ı abdest alırken gördüm.
Baldırında bir damarla Allah yazılıydı. Ben damara bakmaya başlayınca:
"Neye bakıyorsun? Bunu bir insan yazmadı" dedi.
*Taberanı rivayet etti. Hassan ve ondan rivayet eden Ebu
Seleme'yi tanımıyorum.
Diğer ravileri
güvenilirdir.
******************
Kays b. Asım el-Minkarı
******************
16115- Kays b. Asım
el-Minkari bildiriyor: Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanına
geldiğimde, beni görünce: "Bu, Veber halkının efendisidir" dedi.
*Taberanı ve Bezzar rivayet ettiler. Taberanı'nin isnadında
Ziyad b. Ebi Ziyad el-Cessas'ı güvenilir buldu ve: "Hata yapardı"
dedi. Çoğunluk ise zayıf olduğunu söyledi. Bezzar'ın isnadında ise, Kasım b.
Mutayyeb metruktur.
16116- Kays b. Asım
anlatıyor: Kays, Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanına gitiğinde, Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) su ve (bir sabun türü olan) sidr denilen bitkiyle
yıkanmasını söyledi. Kays, yıkanıp namaz vakti gelerek Ebu Bekr ve Ömer'in
arasına girdi ve namazını ikisinin arasında kıldı. Namaz bitince, Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Kays b. Asım bana öyle Üç söz sordu ki;
onları Ebu Bekr'den başkası sormadı" buyurdu.
Yıkanması kısmını Ebu
Davud ve başkaları rivayet etti.
*Taberanı rivayet etti. Ravilerden Yahya el-Himmanı zayıftır.
**************
iyad b. Ganm
**************
16117- Vakıdi
bildiriyor: İsmi, İyad b. Ğanm b. Züheyr b. Ebi Şeddad b. Rabia b. Hilal b.
Dabbe b. el-Haris (b. Fihr)'dir. İyad, Hudeybiye'den önce Müslüman oldu.
Hudeybiye'de bulundu. Ebu Ubeyde b. el-Cerrah ile beraber Şam'daydı. Ebu Ubeyde
vefat edeceği zaman, yapmakta olduğu görevi İyad b. Ğanm'a verdi. Ömer de,
vefat edene kadar onu bu görevde bıraktı. İyad, salih ve cömert biriydi. Vefat
ettiği zaman, ne malı, ne de kimseye borcu vardı. Altmış yaşında Şam'da vefat
etti.
*Taberanı rivayet etti. Ravileri, Vakidı'ye kadar hasendir.
16118- Zühri dedi ki:
"Ebu Ubeyde b. el-Cerrah vefat ettiği zaman, amcası oğlu İyad b. Ğanm
el-Fihri'yi yerine bıraktı."
*Taberanı mürselolarak rivayet etti. Ravileri Sahih'in
ravileridir.
****************
Abdullah b. Busr
****************
16119- Abdullah b. Busr
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), elini başıma koyarak dedi
ki: "Bu çocuk, bir asır yaşayacak. "
Abdullah b. Busr, yüz
yıl yaşadı. Abdullah'ın yüzünde siğil vardı.
Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): "Bu siğilı Abdullah'ın yüzünden gitmedikçe vefat
etmeyecek" dedi. Abdullah, siğil yüzünden gitmeden vefat etmedi.
*Taberanı ve şu ifade ile Bezzar rivayet etti: Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Ömrü bir asır
olacaktır" buyurdu. Bezzar'ın iki isnadından birisinin güvenilir bir ravi
olan Hasan b. Eyyub dışındaki ravileri, Sahih'in ravileridir.
16120- Hasan b. Eyyub
el-Hadramı bildiriyor: Abdullah b. Busr, alnının bir köşesindeki beni
göstererek dedi ki: ''Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) elini buna
koyarak: ‘‘Bunun ömrü bir asır olacaktır’‘ dedi." Abdullah, saçlarını
devamlı tarardı.
*Taberanı ve yakın metinle Ahmed rivayette bulundu. Ahmed'in
güvenilir bir ravi olan Hasan b. Eyyub dışındaki ravileri Sahih'in ravileridir.
Taberanı'nin ravileri de güvenilirdir.
16121- Abdullah b. Busr
bildiriyor: Annem beni bir salkım hurmayla Hz. Peygamber'e (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) gönderince, salkımı Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) götürmeden
önce birazını yedim. Salkımı Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
getirince, başımı okşayarak: "Ey (bana) artakalan(ları getiren)"
dedi.
*Taberanı rivayet etti. Ravilerden Abdullah b. Busr
el-Hayranl'yi ibn Hibban güvenilir bulmuş, çoğunluk ise zayıf olduğunu
söylemiştir. Diğer ravileri güvenilirdir.
*****************
Amr b. Hureys
*****************
16122- Amr b. Hureys
dedi ki: "Annem beni Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) götürdü;
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) başımı okşayarak rızkımın bolalması
için dua etti."
*Ebu Ya'la rivayet etti.
16123- Ebu Ya'la'daki
başka bir rivayette: "Annem veya babam beni Resulullah'a (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) götürdü" şeklindedir.
*Taberani değişik isnadlarla rivayet etti. Ebu Ya'la ve
Taberani'nin bazı isnadlarındaki ravileri, Sahlh'in ravileridir.
16124- Amr b. Hureys der
ki: "Bedir günü henüz anne karnındaydım"
*Taberanı rivayet etti. Senedi ceyyiddir.
16125- Ebu Nu'aym der
ki: "Amr b. Hureys 85 yılında vefat etti."
16126- Ebu Musa dedi ki:
"Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) vefat ettiği zaman, Amr b.
Hureys on iki yaşındaydı." Amr b. Hureys'in künyesi Ebu Said'di.
*Taberanı rivayet etti. Ebu Nu'aym'a kadar olan ravileri
güvenilirdir.
*****************
Amr b. Sa'lebe el-Cüheni
*****************
16127- Amr b. Sa'lebe
el-Cüheni bildiriyor: Resulullah'ı (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Sayyale denilen
yerde gördüm ve Müslüman oldum. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
başımı okşadı.
Ravi dedi ki: ''Amr yüz
yıl yaşadı ve Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) değdiği yerdeki
saçlar ağarmadı."
*Taberanı rivayet etti. Ravilerden tanımadıklarım vardır.
******************
Amr b. el-Hamik el-Huzai
******************
16128- Amr b. el-Hamik
anlatıyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir müfrezeyi bir yere
gönderirken dediler ki: "Ya Resulallah! Sen bizi gönderiyorsun, ama hiç
azığımız ve yemeğimiz yoktur. Yol hakkında da bilgimiz yoktur. Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Güler yüzlü bir adama uğrayacaksınız. Sizi
yedirip içirecek ve size yolu gösterecek. O adam Cennet ahalisindendir."
Askeri birlik yanıma gelince, birbirleriyle işaretleşip bana bakmaya
başladılar. Ben: "Neden işaretleşip bana bakıyorsunuz?" diye sorunca:
"Seni Allah'ın ve Resulü'nün müjdesiyle müjdeliyoruz. Hz. Peygamber
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) seni bize övdü" diyerek, Resulullah'ın
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) kendilerine söylediğini bana aktardılar. Onlara
yedirip içirdim ve azıklarını hazırlayarak, onlarla bir müddet giderek
kendilerine yolu gösterdim. Sonra aileme dönüp devemi hazırlatıp Resulullah'ın
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanına gittim ve: "Neye davet
ediyorsun?" diye sordum.
Hz. Peygamber
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Allah'tan başka ilah olmadığına, benim de
Allah'ın Resulü olduğuma inanmaya, namaz kılmaya zekat vermeye, hac etmeye ve
oruç tutmaya davet ediyorum" buyurdu. Ben: "Bunları kabul edersek,
ailemiz, kanlarımız ve mallarımız em an içerisinde mi?" diye sorunca,
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Evet" dedi. Ben de
Müslüman olarak aileme döndüm ve onlara Müslüman olduğumu bildirdim. Birçoğu benim
vesilemle İslam'a girdi. Sonra Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
yanına hicret ettim.
Bir gün yanındayken
bana: "Ey Amr! Sana yemek yiyip su içen ve çarşılarda dolaşan, Cennet
ahalisinden birisini göstereyim mi?" buyurunca, ben: "Annem babam
sana feda olsun, evet" dedim. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Bu ve bunun kavmi" diyerek eliyle Ali b. Ebi Talib'i işaret etti.
Sonra: "Ey Amr! Sana yemek yiyip su içen ve çarşılarda dolaşan,
Cehennem ahalisinden
birisini göstereyim mi?" buyurunca, ben: "Annem babam sana feda
olsun, evet" dedim. Bunun üzerine, Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): "Bu ve kavmi Cehennem ahalisindendir" buyurarak bir adamı
işaret etti.
Müslümanlar arasında
fitne çıkınca Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sözünü söyleyerek,
Cehennem ahalisinden kaçıp Cennet ahalisinin yanına gittim. Bundan sonra Beni
Umeyye, beni öldürmek istedi. Ben:
"Allah ve Resulü en
iyisini bilir" dedim. Vallahi! Eğer iç içe olan odalarda saklansam bile
Umeyye oğulları, beni öldürmek için çıkarırlar. Sevdiğim (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) bana İslam'da ilk defa kesilerek şehirlerde dolaştırılacak başın, benim
başım olduğunu söyledi.
*Taberanı el-Mu'cemu'l-evsat'ında rivayet etti. Ravilerden
Abdullah b. Abdilmelik elMes'udı zayıftır.
16129- Amr b. el-Hamik
el-Huzai'den bildirildiğine göre Amr, Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) su verince, Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Allahım!
Onu gençliğinden faydalandır'' diye dua etti. Seksen yaşındayken yanına
uğradığımda saçlarında bir tane bile ak göremedik.
*Taberanı rivayet etti. Ravilerden ishak b. Abdullah b. Ebi
Ferve metruktur.
*****************
Feyruz ed-Deylemi
*****************
16130- Feyruz'dan şöyle nakledilir:
Kabilesi Müslüman olduğu zaman o, Müslüman olanlar arasındaydı. Kabilesi
Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) elçilerini gönderip ona biat edip
Müslüman olduklarını bildirdiler. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
biatlerini kabul edince:
"Ya Resulallah! Biz
bildiğin kişilerden ve bildiğin yerden geldik ve Müslüman olduk. Bizim velimiz
kimdir?" dediler. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Veliniz,
Allah ve ResUlü'dür" buyurunca: "Allah ve Resulü bize yeter, onların
veliliğine razı olduk" dediler.
*Ahmed, Ebu Ya'la ve Taberani rivayet ettiler. Ahmed'in,
güvenilir bir ravi olan Abdullah b. Feyruz dışındaki ravileri Sahıh'in
ravileridir.
*******************
Kurra el-Müzeni
*******************
16131- Muaviye b. Kurra
el-Müzenı, babasının: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) başımı
okşadı" dediğini nakleder.
16132- Muaviye, bir
rivayette babasının, Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) zamanına
yetiştiğini ve O'nun (Sallallahu aleyhi ve Sellem) başını okşayıp kendisi için
istiğfar ettiğini söylediğini nakleder.
16133- Bir başka rivayet
ise şöyledir: Ravi der ki: "Muaviye'ye: "Resulullah'la (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) beraber bulundu mu?" diye sorduğumuzda, dedi ki:
"Hayır, o zamanda henüz sütten kesilmemiş bir bebekti."
*Ahmed hepsini değişik isnadlarla rivayet etti. Bezzar da bir
kısmını rivayet etti.
Muaviye b. Kurra
dışındaki, Ahmed'in isnadlarından birinin ravileri ve Bezzar'ın ravileri
Sahlh'in ravileridir. O da güvenilirdir.
Sonraki sayfa için aşağıdaki
link’i kullan: