|
MECMAU ZEVAİD |
MENKIBELER |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Ebu Musa el-EŞ'arl -
Muğıre b. Şu'be - Ebu Hureyre - Ebu Malik - "Usayrim" Diye Tanınan
Amr b. Sabit
********************
Ebu Musa el-EŞ'arl
********************
15933- Taberani dedi ki:
İsmi, Abdullah b. Kays Ebu Musa el-Eş'ari'dir. Utbe b. Abdişems'in ailesiyle
anlaşmalıydı. Mekke'de Müslüman oldu ve Habeşistan'a hicret ederek, Hayber'in
fethine kadar orada kaldı. Ebu Musa'nın 50 yılında vefat ettiği ve Kufe'ye iki
mil mesafede olan Tute denilen yerde defnedildiği söylenir.
*Taberani rivayet etti. Ravilerden tanımadığım vardır.
15934- Şihab el-Usfuri
bildiriyor: Ebu Musa, Kufe'de valilik yaptı. Orada Cami'nin etrafında evi ve
ailesi vardır. Ebu Musa, 51 yılında vefat etti.
Ebu Musa Abdullah b.
Kays el-Eş'ari'nin nesebi ise şöyledir: Abdullah b. Kays b. Hısn b. Harb b.
Amir b. Temim b. Bekr b. Amir b. Adiyy b. Vail b. Naciye b. Cemahir b. el-Eş'ar
b. Edud b. Yeşceb b. Zeyd b. Kehlan b. Sinan b. Yeşceb b. Yağus b. Kahtan."
*Taberani rivayet etti.
15935- Kays b. er-Rabi
b. Ebi Musa dedi ki: "Ebu Musa, 52 yılında vefat etti.
*Taberani rivayet etti. Ravilerden Vakidı zayıftır.
15936- Said b. Abdilaziz
bildiriyor: Ebu Musa, Hayber'de Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
yanına geldi. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) gemiyle
(Habeşistan'dan) dönen küçük büyük herkese dua etti. Ebu Amir şöyle derdi:
"Ben gemide bulunanların en büyüğüydüm. Oğlum ise en küçüğüydü."
Said dedi ki:
"Gemide Ebu Amir, Ebu Malik, Ebu Musa, Ka'b b. Asım vardı ve Ebva denilen
yerde gemiden indiler."
*Taberani kopuk isnadla rivayet etti. Senedi hasendir.
15937- İbn İshak
bildiriyor: Ebu Musa el-Eş'ari Habeşistan'a hicret edenlerdendi. Resulullah'ın
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) Necaşi'ye Amr b. Umeyye'yi göndermesine kadar
orada kaldı. Amr, onları bir gemiye bindirip Hudeybiye'den sonra Hayber'e
getirdi.
*Taberani kopuk isnadla rivayet etti. ibn ishak'a kadar olan
ravileri güvenilirdir.
15938- İbn Bureyde,
babasından bildiriyor: Bureyde yatsı vakti dışarıya çıktı. Hz. Peygamber
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) onunla karşılaştı ve elinden tutarak Mescid'e
soktu. O sırada Mescid'de bir adamın Kur'an okuduğunu duydular. Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Sence gösteriş mi yapıyor?" dedi.
Bureyde sustu ve cevap vermedi. Adam şöyle dua etmeye başladı: "Allahım!
Allah olduğuna, senden başka ilah olmadığına, senin tek ve her şeyden müstağni
olduğuna, doğurmadığına ve doğrulmadığına, hiçbir şeyin sana denk olmadığına
olan imanım yüzü suyu hürmetine istiyorum." Resulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem): "Canım kudret elinde olana yemin ederim ki" veya
"Muhammed'in canı kudret elinde olana yemin ederim ki; Allah'tan öyle bir
ismiyle istedi ki onunla Allah'tan bir şey istendiğinde verilir, dua edildiği
zaman duasına icabet edilir" dedi.
İkinci gün yine yatsı
vakti Bureyde dışarıya çıkınca Resulullah'la karşılaştı ve Hz. Peygamber
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) onu elinden tutarak Mescid'e götürdü. Yine aynı
adam Kur'an okuyordu. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Sence
gösteriş mi yapıyor?" dedi. Bureyde: "Sen bunun gösteriş yaptığını mı
söylüyorsun, ya Resulallah!" dedi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): " Hayır, o Allah'a yönelmiş bir mü'mindir" dedi.
Baktığımızda, Mescid'in
bir kenarında okuyanın Ebu Musa el-Eş'arı olduğunu gördük. Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Eş'ari" veya "Abdullah b.
Kays'a, Hz. Davud'un sesine benzer ses verilmiştir" dedi. Ben:
"Bunu ona
söyleyeyim mi?" dediğimde: "Olur söyle" dedi. Ebu Musa'ya bunu
söylediğimde dedi ki: "Sen bana Resulullah'tan bir söz bildiren
dostumsun."
*Ahmed rivayet etti. Sahih'te şu bölümü vardır:
"Abdullah b. Kays'a Davud ailesinin sesine benzer ses verilmiştir."
Burada ise: "Davud'un sesine benzer ses verilmiştir.'' şeklindedir.
Ahmed'in ravileri, Sahih'in ravileridir.
15939- Mihcan b.
el-Edra' bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) elimi tutarak
Uhud'a çıkıp Medine'ye doğru döndü ve dedi ki: "Allah bu şehri muhafaza
etsin. Halkı onu ma'mur bir şekilde terk edecek, Deccal gelip Medine'ye
girdiğinde, her delikte bir meleğin elinde kılıçla şehri koruduğunu
görecek."
Sonra Uhud'dan inerek
Mescid'e geldi. Mescid'de bir adam Kur'an okuyup namaz kılıyordu. Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Bu Abdullah b. Kays değil mi? O, çok
yumuşak huylu halim biridir" dedi. Ben: "Ya Resulallah! Onu
müjdeleyeyim mi?" dedim. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Bundan sakın, bunu ona söylersen, onu helak edersin" dedi.
Mescid'e girdiğimizde,
Bureyde el-Eslemi'yi Mescid'in kapılarından birinde gördük. Mescid'de namazı
uzatan biri vardı. Bureyde şakayı seven biriydi. Dedi ki: "Ey Mihcan!
Sukbe'nin namaz kıldığı gibi sen de kılmayacak mısın?" Mihcan ona cevap
vermekten imtina etti. Evine varınca buyurdu ki: "Dinimizin en hayırlı
olanı kolayalanıdır. Dininizin en hayırlı olanı kolayalanıdır. Dininizin en
hayırlı olanı kolayalanıdır. Dininizin en hayırlı olanı kolayolanıdır. "
*Taberani rivayet etti. Reca b. Ebi Reca dışındaki ravileri,
Sahıh'in ravileridir. ibn Hibban, onu güvenilir bulmuştur.
15940- Ebu Hureyre,
Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurduğunu bildiriyor:
"Ebu Musa'ya, Hz. Davud'un sesine benzer güzel bir ses verilmiştir. "
*İbn Mace ise: "Davud ailesinin sesine benzer ses
verilmiştir" ifadesiyle aktarmıştır. Burada ise: "Davud'un sesine
benzer ses verilmiştir" şeklindedir.
*Ahmed'in ravileri
Muhammed b. Amr dışındaki Ravileri Sahıh'in ravileridir. Onun da hadisleri
hasendir.
15941- Seleme b. Kays
bildiriyor: Ebu Musa Kur'an okurken Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
kendisine rastladı ve: "Buna, Davud ailesinin sesine benzer ses
verilmiştir" buyurdu.
*Taberani rivayet etti. Senedi ceyyiddir.
15942- Ebu Musa bildiriyor:
Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem), bir gece Ebu Musa'ya rastladı. Ebu
Musa, Kur'an okuyordu. Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanında Aişe
vardı. İkisi birden Ebu Musa'yı dinlediler ve geçip gittiler. Sabah olunca Ebu
Musa, Resulullah'la karşılaştı. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Ey Ebu Musa! Dün sen evinde Kur'an okurken sana rastladım, yanımda Aişe
vardı. Bir müddet kıraatini dinledikıl dedi. Ebu Musa: "Ey Allah'ın
Peygamberi! Eğer orada olduğunu bilseydim, daha güzel okurdum" dedi.
*Derim ki, Sahlh'te bir bölümü vardır. Taberani rivayet etti.
Halid b. Nafi el-Eş'ari dışındaki ravileri Sahih'in gözettiği şartlara göre
güvenilirdir. Onu da ibn Hibban güvenilir bulmuştur. Bazılarıysa zayıf olduğunu
söylemiştir.
15943- Enes anlatıyor:
Ebu Musa, evinde oturmuş ve etrafında halktan bazıları toplanmıştı. Onlara
Kur'an okumaya başladı. Bir adam Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
yanına gidip: "Ya Resulallah! Ebu Musa'nın yaptığını beğendin mi? Evinde oturmuş
halk etrafında toplanmış onlara Kur'an okuyor" dedi. Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Beni onlardan
kimsenin görmeyeceği bir yerde oturtabilir misin?'' dedi. Adam:
"Evet" deyince, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) onunla
gitti. Adam Resulullah'ı oradaki kimsenin görmeyeceği bir yerde oturttu. Hz.
Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Ebu Musa'nın okumasını dinledi ve:
"Davud ailesinin seslerinden bir sesle okuyor'' dedi.
*Ebu Ya'la rivayet etti. Senedi hasendir.
15944- Bera bildiriyor:
Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Ebu Musa'nın Kur'an okuduğunu
duydu ve: liSesi sanki Davud ailesinin seslerinden biriymiş gibi okuyor"
buyurdu.
*Ebu Ya'la rivayet etti. Ravileri güvenilir sayılmıştır.
Haklarında ihtilaf vardır.
15945- Abdurrahman b.
Ka'b b. Malik bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Ebu
Musa'nın Kur'an okuduğunu duydu ve: "Kardeşinize Davud ailesinin sesine
benzer ses verilmiştir" buyurdu.
*Taberani mürselolarak rivayet etti. Ravileri Sahıh'in
ravileridir.
15946- Şa'bi bildiriyor:
Hz. Ömer vasiyetinde şöyle yazdı: "Hiçbir valim (Basra'da) bir yıldan daha
fazla görevde kalmadı. Sadece Ebu Musa dört yıl kaldı."
*Ahmed, hasen bir isnadla rivayet etti. Ancak Şa'bı, Ömer'den
hadis dinlememiştir.
****************
Muğıre b. Şu'be
****************
15947- Ebu Ubeyde dedi
ki: Muğire b. Şu'be b. Ebi Amir b. Mes'ud b. Mu'attab b. Malik b. Ka'b b. Amr
b. Sa'd b. Avf b. Kays b. Munebbih. Künyesi Ebu Abdillah'tır.
Annesi, Beni Nasr b.
Muaviye'dendir. İki yıl Basra'da valilik yaptı, sonra Küfe'ye vali tayin
edildi. 50 yılında Küfe'de vefat etti. Resulullah'la (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) ilk katıldığı olay Hudeybiye'dir.
*Taberani rivayet etti. Ravileri sözü söyleyene kadar güvenilir
sayılmıştır.
15948- Yahya b. Bukeyr
bildiriyor: "Muğire b. Şu'be, 50 yılında vefa etti."
*Taberani rivayet etti.
15949- Muğire b. Şu'be
dedi ki: Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kabrini kazanlar arasında
ben de vardım. Lahdi hazırlayıp Hz. Peygamber'i (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
kabre koyduğumuzda, ben kazmayı kabre attım ve: "Kazma mezara düştü"
diyerek kabre indim ve elimi Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
bulunduğu lahde koydum."
Bu nedenle Muğire:
"Ben, Allah Resulü'ne (Sallallahu aleyhi ve Sellem) en son dokunan
kişiyim" derdi.
*Taberani rivayet etti. Ravilerden Mücalid'in hadisleri
hasendir. Diğer ravileri güvenilirdir.
15950- İbn Ebi Merhab bildiriyor:
Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kabrine dört kişi indi. Biri
Abdurrahman b. Avf'tır. Muğire b. Şu'be, Hz. Peygamber'i (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) en son gören (dokunan) kişiydi. Muğire dedi ki: "Yüzüğümü alıp
Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kabrine attım ve: "Yüzüğüm
elimden düştü" dedim.
(Ve kabre inip
Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) dokundum) Bunu Resulullah'a
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) en son dokunan kişinin ben olmam için yaptım.
*Taberani rivayet etti. Senedi hasendir.
15951- Muğire b. Şu'be
anlatıyor: Benı Ebu Bekr'in yanındayken, kendisine bir at verildi. Bir adam:
"Bunu bana binmem için ver" dedi. Ebu Bekr: "Bu atı, ata
binmesini bilen bir çocuğa vermem, sana vermemden daha hoş gelir" dedi.
Bunun üzerine adam kızarak dedi ki:
"Vallahi benı
senden ve babandan daha iyi ata binerim." Ben, Resulullah'ın (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) halifesine böyle dediği için kızınıştım. Kalkıp başından
tutarak sürüdüm. Adamın burnundan sanki bir kaptan boşalır gibi kan gelmeye
başladı. Ensar benden intikam almak istedi.
Ebu Bekr'in bundan
haberi olunca dedi ki: "Bazıları, Muğire b.
Şu'be'den intikam
almalarına izin vereceğimi zannediyorlar. Onları yurtlarından çıkarmam,
Allah'ın kendisini kötülüklerden sakındırdığı ve kendisinin de Allah'ın
kullarını kötülüklerden sakındırdığı kişiden intikam almalarına müsaade
etmemden daha tercihe şayandır."
*Derim ki: Bu söylediği son sözün manasını bilmiyorum. Allah
en doğrusunu bilir. *Taberani rivayet etti. Ravileri Sahih'in ravileridir.
***************
Ebu Hureyre
***************
15952- Kays el-Medeni
bildiriyor: Bir adam Zeyd b. Sabit'e gelerek bir şey sordu. Zeyd: "Ebu
Hureyre'ye sor. çünkü ben, Ebu Hureyre ve falan kişi Mescid'de dua edip zikir
yaparken, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) geldi ve yanımıza oturdu.
Bunun üzerine biz sustuk. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Siz yaptığınız şeye dönünüz" dedi. Ben ve arkadaşım, Ebu Hureyre'den
önce dua ettik. Resulullah ta (Sallallahu aleyhi ve Sellem) duamıza:
"Amın" diyordu. Sonra Ebu Hureyre: "Allahım! Senden
arkadaşlarımın istediği şeyi ve unutulmayan ilim istiyorum" diye dua etti.
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Amın" dedi. Biz: "Ya
Resulallah! Biz de unutulmayan ilim istiyoruz" dedik. Hz. Peygamber
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Bu Devsli çocuk sizden önce davrandı"
buyurdu.
*Taberani, el-Mu'cemu'l-evsat'ında rivayet etti. Bu Kays,
Ömer b. Abdilazız'in kıssacısıdır ve oğlu Muhammed'den başkası kendisinden
rivayette bulunmamıştır. Diğer ravileri güvenilirdir.
15953- Ubey b. Ka'b
bildiriyor: Ebu Hureyre, başkasının sormaya cesaret edemediği şeyleri
Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sormaya cesaret ederdi. - Hadis
aslında devam ediyor-
*Abdullah b. Ahmed Müsned'inde Peygamberliğin Alametleri
kitabında uzun bir hadis içinde rivayet etti. Ravileri güvenilirdir.
15954- Ebu'ş-Şa'sa
Süleym der ki: Medine'ye geldim; Ebu Eyyub'un Ebu Hureyre'den hadis
naklettiğini gördüm. Ben: "Sen Resulullah'ı gördüğün halde Ebu Hureyre'den
hadis mi naklediyorsun?" dedim. Dedi ki: "Ebu Hureyre, Resulullah'ı
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) benden daha çok dinledi."
*Bezzar iki yolla rivayet etti. Birisinde Said b. Sinan
el-Cahdarı vardır. Onu birden çok kişi güvenilir bulmuştur. Ama kimilerince
zayıf görülmüştür. Diğer ravileri güvenilirdir.
15955- Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre o, Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Ya
Resulallah! Seni gördüğüm zaman gözüm nurlamp içim huzur buluyor. Seni görmediğimde
ise huzursuz oluyorum." Veya buna benzer bir söz söylemiştir.
*Bezzar rivayet etti. Güvenilir bir ravi olan Ebu Meymune
el-Farisı dışındaki ravileri, Sahih'in ravileridir.
15956- Ebu Hureyre
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana: "Elbiseni yere
yay!" dedi. Ben elbisemi yaydım. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) gün boyunca benimle konuşup sonra elbiseme tükürüğünden püskürttü.
Sonra giysimi karnıma bastırdım. Ondan sonra Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) söylediği hiçbir şeyi unutmadım."
*Bu hadis Sahihte başka bir ifadeyle yer almıştır.
Taberani,
el-Mu'cemu'l-evsat'ında rivayet etti. Ravilerden Abdullah b. Abdilazız
el-Leysi'yi çoğunluk zayıf bulmuştur. Said b. Mansur: "Malik, onun
hadislerini kabul ederdi" dedi. O da güvenilirdir. Amr b. Abdullah b.
Abdirrahman el-Cundai'yi tanımıyorum. Diğer ravileri güvenilirdir.
15957- Ebu Hureyre dedi
ki: "Kur'an, Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) her sene bir defa
arzolunurdu. Vefat ettiği yıl iki defa arzolundu."
*Ahmed rivayet etti. Ravileri Sahıh'in ravileridir.
********************
Ebu Malik
********************
15958- Ebu Malik
Ubeyd'den nakledilir: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Ebu Malik'e
şöyle dua etti: "Allahım! Ubeyd Ebu Malik'e rahmet et ve onu insanların
çoğundan üstün kıl.''
*Ahmed rivayet etti. Ravileri Sahlh'in ravileridir.
****************
"Usayrim" Diye
Tanınan Amr b. Sabit
****************
15959- İbn Ebi Ahmed'in
azatlısı olan Ebu Süfyan bildiriyor: Ebu Hureyre: "Bana, hiç namaz
kılmadan cennete giren birinden haber verin" dediğinde halk onu tanımadığı
için, Ebu Hureyre'ye onun kim olduğunu sorduklarında, Ebu Hureyre:
"Abduleşhel oğullarından, ismi Amr b. Sabit b. Vakş olan Usayrim'dir"
derdi.
(Ravi) Husayn dedi ki:
Mahmud b. Lebid'e: "Usayrim'in durumu nedir?" diye sorunca İbn Lebid
şu karşılığı verdi: "Usayrim, kavminin İslam'a girmesine hep
engeloluyordu. Uhud Savaşı yaşandığı gün, gerçeği anladı ve Müslüman oldu.
Sonra kılıcını aldı, yürüdü. Savaş alanına girip savaştı. Aldığı yaralarla
hareket edemez hale geldi. O sırada, Abduleşhel oğullarından bazıları savaş
meydanında kendi cenazelerini arıyordu. Derken Usayrim'e rastladılar ve
"Vallahi bu, Usayrim'dir! Burada ne arıyor, biz ondan ayrılırken
Müslümanlık davasına karşı idi" dediler. Yanına yaklaşarak, "Ey Amr,
niçin geldin? Kavmine acıdığın için mi yoksa İslam'a girmek için mi?" diye
sordular." Usayrim: "İslam'a girmek için geldim. Allah'a ve Resul'üne
iman ettim ve Müslüman oldum. Sonra kılıcımı alıp Resulullah ile birlikte
yürüyüp şu yaraları alana kadar savaştım" dedi. Fazla sürmeden onların
elleri arasında ruhunu teslim etti. Durumu Resulallah'a (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) bildirdiklerinde, "O, cennetliktir" buyurdu.
*Ahmed rivayet etti. Ravileri güvenilirdir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: