|
MECMAU ZEVAİD |
BİRR VE SILA |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Yetimlerı Dullar ve
Yoksullar Hakkında
13508. Ebu Hureyre
bildiriyor: Bir adam Hz. Peygamber'e (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kalbinin
katılığından yakındı. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona şunu tavsiye
etti: "Yetimin başını okşa, yoksulu doyur!"
*Ahmed rivayet etmiştir. Ricali Sahih ricalidir.
13509. Ebu'd-Derda
bildiriyor: Bir adam Hz. Peygamber'e (Sallallahu aleyhi ve Sellem) gelerek kalbinin
katılığından şikayet etti. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona:
"Kalbinin yumuşamasını ve ihtiyacının görülmesini ister misin? Yetime
merhamet et, onun başını okşa ve ona yediğinden yedir. Kalbin yumuşar ve
ihtiyacın görülür" buyurdu.
*Taberani rivayet etmiştir. isnadında adını vermediği ravi
vardır. Bakiyye de müdellistir.
13510. İbn Ömer
bildiriyor: Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Has'am kabilesinden bir
kadının yanına girdi ve ona: "Kendini nasıl hissediyorsun?" diye sordu.
Kadın da: "Ölmekten başka bir şey düşünmüyorum" dedi. Bunun üzerine
Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "İsterdim ki bir yetime
bakmadan veya bir gazinin savaş teçhizatını yapmadan dünyadan çıkmayasın"
buyurdu.
*Taberani rivayet etmiştir. Senedinde A'ma Nufey' Ebu Davud
vardır ki hadis uyduran bir ravidir.
13511. Hz. Aişe dedi ki:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) -işaret parmağı ile orta parmağını
birleştirerek-: "Yetimin bakımını üstlenen kimse ve ben cennette işte
böyle olacağız. Yetim, dul ve yoksulun ihtiyacına koşan kimse, Allah yolunda
cihad eden ve bıkmadan gündüzün oruç tutup geceyi ibadetle geçiren kimse
gibidir" buyurdu.
*Ebu Ya'la ve el-Mu'cemu'l-evsat'ta Taberani rivayet
etmiştir. Senedinde Leys b. Ebi Süleym vardır ki müdellis bir ravidir. Diğer
ravileri, güvenilir kimselerdir.
13512. Ebu Musa
el-Eş'ari, Hz. Peygamber'in (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Bir yetim bir
toplulukla sofraya oturursa onların tabağına şeytan yaklaşamaz"
buyurduğunu bildirmiştir.
*Bu hadisi el-Mu 'cemu'l-evsat'ta Taberani rivayet etmiştir.
Senedinde Hasan b. Vasıl vardır ki o, aynı zamanda Hasan b. Dinar'dır ve ezberi
kötü olduğu için zayıf bir ravidir. Hadis, hasendir. En doğrusunu Allah bilir.
13513. İbn Ömer dedi ki:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Allah'a en sevgili ev, içinde
ikram gören yetimin bulunduğu evdir" buyurdu.
*Taberani rivayet etmiştir. Senedinde ishak b. ibrahım
el-Huneynı vardır ki hata edenlerden biriydi.
13514. Ebu Umame'den:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Kim bir yetimin
başını sadece Allah için okşarsa elinin geçtiği her kılda ona sevaplar verilir.
Kim yanında bulunan bir yetim çocuğa veya yetim kıza iyi davranırsa ben onunla
cennette böyle olacağım." Hz. Peygamber bunu derken işaret parmağı ile
orta parmağını ayırdı.
*Bunu Ahmed ve Taberani rivayet etmiştir. Senedinde Ali b.
Yezıd el-Elhani vardır ki zayıf bir ravidir.
13515. Amr b. Malik
el-Kuşeyri bildiriyor: Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Kim Allah
kendisine yetinceye kadar bir yetimi Müslüman anne baba arasında yediğine ve
içtiğine katarsa cennet ona vacip olur" dediğini işittim.
*Bunu Ahmed ve Taberani rivayet etmiştir. Senedinde Ali b.
Zeyd vardır ki hadisi hasen biridir. Diğer ravileri, Sahıh ricalidir.
13516. Zürare b. Evfa,
kavminden kendisine Ebu Malik veya İbn Malik denen bir adamdan bildiriyor ki o,
Hz. Peygamber'in (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Kim kendisini
kurtarıncaya kadar bir yetimi iki Müslüman (karıkocanın) arasında yediğine ve
içtiğine katarsa elbette cennet ona vacip olur. Kim anne babasına veya onlardan
birine yetişir de onlara iyilik etmeyip cehenneme girerse Allah onu rahmetinden
uzak tutsun. Hangi Müslüman bir Müslüman köleyi azat ederse bu, onun
cehennemden azadı olur" dediğini işitmiş.
*Ebu Ya'la rivayet etmiştir. Lafız, ona aittir. Ahmed de
hadisi kısaltarak vermiştir.
Taberani de bunu rivayet
etmiştir. isnadı hasendir.
13517. Beşir b. Akrabe
el-Cühenı dedi ki: Uhud günü Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile
karşılaştım ve "Babam ne yaptı?" diye sordum. ''O şehit oldu. Allah
rahmet eylesin" dedi. Bunun üzerine ben ağladım. Beni tutup başımı okşadı,
yanında taşıdı ve: "Razı olmaz mısın; ben baban olayım, Aişe de annen
olsun?" dedi.
*Bezzar rivayet etmiştir. Senedinde tanınmayan raviler
vardır.
13518. Abdullah b. Ebi
Evfa anlatıyor: Biz Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanında
otururken bir çocuk geldi ve dedi ki: "Anam babam sana feda olsun, ya
Resulallah! Bu yetim bir çocuktur, onun yetim bir kız kardeşi ve dul bir annesi
var. Memnun oluncaya kadar elindekilerden bize yedir ki Allah da sana
yedirsin." Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Ne güzel söyledin ey çocuk! Haydi, ailemize git de bize onların yanında
bulduğun yiyeceği getir" dedi. Derken Bilal yirmi bir hurma getirdi ve onu
Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) avucuna koydu. Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) de avucuyla onun ağzına işaret etti. Biz onun bu
şekilde Allah'tan bereket istediğini düşündük. Sonra şöyle dedi: "Ey
çocuk! Yedi tanesi sana, yedisi annene, yedisi de kız kardeşine. Birini akşam
ye, birini de sabah." Nitekim çocuk Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) yanından ayrılacakken Muaz b. Cebel ayağa kalkıp elini çocuğun başına
koydu ve şöyle dua etti: "Allah senin yetimliğini kapatsın ve babanın
yerine bir halef versin". Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem):
"Ey Muaz! çocuğa ne
yaptığını gördüm" dedi. Muaz da: "Ya Resulallah! çocuğa acıdığım için
bunu yaptım" dedi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) da o sırada:
"Muhammed'in canı kudret elinde olan Zat'a and olsun ki Müslümanlardan hiç
kimse yoktur ki bir yetime rastladığında (onun başını okşarsa) Yüce Allah onun
her kılında bir derece yaratmasın, onun her kılında bir sevap vermesin ve ondan
her kıZı karşılığında bir günahı affetmesin" buyurdu.
*Bunu tam metniyle Bezzar rivayet etmiştir. Ahmed de başından
bir kısmı rivayet etmiş, sonra şöyle demiştir: "Hadisin devamı
uzuncadır". Senedinde Faid Ebu'I-Verka vardır ki metruk bir ravidir.
13519. Ebu Hureyre
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Cennetin kapısını
ilk açan ben olacağım, bununla birlikte bir kadının (cennetin kapısını açmak
üzere) beni geçmeye çalıştığını görünce: ‘‘Ne oluyor, sen kimsin?’‘ diye
soracağım. O da: ‘‘Dünyadayken yetim kalan çocuklarımın başını bekleyen bir
kadınım’‘ diye cevap verecek" buyurdu.
*Ebu Ya'la rivayet etmiştir. Senedinde Abdusselam b. Aclan vardır
ki Ebu Hatim ile ibn Hibban onu güvenilir görmüştür. Ancak ibn Hibban:
"Bazen hata eder ve muhalif rivayette bulunur" demiştir. Diğer
ravileri, güvenilir kimselerdir.
13520. Yine ondan:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Bir kimse, akrabasından veya
başkasından olan bir yetimi uhdesine alsa, ben onunla Cennette şu şekilde
olurum" buyurdu. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bunu söylerken
iki parmağını birleştirdi.
*Bezzar rivayet etmiştir. Senedinde Leys b. Ebi Süleym vardır
ki müdellis bir ravidir.
13521. Adiy b. Hatim
dedi ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Bir kimse,
akrabasından veya başkasından olan bir yetimi, Allah onu kurtarana kadar
uhdesine alsa, o kimseye Cennet vacip olur" buyurdu.
*Bu hadisi el-Mu'cemu'l-evsat'ta Taberani rivayet etmiştir.
Senedinde Müseyyeb b. Şerık vardır ki metruk bir ravidir.
13522. İbn Abbas dedi
ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Kim bir veya iki yetimi
barındırırsa, sabır eder ve sevabını da ümid ederse, ben onunla Cennette şu iki
parmak gibi olurum" buyurdu. -Hz. Peygamber bunu söylerken şehadet parmağı
ile orta parmağını çevirdi-
*Bu hadisi el-Mu'cemu'l-evsat'ta Taberani rivayet etmiştir.
Senedinde tanımadığım raviler vardır.
13523. Ebu Umame'nin
bildirdiğine göre, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Yetimin
geçimini üzerine alan kimse ile ben cennette işte böyleyiz" buyurmuştur.
*Taberani rivayet etmiştir. Senedinde ishak b. ibrahım
el-Huneynı vardır ki ibn Hibban onu güvenilir görmüş ve "bazen hata
eder" demiştir. Çoğunluk ise onu zayıf görmüştür. Diğer ravileri.
güvenilir sayılmıştır.
13524. İbn Abbas'ın
bildirdiğine göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Kim
kendisine veya başkasına ait bir yetimin bakımını üstlenirse cennet ona vacip
olur; ancak affedilmeyecek bir amel işlemiş olması müstesna" buyurdu.
*Taberani rivayet etmiştir. Senedinde Davud b. ez-Zibirkan
vardır ki metruk bir ravidir.
13525. İbn Abbas
bildiriyor: Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Kim iki Müslüman
(anne baba) arasında bir yetimi tutup yedirip içirirse bağışlanmayacak günahı
hariç Allah onu elbette cennete sokar. Kimin iki kerimesi (kızı) gider (ölür)
de buna sabreder ve sevabım Allah'tan beklerse ona cennetten başka karşılık
yoktur" buyurdu. "İki kerimesi nedir?" diye söruldu. "İki
gözbebeği" dedi ve: "Kim üç kız çocuğuna bakar, onların geçimini
sağlar, onları güzelce terbiye edip evlendirirse Allah onu cennete sokar"
buyurdu. Bu sırada bedevilerden biri dedi ki: "Ya iki tane olursa?"
"İki tane olursa da (öyledir)" dedi.
İbn Abbas ekledi:
"Bu (anlatılan ince noktalar), hadisin kıymetli kısmı ve ilgi çekici
yönlerindendir."
*Ben derim ki: Tirmizi bu hadisin bir kısmını rivayet
etmiştir.
Bunu da Taberani rivayet
etmiştir. Senedinde Haneş b. Kays er-Rahabı vardır ki metruk bir ravidir.
13526. Murre'nin bir
kızı, babasından Hz. Peygamber'in (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurduğunu bildiriyor: "Kendisine veya başkasına ait bir yetimin bakımını
Üstlenen kimse, (bÜyÜk gÜnahlardan) sakındığı takdirde cennette benimle şöyle
olacaktır" -yani işaret parmağı ile orta parmağı gibi birbirine yakın-o
*Taberani başka bir tarikle de bu rivayeti Murre el-Fihri'nin
kızı Ümmü Said'in babasından naklettiğini söylemiştir. Ben Murre'nin kızını
tanımıyorum. Diğer ravileri, güvenilir kimselerdir.
13527. Amr b. Murre
el-Cumahi'nin kızı Ümmü Said dedi ki:
Resulullah'ın
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Kim kendisine veya başka insana ait bir
yetimin bakımını Üstlenirse ben o kimse ile cennette şöyle olacağım"
dediğini işittim.
*Taberani rivayet etmiştir. Ravileri güvenilir ravilerdir.
13528. Cabir b. Abdillah
bildiriyor: Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem), "Ya Resulallah!
Ben hangi gerekçe ile yanımdaki yetimi dövebilirim?" dedim. "Kendi
malını korumak için onun malını riske atmaksızın ve onun malından kendine
kazanç sağlamaksızın, çocuğunu hangi sebeple dövÜyorsan, onu da o sebeple
dövebilirsin" buyurdu.
*Bunu M. es-Sağır'de Taberani rivayet etmiştir. Senedinde
Mualla b. Mehdı vardır ki kendisinde zayıflık olmakla birlikte ibn Hibban ve
başkaları onu güvenilir görmüştür. Diğer ravileri, güvenilir kimselerdir.
13529. Abdurrahman b.
Ebza bildiriyor: Hz. Davud (aleyhisselam) dedi ki: "Yetime karşı
merhametli bir baba gibi ol!"
*Ben derim ki: Hadisin devamı vardır. Zühd bölümündedir.
Ravileri güvenilir ravilerdir.
13530. Abdullah b. Abbas
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Yetimin başı şöyle
okşanır" diyerek tarif etti. Ravi Salih bunu şöyle tavsif etti:
"Avucunu başının ön tarafına koydu, sonra başının ortasına doğru çıkardı,
sonra ön tarafına veya alnına doğru indirdi." Hz. Peygamber "Babası
olanın başı da şöyle okşanır" diyerek tarif etti. Bunu da: "Avucunu
başının ön tarafına koydu, sonra başının ortasına doğru çıkardı" şeklinde
tavsif etti.
*Bunu Bezzar ve el-Mu'cemu'l-evsat'ta -benzer metinle-
Taberani rivayet etmiştir. Ancak Taberani'nin lafzı şöyledir: Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Yetim bir çocuğun başını
şöyle arkadan öne doğru okşayınız. Eğer babası varsa önden arkaya doğru şöyle
okşayınız."
Senedinde Muhammed b.
Süleyman vardır ki bu hadisi onun münker hadisleri arasında sayarlar.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: