|
MECMAU ZEVAİD |
EDEB |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Şiir Söylemenin ve
Dinlemenin Caiz Oluşu
13335. Esma binti Ebi
Bekir anlatıyor: Zübeyir b. el-Avvam, Hz. Peygamber'in (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) ashabından bir grubun yanına uğramıştı. O sırada Hassan b. Sabit onlara
şiir okuyordu. Oradakiler ise dinledikleri şiirden dolayı pek neşeli
değillerdi. Zübeyir onların yanına oturdu ve dedi ki: ''Bakıyorum da
İbnü'l-Furey'a'nın şiirini iki kulakla dinlemiyorsunuz! Halbuki o, Resulullah'a
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) şiirini arz ederdi, Efendimiz de güzelce dinler,
karşılığını bolca verir, onu bırakıp başka şeyle meşgulolmazdı." Bunun
üzerine Hassan şöyle dedi:
"Havarisi,
peygamberin sözü, ahdi ve hidayeti üzerinde sebat edip durdu. Onun faziletli
biri olduğunu söylemek dosdoğru bir sözdür.
Peygamberin yolunu ve
metodunu izledi.
Hakkın dostuna dost
oldu. Hak ise en doğru ve en adildir.
O, meşhur süvari ve
hücum eden bahadırdır. Bilinen gün olduğunda o saldırır.
İslam'a yardım hususunda
köklü bir şerefi vardır. Savaş klZlşıp da paçalan sıvadığı zaman o,
Beyaz bacaklarını
sıvayıp ölüme doğru iftiharla koşar. Bir adam ki, Safiye onun annesidir.
Aslandır, evinde muazzam
ve efendidir. Resulullah'a çok yakın akrabalığı vardır."
*Taberani rivayet etmiştir. Senedinde Abdullah b. Mus'ab
ez-Zübeyr! vardır ki zayıf bir ravidir.
13336. Humeyd b. Sevr
el-Hilali'nin haber verdiğine göre o, Müslüman olduğunda Hz. Peygamber'in
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanına gelip şu şiiri söylemiştir: "Hata ile
de olsa, kasıtlı da yapmış olsa kalbim Süleyma'dan isabet aldı. Sadece bir
oturumluk zamanda oldu bu. Böylece büyük büyük ve katı üzüntüleri birer birer
taşımış oldu.
O devenin üzerine Ulafi
işi semerin sağlamca vurulmuş olduğunu görürsün. Su verildiği zaman görünüşü
iridir, kabadır.
Çölde seraplar üst üste
geldiğinde ve renklenen sular deniz olduğu zaman. Tıpkı, kağıtlarla gelen
efendilerin saklanacağı yer aradığı zaman renkten renge girdiği gibi. ..
Sizden hiç bir tabib
asla bana deva olamaz.
Biz de gerekeni veya
yakışanı yapmaya gayret edeceğiz. Sonunda Muhammed Mustafa 'ya geldik ... O,
Allah'tan gelen, doğru yolu gösteren Kitab'ı okuyor."
*Taberani rivayet etmiştir. Senedinde Ya'la b. el-Eşdak
vardır ki zayıf bir ravidir.
13337. Amr b. Müslim
el-Huzai, babasından bildiriyor: Hz. Peygamber'in (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
yanındaydım. Ona Süveyd b. Amir b. el-Mustalık'ın şiirini okudum:
''Haremde akşamlasan
bile ölümden sakın emin olmayasın. Çünkü ölüm, herkesin başına gelecektir.
Yolunda düzgün ve dürüst
yürü ki, umduğunu bulasın. Her dost, dostundan, bir gün mutlaka ayrı
düşecektir. Her azık, saklasan da bir gün mutlaka bitecektir.
İyi ve kötü birliktedir.
Her biri gelirken sana yeni olarak gelecektir. "
Bunu dinleyen Allah'ın
Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Bu adam bana
kavuşsaydı mutlaka müslüman olurdu." Bunun üzerine babam ağladı.
"Babacığım, Cahiliye devrinde ölen bir müşrik için seni ağlatan
nedir?" diye sordum. Babam da: "Vallahi Süveyd'den daha hayırlı bir
müşrik görmedim" dedi.
*Bunu Taberani ile Ya'kab b. Muhammed ez-Zühri kanalıyla
meçhul bir şeyhten Bezzar rivayet etmiştir. Bu şeyh tartışmasız olarak
reddedilmiştir.
13338. Nabiğa dedi ki:
Hz. Peygamber'e (Sallallahu aleyhi ve Sellem) geldim ve şu şiirimi terennüm
ettim: ''İffetçe ve şerefçe kulların üzerinde olduk. Hatta bunun üstüne bile
çıkmağa umudumuz vardır. "
Bunun üzerine: "Ey
Ebu Leyla! Bundan daha üstünü nedir?" diye sorunca; "Cennettir"
diye cevap verdim. "Evet, inşallah! Haydi biraz daha şiir söyle"
buyurdu. Bunun üzerine şunları ifade ettim:
"Temizliğini
kirletecek şeyden koruyacak işaretleri yoksa hilmde hayır olmaz. Gerektiği
zaman, kendisini düzeltecek bir halTmi yoksa, ceM neye yarar?" "Allah
diline kuvvet versin, güzel söyledin" buyurdu.
*Bezzar rivayet etmiştir. Senedinde Ya'la b. el-Eşdak vardır
ki zayıf bir ravidir.
13339. Dırar b. el-Ezver
anlatıyor: Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) gelip: "Elini uzatıver
de İslam üzere biat edeyim" dedim. Sonra şu şiiri okudum:
"İçkiyi ve kadehi
bıraktım artık, eğlence ve meze mazide kaldı.
Artık benim ücretim
umrededir ve müşriklerle savaşarak onlara hücum etmektedir.
Rabbim! Yaptığım bu
alışven'şte beni hüsrana uğratma! Ben ailemi ve malımı bedel vererek sattım.
"
Bu iki beyiti okuduğunda
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Ey Dırar!
Alışverişinde
aldanmadın" karşılığını verdi.
*Bunu Abdullah b. Ahmed rivayet etmiştir. Senedinde Muhammed
b. Sa'd elEsram vardır ki metruk bir ravidir.
13340. İbn Abbas dedi
ki: Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) dinlediği bir şiirinde
Umeyye'nin beyitlerini tasdik etti. Nitekim birisi onun şu beyitlerini okudu:
"Bir adam ve sağ
ayağının altında bir öküz Diğerine bir kartal ve hazırlanmış bir aslan Bunun
üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Doğru söylemiş"
buyurdu. Devamla şu şiiri okundu:
"Her gecenin
sonunda güneş kızılolarak doğar. Rengi değiştikçe değişir. Bunda diretir. O
bize ılımlı doğmaz, ancak ve ancak azap vererek doğar.
İlla ki kamçı ile
dövülür. "
Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) de: "Doğru söylemiş!" buyurdu.
*Bunu Ahmed, Ebu Ya'la ve Taberani rivayet etmiştir.
Ravileri, güvenilir kimselerdir; ancak ibn ishak müdellis bir ravidir.
13341. A'şa el-Mazinı
der ki: "Hz. Peygamber'e (Sallallahu aleyhi ve Sellem) gelip şu beyitleri
söyledim: "Ey insanların efendisi ve Arapların hükümdarı! Ben, bozuk
kadınlardan birine düştüm.
Onun için yiyecek elde
etmek maksadıyla Receb ayında evden dışarı çıktım. Arkamdan çıngar çıkarıp
evden kaçmış.
Vaadine muhalefet etmiş
ve kuyruğunu yere vurmuş. Onlar mağlup ettikleri kimselere karşı en kötü
galiptirler. "
Bunu dinleyen Hz.
Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) de "Onlar mağlup ettikleri
kimselere karşı en kötü galiptirler" sözünü söylemeye başladı.
*Bunu Abdullah b. Ahmed, Taberani, Ebu Ya'la ve Bezzar
rivayet etmiştir. Bezzar demiştir ki: A'şa'nın ismi Abdullah b. el-Aver'dir.
Hadisin ravileri güvenilir kimselerdir.
Ben derim ki: Nikah
kitabının Kadının itaatsizliği bölümünde bu hadisin bundan daha uzun kanalları
vardır.
13342. Teyyihan'ın
bildirdiğine göre o, Hz. Peygamber'in (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Hayber'e
giderken Amir b. el-Ekva'ya -ki Amir'in adı Sinan idişöyle dediğini işitti:
"Şu şeyinden (şiirinden) söyle bakalım." O da durup Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) için recez tarzında şiir söyledi.
*Bunu Taberani Ebu'I-Heysem b. et-Teyyihan'dan, o da
babasından rivayet etmiştir. Ben Ebu'I-Heysem'i tanımıyorum. Diğer ravileri,
güvenilir kimselerdir.
13343. Ebu Umame
bildiriyor: Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ashabı karşılıklı şiir
söyler ve gülüşürlerdi. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) de oturup
onlarla birlikte tebessüm ederdi.
*Bunu Taberani rivayet etmiştir. Senedinde Muhammed b.
el-Fadl b. Atiyye vardır ki metruk ve hadis uyduran biridir .
13344. Accac (b. Ru'be)
bildiriyor: O, Ebu Hureyre'ye: "Şu beyitler hakkında ne dersin?" diye
sordu. '''İki hayal gelip hastayı hicvetti. Selma 'nın hayali ile Yuktema 'nın
hayali.
Kesilmesinden korktuğu
baldırını, etlenmesinden çekindiği topuğunu sana göstermek için ayağa kalktı.
"
Ebu Hureyre şu cevabı
verdi: "Biz bunu Hz. Peygamber'in (Sallallahu aleyhi ve Sellem) zamanında
söylerdik de o bizi ayıplamazdı."
*Bunu şeyhi Rufey b. Seleme'den Taberani rivayet etmiştir.
Ben onu tanımıyorum. Diğer ravileri, güvenilir kimselerdir.
13345. Ebu Hureyre dedi
ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana: "Ey Ebu Hureyre! Ara
sıra ziyaret et ki daha çok sevilesin" buyurdu.
*Bunu Bezzar rivayet etmiş ve şöyle demiştir: "Ara sıra
ziyaret et ki daha çok sevilesin" ifadesiyle gelen Sahih bir hadis
bilmiyoruz. Bunun senedinde Talha b. Amr vardır ki metruk bir ravidir.
13346. İbn Abbas dedi
ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Şurası muhakkak ki, kimi
şiirlerde hikmet vardır; bazı ifadeler büyü etkisi yapar" buyurdu. Hz.
Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem), "Azığını vermediğin kimseler sana
haber getirir" şiiriyle misal getirirdi.
*Bunu Bezzar ile Taberani rivayet etmiştir. Ravileri, Sahih
ravileridir
13347. Hz. Aişe
bildiriyor: Bir haber gecikince Allah'ın Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
Tarafe'nin şiirini terennüm edip: "Azığını vermediğin kimseler sana haber
getirir" derdi.
*Ben derim ki: Tarafe yerine Abdullah b. Revaha'nın adını
vererek bunu Tirmizı de rivayet etmiştir. Buradakini Ahmed rivayet etmiştir.
Ravileri Sahih ravileridir.
13348. Sa'd der ki:
Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanında Naciye oğullarından
bahsettim. O zaman, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ya da başka bir
adam şöyle dedi: "Ey göz, Same b. Luey'e ağlal" Sonra Hz. Peygamber
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Same'nin bağlandığı şeye bağlandın"
dedi.
Bunu Hz. Peygamber'e
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir adam demiş de olabilir.
*Bunu Bezzar rivayet etmiştir. Senedinde adını vermediği bir
ravi vardır. Bezzar'ın şeyhi Muhammed b. Mervan'ı tanımıyorum.
13349. Hz. Aişe dedi ki:
Hanımlarının bir düğünde şöyle dediklerini işitti: "O kadına bir koç
hediye etti ki ahIl'da ona bakılıyor. Kocan da o mecliste. Yarın ne olacağını
biliyor. "
Bunu duyan Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) ise: "Yarın ne olacağını Allah'tan başka
kimse bilmez" buyurarak şöyle devam etti: "Şöyle deseydiniz ya:
"Biz size geldik,
biz size geldik. Bize de, size de esenlik olsun".
*Ben derim ki: Bu lafızlar olmaksızın Hz. Aişe'ye ait konuyla
ilgili başka hadisler mevcuttur.
Bunu Bezzar rivayet etmiştir.
Ravileri Sahih ravileridir.
13350. İbn Abbas
anlatıyor: Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir yolculuk esnasında
develeri şarkı söyleyerek süren birinin sesini işitti ve:
"Bizi ona doğru
götürün" dedi. Onlara: "Bu kavim kimlerden?" diye sordu.
"Mudar'danız" dediler. "Ben de Mudar'danım" buyurdu. Bu
defa dediler ki: "Biz develeri şarkı söyleyerek süren ilk
topluluğuz." Buyurdu ki:
"Peki nasıloldu
bu?" Şöyle anlattılar: "Bizim bir kölemiz vardı. Yanında develer
varken uyumuş ve develer etrafa dağılmış. O sırada kölenin sahibi gelip eline
vurmuş. Köle de ‘‘Ah elim! Ah elim!’‘ diye feryat etmeye başlamış. Bunun
üzerine develer toplanmaya başlamış."
*Bunu Bezzar rivayet etmiştir. Senedinde Rebia b. Salih
vardır ki zayıf bir ravidir.
13351. Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Amir b.
el-Ekva'ya: "Şu senin şeyinden (şiirinden) söyle bakalım" deyince o
da şu beyti söyledi:
"Allah'a and olsun
ki Allah olmasaydı biz doğru yolu bulamazdık. Sadaka vermez, namaz kılmazdık
...''
*Bunu Bezzar bildiriyor. Ravileri, güvenilir bir ravi olan
Muhammed b. el-Hüseyin b. Ebi'I-Hüseyn hariç, Sahih ravileridir.
13352. Ebu'l-Heysem b.
Nasr b. Dehr el-Eslemi, babasından bildiriyor: Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) Amir b. el-Ekva'ya dedi ki: "İn de şu senin şeylerden
(şiirinden) bize dinlet bakalım." O da şunu okumaya başladı:
"Allahım! Sen olmasaydın biz doğru yolu bulamazdık. Sadaka vermez, namaz
kılmazdık ... Sen bizim üzerimize huzur ve sükunet indir!
Düşmanla
karşılaştığımızda bizim ayaklarımızı sağlam tut! Muhakkak ki bu öndekiler bize
haksızlık ettiler. Her ne kadar kargaşa diledilerse de biz kaçındık. "
Bunun üzerine Hz.
Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Allahım! Ona merhamet et"
diye dua etti. Bunun üzerine bir adam: "Ya Resulallah! Amir'den -veya
Amir'in şiirinden- bizi faydalandırsaydın (da okumaya devam etseydi)"
dedi.
*Bunu Bezzar rivayet etmiştir. Senedinde ibn ishak vardır ki
müdellis bir ravidir. Teyyihan'ın hadisi bu bölümde geçmişti.
13353. Enes dedi ki:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kaza umresinde gitmişti. Abdullah b.
Revaha da Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) devesinin yularını tutmuş
çekiyor ve şu şiiri okuyordu:
"Ey kafir oğulları!
Resalullah'ın yolundan çekiliniz.
Rahman kitabında
indirmiştir ki; öldürmenin (ve öldürülmenin) en ıyısı onun yolundadır. "
*Bunu Bezzar rivayet etmiştir. Ravileri Sahih ravileridir.
13354. Katade'nin
bildirdiğine göre İbn Mes'ud, (Cahiliye dönemi) Arap vakalarına dair çok defa
şiirden bir beyitle temsil getirmiştir.
*Bunu Taberani rivayet etmiştir. Ravileri Sahih ravileridir;
ancak Katade ibn Mes'ud'a yetişmemiştir.
13355. Mutarrif dedi ki:
Kufe'den Basra'ya kadar İmran'a arkadaşlık ettim. Şiir okumadığımız gün olmadı.
O zaman o bana: "(Sanatınızı) sergilerken mutlaka siz yalanı tercih
ediyorsunuz" derdi.
*Bunu Taberani rivayet etmiştir. Ravileri Sahılı ravileridir.
13356. İbn Herime de
amcası İbrahim b. Ali b. Herime'ye şu şiiri okudu: "Kim beni övmek
istemezse bilsin ki benim kasidelerim, değerli ve ulu kimselerin yanında alıcı
bulmaktadır.
Müşteri yanında para
eder, alıcısı vardır, kıymetlidir, hamdolsun. T;pkı Haris b. Hişam 'ın
kızlarının alıcı bulduğu gibi ... "
*Bunu Taberani rivayet etmiştir. Senedinde tanımadığım bir
ravi vardır.
13357. Ebu Ferve
ailesinin kölesi İbnu'l-Kevsec dedi ki:
"Baban bana pazarda
sövdüğü vakit sen onun Haris b. Hişam olduğunu mu zannettin?"
*Bunu Taberani rivayet etmiştir, ibnu'I-Kevsec'i tanımıyorum.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: