MECMAU ZEVAİD |
TEFSİR |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Fatır Suresi 32 - 37 -
45
***********************
Yüce Allah'ın
"Onlardan (Insanlardan) Kimi Kendisine Zulmeder, Kimi Orta Yolu
Tutar" Ayeti [Fatır, 32]
***********************
11289. Ebu'd-Derda
anlatıyor: Ben, Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyururken
işittim: "Onlardan kimi kendisine zulmeder, kimi orta yolu tutar, kimi de
Allah'ın izniyle hayırlarda öne geçmek için yarışır." "Hayırda öne
geçmek için yarışanlar, cennete hesapsız girerler. Orta yolu tutanlar, kolay
bir hesapla hesaba çekilirler. Kendilerine zulmedenler ise mahşer yerinde uzun
süre kalmakla kendilerine zulmetmiş olanlardır. Sonra Yüce Allah onlara
rahmetiyle muamele eder. İşte bunlar, şu sözleri söyleyenlerdir: "Bizden
üzüntüyü gideren Allah'a hamdolsun. Doğrusu Rabbimiz bağışlayandır, şükrün
karşılığını verendir. Bizi lütfuyla, temelli kalınacak cennete O yerleştirdi.
Orada bize ne bir yorgunluk, ne de usanç gelir."[Fatır, 34,35]
*Bunu Ahmed b. Hanbel birkaç ravi zinciriyle rivayet etmiş
olup onlardan birinin ravileri, Sahıh'in ravileridir. Eğer tabii neslinden olan
Ali b. Abdullah el-Ezdi, Ebu'dDerda'dan hadis işitmişse, o bu isnaddır.
11290. Ali b. Abdillah
el-Ezdi'nin, bizzat Şamlı zattan bildirdiğine göre kendisi, Resulullah'ın
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) Mescid'ine girer ve iki rekat namaz kılar. Sonra
şöyle dua eder: "Allahım! Hasretimi gider, gurbet halime acı,
kimsesizliğimi kaldır, karşıma, kendisinden istifade edeceğim salih bir adam
çıkar." Derken yanı başında bir adam belirir. Duasını bitirince Şamlı:
"Sen kimsin?" diye sorar. Ebu'd-Derda: "Seni böyle korkutan
nedir?" der. O da duasını anlatır. Bunun üzerine Ebu'd-Derda şu karşılığı
verir: Eğer doğru söylüyorsan, senin duan senden çok beni memnun eder. Sana,
seni sevindirecek bir hadis nakledeyim mi? Ben Allah Resulü (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) şöyle buyururken işittim: Yüce Allah buyurur ki: "Sonra Kitab',
kullarımız arasında seçtiklerimize verdik."[Fatır, 32] Hayırlarda öne
geçmek için yanşanlar, cennete hesapsız gireceklerdir .... "
*Bunu Taberanı, ve kısa metniyle Ahmed b. Hanbel rivayet
etmiştir. Ancak Ahmed b. Hanbel hadisi A'meş an Sabit veya Ebu Sabit yoluyla
"Bir adam mescide, Şam mescidine girdi ... " ifadesiyle kısa olarak
Allah'tan naklen olmaksızın aktarmıştır. Senedinde ismi geçen Sabit ve ondan
önceki ravileri, Sahih'in ravileridir. Taberanl'nin isnadında ise ismi
zikredilmeyen bir ravi yer almıştır.
11291. Ebu'd-Derda der
ki: Ben, Allah Resulü'nü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) "Onlardan kimi
kendisine zulmeder, kimi orta yolu tutar, kimi de Allah'ın izniyle hayırlarda
öne geçmek için yarışır"[Fatır, 32] ayeti üzerine şöyle buyururken
işittim: "Hayırlarda öne geçmek için yanşan ile orta yolu tutan, hesapsız
cennete girerler. Kendine zulmeden ise kolay geçecek bir hesaba çekilir, ondan
sonra cennete girer."
*Bunu Taberanı. A'meş kanalıyla ismini zikrettiği bir zattan
rivayet etmiştir. Eğer o zattan maksat, Ahmed b. Hanbel'in rivayetinde geçtiği
üzere Sabit b. Ubeyd el-Ensarı ise Taberanı'nin ravileri, Sahih'in ravileridir.
11292. Avf b. Malik'in
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
"Ümmetin üç eşit gruba ayrılır; üçte biri hesapsız cennete girer. Üçte biri
kolay bir hesaptan geçtikten sonra cennete girer. Üçte biri ise önce
(günahlardan) arındırılır ve temizlenir, sonra melekler gelerek: ‘‘Biz onları
"Tek olan Allah'tan başka tanrı yoktur (La ilahe illallah vahdeh)"
derken bulduk’‘ derler. Yüce Allah da: ‘‘Doğru söylemişler. Benden başka tanrı
yoktur. Tek olan Allah'tan başka tanrı yoktur, sözleri dolayısıyla onları
cennete alın. Günahlarını da inkarcıların omuzlarına yükleyin’‘ buyurur.
Nitekim Allah şöyle buyurmuştu: ‘‘(Gerçek şu ki) Onlar elbette kendi yüklerini
/ veballerini, kendi yükleriyle beraber daha nice yükleri (omuzlarında)
taşıyacaklardır’‘[Ankebut, 13] Bunun açıklaması meleklerin zikrinin geçtiği
olaydadır. Sonra Yüce Allah yine şöyle buyurmuştur: "Sonra Kitab'ı
kullarımız arasında seçtiklerimize verdik."[Fahr, 32] Allah kullarını üç
gruba ayırmıştır ki onların hepsi birer sınıfı teşkil etmektedir. ‘‘Onlardan
kimi kendisine zulmeder’‘. Bunlar (günahlardan) arındırılıp paklananlardır.
‘‘Kimi orta yolu tutar’‘ Bunlar kolay bir hesaptan geçirilirler. ‘‘Kimi de
Allah'ın izniyle hayırlarda öne geçmek için yarışır’‘ Bunlar cennete hesapsız
ve azapsız girenlerdir. ‘‘Allah'ın izniyle’‘ Yani, hepsi cennete girer,
aralarında ayrım yapılmaz. ‘‘Orada altın bilezikler ve incilerle süslenirler.
Orada giyecekleri elbiseleri de ipektir. Şöyle derler: ‘‘Bizden tasayı gideren
Allah'a hamdolsun. Doğrusu Rabbimiz, çok bağışlayan, çok nimet verendir.’‘ O
(Rab) ki bizi lütfuyla asıl oturulacak yurda (cennete) yerleştirdi. Artık orada
bize ne bir yorgunluk dokunacak ne de orada bize bir usanç gelecektir."
"Inkar edenlere de
cehennem ateşi vardır. Öldürülmezler ki ölsünler.
Ne de cehennem azapları
biraz olsun hafifletilir. Işte biz her azgın kafiri böyle
cezalandırırız."(Fatır, 33 - 36)
*Bunu Taberanı. rivayet etmiş olup ravilerinden Selame b.
Ravh'ı, ibn Hibban güvenilir kabul ederken bir grup bilgin kendisini zayıf
olarak değerlendirmiştir. Diğer ravileri ise güvenilir kimselerdir.
11293. Usame b. Zeyd'in
bildirdiğine göre Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) "Onlardan kimi
kendisine zulmeder, kimi orta yolu tutaL." ayetiyle ilgili olarak:
"Bunların hepsi de bu ümmetin mensuplandırlar" buyurmuştur.
*Hadisi Taberanı rivayet etmiş olup ravilerinden Muhammed b.
Abdirrahman b. Ebi Leyla hafızası zayıf biridir.
11294. Ukbe b. Suhban
anlatıyor: Hz. Aişe'ye Yüce Allah'ın "Sonra Kitab'ı kullarımız arasında
seçtiklerimize verdik. Onlardan kimi kendisine zulmeder, kimi orta yolu tutar,
kimi de Allah'ın izniyle hayırlarda öne geçmek için yarışır"I ayetini açıklar
mısın?" dedim. Şöyle cevap verdi: "Hayırlarda öne geçmek için
yarışanlar"[Fahr, 32] Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
zamanında yaşayıp vefat ettiler ve cennetle müjdelendiler. "Orta yolu
tutan" ise onların izinden gidenler, onlara kavuşuncaya kadar onlar gibi
yaşayanlardır. "Kendisine zulmeden" ise benim ve senin gibi
kimselerle bize tabi olanlardır. Fakat bunların hepsi de cennetliktirler."
*Hadisi Taberani el-Mu'cemu'l-evsat'ta rivayet etmiş olup
ravilerinden Salt b. Dinar metruktur.
***********************
Yüce Allah'ın "Size
Düşünecek Olanın Düşünebileceği Kadar Ömür Vermedik mi?" Ayeti [Fahr, 37]
***********************
11295. İbn Abbas'ın
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
Kıyamet günü olunca şöyle nida edilir: ‘‘Altmışlıklar nerede?’‘ İşte Yüce
Allah'ın "Size düşünecek olanın düşünebileceği kadar ömür vermedik
mi?!" ayetiyle işaret ettiği ömür budur."
*Bunu Taberani, el-Mu'cemu'l-kebır ve el-Mu'cemu'l-evsat'ta
rivayet etmiş olup ravilerinden ibrahim b. el-Fadl el-MahzOmi zayıftır.
***********************
Yüce Allah'ın "Eğer
Allah Yaptıkları Yüzünden Insanları Cezalandırsaydı, Yeryüzünde Hiçbir Canlı
Bırakmazd," Ayeti [Fahr, 45]
***********************
11296. İbn Mes'ud,
"Ademoğullarının günahları sebebiyle az kalsın pislik böceği, deliğinde
ölecekti" deyip şu ayeti okumuş: "Eğer Allah yaptıkları yüzünden
insanları hemen cezalandırsaydı, yeryüzünde hiçbir canlı bırakmazdı."
*Bunu Taberanı, zayıf biri olan hocası Abdullah b. Muhammed
b. Said b. Ebi Meryem'den rivayet etmiştir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: