|
MECMAU ZEVAİD |
TEFSİR |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Maide Suresi 64 - 67 -
82 - 83 - 91 - 105 - 117 Ayetler
*****************************
Yüce Allah'ın" ...
Bu Dediklerinden Ötürü Kendi Elleri Bağlansını Lanet Olsun Onlara ... "
Ayeti [Maide, 64]
*****************************
10979. İbn Abbas
anlatıyor: Yahudilerden Nebbaş b. Kays isminde bir adam: "Senin Rabbin çok
cimri, hiç infakta bulunmuyor" dedi. Bunun üzerine Yüce Allah şu ayeti
indirdi:
"Yahudiler,
‘‘Allah'ın eli sıkıdır’‘ dediler. Bu dediklerinden ötürü kendi elleri
bağlansın, lanet olsun onlara. Bilakis O'nun iki eli de açıktır, dilediği gibi
infakta bulunur."
*Bunu Taberanı, rivayet etmiş olup ravileri, güvenilir
kimselerdir.
*****************************
Yüce Allah'ın "Allah
Seni Insanlardan Korur" Ayeti [Maide, 67]
*****************************
10980. Ebu Said el-Hudri
anlatıyor: Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) amcası Abbas onun
korumasını yapanlardandı. "Allah seni insanlardan korur" ayeti
inince, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kendisine yönelik korumayı
kaldırdı.
*Bunu Taberani, el-Mu'cemu's-sağır ve el-Mu'cemu'l-evsat'ta
rivayet etmiş olup ravilerinden Atiyye el-Avfi zayıftır.
10981. İbn Abbas
anlatıyor: Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) korunurdu. Amcası Ebu
Talib her gün onun yanına, kendisini korumaları için Haşim oğullarından bazı
adamlar gönderirdi. Sonra "Ey Peygamber! Rabbinden sana indirileni tebliğ
et, eğer bunu yapmazsan O'nun elçiliğini yapmaliliş olursun. Allah seni insanlardan
korur"[Maide, 67] ayeti indi. Bu ayet indikten sonra amcası yine onun
yanında kendisini koruyacak adamlar göndermek isteyince, Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem):
"Amca, artık Yüce
Allah beni cinlerden ve insanlardan korumaktadır" deyip (insanlar
tarafından) korunmayı reddetti.
*Bunu Taberanı, rivayet etmiş olup ravilerinden Nadr b.
Abdirrahman zayıftır.
*****************************
Yüce Allah'ın
"Çünkü Onların Arasında Keşişler ve Rahipler Vardır ve Onlar Büyüklük
Taslamazlar" Ayeti [Maide, 82]
*****************************
10982. Selman'a Yüce
Allah'ın "Çünkü onların arasında keşişler ve rahipler vardır ve onlar
büyüklük taslamazlar" ayeti sorulunca "Rahipler, manastırlarda
yaşayanlardır" dedi.
Yine Selman der ki:
Allah Resulü'ne (Sallallahu aleyhi ve Sellem) "Çünkü onların arasında
keşişler ve rahipler vardır ve onlar büyüklük taslamazlar"[Maide, 82]
ayeti nazil oldu.
*Bunu Taberani, rivayet etmiş olup ravilerinden Yahya
el-Himmani ve Nusayr b. Ziyad zayıftırlar.
*****************************
Yüce Allah'ın
"Resul'e indirileni Duydukları Zaman ... "[Maide 83] Ayeti
*****************************
10983. İbn Abbas, Yüce
Allah'ın "Resule indirileni duydukları zaman daha önceden bildikleri
hakikat sebebiyle gözlerinden yaşlar boşandığını görürsün" ayeti ile
ilgili olarak şu açıklamayı yapmıştır: Bunlar (geçimlerini balıkçılıkla
sağlayan) denizciler olup Cafer b. Ebi Talib ile birlikte Habeşistan'dan gelmişlerdi.
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kendilerine Kur'an okuyunca iman
ettiler ve gözlerinden yaşlar boşandı. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): "Belki kendi topraklarınıza döndüğünüzde dininizden
çıkarsınız" deyince, "Biz dinimizden asla dönmeyeceğiz" dediler.
İşte Allah, ayeti onların bu sözleri üzerine indirmiştir.
*Hadisi Taberanı el-Mu'cemu'l-evsat ve el-Mu'cemu'l-kebir'de
rivayet etmiş olup ravilerinden Abbas b. el-Fadl el-Ensarı zayıftır.
Ben derim ki: Gıyabi
Cenaze namazı ve Necaşi'nin Menkıbeleri bahislerinde hadisin benzer ifadelerle
yer alan başka varyantları da vardır.
*****************************
Yüce Allah'ın
"Rabbimiz! inandık, Bizi de Şahitlerden Yaz" Ayeti [Maide, 83]
*****************************
10984. İbn Abbas, Yüce
Allah'ın "Rabbimiz! Inandık, bizi de şahitlerden yaz" ayetini şöyle
açıklamıştır: Yani bizi de Muhammed ve ümmeti ile birlikte yaz. Çünkü onlar,
Peygamber'in (Sallallahu aleyhi ve Sellem) tebliğ vazifesini yerine
getirdiğine, üstelik diğer peygamberlerin de tebliğ görevlerini ifa ettiklerine
şahitlik etmişlerdir.
*Bunu Taberanı. zayıf biri olan hocası Abdullah b. Muhammed
b. Said b. Ebi Meryem'den rivayet etmiştir.
*****************************
Yüce Allah'ın
"Içki, Kumar, Putlar ve Fal Okları Şüphesiz Şeytan Işi Pisliklerdir"
Ayeti [Maide, 90, 91]
*****************************
10985. İbn Abbas der ki:
İçki yasağı, Ensar kabilelerinden iki kabile hakkında nazil olmuştur. Bunlar
içki içip akılları başlarından gidince birbirleriyle eğlenmeye başladılar.
Ayıldıkları zaman kimileri yüzleri, başları ve sakallarında bazı yara izleri
gördüler ve "Bunu kardeşim falan kimse yaptı. Vallahi eğer o bana acıyıp
şefkat gösterseydi bunu bana yapmazdı" demeye başladılar. Bunlar
kardeştiler ve (daha önce) kalplerinde birbirlerine karşı en ufak bir kin
yoktu. Böylece kalplerine kin tohumları düşmüş oldu. Bunun üzerine Yüce Allah
şu ayetleri indirdi:
"Ey inananlar!
Içki, kumar, putlar ve fal 'okları şüphesiz şeytan işi pisliklerdir, bunlardan
kaçının ki saadete eresiniz. Şeytan, şüphesiz içki ve kumar yoluyla aranıza
düşmanlık ve kin sokmak ve sizi Allah'ı anmaktan, namazdan alıkoymak ister.
Artık bunlardan vazgeçersiniz değil mi?"[Maide, 90,91] Ayeti zorlama
yorumla aşırı bir şekilde yorumlayan bazı kimseler şöyle dediler: "Bu bir
pisliktir ve bu pislik daha önce Bedir savaşında öldürülen falan kimsenin, Uhud
savaşında öldürülen falan kimsenin midelerine girmiştir." Bunun üzerine
Yüce Allah şu ayeti indirdi:
"Iman edip salih
ameller işleyenlere; Allah'a karşı gelmekten sakındıkları, iman ettikleri ve
salih amel işledikleri, sonra Allah'a karşı gelmekten sakındıkları ve iman
ettikleri, sonra yine Allah'a karşı gelmekten sakındıkları ve iyilik ettikleri
takdirde, daha önce tatmış olduklarından dolayı bir günah yoktur. Allah, iyilik
edenleri sever."[Maide, 93]
*Bunu Taberanl, rivayet etmiş olup ravileri, Sahıh'in
ravileridir.
içecekler bölümünde içki
Yasağına dair bahiste bunun benzeri rivayetler geçmişti.
10986. Abdullah (b.
Mes'ud) der ki: İçki yasağı inince Yahudiler "Daha evvel ölen
kardeşleriniz de içki içmiyorlar mıydı?" dediler. Bunun üzerine Yüce
Allah: "Iman edip salih amel işleyenlere daha önceleri tatmış
olduklarından dolayı bir sorumluluk yoktur''[Maide, 93] ayetini indirdi. Allah
Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) buyurdu ki: "Bana ‘‘Sen de
onlardansın’‘ denildi. ''
*Ben derim ki: Hadisin bir kısmı, Sahıh'de geçmiştir.
Bu şekliyle ise onu
Taberani rivayet etmiş olup ravileri, güvenilir kimselerdir.
10987. Abdullah b. Amr
der ki: Kur'an'da geçen "Ey inananlar! Içki, kumar, putlar ve falokları,
şüphesiz şeytan işi pisliklerdir, bunlardan kaçının ki kurtuluşa
eresiniz"[Maide, 90,91] ayeti, Tevrat'ta da geçmiştir: "Yüce Allah,
batılı yok etmek için hakkı indirdi. Bu hak ile oyunu (kumarı), tamburu (ud),
defleri, raksı (dans), çalgı aletlerini, (oyun) değneklerini ve şiiri kaldırdı.
Rabbim şuna yemin etti ki: Ben içkiyi haram kıldıktan sonra bir kulonu içerse,
kıyamet günü kesinlikle onu susuz bırakırım. Yine ben yasakladıktan sonra bir
kul içki içmekten vazgeçerse, ona da Kudüs haziresinden (su) içiririm."
*Bunu Taberanı, "Şüphesiz biz seni şahit olarak
gönderdik"[Ahzab, 45; Fetih, 8]
ayeti ile ilgili sahih bir hadisin sonunda rivayet etmiş olup ravileri,
Sahih'in ravileridir.
*****************************
Yüce Allah'ın "Siz
Doğru Yolda Olunca Sapan Kimse Size Zarar Veremez" Ayeti [Maide, 105]
*****************************
10988. Ebu Amir
el-Eş'arinin anlattığına göre Evtas'da onlardan biri öldürülünce Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) kendisine: "Ey Ebu Amir! (Yanlış
geleneklerinizi) değiştirsene!" buyurmuş. O da: "Ey iman edenler! Siz
kendinize bakın. Siz doğru yolda olunca sapan kimse size zarar veremez"
ayetini okumuş. Buna öfkelenen Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuş: "Siz ayeti nasıl anlamışsınız öyle! Ayetin asıl manası: Siz
doğru yolda olunca kafirlerden sapıtmış olan size zarar veremez"[Maide,
105] demektir.
'Bunu Taberanı. şu
ifadelerle rivayet etmiştir: Ebu Amir'in bildirdiğine göre onlarda bir olay
yaşanmış ve bu yüzden bir müddet Peygamber'den (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
uzak kalmış. Sonra gelince Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Neden görünmüyordun?" diye sormuş. Ebu Amir der ki: Ben de "Ey
iman edenler! Siz kendinize bakın. Siz doğru yolda olunca sapan kimse size
zarar veremez"[Maide, 105] ayetini okudum. Bunun üzerine Peygamber
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Bundan asıl maksat: ‘‘Siz doğru yolda
olunca (kafirlerden) sapıtmış olan size zarar veremez’‘ demektir" buyurdu.
*Her iki rivayetin de ravileri, güvenilir kimselerdir. Fakat
Ali b. Müdrik'in sahabeden herhangi birinden hadis işittiği bilgisine
ulaşamadım.
10989. Abdullah b.
Mes'ud, Yüce Allah'ın "Siz kendinize bakın" ayeti ile ilgili der ki:
Henüz bu ayetin zamanı gelmedi. Dolayısıyla sizler tebliğ yapmaya devam edin /
iyiliği emir kötülükten men görevine devam edin. Eğer davetiniz reddedilirse, o
zaman kendinize bakın; bu durumda yoldan sapmış olan size zarar veremez.
*Bunu Taberanl. rivayet etmiş olup ravileri, Sahih'in
ravileridir. Ancak Hasan elBasri', ibn Mes'Od'dan hadis işitmemiştir. Doğrusunu
Allah bilir.
*****************************
Yüce Allah'ın "Ben
Aralarında Bulunduğum Sürece Onlara Şahittim" Ayeti [Maide, 117]
*****************************
10990. İbn Mes'ud'un
bildirdiğine göre Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Ben aralarında
bulunduğum sürece onlara şahittim" ayetini "Yani, içlerinde
bulunduğum sürece" diye açıklamıştır.
*Bunu Taberani, rivayet etmiş olup ravileri, güvenilir
kimselerdir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: