|
MECMAU ZEVAİD |
İÇECEKLER |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
içecek Kapları
Hakkında
8111. Ebu Abdillah
el-Cesri anlatıyor: Ma'kıl b. Yesar'a içeceklerden sordum. Şu karşılığı verdi:
"Biz Medine'de idik. Medine, hurması bol olan bir şehirdir. Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem), bize fadihi haram kıldı." Ona bir adam
gelerek çok yaşlı bir annesinin olduğunu ve yemek yiyemediğini söyleyip:
"(Bu yüzden) ona nebiz (şarap) içireyim mi?" diye sordu. Ma'kıl ise
onu yasakladı.
*Hadisi imam Ahmed ve kısa metinle Taberani muhtasaran
rivayet etmiştir. Ravileri güvenilir kimselerdir.
8112. Süveyd b. Mukarrin
anlatıyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in yanına bir tulum nebiz
(şarap) ile geldim ve onun hükmünü sordum. O da bana onu yasakladı. Ben de
tulumu alıp parçaladım.
*Hadisi imam Ahmed rivayet etmiştir. Hilal el-Müzenı
dışındaki ravileri, Sahlh'in ravileridir.
8113. Haşim oğullarının azatlı
kölesi Ebu İshak anlatıyor: Onlar bir gün aralarında içinde şıra yapılan kaplar
mevzusunu konuştular. Su kabağında ihtilafa düştüler. O sırada yanlarına Ebu
Eyyub el-Ensari uğradı. Ona birini gönderdiler ve: "Ey Ebu Eyyub! Su
kabağında şıra yapılır mı?" diye sordular. Ebu Eyyub: "Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in içinde şıra yapılan katranlanmış kapları
yasakladığını işittim" dedi. Kabağı tekrar sordular. Ebu Eyyub ilk
söylediği sözün aynısını tekradadı.
*Hadisi imam Ahmed ve Taberani rivayet etmiştir. Haşim
oğullarının azatlı kölesi Ebu ishak, mesturdur. Senedinde yer alan Rişdın b.
Sa'd güvenilir görülmekle birlikte zayıftır.
8114. Semure b. Cundub
diyor ki: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), ayağa kalktı ve hutbe
verdi. İçi katranlanmış ve su kabağından imal edilmiş (hoşaf ve şıra kurma)
kapları(nı) yasakladı."
*Hadisi imam Ahmed ve Taberani rivayet etmiştir. Senedinde
yer alan Vika' b. iyas'ı, Ebu Hatim, ibn Hibban ve Sevrı güvenilir kabul etmiş,
başkaları ise zayıf olarak değerlendirmiştir. Diğer ravileri, güvenilir
kimselerdir.
8115. Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in eşi Meymune'nin bildirdiğine göre Hz.
Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: "(içi oyulmuş
hurma kütüğü olan) nakirde, (topraktan mamul) hantem denilen testide, içi
katranlanmış (ahşap) kapta ve su kabağından mamul kapta şıra yapmayın."
Abdurrahman'ın
rivayetinde: "Küplerde de yapmayın. Her sarhoş edici haramdır."
vardır.
*Hadisi imam Ahmed rivayet etmiştir. Senedinde yer alan
Abdullah b. Muhammed b. Akil'in hadisi hasen olup, kendisinde zayıflık vardır,
Diğer ravileri Suhih'in ravileridir.
8116. Ebu Şimr ed-Dubai
anlatıyor: Aiz b. Amr'ın içi oyulmuş hurma kütüğünü, sırlı yeşil toprak
testiyi, içi katranlanmış kabı ve su kabağından yapılan kabı yasakladığını
işittim. Ben de ona: "Bunu Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den mi
işittin?" diye sorunca, o da: "Evet" cevabını verdi.
*Hadisi imam Ahmed rivayet etmiş olup, ravileri Suhih'in
ravileridir.
8117. Fudayl b. Zeyd
er-Rakkaşi anlatıyor: Biz, Abdullah b. Muğaffel'in yanındaydık. İçecek şeyleri
müzakere ediyorduk. Abdullah b. Muğaffel: "Şarap haramdır" dedi. Ben
de ona: "Şarap, zaten Yüce Allah'ın Kitab'ında haramdır" dedim.
Abdullah b. Muğaffel: ''Ne demek istiyorsun? Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'den işittiğim şeyi mi murat ediyorsun? Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi
ve Sellem)'den katranlanmış kapları, sırlı yeşil testiyi ve su kabağından mamul
kapları yasakladığını işittim" dedi. Ben de: "Hantem nedir?"
diye sordum. Abdullah b. Muğaffel: "Her beyaz ve yeşil olan şeydir
(küptür)" dedi. Ben de: "Müzeffet nedir?" diye sordum. "İçi
katran kaplanmış olan şeydir" dedi.
Bir rivayette ise şöyle
gelmiştir: Nakir(i de sordum) ... Çarşıya gittim ve deri bir tulum aldım. Her
zaman evimde asılı dururdu.
*Hadisi imam Ahmed ve el-Mu'cemu'l-evsat ve
el-Mu'cemu'l-kebir'de Taberani bir kısmını rivayet etmiştir. Fudayl b. Zeyd
güvenilir olup, onun dışındaki Ahmed'in ravileri Sahıh'in ravileridir.
8118. Abdullah b. Cabir
el-Abdi anlatıyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e Kays oğullarından
(elçiler) geldi. Ben onlardan değildim ve babanıla beraberdim. Hz. Peygamber
(Sallallahu aleyhi ve Sellem), onları içleri katranlanmış kaplarda, (yeşil küpler
olan) hantem testide, su kabağı ve nakir diye isimlendirmiş oldukları (içi
oyulmuş hurma kütüğünden mamul) kaplarda içmeyi yasakladı.
*Hadisi imam Ahmed ve Taberani rivayet etmiş olup, ravileri
güvenilir kimselerdir.
8119. Dulce b. Kays
anlatıyor: Bir seferinde Hakem el-Gıfari, (sahabeden) bir adama:
"Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in içleri katranlanmış kaplarda,
hantem testide, su kabağından yapılan kaplarda ve (hurma kütüğünden içi
oyularak yapılmış) nakir denilen kaplarda (kurulmuş şıra ve hoşafları) içmeyi
yasakladığını hatırlıyor musun?" diye sordu. Adam: "Ben buna şahid
oldum" karşılığını verdi.
8120. Dulce b. Kays
anlatıyor: Bir seferinde Hakem el-Gıfari bir adama veya bir adam ona:
"Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in (hurma ağacının kökünün
ortası oyulup içine hurma konularak şıra yapılan kap olan) nakir'den, içi
katranlanmış kaplardan veya ikisinden birinden, su kabağından mamul kaplardan,
(koyun v.s. gibi hayvanların kılı ve çamur la yapılıp sonra yeşile boyanan) hantem
testide (kurulmuş hoşaf ve şıraları içmeyi) yasakladığı zamanı hatırlıyor
musun?" diye sordu. Adam: "Evet. Ben de bu olaya şahid oldum"
karşılığını verdi.
*Hadisin tamamını imam Ahmed rivayet etmiştir.
8121. Dulce b. Kays
anlatıyor: Bir adam, Hakem el-Gıfari'ye: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in (hurma kütüğünün içi oyularak imal edilmiş) nakir kaplardan, içi
katranlanınış kaplardan, su kabağından yapılan kaplardan, hantem denilen (yeşil
toprak) testide (kurulan tatlı içecekleri) yasakladığı günü hatırlıyor
musun?" diye sordu. Hakem el-Gıfari: "Evet" dedi. Yanlarında
olan bir başkası da: "Ben de bu olaya şahid oldum" dedi.
*Bu iki hadisin ravileri güvenilir kimselerdir.
8122. Suheyre binti
Ceyfer anlatıyor: Haccımızı yaptıktan sonra Medine'ye döndük. Huyey'in kızı
Safiyye'nin yanına vardık. Onunla beraber Kufe ahalisinden olan kadınlarla da
karşılaştık. Kadınlar: "Dilerseniz siz sorun biz dinleyelim, dilerseniz
biz soralım siz dinleyin'' dediler. Biz de: "Siz sorun" dedik. Kadın
ve kocanın hallerinden ve hayız meselelerinden sordular. Sonra küpte (yapılan)
şıradan sordular. Safiyye (cevaben) dedi ki: "Ey Irak ahalisi! Küpteki
şıra hakkında bize çok soru sordunuz. Sizden biriniz için hurma yı pişirip
ezdikten sonra süzmesi ve tuluma koyup ağzını bağlaması caizdir. Tadı kıvamına
gelince içsin ve kocasına da içirsin."
*Hadisi imam Ahmed, Ebu Ya'la ve Taberani rivayet etmiş olup
vakıf olduğuna göre Suheyre'den, Ya'la b. Hakım'den başka kimse hadis rivayet
etmemiştir. Diğer ravileri, Sahih'in ravileridir.
8123. Şihab b. Abbad,
Kays oğullarından bir grup elçiden naklediyor:
Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'in yanına vardık. Onların (ashabın) bizim durumumuza olan
sevinçleri arttı. Eşec: "Ya Resulallah! Bizim memleketimiz, havası ağır
bir yerdir. Biz bu içecekleri içmediğimiz zaman benzimiz sararıyor ve karmmız
büyüyor" dedi. Bunun üzerine Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurdu: "(Hurma kütüğünün içi oyularak imal edilmiş) nakir'de, su
kabağında yapılan kaplarda, hantem denilen (yeşil toprak) testide içmeyiniz.
Sizden biriniz ağzı bağlanan tulumlardan içsin.'' Eşec eliyle işaret ederek Hz.
Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e: "Anam, babam sana feda olsun ey
Allah'ın Resulü! Bunların benzerlerinde (içmek için) bize ruhsat ver"
dedi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) eliyle işaret ederek: "Ey
Eşec! Bunların benzerlerinde (içmeye) sana ruhsat verirsem, -elini açıp sonra
uzatarak- bu gibileri de içersin" buyurdu.
*Hadis aslında devam ediyor. Bu hadis, tam olarak iyilik
Yapmak ve Sıla-i Rahim kitabında, Misafire ikram Etmek bölümünde mevcuttur. Ben
bunu oradan kısaltarak aynen buraya aldım,
Hadisi imam Ahmed
rivayet etmiş olup, ravileri güvenilir kimselerdir.
8124, Ebu'l-Kamus Zeyd
b. Ali naklediyor: Kays oğullarından Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e
elçi olarak giden elçilerden biri anlatıyor: Biz, Hz. Peygamber (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'e nut denilen toprak kap ta hurma veya içinde çok tatlı ve
siyah hurma olan bir tulum hediye edince "Bu nedir?" diye sordu. Biz
de: "Bu, hediyedir" dedik. Sanıyorum bunların içindeki hurmaya baktı
ve tekrar yerine koydu. Sonra şöyle buyurdu: "Bunu Muhammed'in Ehl-i
Beyt'ine yollayın." Topluluk, bir takım şeylerin hükmü hakkında sorular
sordular. En sonunda içeceklere sıra gelince Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) şöyle buyurdu: "Su kabağından mamul kaplarda, hantem (denilen
toprak) testide, (içi oyularak imal edilen hurma kütüğü) nakırde ve içi katranlanmış
kaplarda (kurulmuş şerbetleri) içmeyin. Ağzı bağlanan helal kaplarda
için." Bizim sözcümüz: "Ya Resulallah! Su kabağından yapılan kap,
hantem, nakir ve içi katranlanmış kapların ne olduklarını sana bildiren
nedir?" diye sorunca,: "Onların ne olduğunu ben bilmiyorum. O
kapların hangisi daha değerlidir?" buyurdu. Biz: "(Bahreyn'de bir
kalenin adı olup, ağaçtan yapılan büyük bardak olan) muşakkar tulumudur"
cevabını verince,
"Allah'a yemin
ederim ki ben oraya girdim ve anahtarını aldım" buyurdu.
Ravi dedi ki: Ben onun
hadisinin bir kısmını unutmuştum. Ubeydullah b. Ebi Cerve bana hatırlattı.
Devamen şöyle buyurdu: "Aynuzzare'de durdum. Allahım! Kays oğullarını
affet. Çünkü onlar rezil olmadan, akrabasının kanını heder etmeden, zorlamayla
değil, itaat edici olarak müslüman oldular." Çünkü kavmimizden rezil ve
akrabasının kanını heder etmeden müslüman olmayanları var. Burada kıbleden
yüzünü çevirdiği halde -kıblenin sağından- kıbleye yönelene kadar (Allah'a dua
ederek), şöyle buyurdu: "Maşrık ahalisinin en hayırlısı Kays
oğullarıdır."
*Ben derim ki: Ebu Davud, Kaplar bölümünde bu hadisin bir
bölümünü rivayet etmiştir.
Hadisi imam Ahmed
rivayet etmiş olup, ravileri güvenilir kimselerdir.
8125. İbn Abbas
anlatıyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), içi katranlanmış kaplarda,
su kabağından mamul kaplarda, (hurma kütüğünden içi oyularak hazırlanmış)
nakir'de (yapılan şıra ya da hoşafı) içme yi yasakladı ve şöyle buyurdu:
''Sadece ağzı bağlanan kaplarda için.'' Bunun üzerine deve derisinden tulum yaptılar.
Sonra o tulum için koyun derisinden boyun kısmını yaptılar. Bu durum Hz.
Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e ulaşınca şöyle buyurdu: "Sadece
onun üst tarafındaki yerinden için."
*Ben derim ki: Bu hadisin baş tarafı, Sahih'te mevcuttur.
*Hadisi imam Ahmed ve
Ebu Ya'la rivayet etmiştir. Senedinde yer alan Hüseyn b.
Abdillah b. Ubeydillah
b. Abbas metruk olup, çoğunluk onu zayıf kabul etmiştir. ibn Main'den gelen bir
rivayette, hadisinin yazılmasında bir sakınca olmadığı söylenmiştir.
8126. Eş'as b. Umeyr
el-Abdi, babasından naklediyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e Kays
oğullarından elçiler geldi. Dönecekleri zamanda: "Hz. Peygamber
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den işitmiş olduğunuz her şeyi muhafaza ettiniz
mi? Şıranın hükmünü de sorun" dediler. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'e gelip "Ya Resulallah! Biz havası ağır bir yerde yaşıyoruz. Orada
bizi içtiğimiz içecekten başka bir şey düzeltmiyor" dediler. Allah Resulü
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Sizin içeceğiniz nedir?" diye sordu.
Onlar: "Şıra" dediler. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Onu neyin içerisinde hazırlıyorsunuz" diye sordu. Onlar:
"(Hurma kütüğünün ortası oyulup içine hurma konularak şıra hazırlanan kap
olan) nakir'de" cevabım verince şöyle buyurdu: "Nakir'de içmeyiniz.''
Onun yanından çıktıktan sonra: "Vallahi bu konuda kabilemiz bize muvafakat
etmez" dediler. Sonra Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e dönüp
tekrar sordular. Onlara aym cevabı verdi. "Nakir'de içmeyiniz. (Eğer içerseniz)
sizden bir adam (sarhoş olup) amcasının oğluna vurur da kıyamete kadar
topalolarak bırakır" buyurdu. Bunun üzerine heyettekiler güldüler.
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Niçin gülüyorsunuz?" diye
sorunca, onlar: "Ya Resulallah! Seni hak olarak gönderen (Allah)'e. yemin
olsun ki, bisdin biri nakir'den içmişti de daha sonra aramızdan birine dalaşıp
ona vurmuştu. O kişi aldığı o darbeden dolayı kıyamete (ölene) kadar topal
(kalacaktır)" dediler.
*Hadisi Ebu Ya'la ve Taberani rivayet etmiş olup, senedinde
yer alan Ata b. es-Saib ahir ömründe ihtilat'a düşmüştür. Eş'as b. Umeyr'i ise
tanımıyorum.
8127. İbn Ömer'in
naklettiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), su kabağından
yapılan kaplar ile içi katranlanmış kaplarda (yapılan hoşaf ya da tatlı
içecekleri içmeyi) yasakladı.
*Hadisi Ebu Ya'la, el-Mu'cemu'l-kebir'de rivayet etmiş olup,
ravileri güvenilir kimselerdir.
8128. Katade anlatıyor:
Enes'e küpteki şıranın hükmünü sordum. Enes: "Onun hakkında Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den bir şey işitmedim" dedi. Enes, onu
mekruh görüyordu.
*Hadisi Ebu Ya'la rivayet etmiş olup, ravileri Sah"ih'in
ravileridir.
8129. Ebu Musa
anlatıyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in kahvaltı edeceği vakti
gözethyordum. Ona küpte kurulmuş şırayı getirdim. Onu ağzına yaklaştırdığı
zaman (şaraplaştığı için) kaynıyordu. Bunun üzerine Allah Resulü (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Bunu duvara çarp (parçala). ÇünkÜ bu, Allah'a
ve ahiret gününe inanmayanların içeceğidir."
*Hadisi Ebu Ya'la, Bezzar ve kısa metniyle Taberani rivayet
etmiştir. Senedinde yer alan Musa b. Süleyman b. Musa'yı Ebu Hatim güvenilir
kabul etmiştir. Diğer ravileri ise güvenilir kimselerdir.
8130. Amr b. Süfyan
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), bana şöyle buyurdu:
"Küpteki şırayı yasakla. Çünkü o, Allah ve Resulü tarafından haram
kılınmıştır. "
*Hadisi Bezzar ve Taberani rivayet etmiş olup, senedinde yer
alan Ebu'I-Muhezzem zayıftır.
8131. Amr b. Süfyan
el-Mu har ibi, babası kanalıyla dedesinden bildiriyor: Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) bana şöyle buyurdu: "Kavmine küpteki şıradan
(içmelerini) yasakla! Çünkü o, Allah ve Resulü tarafından haram kılınmıştır.
"
*Hadisi Bezzar ve kısa metniyle Taberani rivayet etmiş olup,
senedinde yer alan Ebu'I-Muhezzem zayıftır.
8132. Safvan b.
el-Muattal diyor ki: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), beni
"Küp te şıra yapmayın" sözünü (emrini) ilan etmem için (münadi
olarak) gönderdi.
*Hadisi Taberani rivayet etmiş olup, senedinde yer alan
Mekhul, Safvan'a ulaşmamıştır. Diğer ravileri, güvenilir kimselerdir.
8133. Ebu'ı-Aliye
anlatıyor: Ebu Said'e (içinde şıra imal edilen) kaplar hakkında sordum. Şu
karşılığı verdi: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), su
tulumlarından ağzı bağlanan müstesna, (hava ile temas edip şaraplaştıklarından
dolayı açık) kaplardan içmeyi yasakladı."
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-evsat'ta rivayet etmiş olup,
senedinde yer alan Fehd b. Avf metruktur.
8134. Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in ashabından Gıfar kabilesinden olan bir adamın
naklettiğine göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem), hantem (denilen
yeşil sırlı toprak) testiden, su kabağından mamul kaplardan, içi katranlanmış
kaplardan ve (hurma kütüğünün içi oyularak imal edilmiş bir kap olan) nakir'den
(içmeyi) yasaklamıştır.
*Hadisi Taberani rivayet etmiştir. Ebu Hacib güvenilir
olmakla beraber, onun dışındaki raviler, Sahih'in kimselerdir.
8135. Zeyd b. Erkam ve
Karaza b. Ka'b'ın naklettiklerine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem), (hurma kütüğünün içi oyularak imal edilmiş bir kap olan) nakirden, içi
katranlanmış kaplardan ve su kabağından mamul kaplarda (kurulmuş şırada)n
(içmeyi) yasakladı.
*Hadisi Taberani rivayet etmiş olup, senedinde yer alan Ümmü
Ma'bedi tanımıyorum. iki isnaddan birinin kalan ravileri, güvenilir
kimselerdir.
8136. Ebu Hayre es-Sabbani
anlatıyor: Ben, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e gelen elçiler
iç-erisindeydim. Biz kırk kişiydik. Bizi içi katranlanmış kaplardan, (hurma
kütüğünün içi oyularak imal edilmiş bir kap olan) nakil'den, hantem (denilen
yeşil sırlı toprak) testiden ve su kabağından mamul kaplardan (içmeyi)
yasakladı. Sonra bize misvak ağacını emretti ve şöyle buyurdu: "Bununla
dişlerinizi fırçalayın." Biz de: "Ya Resulallah! Bizim yanımızda
kamış var. Biz bununla yetiniyoruz'' dedik. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) elini kaldırarak şöyle buyurdu: "Allahım! Kays oğullarına mağfiret
et. ÇÜnkÜ onlar, kerhen olmayıp, itaat ederek (kendi istekleriyle) müslüman
oldular."
*Hadisi Taberani rivayet etmiş olup, senedinde tanımadığım
bir grup yer almıştır.
8137. Ebu Bekre diyor
ki: Nakil'den, içi katran kaplanmış kaplardan ve su kabağından mamul kaplardan
(içmek) bize yasaklandı.
*Hadisi Taberani iki yoldan rivayet etmiş olup, birinin
ravileri, güvenilir kimselerdir.
8138. Nu'man b. Beşir'in
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Katranlanmış kapIal'da ve (hurma kütüğünün içi oyularak imal edilmiş bir
kap olan) nakırde (kurulmuş hoşaf ya da şıradan) içmeyiniz. "
*Hadisi Taberani iki kanaldan rivayet etmiş olup, senedinde
yer alan Seriy b. ismail el-Hemdanı metruktur.
8139. Karaza b. Ka'b'ın
azatlı cariyesi Ümmü Ma'bed anlatıyor: Dübba'ya gelince o, Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in yasakladığı su kabağıdır. Hantem, Hz.
Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in yasakladığı, Acem diyarında olan
(içi yeşil sırlı toprak) testidir. Nakır, Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in yasakladığı kökü yeşilolan hurmanın kökleridir.
*Hadisin tamamını Taberani bir çok kanalla rivayet etmiş
olup, bütün senetlerde yer alan Yahya b. el-Haris et- Teymı metruktur.
Bu konunun beyanı, bu
babta Ma'kıl b. Yesar'dan sahih bir isnadla (no: 8111) geçmiştir. Burada tekrar
buna ihtiyaç yoktur.
*************** **
Bütün Kaplarda Nebiz
(Şıra) Yapmanın Caiz Olması
******************
8140. Abdullah b.
Muğaffel el-Müzeni bildiriyor: Ben, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in
küpteki şırayı yasakladığı ve ruhsat verdiğİ zamana şahit oldum. En sonunda
şöyle buyurdu: "Sarhoş eden (her) şeyden sakının. 'u
*Hadisi imam Ahmed rivayet etmiş olup, ravileri güvenilir
kimselerdir. Senedinde yer alan Ebu Cafer er-Razı güvenilir olmakla birlikte
hakkında zararsız bir tenkit vardır. Taberani de el-Mu'cemu'l-evsat ve
el-Mu'cemu'l-kebir'de rivayet etmiştir.
8141. Ebu Hureyre
bildiriyor: Kays oğullarından bir elçi, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'e tabi olduğu zaman onlara şöyle buyurdu: "Her kişi kendi nefsinin
hesaba çekicisidir. Her topluluk, ellerinin altındaki (meyveler)den, sahip
olduğu kapların içerisinde şıra yapsın."
*Hadisi imam Ahmed ve Ebu Ya'la rivayet etmiştir. Senedinde
yer alan Şehr'in hadisi hasen olup kendisi aslen zayıftır. Ahmed'in kalan
ravileri, Sahih'in ravileri olmakla beraber güvenilir kimselerdir.
8142. Ebu Hureyre
anlatıyor: Ben, Kays oğullarından bir grup elçinin
Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'e geldiğine şahit oldum. Onları şu kaplarda (hazırlanmış
hoşaf ve şıradan) içmeyi yasakladı: (hurma kütüğünün içi oyularak imal edilmiş
bir kap olan) nekir, içi katranlanmış kaplar, su kabağından mamul kaplar ve
hantem (koyun v.s. gibi hayvanların kılı ve çamurla yapılıp sonra yeşile
boyanan) testiden. Topluluktan bir adam ayağa kalkarak: "Ey Allah'ın
Resulü! İnsanların (bunların dışında başka türden) kapları yok ki" dedi.
Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'i sanki insanlara merhamet
edercesine şÖyle buyurduğunu gördüm: "Tadı güzel kaldığı sürece ondan
için, şaraplaştığı zaman onu bırakın."
*Hadisi imam Ahmed rivayet etmiştir. Senedinde yer alan
Şehr'in hadisi hasen olup, kendisi asım zayıftır. Diğer ravileri, güvenilir
kimselerdir.
8143. İbnü'r-Resim,
babasından naklediyor: Elçiler halinde Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'e geldik. Bize (içinde kurulan şıra zamanla bozulup şaraplaştığı için
belirli) kapları kullanmamızı yasakladı. Sonra Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi
ve Sellem)'in yanına varıp tekrar: "Bizim memleketimiz, havası ağır bir
yerdir (bu içeceklere ihtiyacımız vardır)" dedik. Bunun üzerine Hz.
Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Dilediğiniz kaptan
içiniz. Dileyen tulumunun ağzını günah üzerine bağlasın (şaraplaştırıp
içsin)."
*Hadisi imam Ahmed ve Taberani rivayet etmiştir. Senedinde
yer alan Yahya b. el-Haris'i çoğunluk zayıf kabul etmiş, Ahmed ise güvenilir
olarak değerlendirmiştir. ibnü'r-Resim'i tanımıyorum.
8144. Yahya b. Gassan
et-Teymi, babasından bildiriyor: Babam, Kays oğullarından Resülullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e gelen elçiler içindeydi. Onları (katranlanmış,
nakir ve hantem türü) kaplardan (içmeyi) yasakladı. Ancak bu (hüküm) bize çok
ağır gelmişti. Sonra biz bir dahaki sene Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'e gelince: "Ey Allah'ın Resulü! Sen bizi bu kaplardan (içmeyi)
yasaklamıştın da bu bize çok zor gelmişti" dedik. Bunun üzerine Hz. Peygamber
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Dilediğiniz kaplarda şıra
yapınız. (Fakat) sarhoş edici olan şeyleri içmeyiniz. Dileyen tulumunun ağzını
günah üzerine bağlasın (şarabı içenin günahı kendisine aittir)."
*Hadisi imam Ahmed rivayet etmiştir."
8145. İbnü'r-Resim'in
babasından naklettiğine göre kendisi Hecer ahalisinden olan anlayışı güçlü bir
zattı. Resülullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e bir grup elçiyle beraber zekat
getirmişti. Zekatı, Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e teslim etti.
Onları şu (içi katranlanmış, nakir ve hantem türü) kaplarda şıra yapmayı
yasakladı. Sonra onlar memleketlerine döndüler. Vatanları Tihame'dir. Çok sıcak
ve ıssız bir yerdir. Oranın havası onlara ağır geldi. İkinci sene zekatlarını
vermek üzere Hz.. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e döndüklerinde:
"Ey Allah'ın Resülü! Sen bize bu kapları kullanmamızı yasaklamıştın. Biz
de onları terk ettik. Bu bizim nefsimize çok ağır geldi" dediler. Bunun
üzerine Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Gidin
ve dilediğiniz kaplarda için. Ağzı günah üzerine bağlanan (şarap kurulan)
kaplarda içmeyin."
*Hadisi Taberani, Resim'in biyografisinde rivayet etmiş olup
şöyle demiştir: "ibn erRasibı, babasından bildiriyor. Resim'in, Rasibı
olması muhtemeldir. Yüce Allah daha iyi bilir." Senedinde yer alan Yahya
b. el-Haris'i çoğunluk zayıf kabul etmiş, Ahmed ise güvenilir addetmiştir.
Ayrıca senedinde tanımadığım raviler vardır.
8146. Asım, Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in şırayı önce yasaklayıp sonra izin verdiği
kişinin Ebu Hassan Münzir olduğunu Semure b. Cundub kanalıyla nakletmiş ve:
''(Ravi) Haccac'a muhalefet eden gerçekten muhalefet etmiştir" demiştir.
*Hadisi imam Ahmed rivayet etmiş olup, senedinde tanımadığım
raviler vardır.
8147. Suhar el-Abdi,
babasından naklediyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den küpte şıra
yapmak için bana izin vermesini istedim. Bana küp te şıra yapmak için ruhsat
verdi.
*Hadisi imam Ahmed, Bezzar ve Taberani rivayet etmiştir.
Senedinde yer alan Abdurrahman b. Suhar'ı ibn Ebi Hatim (kitabında) zikretmiş,
onu ne cerh, ne de tevsik etmiştir. Dahhak b. Yesar dedi ki: "Ebu Hatim ve
ibn Hibban onu güvenilir kabul etmiştir" ibn Main ise: "Basralılar
onun zayıf olduğunu söylemişlerdir" demiştir. Diğer ravileri, güvenilir
kimselerdir.
8148. Eşec el-Asar!'den
nakledildiğine göre kendisi, Kays oğullarından bir topluluk içindeydi.
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'i ziyaret etmek için O'na yöneldiler.
yanına girdikleri zaman, Hz.. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem), onlar
için ayağa kalkınca bineklerini çöktürdüler. Topluluk aceleyle yolculuk
kıyafetleriyle O'nun yanına varmak istediler. Asar! ise (acele etmeyip)
arkadaşlarının ve kendi devesinin ayaklarını bağladı. Sonra kıyafetini
heybesinden çıkardı. Bu olanlar Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in
gözleri önünde cereyan ediyordu. Sonra Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'e yönelerek selam verdi. Allah Resülü (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurdu: "Kuşkusuz sende Allah ve Resul'ünün sevmiş olduğu iki huy
vardır." Asari: "Ya Resulallah! Onlar nedir?" diye sorunca,
şöyle buyurdu: "Sabır ve ağırbaşlılık." Asari: "Bu benim
fıtratımda olan bir şey mi, yoksa daha sonra huy edindiğim bir şey mi?"
diye sorunca, şöyle buyurdu: "Hayır bilakis bu, fıtratında olan bir
şeydir." Asari: "Elhamdülillah" dedi. Hz. Peygamber (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): "Ey Kays oğulları topluluğu! Bana ne oluyor ki yüzlerinizi
değişmiş görüyorum?!" diye sorunca, şu karşılığı verdiler: "Ey
Allah'ın Peygamberi! Biz havası ağır bir yerde yaşıyoruz. Karınlarımızdaki
etlerimizi kesen (susuzluğumuzu gideren) şıraları yapıp (içiyor)duk. Sen
(kullandığımız) kaplardan (içmemizi) yasaklayınca, işte bu yüzlerimizde
gördüğün duruma düştük." Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) şöyle buyurdu: "Kuşkusuz kaplar, (içinde bulunan sıvıyı) ne helal,
ne de de haram kılar. Ancak her sarhoş edici haramdır. Sizler oturup ta içerseniz,
sonunda damarlarınız sarhoş olduğu vakit kibirlendiğinizde, bir adam kalkar da
kuzeninin üzerine çıkıp ona kılıçla vurarak onu topalolarak bıraktı." Ravi
ekledi: O gün, başına bu durum gelmiş olan kişi de o topluluğun içinde
bulunuyordu.
*Hadisi Ebu Ya'la rivayet etmiştir. Senedinde yer alan
Müsenna b. Mava Ebu'lMenazil'i, ibn Ebi Hatim kitabında, hakkında herhangi bir
cerh etmeksizin ya da güvenilir olduğunu söylemeksizin zikretmiştir. Diğer
ravileri, güvenilir kimselerdir.
8149. Hz. Aişe diyor ki:
"Ben, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) için yeşil bir küp te şıra
yapardım."
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-evsat'ta rivayet etmiş olup
senedinde yer alan Hakım b. Cübeyr metruktur.
8150. Uyeyne'nin babasından
bildirdiğine göre Ebü Bekre için yeşil bir küpte şıra yapılırdı. Ebü Berze,
uzun bir zaman ortalıkta görünmedikten sonra çıkageldi. (Ziyarete) Ebu
Bekre'nin eviyle başladı. Evde Ebu Bekre'yi bulamadı. Hanımının karşısında
durup Ebu Bekre'yi sordu. Hanımı ona Ebu Bekre'nin durumunu anlatırken içinde
şıra olan bir küpü görünce: "Bu küpteki nedir?" diye sordu. Kadın:
"Ebu Bekre'nin şırasıdır" karşılığını verdi. Ebu Berze: "Şırayı
tuluma koyarsan (daha) iyi olur" deyip dışarıya çıktı. Kadın (hizmetçiye)
şırayı tuluma koymasını emretti ve tuluma konuldu. Sonra Ebu Bekre gelince
hanımı ona Ebu Berze el-Eslemi'nin (geldiğini) haber verdi. Ebu Bekre: "Bu
tulumdaki nedir?" diye sorunca, hanımı: "Ebu Berze şıranı bunun içine
koymamı emretti" dedi. Ebu Bekre şu açıklamayı yaptı:
Ben bunun içindekini
içmiyorum. Eğer şarabı tuluma koyarsam elbette bana helalolur. Eğer balı küpe
koyarsan bana elbette haram olur. Muhakkak ki biz ondan nehyedildiğimizi
biliyoruz. İçi katran kaplanmış kaplar, (hurma kütüğünün içi oyularak imal
edilmiş bir kap olan) nakir, hantem (denilen yeşil sırlı toprak) testi ve su
kabağından mamul kaplar bize yasaklandı. Su kabağına gelince, biz Taif'te
yaşayan Sekif kabilesiyiz. Kabağı alırız ve onun içine üzüm salkımlarını
sıyırıp (boşaltırız). Sonra onu gömeriz. Nihayet kaynar (köpük atar). Sonra
ölür (hamlığı gider). Nakire gelince; Yemame halkı hurmanın kök kütüğünü
oyarlar. Sonra içinde busr (henüz olgunlaşmamış hurma) ile rutabı (yaş hurmayı)
dövüp ezerler. Sonra onu kaynatıp hamlığı gidene kadar bir müddet orada
tutarlar. Hanteme gelince bunlar, kırmızı küplerdir. Onlar içinde bize şarap
taşınırdı. MÜzellete gelince, içi katran kaplı olan kaplardır.
*Hadisi Bezzar rivayet etmiş olup ravileri güvenilir
kimselerdir.
8151. Talk b. Ali
anlatıyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in yanında oturuyorduk.
Kays oğullarından bir grup gelince Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Size ne oluyor ki yüzlerinizin rengi sararmış, karınlarınız büyümüş ve
damarların ız meydana çıkmış?" diye sordu. Şu karşılığı verdiler:
"Sana, (kabilemizin) efendisi geldi. Bize uygun olduğu halde tüketmekte
olduğumuz içeceğin hükmünü sormuş, sen de onu yasaklamıştın. Üstelik bizler
vebalı ve havası ağır bir arazide yaşıyoruz." Bunun üzerine Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Sahip olduğunuz kaplarda içiniz"
buyurdu.
*Hadisi Taberanl, rivayet etmiş olup senedinde yer alan, Acib
b. Abdilhamıd hakkında imam Zehebı: "Durumu bilinmiyor" ifadesini
kullanmıştır. Diğer ravileri, güvenilir kimselerdir.
8152. Ebu Malik
el-Eşcai'nin babası diyor ki: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
için taştan yapılmış bir kap ta şıra kurulurdu."
*Hadisi Taberani, rivayet etmiş olup ravileri güvenilir
kimselerdir.
8153. Müslim b. Umeyr
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e içerisinde katur olan
yeşil bir küp hediye ettim. Muhacir ve Ensar arasında onu taksim etti ve şöyle
buyurdu: "Ey Ümmü Süleym! Bizim için bunun içinde şıra kurun."
*Hadisi Taberani, rivayet etmiş olup senedinde yer alan
Müzahim b. Abdilazız es-Sekafi'yi tanımıyorum. Diğer ravileri, güvenilir
kimselerdir.
8154. Kurra b. İyas
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e (içinde şıra kurulan)
kaplar(ın) hükmü soruldu. Şöyle buyurdu: "Kuşkusuz kaplar, (içinde
bulunan) hiçbir şeyi haram kılmaz. O halde elinizin altındaki (meyveler)den
sahip olduğunuz kapların içinde şıra yapın."
*Hadisi Taberani, rivayet etmiş olup senedinde yer alan Ziyad
b. Ebi Ziyad el-Cassas metruktur. Bununla birlikte ibn Hibban onu güvenilir
kabul etmiş ve "Zaman zaman yanılgıya düşer" demiştir.
8155. Şekik b.
Seleme'den nakledildiğine göre İbn Mes'ud, yeşil bir (toprak) küpte şıra
içiyordu. Ebu Vilil: "Ben, bu küpü gördüm" diye ekledi.
*Hadisi Taberani, rivayet etmiş olup senedinde yer alan Amir
b. Şekık'i, Nesai ve ibn Hibban güvenilir kabul etmiş, ibn Main ve Ebu Hatim
zayıf addetmiştir. Diğer ravileri, güvenilir kimselerdir.
8156. İsa b. Abdirrahman
es-Sülemi bildiriyor: Hasan'a (küpteki) şıranın hükmünü sordum. Bana:
"İçme! Sadece ağzı bağlanan tulumlardan iç" dedi. Bunun üzerine oğlu:
"İbn Mes'ud sizin yanınızda yeşil bir küpten içmedi mi?" diye sordu.
O da: "Evet" cevabını verdi.
*Hadisi Taberani, rivayet etmiş olup ravileri güvenilir
kimselerdir.
8157. Enes b. Malik
anlatıyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), mezarları ziyaret etmeyi,
üç gün geçtikten sonra kurban etlerini yemeyi, (hurma kütüğünün içi oyularak
imal edilmiş bir kap olan) nakir'den, içi katranlanmış kaplardan ve su kabağından
mamul kaplardan (ş ıra veya hoşaf içmemizi önceleri) yasakladı. Bundan sonra
Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Kuşkusuz ben,
size üç şeyi yasaklıyordum. Sonra bana zahir oldu ki, kabir ziyareti kalbi
yumuşatıyar, gözü yaşartıyor ve ahireti hatırlatıyor. O halde kabirleri ziyaret
ediniz. Çirkin ve saçma söz söylemeyin. Yine ben size üç gün geçtikten sonra
kurban etlerini yemeyi yasaklıyordum. Sonra bana zahir oldu ki, insanlar
misafirlerine ikramda bulunuyorlar ve yanlarında olmayanlar için saklıyorlar. O
halde dilediğiniz kadar (bu etleri) saklayınız. Şu kaplarda şıra yapmayı size
yasaklıyordum. Dilediğiniz kaplarda içiniz. Ancak sarhoş edici olan şeyleri
içmeyiniz. Dileyen tulumunu günah üzerine bağlasın."
Bir rivayette: "Katıklarını
istiyorlar (soruyorlar)" şeklinde ilave yapılmıştır.
*Hadisi imam Ahmed, Ebu Ya'la ve kısa metinle Bezzar rivayet
etmiştir. Senedinde yer alan Yahya b. el-Haris'i çoğunluk zayıf olarak kabul
etmiş, Ahmed ise: "Umarım ki sakıncasızdır" açıklamasını yapmıştır.
Kalan ravileri, güvenilir kimselerdir.
Buna benzer hadisler,
Kabirleri Ziyaret ve Kurbanlar bahsinde geçti.
8158. İbn Abbas
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), şu kapları önce yasakladı
sonra kullanımına izin verdi: İçi katran kaplanmış kaplardan, (hurma kütüğünün
içi oyularak imal edilmiş bir kap olan) nakirden, hantem (denilen yeşil sırlı
toprak) testiden ve su kabağından mamul kapları yasakladıktan sonra onların
kullanımına ruhsat verdi ve şöyle buyurdu: "Dilediğiniz kaplarda için;
fakat her sarhoş ediciden sakının.'' Kabirleri ziyareti de yasaklamıştı; sonra
şöyle buyurdu: "Kabirleri ziyaret edin. Çünkü onda sizin için bir öğüt
vardır."
*Hadisi Bezzar rivayet etmiş olup, senedinde yer alan Yezid
b. Ebi Ziyad zayıf olup hadisi yazılır (bir vasıftadır). Diğer ravileri,
güvenilir kimselerdir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
Tatlı Meyve Suyu
ve Benzerini içenler Hakkında