MECMAU ZEVAİD

VASİYETLER

ANA SAYFA Kur’an Hadis Sözlük Biyografi

Bazı Sahabe'nin Vasiyeti

************************

Ebu Bekr'in Vasiyeti

************************

7125. Eğar Ebi Malik. anlatıyor: Ebu Bekr, Ömer'i halife seçmek isteyince, adam göndererek onu çağırdı. Ömer, Ebu Bekr'in yanına geldi. Ebu Bekr: "Ben üstlenen kişiyi yoracak olan mühim bir işten dolayı seni çağırıyorum. Allah'a itaat etmekle beraber O'ndan kork, ey Ömer! Ondan sakınmakla ona itaat et. Çünkü ondan sakınan, muhafaza edilir ve emindir. Sonra iş arz olunur. İşi, ancak onunla amel eden kişi kendisine gerekli kılabilir. Her kim hakkı emredip (kendisi) batılla amel eder; iyiliği emredip, (kendisi) kötülükle amel ederse, o kişinin arzu ettiği şeylerin kesilmesi ve amelinin kendisini kuşatması yakındır. Eğer Müslümanların işlerine idareci olacak olan sen isen (bu durumda), onların kanlarından yana elini kuru tutmaya (kan akıtmamaya), onların mallarından mideni gizli tutmaya, dilini onların namuslarından kuru tutmaya (dil uzatmamaya) güç yetirebilirsen (bunları) yap. La havle ve la kuvvete illa billah ("Hareket ve güç, ancak Allah'ın sayesinde olur").

*Hadisi Taberani rivayet etmiş olup isnadında kopukluk vardır, Ravileri güvenilir kimselerdir,

*******************

Ömer'in Vasiyeti

*******************

7126. Ebu Rafi'den rivayet edildiğine göre Ömer b. el-Hattab, (suikasta uğradığında) İbn Abbas'a yaslanmıştı. Yanında İbn Ömer ile Said b. Zeyd vardı. Şöyle dedi: "Şunu bilin ki, ben kelale(nin hükmü) hakkında hiçbir şey söylemedim. Kendimden sonra hiç kimseyi de halife kılmadım. Arapların esirlerinden her kim ölümüme yetişirse, onlar Allah'ın malı olmaktan azat edilmiş hürdürler."

Bunun üzerine Said b. Zeyd şöyle dedi: ''Ama senı (kendinden sonra halife olarak) Müslümanlardan birine işaret etsen insanlar sana güvenirler. Ebu Bekr de böyle yaptı, insanlar ona güvendi."

Ömer buna şöyle cevap verdi: "Benı arkadaşlarımın bazısında kötü bir hırs görüyorum. Ben bu işi, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) vefat ettiğinde kendilerinden razı olduğu şu altı kişiye bırakıyorum ... "

Hz. Ömer sonrasında şöyle devam etti: "Şayet iki adamdan biri bana yetişse de, sonra bu işi (hilafeti benden sonra) ona bıraksam elbette ona güvenirim. (Bu iki adam) Huzeyfelnin azatlısı Salim ile Ebu Ubeyde b. el-Cerrah'tır.''

*Hadisi, Ahmed rivayet etmiş olup ravilerden Ali b. Zeyd'in hadisi hasendir. Onu zayıf görenler de bulunmaktadır.

7127. İbn Abbas Basra'da iken bildirmiştir: Suikaste uğradığında Hz. Ömerlin yanına ilk gelen kişi benim. Şöyle demişti: "Benden üç şeyi aklınızda tutun. Çünkü benı insanların bana yetişememesinden korkuyorum. (Birincisi şu ki) Benı kelale hakkında hiçbir hüküm vermedim. (İkincisi) insanlara bir halife bırakmadım. (Üçüncüsü) benim her kölemı hürdür." Ravi hadisin devamını zikretti.

*Hadisi Ebu Ya'la, el-Mu'cemu'l-kebir'de rivayet etmiş olup ravileri güvenilir kimselerdir.

*************** ****

Abbas'ın Vasiyeti

********************

7128. İbn Abbas anlatıyor: (Babam) Abbas bana dedi ki: "Oğlum! Müminlerin emiri (Ömer) seni yanına çağırıyor, kendine yaklaştırıyor ve Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in diğer ashabıyla beraber seninle de istişare ediyor. Benden üç şeyi aklında tut. Sakın ha, (Ömer'e) bir yalan söylemeye senin mecbur kılacak durumlara kendini düşürmeyesin. Onun yanında kimsenin sırrını ifşa etme. Onun, yanında, asla kimsenin gıybetini yapma."

Amir(-i Şa'bi), İbn Abbas'a: "Bu sözlerden her biri bin dirhemden daha değerlidir" deyince, İbn Abbas: "(Bilakis) her biri, onbin dirhemden bile daha değerlidir" diyerek mukabelede bulundu.

*Hadisi Taberani rivayet etmiş olup ravilerden Mücalid b. Said';, Nesai ve başkaları güvenilir kabul ederken bir grup alim ise zayıf görmüştür.

************ *****

Sa'd'ın Vasiyeti

******************

7129. İkrime b. Halid anlatıyor: Sa'd (b. Ebi Vakkas) öleceği zaman oğluna şöyle demiştir: "Eyoğlum! Benden daha fazla sana nasihat eden biriyle daha karşılaşmamışsındır. Namaz kılacağın vakit güzelce abdest aL. Sonrasında bir daha namaz kılamayacağını düşündüğün bir namaz kıL. Tamahkar olmaktan sakın. çünkü (hırs), gelmekte hazır bekleyen fakirliktir. (İnsanlardan menfaat beklemekte) ümitsiz olmaya yapış. çünkü bu, (gerçek) zenginliktir. Yaptığında özür dileyeceğin iş ve sözden sakın. Sana apaçık görülen görüşlerle amel et."

*Hadisi Taberani rivayet etmiş olup ravileri Sahih'in ravileridir.

*******************

Muaz'ın Vasiyeti

*******************

7130. Muhammed b. Sirin anlatıyor: Bir adam (ölmekte olan) Muaz b. Cebel'e geldiğinde insanlar, Muaz'a selam verip onunla vedalaşıyorlardı. Muaz (gelen) adama şöyle dedi:

"Ben sana iki şey tavsiye edeceğim. Onları muhafaza edersen muhafaza edilirsin. Dünyadaki nasibinden dolayı sende zenginlik olmaz. Sen ahiretteki nasibine daha çok muhtaçsın. Öyleyse dünyadaki nasibin yerine ahiretteki nasibine yönel. Bunun sonucunda dünyadaki nasibini (Yüce Allah) senin için düzene sokar. Her nereye gidersen git (böylelikle dünyadaki nasibin) seninle beraber gelsin.

*Hadisi Taberani rivayet etmiş olup ravileri Sahih'in ravileridir. Ancak ben, İvb Sirin'in, Muaz'dan hadis işittiğine dair bir bilgiye rastlamadım. Allah en doğrusunu bilir.

*****************************

Kays b. Asım'ın Vasiyeti

****************************

7131. Abdülmelik b. Ebi Seviyye el-Minkari anlatıyor: Vasiyetini yapan İbn Asım'ı işittim. Otuz iki erkek olan oğullarını topladı. Şöyle dedi: Ey oğullarım! Ben öldüğümde babanıza halife olması için en büyüğünüzü kendinize lider seçin. En küçüğünüzü lider seçmeyin. Aksi taktirde çevreniz nezdinde size önem verilmez, ayıplanırsınız. Arkamdan ağlayan kadınlar tutmayın. çünkü ben, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in öldükten sonra üst baş harpalayarak ağlamayı yasakladığını işittim. Olmazsa olmazlardan biri de malın ıslahıdır. Çünkü ticari işlerin yolunda olması, kişiye şahsiyet kazandırdığı gibi nsanların diline düşürmekten de kurtarır. Develerin boyunlarına, sadece hakkı olam verin. Develerin boyunlarım, hakkı olandan men etmeyin. Her kötü ırktan sakının. Size bir gün neşe verse de, çoğu zaman size üzüntü verir. Düşmanlarınızın oğullarından sakının. Çonkü babalarının izi üzerinde size düşmandırlar. Öldüğümde beni Bekr b. Vail kabilesinin bilmediği bir yere defnedin. Çünkü benimle onlar arasında Cahiliye döneminde geçen kan davası olayları cereyan etmiştir. Zira beni(m kabrimi açıp) çıkarmalarından korkuyorum. Böylece hem kendi dünyalarım, hem de aleyhinize olarak ahiretinizi ifsat etmiş olurlar." Daha sonra ok kuburunu istedi. Adı Ali olan büyük ağluna: "Kuburdan bir ok çıkar" diye emretti. Ali bir ok çıkarınca: "Onu kır!'' dedi. Ali oku kırdı. Sonra: "İki ok çıkar!" deyince Ali iki ok çıkardı. Kays: "Akları kır!" deyince Ali de okları kırdı. Sonra "Üç ok çıkar!'' dedi. Üç ok çıkardı. "Onları iple bağla!" deyince Ali okları bağladı. Sonra "Akları kır" dedi. Fakat Ali okları kırmaya güç getiremedi. Bunun üzerine Kays sonra: "İşte siz de böyle birlik beraberlik içerisinde olduğunuz da ey oğlum böyle olursunuz. Tefrikaya düştüğünüzde ise kırılan oklar gibi olursunuz." Kays devamla şu şiiri okumaya başladı:

Şeref dediğin doğruluğun babasının bina ettiğidir.

Onun işlerini ise oğlu diriltir.

Şeref, yiğitlik ve ağırbaşlılık, kişiye yeterlidir.

Bunları güzel işler ve cömertlik süslediğinde

Verilen sözler musibetlere karşı kendilerini bağladığında,

İşte böyle olan otuz kişi ey oğullarım: İstenilen şey için sağlam bir bağla bağlanmış, Otuz tane ok gibidir, asla kırılmazlar.

Oklar dağılırlarsa bu dağınıklık hepsinin sonunu getirir. Ali cenap ve yaşlı kişiler sizden daha evladırlar.

Eğer kendilerinde cesaret var ise

Küçükleri korumayı ihma etmeyin ta ki, Gayretli çocuk büluğa erinceye kadar.

*Taberani el-Mu'cemu'l-evsat ve el-Mu'cemu'l-kebir'de rivayet etmiştir. Ancak el-Mu'cemu'l-evsat'ta ki birinci beyit şöyledir. "Doğruluk sevginin bina ettiğidir. "

Ahmed ve Bezzar bu hadisten bir bölümü rivayet etmiştir. Taberani'nin isnadında geçen Ala b. el-Fadl hakkında Mizzı şöyle demektedir: Bazıları bu zatı Duafa'da zikretmiştir. Ahmed'in ravileri Sahih'in ravileridir. Ancak Hakım b. Kays b. Asım bundan müstesnadır ki, ibn Hibban bu zatı güvenilir kabul etmiştir.

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

Varislerini Mirasçı Yapmaktan Kaçınan Hakkında