MECMAU ZEVAİD |
AHKAM |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
(Hukuki Konularda)
Hüküm Vermek
6984. Utbe b. Abd'ın
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem} şöyle buyurmuştur:
"Hizafet Kureyş'tedir, hüküm Ensar'dadır, çağrı 'ezan) Habeşlilerdedir,
hicret Müslümanlarda, sonra Muhacirlerdedir."
*Hadisi, Ahmed ve Taberani rivayet etmiş olup ravileri
güvenilir kimselerdir.
6985. Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), şöyle buyurdu:
"Krallık Kureyş'tedir, hüküm verme (hakimlik) Ensar'dadır, ezan
Habeşlilerdedir, şir'at (doğru yol) Yemen'de, emanet ise Ezd'dedir."
*Ben derim ki: Tirmizı bu hadisi "Şir'at
Yemen'dedir" kısmı olmaksızın rivayet etmiştir.
Hadisi, Ahmed rivayet
etmiş olup ravileri güvenilir kişilerdir.
6986. İmran b. Hittan
anlatıyor: Aişe'nin yanına girdim ve onunla müzakerelerde bulundum. Nihayet
hüküm verme konusunda bahis açtık. Hz. Aişe şöyle dedi: Ben, Resülullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'in şöyle buyurduğunu işittim: "Kıyamet gününde adil olan
kadıya öyle bir an gelecek ki, asla kuru hurma hususunda bile iki kişi arasında
keşke hükmetmemiş olsaydım diye temenni edecektir. "
*Hadisi Ahmed rivayet etmiş olup hadisin isnadı hasendir.
Taberani bu hadisi el-Mu'cemu'l-evsat'ta rivayet etmiştir.
6987. Ebü Hureyre'nin
bildirdiğine göre Resülullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"On kişinin idarecisi (komutanı) olan hiçbir insan yoktur ki kıyamet gününde
şiddetli bir şekilde susuzluğa maruz kalmış olmasın. Onun susuzluğunu ancak
adaletli olması giderir."
*Hadisi, Ahmed rivayet etmiş olup ravileri Sahih'in
ravileridir. Ebu Ya'la ise bu hadisi şu ibare ile rivayet etmiştir: "Fakat
adaletli olması, onun susuzluğunu giderir veya zulmetmesi onu helak eder.
"
Bu hadisin Hilafet
kitabında başka kanalları bulunmaktadır.
6988. Abdullah b.
Vehb'in naklettiğine göre Hz. Osman, İbn Ömer'e:
"Git ve insanlar
arasında hüküm ver!" deyince İbn Ömer: "Ey müminlerin emiri! Beni
helak mı edeceksin?" karşılığını verdi. Hz. Osman: "Hayır, senin
gidip insanlar arasında hüküm vermeni (hakimlik yapmanı) kastettim"
deyince İbn Ömer şöyle dedi:
Acele etme. Ben,
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in şöyle buyurduğunu işittim:
"Her kim, Allah'a sığınırsa büyük bir sığınağa sığınmıştır." Osman:
"Evet!?" deyince İbn Ömer: "Öyleyse ben de kadı olmaktan Yüce
Allah'a sığımyorum" dedi. Bunun üzerine Hz. Osman:
"Senin baban (Hz.
Ömer) kadılık yaptığı halde, seni bundan men eden şey nedir?" diye sorunca
İbn Ömer şöyle cevap verdi: "Ben, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in şöyle buyurduğunu işittim: ‘‘Her kim, kadı olup da bilgisizce hüküm
verirse, cehennem ahalisinden olur. Her kim de, alim bir kadı olup da hak veya
adalet ile hüküm verirse (bu işten), başa baş (sevap ve günah eşit) ayrılmayı
ister.’‘ Bundan sonra ne ümit ederim ki?"
*Ben derim ki: Abdullah b. Vehb'in hadisini Tirmizı farklı
bir metinle rivayet etmiştir.
Hadisi, Taberani,
el-Mu'cemu'l-evsat ve el-Mu'cemu'l-kebır'de rivayet etmiş, Bezzar ve Ahmed kısa
metinle rivayet etmiştir. Ravileri güvenilir kimselerdir. Ahmed şu ibareyi
ziyade kılmıştır: "Hz. Osman, bunun üzerine ibn Ömer'i (bu görevden) muaf
tuttu. ibn Ömer de ona: "(Bu hususta) hiç kimseyi asla zorlama!"
tavsiyede bulundu.
6989. İbn Ömer'ın
bildirdiğine göre Hz. Osman, onu kadılıga getirmek isteyince buna yanaşmadı ve
şöyle karşılık verdi: Ben Resülullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in şöyle
buyurduğunu işittim: "Kadılar üç türlüdür: Biri kurtuluşta, diğer ikisi
ise cehennemdedir. Zulümle hüküm veren ya da kendi hevesine göre kadılık yapan
helfik olmuştur. Hakka riayet ederek hüküm veren ise kurtuluşa ermiştir. "
*Hadisi Taberanl, el-Mu'cemu'l-evsat ile
el-Mu'cemu'l-kebir'de rivayet etmiş olup M. el-Kebir'deki hadisin ibaresi
şöyledir: "Arzusuna göre hüküm veren kadı, cehennemdedir. Bilgisizce hüküm
veren kadı, cehennemdedir. Hak ile hüküm veren kadı ise cennettedir."
el-Mu'cemu'l-kebir'in ravileri güvenilir kimselerdir. Ebu Ya'la buna benzer
şekilde rivayet etmiştir.
6990. Ebü Eyyüb'un
bildirdiğine göre "Allah'ın eli, kadı hüküm verdiğinde onunla beraberdir.
Allah'ın eli, (ganimet) taksim edildiği zaman onu paylaştıranla beraberdir.
"
*Hadisi, Ahmed rivayet etmiş olup ravilerden ibn Lehiaonın
hadisi hasendir. Kendisinde zayıflık bulunmaktadır.
6991, Abdullah b.
Mes'üd'un bildirdiğine göre Resülullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurdu: "Kadı, kıyamet gününde getirilip cehennemin kenannda durdurulur.
Emir verildiğinde aşağı atılır. Cehennemde yetmiş sene boyunca aşağı doğru
düşer. "
*Ben derim ki: Hadisi, ibn Mace "Yetmiş sene" kısmı
hariç rivayet etmiştir.
Hadisi, Bezzar rivayet
etmiş olup ravilerden Mücalid b. Said'i, Nesai güvenilir kabul ederken bir grup
alim ise onu zayıf görmüştür.
6992. Ma'kil el-Müzeni
anlatıyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), bana bir topluluk arasında
hüküm vermemi (kadılık yapmamı) emredince: "Ya Resulallah! Ben güzel hüküm
veremem" dedim. Bunun üzerine: "Allah'ın eli, bile bile zulmetmediği
sürece hüküm veren ile "eraberdir" buyurdu.
*Hadisi, Ahmed ve el-Mu'cemu'l-evsat ve el-Mu'cemu'l-kebır'de
Taberani rivayet etmiştir. Ravilerden Ebu Davud el-A'ma hadis uyduran biridir.
6993. Abdullah b.
Mes'ud'un bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurdu: "Kadı, bile bile zulmetmedikçe Allah onunla beraberdir. "
*Hadisi Taberanl, el-Mu'cemu'l-kebır'de rivayet etmiş olup
ravilerden Hafs b.
Süleyman el-Kari'yi Ahmed,
güvenilir kabul ederken, diğer imamlar zayıf görmüşlerdir. Üstelik onu hadis
uydurmakla ve yalan söylemekle itham etmişlerdir.
6994. Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Her kim, Müslümanların bir işine idareci olarak gelir de niyeti de hak
olursa, Allah ona iki tane meleği vekil kılar. Melekler onu muvaffak kılıp
doğru yolu gösterirler. Her kim de, Müslümanların bir işine idareci olarak
gelir de niyeti haktan başka bir şey olursa, Allah onu kendi haline bırakır.
"
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-evsat'ta rivayet etmiştir.
Bezzar da bu hadisi şu ibareyle irad etmiştir: "iki melek onu başarılı
kılar. Hay" murat ettiği zaman onu doğru yola iletir.'' Ravilerden ibrahım
b. Hüseym b. Irak zayıftır.
6995. Vasile b.
el-Eska'nın bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurdu: "Müslümanların herhangi bir işini üstlenen hiçbir Müslüman yoktur
ki, Allah ona iki melek göndermiş olmasın. İki melek, o kişi hakka niyet
ettiğinde onu doğru yola iletir; bilerek zulme niyet ettiğinde ise onu kendi
nefsine bırakırlar. "
*Hadisi Taberani. el-Mu'cemu'l-kebır'de rivayet etmiş olup
ravilerden Velid'in azatlısı olan Cenah'ı, Ezdı zayıf görmüştür.
6996. Zeyd b. Erkam'ın
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Kadı, bilerek zulmetmediği sürece, Allah onunla beraberdir. Hayırdan
başka bir şey murat etmediğinde ise onu hayra iletir. "
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-kebır'de rivayet etmiş olup
ravilerden Ebu Davud elA'ma yalancılıkla itham edilen biridir.
6997. İmran b. Husayn'ın
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Müslümanların kadılarından hiçbir kadı yoktur ki, kendisiyle beraber iki
melek bulunmuş olmasın. Hayırdan başka bir şey murat etmediğinde, melekler onu
hakka sevk ederler. Hayırdan başkasını murat ettiğinde ve bilerek zulmettiğinde
ise, melekler uzaklaşıp onu kendi haline bırakırlar. "
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-kebır'de rivayet etmiş olup
ravilerden Ebu Davud elA'ma hadis uyduran biridir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: