|
MECMAU ZEVAİD |
HAC |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Kıran Haccı ile Diğer
Haclar ve Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in Haccı
5441. Hirmas bildiriyor:
Babamın (bineğinde) terkisinde idim. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in bir devenin üzerinde şöyle buyurduğunu gördüm: ''Allahım! Nidanı
duydum, hac ve umreyle koştum da geldim. "
*Hadisi Abdullah b. Ahmed b. Hanbel ve Taberani
el-Mu'cemu'l-evsat ve elMu'cemu'l-kebir'de rivayet etmiştir. Ravileri güvenilir
kimselerdir.
5442. Enes bin Malik
anlatıyor: Yola çıktığımızda avaz avaz hac için çıktığımızı haykırıp hacca
niyet ettiğimiz halde Mekke'ye ulaştığımızda Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) bizlere bunu umreye dönüştürmemizi (niyetlerimizi değiştirmemizi)
emrederek şöyle buyurdu: "Şayet daha önceden bu yola girmiş olmasam ve
hacca niyet etmemiş olsaydım ben de umreye niyet ederdim; ancak ne var ki iş
işten geçti. Çünkü artık Mekke'de kesilmek üzere kurbanlarımızı da getirmiş
bulunduk ve dolayısıyla hac ve umreyi iç içe geçirdik."
Derim ki: Bu hadis,
Sahih'de "Hac ve umreyi iç içe geçirdiK' ifadesi yer almaksızın vardır.
*Hadisi, imam Ahmed, Ebu Ya'la ve el-Mu'cemu'l-evsat'ta
Taberani rivayet etmiştir. isnadında kendisinden Ebu ishak'ın dışında kimsenin
rivayet etmediği Ebu Esma esSaykal vardır.
5443. Suraka der ki:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'i şöyle buyururken işittim:
"Kıyamet gününe kadar hacı umreyle birleşmiştir. " Ayrıca Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) Veda haCcım hacc-ı kıran olarak yaph.
*Hadisi, imam Ahmed rivayet etmiştir. isnadında yer alan
Davud b. Yezıd el-Evdı zayıftır.
5444. Ebu İmran Eslem
anlatıyor: Azat ettiğim kölelerle beraber hacca gitmiştim. Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'in eşi Ümmü Seleme'nin yanına gelerek: hac yapmadan önce umre
yapabilir miyim?" diye sorunca: "İstersen hac yapmadan önce umre yap.
İstersen de hac yaphktan sonra" karşılığını verdi. Bunun üzerine ona:
"Ancak insanlar diyorlar ki: Şayet daha önce hac veya umre yapmamışsan
umre yapmadan hac yapamazsın." (Daha çok emin olmak için) müminlerin
anneleri olan Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in diğer eşlerine de aym
soruyu yöneltince onlar da Ümmü Seleme'nin verdiği cevabı verdiler. Bunun
üzerine ben de tekrar ona geri dönüp onların da aym şeyi söylediğini aktarınca
şöyle dedi: "Tabii ki istersen sana tam emin olman için şunu da söyleyeyim
Resülullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'i şöyle derken işittim:
"Ey Muhammed'in
ailesi! Umre ve hac için telbiye getirin."
*Hadisi, imam Ahmed ve "Bunun üzerine Müminlerin annesi
Safiyye'ye sordum" ibaresiyle Ebu Ya'la rivayet etmiştir. Taberani de
el-Mu'cemu'l-kebir'de kısaca şu ibareyle irad etmiştir: "Ey Muhammed'in
ümmeti! Hac ve umre için telbiye getirin!" imam Ahmed'in ravileri
güvenilir kimselerdir.
5445. Amr b. Şuayb'ın,
babasından, onun da dedesinden rivayet ettiğine göre Resülullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem), Beytullah'dan mahrum edilme endişesiyle kıran haccım
kasdederek şöyle buyurdu: "Şayet hac olmasa o halde umre olsun."
*Hadisi, imam Ahmed mürselolarak rivayet etmiştir. isnadında
yer alan Yunus b. el-Haris isimli kişiyi ibn Hibban ve başkaları tevsik
etmişlerdir. Ahmed ve başkaları ise zayıf addetmiştir. Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) Veda Haccında olmasına rağmen "Beytullah'dan mahrum
edilme endişesiyle" şeklindeki ifadenin ne anlam ifade ettiğini
anlayamadım. Her şeyin en doğrusunu bilen Yüce Allah'dır.
5446. İbn Ebi Evfa'nın
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir daha hac
yapamayacağını bildiği için hac ve umreyi birleştirmiştir.
*Hadisi Bezzar ve Taberani el-Mu'cemu'l-evsat ve
el-Mu'cemu'l-kebir'de rivayet etmiştir. isnadında yer alan Yezıd b. Ata isimli
kişi Ahmed ve başkalarına göre güvenilirdir. Ancak bu kişi diğer taraftan
şaibelidir.
5447. Zeyd b. Erkam'dan
rivayet edildiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) hicret
ettikten sonra sadece bir defa hac yapnuştır ki o da Veda haccıdır.
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-kebır'de rivayet etmiştir.
Ravileri Sahih ricalidir.
5448. Hasah(-ı
Basri)'nin bildirdiğine göre Ömer b. el-Hattab, temettü haccından sakındırmak
isteyince Ubey ona şu karşılığı verdi: "Buna hakkın yok. Çünkü bizler,
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile beraber temettü haccı
yapnuştık." Bunun üzerine Ömer b. el-Hattab bundan vazgeçti.
*Hadisi, imam Ahmed rivayet etmiştir. Hasan, ne Ubey'den, ne
de Ömer b. elHattab'dan işitmiş değildir. Ravileri Sahih ricalidir.
5449. Ebü Şeyh
el-Hunai'nin bildirdiğine göre Muaviye, Resülullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in ashabından küçük bir gruba: "Resülullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) temettü haccından sakındırdığını biliyor musunuz?" diye sorunca
onlar: "Hayır" dediler.
*Derim ki: Ebu Davud'da ise kıran haccı ibaresi geçmektedir.
Hadisi, imam Ahmed
rivayet etmiştir. Ravileri güvenilir kimselerdir.
5450. Abdullah b. Şerik
el-Amiri bildiriyor: Abdullah b. Ömer, Abdullah b. Abbas ve Abdullah b.
ez-Zübeyr'e hacdan önce yapılan umreyle ilgili olarak temettü haccı hakkında
sorulunca üçünün de şöyle dediğini işittim: "Evet bu, Resülullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in de uyguladığı bir hacdır.
Gidip Beytullah'ı tavaf
edip daha sonra da Safa ile Merve arasında gider gelirsin ve daha sonra da
ihramından çıkarsın. Bu Arafat'tan bir gün öncedir. Daha sonra da hacca niyet
edersin. İşte bu şekilde hac ve umreyi bir arada yapmış olursun veya Yüce Allah
sana hac ve umreyi aynı anda yaptırmış olur."
*Derim ki: Abdullah b. Ömer ile Abdullah ibn Abbas'ın
Sahih'de bundan başka temettü haccıyla ilgili hadisleri vardır.
Hadisi imam Ahmed ve
el-Mu'cemu'l-kebır'de Taberani rivayet etmiştir. Abdullah b.
Şerık isimli kişiyi Ebu
Zür'a ve ibn Hibban tevsık etmişlerdir. Ahmed ve başkaları ise zayıf
addetmiştir. Bunun dışındakiler Sahıh ricalidir.
5451. Amir b. Rabia'nın
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), ifrad haccı
yapmıştır.
*'Hadisi Bezzar rivayet etmiştir. isnadında yer alan Asım b.
Abdillah zayıftır.
5452. Cabir'in
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) hac ve umreyi
birlikte yapıp Mekke'de kesilmek üzere kurbanını da sürerek şöyle buyurdu:
"Mekke'de kesilmek üzere kurbanını hazırlamayan kişi bunu umreye çevirsin.
"
*Hadisi Bezzar rivayet etmiştir. Ravileri Sahıh ricalidir.
5453. İbn Ömer
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) eşlerine temettü haccı
yapmalarım emrederek onlar için sığır kesilmesini emretti.
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-evsat ve el-Mu'cemu'l-kebır'de
rivayet etmiştir. isnadında yer alan Hattab b. el-Kasım isimli kişinin
biyografisini verene rastlayamadım.
5454. Ebu Davud
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile beraber yola çıkıp ta
Zulhuleyfe'ye geldiğimizde, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) mescide
girerek iki rekat namaz kıldıktan sonra namazın hemen akabinde hac ve Ulmeye
niyet ederek ihrama girdi.
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-evsat'ta rivayet etmiştir.
isnadında yer alan Ebu Gaziyye Muhammed b. Musa el-Ensarı isimli kişiyi Hakim
tevsik (sağlam ilan) etmiştir. Buharı ve başkaları ise tad'if (zayıf ilan)
etmişlerdir. Ayrıca isnadında isimleri belirtilmeyen ve kendilerini tanımadığım
bir grup vardır.
5455. Hz. Aişe
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) hem umre, hem de hacca
niyet etmiş olduğu Veda haccında şöyle buyurdu: ''Yanımda kurbanlık getirmemiş
olsaydım sadece umre yapardım"
*Derim ki: Bu hadis Sahıh'de "hem umre, hem de hacca
niyet etmiş olduğu" ifadesi olmadan geçmiştir.
Hadisi Taberani,
el-Mu'cemu'l-evsat'ta rivayet etmiştir. Ravileri güvenilir kimselerdir. Sahlh
ricalidir.
5456. Bera b. Azib
anlatıyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kendisine Yemen'e gitmesini
emrettiği zaman Hz. Ali ile beraberdim. Hatta onunla orada para da kazanmıştım.
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in yanına gelecek olduğu vakit Hz.
Fatıma kendisine şöyle dedi: "(İhramdan çıktığımız için) evi temizleyip
güzel kokular sürdüm, neyin var? Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
ashabına da aynı şekilde ihramdan çıkmalarını emretti ve onlar da ihramdan
çıktılar."
Hz. Ali bunun üzerine
ona: "Fakat ben, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in niyet ettiği
şeye niyet ettim. Ben Mekke'de kesilmek üzere kurbanlığımı sürdüm" dedi.
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ashabına şöyle buyurdu:
"Şayet daha önceden
bu yola girmiş olmasam ve hacca niyet etmemiş olsaydım ben de sizin yaptığınızı
yapardım. Ancak ne var ki artık Mekke'de kesilmek üzere kurbanlarımızı da
getirmiş bulunduk." Daha sonra da Hz. Ali'ye hitaben şöyle dedi:
"Develerden, altmış yedi veya altmış altı tanesini boğazla! Otuz üç veya
otuz dördünü kendine bırak, her deveden bir parça (et) al!''
*Bera'nın Sahih'de bunun dışında bir metinle ve kıran haccı
dışında bir hadisi vardır. En doğrusunu bilen Yüce Allah'dır.
Hadisi Taberani,
el-Mu'cemu'l-evsat'ta rivayet etmiştir. Ravileri Sahih ric-alidir.
5457. Ali b. Ebi Talib
anlatıyor: Hac için telbiye getirerek çıkıp ne Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem), ne de Hz. Ömer'in ihramlarım çıkartmadan Beytullah'ı tavaf edip Safa
ile Merve arasında gidip geldiğimizin dışında bir şey bilmiyorum.
*Derim ki: Bu şekilde buldum ve maalesef ne hüküm ifade
ettiğini de bilmiyorum. *Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-kebir'de rivayet
etmiştir. isnadında yer alan Avn b.
Muhammed b.
el-Hanefiyye'nin biyografisini verene rastlayamadım.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
Mekke'de Kesilmek
Üzere Kurbanı Bulunmayan Kişinin Oruç Tutması