|
MECMAU ZEVAİD |
ORUÇ |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Orucun Üstünlüğü
Daha önce, Ramazan
ayının faziletlerinde orucun üstünlüklerine kısmen değinilmişti.
5070. Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Savaşın, ganimet kazanırsınız. Oruç tutun sıhhat bulursunuz. Yolculuğa
çıkın kimseye muhtaç olmazsınız. "
*Hadisi Taberani', el-Mu'cemu'l-evsat'ta rivayet etmiştir.
Ravileri güvenilir kimselerdir.
5071. Ebu Hureyre der ki:
Ebu'l-Kasım'ı (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle derken işittim: "Yüce
Allah şöyle buyurdu: Oruç dışında her amelin bir karşılığı vardır.
Ancak oruç benimdir.
Orucun mükafatını ben vereceğim. "
*Derim ki: "Oruç dışında her amelin bir karşı!tğı vardır"
ifadesinin dışındaki bölüm Sahih'te yer almıştır.
Hadisi imam Ahmed
rivayet etmiştir. Ravileri Sahih ricalidir.
5072. İbn Mes'ud'un
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Yüce Allah, insanoğlunun oruç dışındayaptığı bir iyiliğinin karşılığını
on misliyle eşdeğer yaptı. (Yüce Allah şöyle buyurmaktadır:) Oruç benimdir.
Orucun mükafatını ben vereceğim. Oruç tutan kişinin iki sevinci vardır: Bir
sevinci orucunu açması esnasındadır. Bir sevinci de kıyamet günündedir. Oruç
tutan kişinin ağız kokusu Yüce Allah katında misk kokusundan daha hoştur.
"ı
*Hadisi imam Ahmed ve Bezzar kısa metinle rivayet etmiştir.
Taberani', ise elMu'cemu'l-kebır'de şu ibareyle rivayet etmiştir: "Oruçlu
olduğunuz günde çirkin söz söylemeyin. Cahilce hareket etmeyin. Birisi oruçlu
bir kişiye cahilce davramrsa desin ki:
Ben oruçluyum"
Aynı kişinin
Taberani"de çeşitli versiyonları vardır. Bunların bazı kanallarının
ravileri Sahıh ricalidir. Ahmed'in isnadında bulunan Amr b. Mucemmi' zayıftır.
5073. Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Cennette Reyyan denilen bir kapı vardır. Bu kapıdan sadece oruç tutan
kişiler girecektir. "
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-evsat'ta rivayet etmiştir.
isnadında yer alan Ömer b. Habıb el-Adevı isimli ravi çok şaibeli olmakla
beraber güvenilir sayılmıştır.
5074. Hz. Aişe'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Bir kişi oruçlu olarak uyanınca mutlaka Cennetin kapıları açılır ve
azaları onun adına tesbih ederken Dünya seması halkı da onun için güneş
batıncaya kadar istiğfar (bağışlanması için dua) ederler. Nafile olarak bir
veya iki rekat namaz kılacak olsa gökler kendisi için nurla aydınlanırken huri
olan eşleri de şöyle derler: ‘‘Ey Allahımız! Onu bize kavuştur. Kendisini ve
onu görmeyi çok özledik.’‘ La ilahe illallah veya Sübhanallah veya Allahu Ekber
dese melekler onun bu sözlerini akşama kadar karşılayarak yazarlar. "1
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-evsat'ta rivayet etmiştir.
isnadında yer alan (erır b.
Eyyub çok zayıftır.
5075. Ebu Said
el-Hudri'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurdu: "Oruç tutan kişinin ağız kokusu Yüce Allah katında misk
kokusundan daha hoştur. Yüce Allah der ki: Bu kişi benim için oruç tuttu ve
benim için yemek arzusunu bir kenara bıraktı. Oruç benimdir ve onun mükafatını
vermek ve takdir etmek de bana aittir. "
*Hadisi imam Ahmed rivayet etmiştir. isnadında yer alan
Atiyye b. Said şaibeli olmakla beraber güvenilir sayılmıştır.
5076. Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Oruç,. ateşten kendisine sığınılacak son derece sağlam ve sarsılmaz bir sığınak
(korunak)tır. "ı
*Hadisi imam Ahmed rivayet etmiştir. isnadı hasendir.
Derim ki: Sahih'te bu
hadisin sadece "Oruç korunaktır"bölümü vardır.
5077. Cabir'in
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Yüce Allah şöyle buyurdu: Oruç, kulun cehennemden kendisine sığındığı bir
sığınaktır. Oruç benimdir ve ben onun ödülünü vereceğim. "
*Hadisi imam Ahmed rivayet etmiştir. isnadı hasendir.
5078. Ebu Umame'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Oruç korunaktır. Müminin sığınaklarından bir sığınaktır. Her iş yapana
aittir; ama oruç bana aittir. Onun ödülünü ben vereceğim. "1
*Hadisi Taberanl, el-Mu'cemu'l-kebır'de rivayet etmiştir.
isnadında yer alan Eyyub b.
Mudrik zayıftır.
5079. Vasile'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Oruç korunaktır, Mümin'in sığınaklarından bir sığınaktır. Oruç hariç her
iş yapana aittir. Yüce Allah şöyle buyuruyor: Oruç benimdir ve oruçluyu ben
mükafatlandıracağım. "
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-kebır'de rivayet etmiştir.
isnadında yer alan Bişr b.
Avn zayıftır.
5080. Beşir b.
el-Hasasiyye ile Ebu Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) şöyle buyurdu: ''Oruç korunaktır. Kulum onunla ateşten korunur. Oruç
bana aittir. Onun mükafatını ben vereceğim. Kulum, benim için yemek ve
şehvetini bırakır. Canımı elinde tutan Yüce Allah'a yeminler olsun ki oruç
tutan kişinin ağız kokusu, Yüce Allah katında misk kokusundan daha
hoştur."
*Derim ki: Ebu Hureyre'nin Sahıh'de başka hadisi vardır.
*Hadisi Taberani,
el-Mu'cemu'l-kebir'de rivayet etmiştir. Katade, isnadında bulunan (erır b.
Kuleyb'i tevsık etmiştir. Başkaları ise zayıf değerlendirmesinde
bulunmuşlardır.
5081. Abdullah b. Amr'ın
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
''Oruç ve Kur'Cin kıyamet günü sahiplerine şefaat edeceklerdir. Oruç şöyle
diyecektir: ‘‘Ey Rabbim! Ben onu yiyecek ve şehvetten alıkoydum; bu nedenle
müsaade et ona şefaat edeyim.’‘ Kur'Cin ise şöyle diyecek: ‘‘Gece uyumasını
engelledim. Bu nedenle müsaade et te ona şefaat edeyim.’‘ Böylece her ikisi de
ona şefaat edecekler.''
*Hadisi imam Ahmed ve el-Mu'cemu'l-kebır'de Taberani rivayet
etmiştir.
Taberani'nin ravileri
Sahıh ricalidir.
5082. Muaz b. Cebel'in
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Sana hayır kapılarının çeşitlerinden bazılarını haber vereceğim: Oruç
korunaktır. Sadaka, suyun ateşi söndürdüğü gibi günahı söndürür. Ve kulun gece
yarısı ibadet etmesi.''
Daha sonra da şu ayeti
okudu: "Ayetlerimize ancak, kendilerine hatırlatıldığı zaman secdeye
kapananlar, büyüklük taslamayarak Rablerini överek yüceltenler, vücutlarını yataklardan
uzak tutarlar"
*Hadisi imam Ahmed rivayet etmiştir: Şehr b, Havşeb, Muaz'dan
işitmemiştir,
5083. Ebu Zer'den
nakledildiğine göre kendisi: "Ya Resulallah! Oruç nedir?" diye sordu.
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Çok etkili,
yeterli bir farzdır. "
*Hadisi imam Ahmed çok uzun bir hadisin içinde rivayet
etmiştir, Tamamı inşallah gelecek, Senedinde ismi belirtilmeyen bir adam
vardır,
5084. Abdullah b. Amr bildiriyor:
Bir adam Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in yanına gelerek şöyle dedi:
"Ya Resulallah! Bana izin ver hadım olayım." Bunun üzerine Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Ümmetimin hadımlığı, oruç
tutmak ve gece ibadet etmektir. "
*Hadisi imam Ahmed rivayet etmiştir, isnadı hasendir,
5085. Seleme b.
Kayser'in bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurdu: "Kim, Yüce Allah için oruç tutarsa Allah da cehennemi ondan bir
karganın yumurtasından çıktıktan sonra yaşlanıp ta ölünceye kadarki uçuşu
müddeti mesafesince uzaklaştırır."
*Hadisi Ebu Ya'la ve el-Mu'cemu'l-evsat ve
el-Mu'cemu'l-kebır'de Taberani rivayet etmiştir. Ancak Seleme yerine Selame
şeklinde söylemiştir, Şaibeli olan ibn Lehia'nın bir rivayetidir,
5086. Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Kim, Yüce Allah için oruç tutarsa Allah da cehennemi ondan, bir karganın
yumurtasından çıktıktan sonra yaşlanıp ta ölünceye kadarki uçuşu müddeti
mesafesince uzaklaştırır. "
*Hadisi, imam Ahmed ve Bezzar rivayet etmiştir, isnadında,
ismi belirtilmeyen bir kişi vardır,
5087. Ebu Umame
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir gazve başlattığını
ilan etmişti. Ben de O'na varıp dedim ki: "Ya Resulallah! Şehadet
(şerbetini içmem) için dua et." Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: 'iAllahım! Sen onları koru ve
ganimetlendir," Gerçekten de Yüce Allah bizleri korudu ve ganimetlendirdi.
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) daha sonra ikinci bir gazve başlatınca
yine kendisine gelerek dedim ki: "Ya Resulallah! Şehadet (şerbetini içmem)
için dua et." Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurdu: "Allahım! Sen onları koru ve ganimetlendir." Gerçekten de
Yüce Allah bizleri korudu ve ganimetlendirdi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) daha sonra üçüncü bir gazve başlatınca yine kendisine gelerek dedim ki:
"Ya Resulallah! Ben bundan önce iki defa daha gelip şehit edilmem için
Yüce Allah'a dua etmeni dilemiştim; sen de ‘‘Allahım! Sen onları koru ve
ganimetlendir’‘ şeklinde dua ettin. Ayrıca biz de hem yaralanmadık; hem de
ganimet kazandık. Ya Resulallah! Bana (yapabileceğim) bir amel emir
buyurun." Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Sana oruca sarılmanı tavsiye ederim; zira onun gibisi yoktur."
- Bu olaydan sonra Ebu
Umame, eşi ve hizmetçisi hep oruç tutarken görüldüler. Gündüz vakti bacalarının
tüttüğü görüldüğünde ise: "Bakın misafiri var" denirdi.-
(Ebu Umame şöyle devam
ediyor) Bu ameli uzun bir müddet uyguladıktan sonra Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'in yanına gelerek dedim ki: "Ya Resulallah! Bizlere
orucu emir ve tavsiyede bulundun. Yüce Allah'dan bu amelimizde bizleri
bereketlendirmesini ümit ediyoruz. Ya Resulallah! Bana başka bir amel daha
emreder misin?"
Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Şunu çok iyi bil (esin ki) Yüce Allah'a
yapmış olduğun her secde sebebiyle Allah seni bir derece yüceltip bunun sebebiyle
ayrıca bir hatam bağışlar. "
*Derim ki: Nesai, Oruç kitabında bunun çok küçük bir bölümüne
yer vermiştir. *Hadisi, imam Ahmed ve el-Mu'cemu'l-kebır'de Taberani rivayet
etmiştir. Ahmed'in Ravileri Sahıh ricalidir.
5088. Sehl b. Sa'd'ın
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Her şeyin zekatı vardır, bedenin zekatı da oruçtur. "1
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-kebır'de rivayet etmiştir.
isnadında yer alan Hammad b. el-Velid zayıftır.
5089. Abdullah b. Ömer
der ki: "Beni hatırladıkça üzen şeyler: Kaçırdığım oruç, namaz ile haksız
ve taşkınlık yapan grubun cezasını vermeden onlarla savaşmadan onları bırakmış
olmam ve Ali'ye biat etmeyişim?ir. "
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-evsat ve el-Mu'cemu'l-kebır'de
şu şekilde rivayet etmiştir: "Dünyada kaçırdığım sadece şu şeylere
üzülürüm: Kavurucu sıcaklarda oruç tutamayışıma, uzun namazlarda ayaklarımı
açmadığıma üzülürüm."
Ebu Hatim ve ibn Adiy,
isnadında bulunan Sinan b. Harun'u tevsık etmişlerdir. ibn Main ise zayıf
değerlendirmesinde bulunmuştur.
5090. Abdullah b.
Ömer'in bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurdu: "Ameller yedi (kısımdır): İlk ikisi(nin -neticeleri- hükümleri
tartışmasız) geçerlidir. İkisi aymsıyla değerlendirilir. Birisi on katıyla,
birisi de yediyüz katıyla değerlendirilir. Birisinin ise sevabını Yüce
Allah'dan başka kimse bilemez.
İlk ikisine gelince: Her
kim, Yüce Allah'a hiçbir şeyi şirk koşmadan samimice ibadet ederken Allah'a
kavuşursa cennet kendisine vacip olur. Kim de Yüce Allah'a bir şeyi şirk
koşarken Allah'a kavuşursa (ölürse) cehennem kendisine vacip olur. Bir kötülük
yapana karşılığı bir olarak verilir. Bir iyilik yapmak istediği, niyet ettiği
halde yapamayan kişiye de yine yapmış gibi bir sevap verilir. Kim bir iyilik
yaparsa buna karşılık olarak on iyilik verilir. Kim de Yüce Allah yolunda bir
harcamada bulunursa ona bunun her dirhemi için yediyüz katı verilir. Oruç ise
sevabım Yüce Allah'dan başka kimsenin bilemediği bir ameldir. "
*Hadisi Taberani. el-Mu'cemu'l-evsat'ta rivayet etmiştir.
Hadis imamlarının büyük bir çoğunluğu isnadında bulunan Yahya b.
el-Mütevekkil'in zayıf olduğunu belirtmişlerdir. ibn Main ise bir rivayette
zayıf olduğunu başka bir rivayette ise olmadığını belirtmiştir.
5091. Enes bin Malik'in
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Oruç, eti erimekle beraber kulu cehennem sıcaklığından korur. Yüce
Allah'ın öyle bir sofrası vardır ki onda olanı ne gözler görmüştür, ne kulaklar
işitmiştir, ne de bir insan onu hayalinden geçirebilmiştir. O sofraya sadece
oruç tutan kişiler oturabilirler."
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-evsat'ta rivayet etmiştir.
isnadında yer alan Harranlı Abdulmecid b. Kesır'in biyografisini verene
rastlayamadım.
5092. Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Bir adam nafile bir oruç tutsa ve buna karşılık olarak da kendisine
yeryüzü dolusu altın verilse yine de kıyametteki sevabına erişilmez. "
*Hadisi Ebu Ya'la rivayet etmiştir. Ayrıca Taberani de
el-Mu'cemu'l-evsat'ta rivayet etmiştir. isnadında yer alan Leys b. Ebi Suleym,
güvenilir olmakla birlikte müdellistir. Bunun dışındaki ravileri güvenilir
kimselerdir.
5093. Ebu Hureyre'nin bildirdiğine
göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Yüce Allah
şöyle buyurdu: Oruç benimdir ve onun mükafatını ben tayin edeceğim."
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in yeminlerindendir: "Oruçlu
kişinin ağız kokusu Yüce Allah katında misk kokusundan daha hoş ve sevimlidir.
İçinizden kim oruçlu olarak uyanır da çirkin bir söz söylemezse, cahilce
davranmazsa ve kendisiyle kavgaya gelen bir kişiye de: ‘‘Ben oruçluyum’‘ derse;
bu kişilere kıyamet günü oruç tutanların dışında kimsenin yanaşamayacağı bir
havuz verilir."
*Derim ki: Bu hadis, Sahih'te özet olarak yer almıştır.
Hadisi, Bezzar rivayet
etmiştir. Ravileri güvenilir kimselerdir.
5094. Huzeyfe'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Oruçlu olarak canı alınan kişi cennete girer."
*Hadisi, Bezzar rivayet etmiştir. Ahmed'in Müsned'inde ise
daha uzun metinle yer almıştır. Daha önce ölüye telkin bölümünde geçmişti.
Ravileri güvenilir kimselerdir.
5095. İbn Abbas
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Ebu Musa'yı deniz yoluyla
savaşa yolladı. Onlar bu haldeyken bir ara yelkenlerini açtıkları karanlık bir
gecede üstlerinden kimden geldiği belli olamayan şu sesle karşılaştılar:
"Ey gemidekiler! Durun da sizlere Yüce Allah'ın kendisine vermiş olduğu
bir sözü, bir prensibi haber vereyim." Bunun üzerine Ebu Musa dedi ki:
"Madem ki söylemek istiyorsun o halde söyle bakalım?! Yüce Allah kendi
kendine şu sözü vermiştir: Kim sıcak bir günde onun için kendisini susatırsa
(oruç tutarsa) o da susuzluk günü o kişiye su verecektir."
*Hadisi, Bezzar rivayet etmiştir. Ravileri güvenilir
kimselerdir.
5096. Kays b. Yezid
el-Cüheni'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurdu: "Kim nafile oruç tutarsa kendisi için cennette öyle bir ağaç
dikilir ki o ağacın meyveleri nardan daha küçük, elmadan ise daha büyüktür.
Kıvamı petekteki bal gibi; tadı ise baldan daha tatlıdır. Yüce Allah kıyamet
günü oruçluya bundan yedirecektir.''
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-kebir'de rivayet etmiştir.
isnadında yer alan Yahya b.
Yezid el-Ehvazi hakkında
imam Zehebi: "(Durumu) bilinmiyar" demiştir.
5097. Ebu Hureyre
bildiriyor: Hz. Ebu Bekr, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in yanına
gelerek: "Nasıl sabahladın, ya Resulallah?" diye sordu. Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) de cevaben: "Oruç tutmayan, hasta
ziyaretinde bulunmayan ve cenazeye iştirak etmeyen bir kişiden daha hayırlı,
oruçlu olarak sabahladım" buyurdu.
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-evsat'ta rivayet etmiştir.
isnadında yer alan Amr b.
Seleme'yi ibn Hibban ve
bir grup tevsik etmiş; başkaları da zayıf değerlendirmesinde bulunmuşlardır.
Daha önce ibn Abbas'ın hasta ziyareti hadisi geçmişti.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
Ramazan Orucu ve
Şevval'den de Altı Gün Oruç Tutan Kişi