|
MECMAU ZEVAİD |
ORUÇ |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Hilaller ve "Onu
Gördüğünüz de Oruç Tutun" Sözü
4801. Talk b. Ali dedi
ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Yüce Allah,
şu hilalleri insanların vakitlerini ayarlamaları için tahsis etmiştir. Onu
(Şaban ayının bitiminde) gördüğünüzde Ramazan ayı orucuna başlayın. (Ramazan'ın
bitiminde) gördüğünüzde ise artık orucu bırakarak günlük yeme içmelerinize
başlayabilirsiniz. Ancak hava bulutlu olursa, (bir ayın dolması için gerekli
gün sayısı) tamamlanıncaya kadar oruç tutmaya devam edin. "
*Hadisi imam Ahmed ve el-Mu'cemu'l-kebır'de Taberani rivayet
etmiştir. isnadında yer alan Muhammed b. Cabir el-Yemami "sadOk"tur.
Ancak kitaplarını kaybettikten sonra telkini kabul etmiştir.
4802. Cabir'in
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Hilali gördüğünüzde (Ramazan ayını başlatmak suretiyle) oruç tutun. Bir
daha gördüğünüzde (Ramazan ayını bitirmek suretiyle) iftar edin. Hava size göre
bulutlu veya bulanık olursa, otuz güne tamamlayın."
*Hadisi Ahmed, Ebu Ya'la ve Taberani de M. el-Evsat'ta
rivayet etmiştir. Ahmed'in ricali Sahıh ricalidir.
4803. Ebu Bekre'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Hilali gördüğünüzde (Ramazan ayını başlatmak suretiyle) oruç tutun. Bir
daha gördüğünüzde (Ramazan ayını bitirmek suretiyle) yemek yiyin. Hava size
göre bulutlu veya bulanık olursa (otuza) tamamlayın."
Ayrıca Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Bir ay şu kadar, şu kadar,
şu kadardır. "
*Hadisi Bezzar ve el-Mu'cemu'l-kebır'de Taberani rivayet
etmiştir. ibn Hibban ve başkaları, isnadında bulunan imran b. Davud
el-Kattan'ın güvenilir olduğunu belirtmişlerdir. Ancak bu kişi şaibelidir.
4804. Mesruk ve Bera
dediler ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Hilali gördüğünüzde (Ramazan ayını başlatmak suretiyle) oruç tutun. Bir
daha gördüğünüzde (Ramazan ayını bitirmek suretiyle) yemek yiyin. Hava size
göre bulutlu veya bulanık olursa, otuz günü sayın." Eliyle de: "Bir
ay şu kadar, şu kadardır" şeklinde işaret ederek yirmi dokuzu gösterdi.
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-kebır'de rivayet etmiştir.
isnadında yer alan Ali b. Haşim b. el-Berıd sadOk ve Şu görüşlüdür.
4805. Adiy b. Hatim'in
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Ramazan ayı geldiğinde otuz gün oruç tut. Ancak daha önce (diğer ayın)
hilalini görürsen otuza tamamlamana gerek yok. "
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-kebır'de rivayet etmiştir.
isnadında yer alan Mücalid b. Said, Nesai tarafından güvenilir sayılırken bir
grup tarafından zayıf olarak nitelenmiştir.
4806. Ömer b. el-Hattab
dedi ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "(Ramazan
ayını) öne almayın. Hilali gördüğünüzde oruç tutun. Bir daha gördüğünüzde yemek
yiyin. Hava size göre bulutlu veya bulanık olursa otuz güne tamamlayın. "
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-evsat'ta rivayet etmiştir.
isnadında yer alan ibn ishak müdellis, fakat güvenilirdir.
4807. Abdülmelik b.
Meysere dedi ki: İbn Arın ve İbn Abbas'ın yaşadıkları Medine'de bulunduğum bir
dönemde, bir adam şehrin valisine gelerek Ramazan ayı hilalini gördüğüne
şahitlik yaptı. Vali de İbn Arın ve İbn Abbas'a sadece bu kişinin şahitliğinin
yeterli olup olmadığını sorunca her ikisi de onun şahitliğinin yeterli ve
geçerli olduğunu belirterek şöyle dediler: "Resulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem), bir kişinin Ramazan ayı hilalini gördüğüne dair şahitliğini yeterli
görerek kabul etti. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) (Ramazan ayı
bitimiŞevval ayı başlangıcı olan ve orucun) bitirilmesi demek olan hilalin
görülmesine iki kişinin şahitliğinden azını kabul etmezdi."
*Derim ki: Sünen'de daha kısa bir metinle yer almıştır.
*Hadisi Taberani,
el-Mu'cemu'l-evsat'ta rivayet etmiştir. isnadında yer alan Hafs b.
Amr el-Eyli zayıftır.
4808. Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Kıyamet alametlerinden biri de hilallerin olduğundan daha büyük görülmesi
ve bir gecelik hilalin iki gecelik şeklinde görülnusi (zannedilmesidir). "
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemus-sağfr'de rivayet etmiştir.
isnadında yer alan Antakyalı Abdurrahman b. el-Ezrak'ın biyografisine
rastlayamadım.
4809. Abdullah b. Mes'ud
dedi ki: "Ramazan ayı orucu hilalin görülmesinden diğer görülmesine
kadardır. Şayet görülmezse ay, otuz gündür."
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-kebır'de rivayet etmiştir.
Ricali Sahlh ricalidir.
4810. Abdurrahman b. Ebi
Leyla bildiriyor: Ömer b. el-Hattab. Ramazan ayını gözetlemek üzere yola
çıkmışken karşısına bir süvari çıkınca ona: "Nereden geliyorsun?"
diye sordu. Adam: " Şam'dan geliyorum" cevabını verdi. Ömer adama:
"Hilali gördün mü?" diYE sorunca adam: "Evet" dedi. Ömer:
"Allahu Ekber" (diyerek sevincin: belirtti). Böylece bu haber ve olay
diğer müminler arasında yayıldı.''
*Ebu Ya'la rivayet etmiştir. isnadında yer alan (erir b.
Eyyub el-Beceli zayıftır.
4811. Abdullah b. Mes'ud
dedi ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Kıyamet
alametlerinden biri de hilallerin daha büyük (şişkin) olmasıdır. "ı
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-kebir'de rivayet etmiştir.
isnadında yer alan Abdurrahman b. Yusuf hakkında Mizan'da Zehebı, bu hadisi
zikrettikten sonra:
"Meçhuldür"
demiştir.
Derim ki: Enes'in
rivayet ettiği bu konudaki hadis, Kıyamet Alametlerinde gelecektir .
4812. Abdurrahman b. Ebi
Leyla bildiriyor: Ömer b. el-Hattab'ın yanındayken bir adam gelerek ona:
"Hilali, Şevval ayının hilalini gördüm" dedi. Bunun üzerine Hz. Ömer:
"Ey insanlar! Artık orucunuzu bozun" dedi.
*Hadisi Bezzar rivayet etmıştır. Nesai, isnadında bulunan
Abdula'la es-Sa'lebl hakkında: "Güçlü değildir; ancak hadisi
kaydedilir" derken, imamlar ise zayıf olduğunu belirtmişlerdir.
4813. Enes'den rivayet
edildiğine göre bir topluluk, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in
yanında Şevval ayı hilalini gördüklerine şahitlik edince, Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) onlara yemek yemelerini ve bayram yapmalarını
emretti.
*Bunu Bezzar rivayet etti ve ravileri Sahıh ricalidir. Ancak
Bezzar ekledi: "Doğru olanı bu hadisin mürselolduğudur."
4814. Ebu Mes'ud
anlatıyor: Otuz günü tamamlamak üzere insanlar oruçlu olarak sabahladılar. İki
adam gelerek dün akşam hilali gördüklerine şahitlik yapınca Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) insanlara iftar etmelerini emretti. Böylece onlar
da oruçlarını bozdular.
*Taberani, el-Mu'cemu'l-kebır'de rivayet etmiş ve şöyle
demiştir: Bu hadisin ravilerinden Ebu Mes'Od'un ismini sadece ishak b. ismail
et-Talikanı isimli ravi söylemiştir. Ben de derim ki: "Bu kişi
güvenilirdir."
4815. Said b. Amr
el-Umevi bildiriyor: Hz. Aişe'ye: "Bu ay yirmi dokuz gün olarak
görülmüş" denilince o: "Bunda hayret edilecek ne var ki? Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile yirmi dokuz gün olarak tuttuğumuz oruçlar,
otuz gün olarak tuttuğumuz oruçlardan daha fazlaydı" karşılığını verdi.
*Ahmed ve Taberani rivayet etmiştir. Ahmed'in ravileri Sahıh
ricalidir.
4816. Ccibir dedi ki:
"Sakın ayın günleri azaldı şeklinde konuşmayın.
Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) ile yirmi dokuz gün olarak tuttuğumuz oruçlar, otuz gün
olarak tuttuğumuz oruçlardan daha fazlaydı."
*Taberani el-Mu'cemu'l-evsat'ta rivayet etmiştir. isnadında yer
alan Misver b. esSalt zayıftır.
********
Bölüm
********
4817. Semure dedi ki:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"İki ay, atmış
geceyi tamamlamazlar. "1
*Bezzar rivayet etmiştir. Ayrıca Taberani,
el-Mu'cemu'l-kebır'de "iki ay atmış günü tamamlamazlar" şeklinde
rivayet etmiştir.
4818. Başka bir
rivayetinde ise: "Bir ay otuz geceyi tamamlamaz" ifadesi yer
almıştır.
4819. Ravilerden birine
göre ifade: "Her iki ay da otuzu tamamlamazlar.
Yani bazen yirmi dokuz
olurlar" şeklindedir.
*İsnadı zayıftır.
4820. Abdurrahman b. Ebi
Umeyre el-Muzeni dedi ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) den beş şey
öğrendim (ezberledim): "Hastalığın kendi kendine bulaşması ve Safer ayı
uğursuzluğu diye bir şey yoktur. Kuşların uçuşundan ve ötmesinden uğursuzluk
çıkarmak ta yoktur. İki ay, altmış geceye tamamlanmaz. Kim de ah dini (Müslüman
olmayan birine) Allah adına verdiği güvence sözünü (zimmetini) bozarsa cennetin
kokusunu alamaz. "1
*Taberani, el-Mu'cemu'l-kebir'de rivayet etmiştir. Duhaym,
isnadında bulunan Suveyd b. Abdilaziz hakkında: "Güvenilirdir; ancak
karıştırdığı rivayetleri de olurdu" derken, imamların ezici çoğunluğu
zayıf olduğunu söylemişlerdir.
4821. Ebu Bekre dedi ki:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Haram olan her
ay, otuz gün ve otuz geceden eksik olamaz."
*Taberani, el-Mu'cemu'l-kebir'de rivayet etmiştir. Ravileri
Sahlh ricalidir.
4822. Abdullah b. Mes'ud
dedi ki: "İki ay, elli dokuz gündür."
*Taberani, el-Mu'cemu'l-kebir'de rivayet etmiştir. Kasım, ibn
Mes'ud'a yetişememiştir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
Ramazan Girmeden
Oruca Başlayan Kişi