MECMAU ZEVAİD

NAMAZ

ANA SAYFA Kur’an Hadis Sözlük Biyografi

Farz Namazlar Öncesi ve Sonrasında Kılınan Nafile Namazlar Hakkında Müşterek Bölüm

3388. Ebu Musa'nın bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Kim bir gün ve gecede farz namazlardan başka on iki rekat (nafile) namaz kılarsa, Allah onun için cennette bir ev inşa eder" buyurmuştur.

*Hadisi Ahmed b. Hanbel, el-Mu'cemu'l-evsat ve el-Mu'cemu'l-kebır'de Taberani ve Bezzar rivayet etmiş olup Bezzar "Bu hadis konusunda Harun b. ishak'a mütabaat yoktur" açıklamasını yapmıştır.

3389. Ali b. Ebi Talib'in bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) gece sekiz rekat, gündüz de on iki rekat nafile namaz kılardı.

*Hadisi Ebu Ya'la rivayet etmiş olup ravileri Sahıh'in ravileridirler. Bundan yalnız Asım b. Damre müstesnadır. O da güvenilir ve sağlamdır.

3390. Ebu Umame bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile beraber on yıl namaz kıldım. Her gün kıldığı (nafile) namaz sayısı on rekattı. Sabah namazından önce iki rekat, öğle namazından önce iki rekat, sonra iki rekat, akşam namazından sonra iki rekat ve yatsı namazından sonra iki rekat kılardı.

*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-kebır'de rivayet etmiş olup ravilerinden Fadale b.

Husayn hakkında Ebu Hatim: "Hadisi muzdarib biridir" demiştir. Kalan ravileri ise Sahih'in ravileridir.

3391. Büreyde'nin naklettiğine göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) "Akşam namazı dışında (bütün namazlarda) her iki ezan arasında (ezan ve kamet arasında) namaz kılınır" buyurmuştur.

*Hadisi Bezzar rivayet etmiştir. Ravilerinden Hayyan b. Ubeydillah'ı ibn Adı eserinde zikretmiş ve bu ravinin bunadığı söylenmiştir.

3392. Abdullah b. ez-Zübeyr'in bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Her farz namazdan önce mutlaka iki reklit (nafile) namaz vardır" buyurmuştur.

*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-kebir ve el-Mu'cemu'l-evsat'ta rivayet etmiş olup senedinde ismi geçen Süveyd b. Abdilazız zayıftır.

3393. Ebu Ubeyde anlatmaktadır: Abdullah (b. Mes'ud) gündüz öğle namazından önce dört ve sonra iki rekat, akşam namazından sonra iki rekat, yatsı namazından sonra iki rekat ve sabah namazından önce iki rekat (nafile) namaz kılardı. İkindiden önce ya da sonra ise (nafile) namaz kılmaz dı.

*Hadisi Taberani', el-Mu'cemu'l-kebir'de rivayet etmiş olup ravilerinden Ebu Ubeyde, babasından hadis işitmemiştir.

3394. Yahya b. Ebi Kesir anlalıyor: Bana Ebu Ubeyde şöyle yazdı: İmdi, ben sana namaz konusunda İbn Mes'ud'un yolunu, sözünü ve uygulamasını bildiriyorum. Dedi ki: Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) özlü söz sözleme (cevamiu'l-kelli) kabiliyeti verildi. O, namazda ne okuyacağımızı bize öğretirdi: "(et-Tahiyyatu lillahi ... =) Dil ile, beden ve mal ile yapılan bütün ibadetler ancak Allah'a yapılır. Ey Peygamber! Allah'ın selamı, rahmet ve bereketleri senin üzerine olsun. Selam bizim üzerimize ve Allah'ın iyi kulları üzerine olsun. Şahitlik ederim ki, Allah'tan başka tanrı yoktur. Yine şahitlik ederim ki, Muhammed, O'nun kulu ve Resulüdür. "

Sonra istediğin dilekleri, Allah'ın rahmeti ve mağfiretinden dilediğini kısa cümlelerle dile getirirsin, oturuşu uzatmazsın. Buyururdu ki:

"Sizden biriniz kadeye oturup Tahiyyat duasını bitirdiğinde şöyle dua etmesini isterim: "Seni (noksan sıfatlardan) tenzih ederim. Senden başka ilah yoktur. Günahımı bağışla, işlerimizi düzene koy. Zira sen dilediklerinin günahlarını bağışlarsın. Gerçekte bağışlayan da, esirgeyen de sensin. Ey bağışlaması bol olan (Allahım), beni bağışla. Ey tövbeleri çokça kabul eden, benim tövbemi kabul et, ey merhameti bol olan, bana merhamet eyle, ey affı sonsuz olan beni affeyle, ey şefkati sonsuz olan bana şefkat eyle! Ey Rabbim, bana, bana verdiğin nimetlerine şükretme bahtiyarlığını ver, beni en güzel ibadetlerinde güzelleştir! Ey Rabbim! Senden bütün iyilikleri diliyorum. Bütün şerlerden sana sığınıyorum. Ya Rabbi! Bana iyilik kapılarını aç, ömrümü iyilikle sona erdir. Bana, zarar verecek bir musibet ya da saptıracak bir fitne korkusu olmasızın (sırf sana olan sevgim dolayısıyla) sana kavuşma şevki ver. Beni kötülüklerden koru. Sen o gün kimi kötülüklerden korursan, onu esirgemişsindir. İşte asıl büyük kurtuluş budur."

Sonra kendinize ait dualardan, tazarru ve ihlasla okuyun; zira Allah kulunun tazarruda bulunmasını sever. Sonra Abdullah, Güneş'in iyice yükseldiği öğle sıcağında kalkar, Kur'an'ın uzun ve kısa surelerinden okuyarak dört rekat namaz kılardı. Sonra çok kalmadan öğle namazını kılar ve ilk iki rekatında kıyamı uzun tutarak mesanı (ayet sayısı yüzden az olan) sürelerinden Elil Lam Mim Tenzilu's-secde ve benzeri süreleri okurdu. Öğle namazını kıldıktan sonra iki rekat daha kılar ve sonra beklerdi. Ta ki Güneş alçalmaya başlayıp daha önünde uzun bir gündüz bulunurken ikindi namazını kılar, ilk iki rekatında mesam ve mufassal sürelerden, öğle namazında okuduklarından daha kısa iki süre okurdu. İkindi namazını bitirdikten sonra Güneş batana kadar başka namaz kılmaz dı. Güneş yuvarlığının iyice kaybolduğunu gördüğünde, sizin "ışa" adını verdiğiniz akşam namazını kılar, mufassalların kısalarından iki süre; kısa mufassallardan "Velleyli iza yağşa", "Sebbihi'sme rabbike'l-a'la" ve benzeri süreleri okurdu. Sonra iki rekat namaz daha kılar, onlar üzerine yemin ederdi: -Oysa ki namazlardan hiçbiri üzerine yemin etmezdi- "Kendisinden başka tanrı bulunmayan Allah'a yemin ederim ki, bu vakit bu namazın vaktidir" der ve bunun doğrulayıcısı olarak da "Güneşin zevalinden (öğle vaktinde Batı'ya kaymasından) gecenin karanlığına kadar (belli vakitlerde) namazı kıl. Bir de sabah namazını kıL. Çünkü sabah namazı şahitlidir"[İsra 78] ayetini okurdu. Bu, sizin sabah namazı olarak isimlendirdiğiniz namazdır. Bu namazda gece ve gündüz bekçileri bir araya gelir. Bu saatte bir kimseyi Allah'ı zikretme ve Kur'an okuma dışında bir şey konuşurken duymak onun ağırına giderdi. Sonra bir müddet bekler, sizin" ateme" adını verdiğiniz yatsı namazını kılar, namazda Al-i İmran süresinin "İnne fi halkıssemavatL" ayetiyle başlayan son ayetleri ile Furkan süresinin "Tebarekellezi ceale fissemai burücen" ayetiyle başlayan son ayetlerini ağır ağır ve güzel bir sesle okurdu. Derdi ki: Kur'an'ı güzel bir sesle okumak, onun süsüdür. Eğer bu iki sürenin son ayetlerini okumazsa, mesani ve mufassal surelerden onlara denk bir şeyokurdu. Yatsı namazını kılınca, iki rekat daha namaz kılardı. Farz namazı kıldıktan sonra iki rekattan başka nafile namaz kılmaz dı. Sonra Cuma namazını kılardı. Yatsıdan sonra da dört rekat namaz kılardı. Gecenin sonu olunca kalkar, Allah'ın takdir ettiği kadar; dokuz, yedi ya da daha fazla rekat vitir kılardı. Ta ki şafak atıp hala ortalık karanlık olduğu halde ufkun açıldığını gördüğünde kalkıp sabah namazını kılar, namazda mesani sürelerden Ra'd ve benzeri iki uzun süre okurdu. Ta ki neredeyse her yer aydınlamrdı. Namazın her rüknüne kalkarken tekbir alır, rüküdan başını kaldırırken "Semiallahu limen hamideh" derdi. Sonra kıyamda iyice doğrulur, Rabbine hamd eder, onu tesbih ederdi. Sonra tekbir alarak secdeye kapamrdı. Sonra secdeden başını kaldırırken tekbir alırdı. Sonra oturduğu yerde dosdoğru durarak Rabbine hamd eder, onu tesbih ederdi. Sonra tekbir alarak ikinci secdeye giderdi. Sonra tekbir alarak başını secdeden kaldırır dı. Sonra oturuştan kıyama kalkarken yine tekbir alırdı. Bir namazı kılınca yüzünü dönmeden ya da eliyle işaret etmeden iki kere selam verirdi. Sonra sağından ya da solundan kalkıp işine bakardı. Namaza durunca, sesini ve ellerini alçaltırdı. Kıyamda iken genellikle tespih ederdi ve tespih duası: "Sübhaneke la ilahe illallah" şeklindeydi. Bundan bıkmazdı.

*Ben derim ki: Sahıh'in Teşehhüd bahsinde hadisin bir kısmı geçmiştir.

Hadisi bu şekliyle Taberani, el-Mu'cemu'l-kebır'de rivayet etmiş olup Ebu Ubeyde babasından hadis işitmemiştir.

3395. Hz. Aişe'nin naklettiğine göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sabah namazı dışında her (farz) namazın peşinden iki rekat (nafile) namaz kılardı. Sabah namazında ise bunları (farzdan) önce eda ederdi.

*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-evsat'ta rivayet etmiş olup senedinde ismi geçen Habıb b. Hassan b. Eşres hakkında Zehebı: "Bilginler kendisini zayıf görmüşlerdir" açıklamasını yapmıştır.

3396. Mesruk demiştir ki: Hz. Aişe'ye Hz. Peygamber'in (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yolculuk esnasındaki nafile ibadetini sordum. "Her (farz) namazın ardından iki rekat (nafile) namaz (kılardı)" dedi.

*Bunu Taberani, el-Mu'cemu'l-evsat'ta rivayet etmiş olup senedinde ismi geçen Sa'd b. Zünbur'u ibn Hibban güvenilir kabul etmiştir.

3397. Ebü Hureyre bildiriyor: Dostum (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana bütün zamanların sevabım içeren sabah namazının iki rekat sünnetini, evvabin (Allah'a dönenlerin) namazı olan iki rekat kuşluk namazımı öğle namazından önce iki rekat ve sonra iki rekatı ikindiden sonra iki rekatı akşam namazından sonra iki rekatı yatsıdan sonra iki rekat namaz kılmayı, her ay "ömürlük namaz" diye nitelendirdiği üç gün oruç tutmayı ve muhakkak vİtir namazı kılarak uyumayı tavsiye etti. Bana buyurdu ki: "Ey Ebu Hureyre! Gündüzün başlangıcında iki rekat (nafile) namaz kıl ki sana sonunu da garanti edeyim."

*Ben derim ki: Hadisin bir kısmı Sahih'de de geçmiştir.

Bu şekliyle ise Taberani, el-Mu'cemu'l-evsat'ta rivayet etmiş olup ravilerinden Ömer b. Abdilcebbar zayıftır.

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

Farzla Nafilenin Arasını Ayırmak