|
MECMAU ZEVAİD |
NAMAZ |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Ikindi Namazı Sonrası
Namaz Kılmanın Yasaklanışı
3344. Kabisa b. Zueyb
bildiriyor: Hz. Aişe'nin Zübeyr ailesine bildirdiğine göre Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) onun yanında ikindiden sonra iki rekat (nafile)
namaz kılmış. Ailecek bu iki rekat namazı kılmaya devam ederlermiş. Kabisa
bildiriyor: Zeyd b. Sabit dedi ki: Allah Aişe'yi bağışlasın. Biz, Allah
Resulü'nü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Aişe'den daha iyi tanıyoruz. Allah Resulü
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) o iki rekatı şundan dolayı kılmıştı: Bedevilerden
bir topluluk öğlenin sıcağında Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
yanına geldiler. Oturup ona soru sormaya, görüş almaya devam ettiler. Allah
Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) öğle namazını kıldı, ancak -ondan sonra
kıldığı- namazı kılamadı. Sonra oturup ikindi namazına kadar bedevilerin
sorularına cevap vermeye, görüş bildirmeye devam etti. Sonra ikindi namazını
kıldı. Sonra evine gittiğinde öğlenin farzından sonra hiç namaz kılmadığını
hatırladı ve (daha evvel kılmaya devam ettiği) o iki rekatı ikindiden sonra
kıldı. Dolayısıyla biz, Allah Resulü'nü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Aişe'den
daha iyi tanımaktayız. Üstelik Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ikindiden
sonra namaz kılmaktan menetmiştir.
*Hadisi Ahmed b. Hanbel rivayet etmiş olup senedinde ismi
geçen ibn Lehia hakkında tenkit vardır. Taberani ise el-Mu'cemu'l-kebır'de
hadisin son bölümünden bir kısmını nakletmiştir.
3345. Zeyd b. Sabit'in
bildirdiğine göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) güneş yuvarlağı
doğarken ya da batarken namaz kılmaktan menetmiştir. çünkü Güneş, şeytanın iki
boynuzu arasından doğar.
*Hadisi Ahmed b. Hanbel rivayet etmiş olup ravileri Sahih'in
ravileridirler.
3346. Safvan b.
el-Muattal Hz. Peygamber'e (Sallallahu aleyhi ve Sellem) soru sorarak "Ey
Allah'ın Peygamberi! Sana senin bildiğin, fakat benim bilmediğim bir şeyi, gece
ve gündüz içinde namaz kılmanın mekruh olduğu vakitleri soruyorum?" dedi.
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ise şöyle cevap verdi:
"Sabah namazını
kıldığın zaman güneş doğuncaya kadar namaz kılma.
Güneş doğduktan sonra
namaz kılabilirsin; zira bu vakitten sonra ta güneş tam tepende mızrak gibi
dikilinceye değin kılınacak namaz hem meşhud (melekler de iştirak eder), hem de
makbuldür. Güneş tam tepe noktana geldiği vakit ise cehennemin ateşi
tutuşturulur ve kapıları açılır. Ta ki Güneş sağ kaşını aşıncaya kadar. Güneş
sağ kaşını aşınca namaz kılabilirsin; zira bu vakitten ikindi namazını eda
edinceye kadar kılınacak namaz hem meşhud (melekler de iştirak eder) hem de
makbuldür."
*Hadisi Abdullah (b. Ahmed b. Hanbel) Müsned'e ziyadelerinde
rivayet etmiş olup ravileri Sahıh'in ravileridirler. Ancak Said el-Makburi'nin
hadisi sema yoluyla alıp almadığını bilmiyorum. Doğrusunu Allah bilir.
Hadisi ibn Mace de Said
el-Makburl kanalıyla Ebu Hureyre'den: "Safvan b. el-
Muattal dedi ki: Ya
Resulallah ... " ifadesiyle nakletmiştir.
3347. Sa'd b. Ebi Vakkas
der ki: Resulullah'ı (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyururken işittim:
"İki namazdan sonra (nafile) namaz kılınmaz: Sabah namazından sonra Güneş
doğana kadar. Bir de ikindi namazından sonra Güneş batana kadar. "
*Hadisi Ahmed b. Hanbel ve Ebu Ya'la rivayet etmiş olup
ravileri Sahıh'in ravileridirler.
3348. Murre b. Ka'b
-veya Ka'b b. Murre es-Süleml-den nakledilmektedir. Şu'be der ki: Bana bunu
Mansur, Salim'den, o da Murre'den veya Ka'b'dan şöyle dediğini nakletti:
Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) gecenin hangi vakti (mele-i ala
tarafından) en çok dinlenir?" diye sordum. "Gecenin son yarısı"
buyurdu; sonra ekledi: "Sabah / şafak doğuncaya kadar kılınacak namaz
makbuldür. Sonra Güneş doğup bir iki mızrak boyu yükselinceye kadar namaz
kılınmaz. Sonra gölge mızrağın yerine geçinceye (gölge sıfır noktasında
oluncaya) kadar kılınacak namaz makbuldür. Sonra Güneş batı yönüne doğru
dönünceye kadar namaz kılınmaz. Sonra ikindi namazına kadar kılınacak namaz
makbuldür. Sonra Güneş batıncaya kadar namaz kılınmaz ..... "
*Hadisi Ahmed b, Hanbel iki ayrı tarikten rivayet etmiş olup
tariklerden biri budur.
Diğeri ise şöyledir:
Salim'den, o da bir zattan, o da Ka'b b. Murre el-Behzl'den naklen",
tereddütsüz bir ifadeyle", Ayrıca metinde "Sabah doğuncaya
kadar" ifadesi yerine "Sabah namazını kılıncaya kadar" ifadesi
geçmiştir, Taberani de hadisi el-Mu'cemu'lkebır'inde bu şekilde rivayet etmiş
olup ravileri Sahıh'in ravileridirler. Ancak ikinci senette ismi zikredilmeyen
bir ravi yer almıştır.
3349. Ebu Umame'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
"Güneş doğarken namaz kılmayın. Zira o, bir şeytanın iki boynuzu arasından
doğar ve her bir kafir ona secde eder. Güneş batarken de namaz kılmayın. Çünkü
o, bir şeytanın iki boynuzu arasından batar ve her bir kafir ona secde eder.
Gün ortasında da namaz kılmayın; çünkü o vakit cehennem ateşi
tutuşturulur."
*Hadisi Ahmed b. Hanbel ve benzerini el-Mu'cemu'l-kebır'de
Taberani rivayet etmiş olup senedinde ismi geçen Leys b. Ebi Süleym hakkında
bir çok tenkit bulunmaktadır. Aynı hadisi Taberani de el-Mu'cemu'l-kebır'de
yine Ebu Umame veya Ebu Umame'nin kardeşi kanalıyla Hz. Peygamber'den
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) benzerini nakletmiştir. Yine ibn Sabıt'ten
naklettiğine göre Ebu Umame, Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
"Hangi vakitte namaz kılmak mekruhtur?" diye sordu. Hz. Peygamber
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) de:
"Sabah / şafak
doğduğu andan Güneş bir iki mızrak boyu yükselene kadar, yine Güneşin sarardığı
andan batışma kadar" buyurdu. Ravileri güvenilir kimselerdir. Ancak
rivayet mürseldir.
3350. Semure'nin
naklettiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Güneş doğarken ya
da batarken namaz kılmayın; çünkü o, şeytanın iki boynuzu arasından doğar ve
yine şeytanın iki boynuzu arasından batar" buyurmuştur.
*Hadisi Ahmed b. Hanbel, Bezzar ve el-Mu'cemu'l-kebır'de
birkaç tarikle Taberani rivayet etmiştir. Bu tariklerden birinde ifadeler
buradakinin benzeridir. Diğeri ise şöyledir: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) bize gece ve gündüz dilediğimiz vakitte namaz kılmamızı emrederdi.
Ancak güneşin doğuşu ve batışı sıralarında (namaz kılmaktan) sakınmamızı
emretti ve "Çünkü Güneş batarken onunla beraber şeytan da batar, doğarken
onunla beraber şeytan da doğar"buyurdu.
Ahmed b. Hanbel'in
ravileri güvenilir kimselerdir.
3351. Seleme b. el-Ekva'
demiştir ki: Ben, Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile birlikte
yolculuk ederdim. Fakat onu (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ikindi ya da sabah
namazından sonra namaz kılarken hiç görmedim.
*Bunu Ahmed b. Hanbel ve el-Mu'cemu'l-evsat'ta Taberani
rivayet etmiş olup Ahmed b. Hanbel'in ravileri Sahih'in ravileridirler.
3352. Said b. Nafi
bildiriyor: Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sahabisi Ebu Beşir
el-Ensari beni güneş doğarken kuşluk namazı kılarken gördü ve bu davranışımı
kınayarak beni bundan menetti. Dedi ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) "Güneş yükselene kadar (bu vakitte) namaz kılmayın; çünkü o,
şeytanın iki boynuzu arasında doğar" buyurdu.
*Hadisi Ahmed b. Hanbel, Ebu Ya'la ve el-Mu'cemu'l-evsat'ta
Taberani rivayet etmiştir.
Ancak Ebu Ya'la hadisi
"Ebu Hübeyre beni ... gördü" ifadesiyle nakletmiştir.
Ahmed b. Hanbel'in
ravileri güvenilir kimselerdir)
3353. Said b. Nafi'
demiştir ki: Ebu'l-Yusr beni kuşluk namazı kılarken gördü ve beni bundan
menetti. Sonra dedi ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Güneş
yükselene kadar (bu vakitte) namaz kılmayın; çünkü o, şeytanın iki boynuzu
arasından doğar" buyurdu.
*Hadisi Bezzar rivayet etmiş olup ravileri güvenilir
kimselerdir.
3354. Bilal demiştir ki:
Güneşin doğuşu dışında bir vakitte namaz kılınması yasaklanmazdı. Çünkü Güneş, şeytanın
iki boynuzu arasından doğar.
*Bunu Ahmed b. Hanbel ve anlamca benzerini Taberani
el-Mu'cemu'l-kebır'de rivayet etmiş olup Ahmed b. Hanbel'in ravileri Sahıh'in
ravileridirler.
3355. Abdullah b. Amr'ın
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sırtını Ka'be'ye
dayayarak onlara hutbe vermiş ve hutbede: "İkindiden sonra güneş batana
kadar namaz kılınmaz" buyurmuş.
*Ben derim ki: Güneş doğduktan sonra namazdan mene dair
Sahıh'de de Abdullah b. Amr'dan bir rivayet nakledilmiştir.
Buradaki hadisi ise
Ahmed b. Hanbel rivayet etmiş olup ravileri güvenilir kimselerdir.
3356. Huyey b. Ya'la b.
Umeyye anlatmaktadır: Ben, Ya'la'nın Güneş doğmadan önce namaz kıldığını
gördüm. Kendisine bir adam şöyle dedi veya kendisine şöyle dendi: Sen Hz.
Peygamber'in (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ashabından birisin ve güneş doğmadan
önce namaz kılıyorsun! Buna Ya'la şu yanıtı verdi:
Ben, Allah Resulü
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) "Güneş bir şeytanın iki boynuzu arasından
doğar" buyururken işittim ve Güneş'in, sen Allah'ın bir emrini yerine
getirirken doğması elbette ki sen boş işlerle meşgulolurken doğmasından daha
hayırlıdır.
*Hadisi Ahmed b. Hanbel rivayet etmiş olup ravilerinden Huyey
b. Ya'la tanınmamaktadır.
3357. Abdullah b.
Rabah'ın, Hz. Peygamber'in (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ashabından bir zattan
naklettiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ikindi namazını
kılınca bir adam namaz kılmak üzere ayağa kalkmış ve onu gören Ömer de:
"Otur. Ehl-i kitap gerçekte namazlarına hiç ara vermedikleri için helak
olmuşlardır" demiş.
*Hadisi Ahmed b. Hanbel ve Ebu Ya'la rivayet etmiş olup
ikisinin de ravileri Sahih'in ravileridirler.
3358. Abdullah b.
Mes'ud'un bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Muhakkak ki Güneş, doğarken bir şeytanın iki boynuzu arasından
doğar" buyurmuştur. Abdullah der ki: Biz, Güneş doğarken, batarken ve bir
de tam gün ortasında namaz kılmaktan menedilirdik.
*Hadisi Ebu Ya'la ve Bezzar rivayet etmiş olup ikisinin de
ravileri güvenilir kimselerdir.
3359. Enes'in
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Güneş
doğarken ya da batarken namaz kılmayın; zira o, şeytanın boynuzu üzerinden
doğar ve batar. Bu iki vakit arasında ise dilediğiniz kadar namaz
kılabilirsiniz" buyurmuştur.
*Bunu Ebu Ya'la rivayet etmiş olup ravileri Sahıh'in
ravileridirler.
3360. Ayın hadisi Bezzar
da şu ifadelerle nakletmiştir: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
ikindiden sonra Güneş batana kadar ve bir de şafak athktan sonra Güneş doğana
kadar namaz kılmaktan menetti."
3361. Hz. Aişe'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Güneş doğmak
üzereyken iyice yükselene kadar namaz kılmaktan meneder ve: "Çünkü o, bir
şeytan boynuzundan doğar" buyururdu. Yine Güneş batmak üzereyken, iyice
batıncaya kadar namaz kılmaktan menederdi.
*Bunu Ebu Ya'la rivayet etmiş olup ravilerinden ibn Lehia
hakkında tenkit vardır.
Kalan ravileri ise
Sahlh'in ravileridirler.
3362. Abdurrahman b. Avf
bildiriyor: Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) gecenin hangi vakti
(mele-i a'la tarafından) en çok dinlenir?" diye soruldu. Buyurdu ki:
"Gecenin son yarısı. Sonra şafak doğuncaya kadar kılınacak namaz
makbuldür. Sonra Güneş doğup bir iki mızrak boyu yükselinceye kadar namaz
kılınmaz. Sonra gölge mızrağın yerine geçinceye (sıfır noktasında oluncaya)
kadar kılınacak namaz makbuldür. Sonra Güneş batı yönüne doğru dönünceye kadar
namaz kılınmaz. Sonra Güneşin batmasına bir iki mızrak boyu kalıncaya kadar
kılınacak namaz makbuldür. Sonra Güneş batıncaya kadar namaz kılınmaz ....
"
*İnşallah hadisin tamamı Köle Azadı bölümünde gelecektir.
Hadisi Taberani,
el-Mu'cemu'l-kebır'de rivayet etmiş olup ravilerinden Ebu Seleme babasından
hadis işitmemiştir)
3363. Safvan b.
el-Muattal es-Sülemi'den nakledildiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) şöyle buyurmuştur: "Güneş doğarken şeytan da onunla birlikte olur.
Güneş iyice açılınca, ondan ayrılır. Zeval vaktine yaklaşınca yine onunla
birlikte olur. Zeval vaktinden sonra (Batı yönüne doğru kaydığında) ondan
ayrılır. Batmak üzere iken yine onunla birlikte olur. Batınca ondan ayrılır. Bu
yüzden Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bu vakitlerde namaz kılınmasını
yasaklarmştır.
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-kebır'de rivayet etmiş olup
ravileri güvenilir olarak değerlend iri Imişlerdir.
Safvan'ın, Ahmed b.
Hanbel tarafından rivayet edilmiş başka bir hadisi daha önce geçmişti.
3364. Ebu Us ey d, kendisinden
nakledildiğine göre, Resulullah'ı (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ''İkindi
namazından sonra (nafile) namaz kılınmazıt buyururken işitmiş.
*Bunu Taberani, el-Mu'cemu'l-kebıy;de rivayet etmiş olup
senedinde ismi geçen Ferve b. Ebi Ferve'yi zikredeni görmedim. Kalan ravileri
ise güvenilir kimselerdir.
3365. Kureyb'in
naklettiğine göre İbn Abbas, Misver b. Mahrame ve Abdurrahman b. el-Ezher,
Allah Resulü'nün (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ikindi namazından sonra (nafile)
namaz kılmayı yasakladığını belirtmişlerdir. "
*Bunu Taberani, el-Mu'cemu'l-kebıy'de rivayet etmiş olup
ravileri, Taberani'nin hocası Yahya b. Mansur Ebu Sa'd el-Herevi hariç,
Sahıh'in ravileridirler. Taberani'nin hocasının ise biyografisini yazanı
görmedim.
3366. Abdullah b.
Mes'ud'un naklettiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Bize Güneş doğarken ve batarken namaz kılmak yasak edildi"
buyurmuştur.
*Hadisi Taberanl, el-Mu'cemu'l-kebır'de rivayet etmiş olup
senedinde ismi geçen Dırar b. Sured Ebu Nuaym son derece zayıftır.
3367. Kabisa b. Hulb'un
babası kanalıyla naklettiğine göre Hz. Peygamber'e (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) "Zaman içerisinde namaz kılmamıza mani bir vakit var mıdır?"
diye soruldu. O da: "Hayır. Yalnız Güneş doğarken ve batarken namaz kılınmaz;
çünkü o, bir şeytanın iki boynuzu arasından doğar ve yine bir şeytanın iki
boynuzu arasından batar" buyurdu.
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-kebır'de rivayet etmiş olup
ravilerinden Muhammed b. Cabir es-Suhaymı hakkında birçok tenkit vardır. Kendisi
kişilik olarak dürüsttür. Kitaptan nakli sahihtir. Ama hafızası zayıftır ve bir
de telkini kabul eder.
3368. Abdullah b. Mes'ud
demiştir ki: "Güneş bir şeytanın iki boynuzu arasından doğar ve bir kamış boyu
yükselene kadar onun için cehennem kapılarından bir kapı açılır. Gün ortasında
ise onun için bütün cehennem kapıları açılır."
Ravi der ki: Bu sebeple
Abdullah, bu iki vakitte; yani Güneş doğmak üzere iken iyice yükselene kadar ve
bir de gün ortasında namaz kılmaktan menederdi ..
*Hadisi Taberani el-Mu'cemu'l-kebır'de rivayet etmiş olup
senedi hasendir.
3369. Ebu Hureyre'nin
naklettiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) üç vakitte namaz
kılınmasını yasaklarınştır: Güneş tamamen meydana çıkana kadar, gün ortasında,
bir de Güneş batarken.
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-evsat'ta rivayet etmiş olup
ravileri arasında yer alan ibn Lehl'a hakkında tenkit vardır.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: