|
MECMAU ZEVAİD |
NAMAZ |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Ezanın Okunuş Şekli
1854. Sa'd -el-Karaz-dan
nakledildiğine göre ezan, ilk olarak Ensar'dan bir zata rüyasında gösterildi.
Sonra Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e de aynı şekilde bildirildi.
Neticede Restdullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Bilal'e ezan okumasını
emrettİ. Ezanı ona Ensarlı zat şu şekilde öğretti:
"Allahu ekber
Allahu ekber, Eşhedu enla ilahe illallah, Eşhedu enla ilahe illallah, Eşhedu
enne Muhammeden Resulullah, Eşhedu enne Muhammeden Resulullah." Sonra başa
dönüp "Eşhedu enla ilahe illallah, Eşhedu enla ilahe illallah, Eşhedu enne
Muhammeden Resulullah, Eşhedu enne Muhammeden Resulullah" sözlerini
tekrarlayıp şöyle devam etti: "Hayya ala's-saIM, Hayya ala's-saIM, Hayya
ala'l-felah, Hayya ala'l-felah, Allahu ekber, Allahu ekber, La ilahe
illallah."
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-kebır'de rivayet etmiş olup
senedinde ismi geçen Abdurrahman b. Ammar b. Sa'd'ı ibn Main zayıf olarak
değerlendirmiştir.
1855. Sa'd el-Karaz'ın
naklettiğine göre Bilal ezanı çift çift okurdu. Şahadet lafızlarını ise
defalarca okurdu. Kıbleye dönerek iki kere "Eşhedu enla ilahe
illallah" (Şahadet ederim ki Allah'tan başka tanrı yoktur). "Eşhedu
enne Muhammeden Resulullah" (Yine şahadet ederim ki Muhammed Allah'ın
Resulüdür) diye okur. Sonra kıbleye dönerek yine iki kere "Eşhedu enla
ilahe illallah" (Şahadet ederim ki Allah'tan başka tamı yoktur).
"Eşhedu enne Muhammeden Resulullah" (Yine şahadet ederim ki Muhammed
Allah'ın Resulüdür) sözlerini tekrarlar dı. Sonra sağ tarafına dönerek iki kere
"Hayya ala's-salat" (Hadi namaza), sonra sol tarafına dönerek iki
kere "Hayya ala'l-felah" (Hadi felaha / kurtuluşa) derdi. Sonra
kıbleye doğru dönerek Allahu ekber, Allahu ekber, Li ilahe illallah"
(Allah uludur, Allah uludur, Allah'tan başka tanrı yoktur) diye okurdu. Kameti
ise (her lafzı) birer kere okuyarak getirirdi. Yine "Kad
kameti's-salat" (Namaz başlamıştır) sözünü de bir kere söy lerdi.
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu's-sağır'de rivayet etmiş olup
senedinde zikri geçen Abdurrahman b. Ammar b. Sa'd'ı ibn Main zayıf görmüştür.
Ben derim ki: ibn Mace
rivayetten "Bilal, ezanı çift çift, kameti ise birer kere okurdu"
kısmını rivayet etmiştir.
1856. Bilal'den nakledildiğine
göre kendisi Hz. Peygamber'e (Sallallahu aleyhi ve Sellem) müezzinlik yapar ve
ezanı şöyle okurdu: "Allahu ekber, Allahu ekber, Eşhedu enla ilahe
illallah, Eşhedu en la ilahe illallah" Sonra kıblenin sağına doğru dönerek
"Eşhedu enne Muhammeden Resulullah, Eşhedu enne Muhammeden
Resulullah" derdi. Sonra biraz daha dönerek kıblenin tam tersi
istikametine doğru "Hayya ala's-salah, Hayya ala's-salat" derdi.
Sonra sol tarafına dönerek "Hayya ala'l-felah, Hayya ala'l-felah"
derdi. Sonra yine kıbleye doğru dönerek "Allahu ekber, Allahu ekber, La
ilahe illallah" derdi. Bilal yine Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
için kamet de getirir ve kamette sözleri birer kere okuyarak şöyle derdi:
"Allahu ekber Allahu ekber, Eşhedu enla ilahe illallah, Eşhedu enne
Muhammeden Resulullah, Hayya ala's-salat, Hayya ala'l-felah, Kad
kameti's-salatu, Allahu ekber, Allahu ekber, La ilahe illallah."
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-kebir'de rivayet etmiş olup
senedinde zikri geçen Abdurrahman b. Ammar b. Sa'd'ı ibn Main zayıf görmüştür.
1857. Bilal'den
nakledildiğine göre kendisi sabah namazı için ezan okur ve ezanda "Haya
ala hayri'l-amel" (Hadi en faziletli amele) derdi. Sonra Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) bunun yerine "es-Salatu hayrun mine'n-nevm"
(Namaz uykudan daha hayırlıdır) sözünü okumasını, "Hayya ala
hayri'l-amel" (Hadi en faziletli amele) sözünü ise terk etmesini emretti.
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-kebir'de rivayet etmiş olup
senedinde, yine biraz evvel zikri geçen Abdurrahman yer almıştır ki, ibn Main
onu zayıf görmüştür.
1858. Ebu Hureyre
bildiriyor: Bilal, Hz. Peygamber'e (Sallallahu aleyhi ve Sellem) gelerek
kendisine sabah namazı vaktinin geldiğini bildirdi. Allah Resulü (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) de: "Ebu Bekir'e söyleyin, insanlara namazı
kıldırsın" buyurdu. Bunun üzerine Bilal ezanı okudu ve ezana
"es-Salatu hayrun mine'n-nevm" (Namaz uykudan daha hayırlıdır) sözünü
ekledi. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kendisine: "Ezana yaptığın
bu ilave de nedir?" diye sorunca Bilal: "Senin üzerine bir ağırlık
çöktüğünü anladım ve uyanmam istedim" dedi. Bunun üzerine Allah Resulü
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) de: "Git, ezanma bu ilaveyi ekle. Ebu
Bekir'e de söyleyin, insanlara namazı kıldırsın" buyurdu.
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-evsat'ta rivayet etmiş olup
senedinde ısmı geçen Abdurrahman b. Kuseyt'i zikredeni görmedim.
1859. Ebü Hureyre'nin
naklettiğine göre Bilal sabah ezam vaktinde Hz. Peygamber'e (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) geldi ve uyuduğunu görünce: "esSalatu hayrun mine'n-nevm"
(Namaz uykudan daha hayırlıdır) diye seslendi. Resülullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) de onun bu sözünü reddetmeyip ezana dahil etti. Nitekim Bilal, sabah
namazı dışında hiçbir namaz için vaktinden önce ezan okumazdı.
*Hadisi el-Mu'cemu'l-evsat'ta rivayet eden Taberani, Mervan
b. Sevban'ın bunu tek başına rivayet ettiğini belirtmiştir. Ben derim ki: Bu
zatı zikredeni görmedim.
1860. Hz. Aişe
anlatmaktadır: Bilal sabah namazı vaktini bildirmek üzere Hz. Peygamber'e
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) geldiğinde, uyuduğunu gördü ve "es-Salatu
hayrun mine'n-nevm" (Namaz uykudan daha hayırlıdır) dedi. Sonra sabah
ezanında onun bu sözünün okunması kabul edildi.
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-evsat'ta rivayet etmiş olup
senedinde ismi geçen Salih b. Ebi'l-Ahdar'la ihticac konusu tartışmalıdır.
Bununla beraber kimse onu yalancılıkla itham etmemiştir.
1861. Ebu Cuhayfe'nin
bildirdiğine göre Bilal, Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) için ezanı
da, kameti de çift çift okumuştur.
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-evsat ve el-Mu'cemu'l-kebir'de
rivayet etmiş olup ravileri güvenilir ravilerdir.
1862. Ukbe b. Amir
el-Cüheni bildiriyor: Bir askeri hareket sırasında Hz. Peygamber (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) ile beraberdim. Sonra bir ara arkadaşlarımın binek develerini
atlatmaya götürdüm. Dönüp geldiğimde arkadaşlarım beni şöyle söyleyerek
karşıladılar: Biz Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanında
bulunurken müezzin şöyle ezan okudu: "Eşhedu en la ilahe illallah, Eşhedu
enne Muhammeden Resulullah."
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-kebır'de rivayet etmiştir.
Ancak Zührı, Ukbe b.
Amir'den hadis
işitmemiştir.
1863. Seleme b. el-Ekva'
demiştir ki: Ezan (sözleri) Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) döneminde
çift çift, kamet (sözleri) ise tek tek okunurdu.
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-kebır'de rivayet etmiş olup
senedi hasendir.
1864. Süveyd b. Gafele
demiştir ki: Bilal'İn en son okuduğu ezan ''La ilahe illallahu vallahu ekber''
şeklindeydi.
*Ben derim ki: Nesai, Esved b. Yezıd kanalıyla Süveyd b.
Gafele hadisinden "Bilal'in en son okuduğu ezan ‘‘Allahu ekber Allahu
ekber, La ilahe illallah’‘ şeklindeydi" kısmını nakletmiştir.
Yukarıdaki hadisi ise
Taberani el-Mu'cemu'l-kebır'de rivayet etmiş olup ravileri güvenilir
ravilerdir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: