|
MECMAU ZEVAİD |
NAMAZ |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Yolculuk Sırasında iki
Namazın Birlikte Kılınması (Cem)
2961. Abdullah b. Amr'ın
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Mustalık oğulları
gazvesine çıktığı zaman iki namazı cem etmiştir.
2962. Bir başka rivayete
göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yolculuk sırasında iki namazı
cem etmiştir.
*Her iki rivayeti de Ahmed b. Hanbel nakletmiş olup
ravilerinden Haccac b. Ertat hakkında tenkit vardır.
2963. Yine aynı zattan
nakledildiğine göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yorucu bir
yolculuğa çıkınca akşam ile yatsı namazlarını cem edermiş.
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-evsat'ta rivayet etmiş olup senedinde
ismi geçen Abdülkerim b. Ebi'I-Muharik zayıftır.
2964. Ebu'z-Zübeyr
anlatmaktadır: Cabir'e: "(Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) akşam
ile yatsı namazlarını cem eder miydi?" diye sordum. "Evet. Mustalık
oğulları gazvesine çıktığımız zaman cem etmişti" dedi.
*Ben derim ki: Serif'de cem yaptığı ile ilgili Ebu Davud ve
başkaları tarafından Cabir'den nakledilmiş bir hadis daha vardır. Yukarıdaki
hadisi Ahmed b. Hanbel rivayet etmiş olup senedinde yer alan ibn Lehia hakkında
tenkit vardır.
2965. Hz. Aişe! den
nakledildiğine göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yolculuk
sırasında öğle namazını geciktirip ikindi namazını ileri alırdı (yani, vaktin
başında kılardı). Yine, akşam namazını geciktirip yatsıyı ileri alırdı.
*Bunu Ahmed b. Hanbel rivayet etmiş olup senedinde yer alan
Muğıre b. Ziyad'ı ibn Main, ibn Adı ve Ebu Zür'a güvenilir kabul ederlerken
Buhari ve başkaları zayıf görmüşlerdir.
2966. İbn Mes'ud'un
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yolculuk sırasında
iki namazı cem ederdi.
*Hadisi Ebu Ya'la, Bezzar ve el-Mu'cemu'l-kebır'de Taberani
rivayet etmiş olup Ebu Ya'la'nın ravileri Sahıh'in ravileridirler.
2967. Ebu Hureyre'den
nakledildiğine göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yolculuk
sırasında iki namazı cem ederdi.
*Bunu Bezzar rivayet etmiş olup ravilerinden Muhammed b. Eban
el-Cu'fı zayıftır.
2968. Abdullah b.
Mes'ud'un bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) akşam ile
yatsı namazlarını cem ederdi; akşamı vaktin sonuna kadar tehir eder, yatsıyı da
vaktin öncesinde kılardı.
*Ben derim ki: Konuyla ilgili Sahıh'te de ibn Mesu'd'dan
farklı ifadelerle nakledilmiş bir hadis yer almıştır.
Yukarıdaki hadisi ise Taberani,
el-Mu'cemu'l-kebir'de rivayet etmiş olup senedinde ismi geçen Ebu Malik
en-Neha'ı zayıftır.
2929. Huzeyme b.
Sabit'in bildirdiğine göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) akşam
ile yatsı namazını tek kametle üç ve iki rekat olarak kılmıştır.
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-kebir ve el-Mu'cemu'l-evsat'ta
rivayet etmiş ve eklemiş: "Bu hadisi Yahya b. Said el-Ensarı, Şu 'be,
Züheyr ve başkaları Adı b. Sabit kanalıyla Abdullah b. Yezıd'den, o da
Huzeyme'den, o da Ebu Eyyub'dan rivayet etmiştir. Gaylan ve Cabir el-Cu'fi
onlara muhalefet ederek hadisi Huzeyme'den nakletmişlerdir. Fakat doğrusu
hadis, Ebu Eyyub'un rivayetidir. Aynı hadisi Sevrl de Cabir kanalıyla Adı'den,
o da Abdullah b. Yezıd'den, o da Ebu Eyyub'dan rivayet etmiştir.
2970. Abdullah b. Yezid
el-Ensari, Huzeyme b. Sabit'ten şöyle nakletmiştir: Peygamber (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) ile beraber tek kametle (iki namaz) cem edilerek namaz
kıldım.
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-kebir'de rivayet etmiş olup
senedinde ismi geçen Kays b. er-Rabı'yi Şu'be ve Sevrl güvenilir kabul ederken
bazı kimseler zayıf görmüşlerdir.
2971. Ebu Said
(el-Hudri)'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) öğle
ile ikindi arasını ve akşam ile yatsı arasını cemetmiştir. Akşamı geciktirip
yatsıda acele ederek iki namazı cem halinde kılmıştır.
*Hadisi el-Mu'cemu'l-evsat'ta rivayet eden Taberani, Muhammed
b. Abdilvehhab el-Harisı'nin teferrüd ettiğini belirtmiştir. Aynı hadisi Bezzar
da muhtasar olarak "Yolculukta iki namazı cem ederdi" şeklinde
rivayet etmiş ve "Hadisi Ebu Eyyub'dan naklini yalnız bu tarikle
bilmekteyiz" diye açıklama yapmıştır. Muhammed b. Abdilvehhab ibadetiyle
meşhur güvenilir bir ravidir. Ben derim ki: Kalan ravileri güvenilir
ravilerdir.
2972. İbn Abbas'ın
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yorucu bir yolculuğa
çıkmış ve gölge dönmeden önce bineğine binmişse, ikindinin ilk vakti girinceye
kadar öğleyi geciktirir, sonra inip her iki namazı birlikte (cemederek)
kılardı. Sonra şafak kaybolmak üzere olduğu ana kadar akşamı geciktirir, sonra
inip akşam ile yatsıyı birlikte kılardı.
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-evsat'ta rivayet etmiş olup
ravilerinden Ebu Ma'şer Nüceyh, hakkında çok tenkit bulunmakla birlikte
bazıları tarafından güvenilir kabul edilmiştir.
2973. Enes b. Malik'in
bildirdiğine göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yolculuk
halindeyken, eğer yola çıkmadan önce Güneş batı yönüne doğru dönmüşse, öğle ve ikindi
namazlarını cem ederek kılardı. Eğer Güneş dönmeden önce yola çıkmışsa, bu iki
namazı ikindi vaktinin başında cem ederdi. Aynı şeyi akşam ve yatsı
namazlarında da yapardı.
*Ben derim ki: Aynı hadisi Ebu Davud muhtasar olarak rivayet
etmiştir.
Hadisi Taberani,
el-Mu'cemu'l-evsat'ta rivayet etmiş olup ravileri güvenilir olarak kabul
edilmişlerdir.
2974. Hafs'ın
naklettiğine göre Enes, yolculukta iki namazı cem etmek istediği zaman öğleyi
son vaktine kadar geciktirir, ikindiyi ise ilk vaktinde kılardı. Yine akşam
namazını vaktinin sonunda kılar, yatsıyı ise vaktinin başında kılardı. Derdi
ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yolculukta iki namazı bu şekilde
cem ederdi.
*Hadisi Bezzar rivayet etmiş olup senedinde ismi geçen ibn
ishak güvenilir olmakla beraber müdellistir.
2975. Muaz b. Cebel
anlatmaktadır: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile birlikte Tebuk
gazvesine çıktık. Öğle ile ikindi namazlarını cem etmeye başladı; öğle namazını
vaktinin sonunda, ikindiyi ise vaktinin başında kılardı. Sonra yola devam edip
akşam namazını, şafak kaybolmayacak şekilde vaktinin sonunda, yatsıyı ise şafak
kaybolduğu anda, vaktinin başında kılardı. Tebuk'e yaklaştığında: "Yarın
inşallah Tebuk'te konaklayacağız. Bizden önce subaşını kimse kapmasın"
buyurdu. Muaz demiştir ki: Suyun yanına ilk varan bendim. Baktım ki iki adam
bizden önce suya varmış. Onlarla birlikte iki kırba doldurduk, su bulandı.
Sonra Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) gelince: "Ben sizi,
bizden önce suya kimse gitmesin diye bundan menetmedim mi?" buyurdu. Sonra
o iki kırbayı istedi ve onları suya geri boşalttı. Sonra Allah'a dua etti ve su
taştı. Sonra da: "Mutiz! Eğer ömrün uzun olursa, bütün bu yerlerin
bahçelerle dolduğunu görebilirsin" buyurdu.
*Ben derim ki: Hadis farklı ifadelerle Sahih ve başka
kaynaklarda da geçmiştir.
Bu şekliyle ise
Taberani, el-Mu'cemu'l-evsat'ta rivayet etmiş ve: "Bunu, ibn Sevban'dan
Gusn b. ismail'den başkası rivayet etmemiştir. Ayrıca Muhammed b. Galib hadisin
rivayetinde teferrüd etmiştir" açıklamasını yapmıştır.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: