MECMAU ZEVAİD |
İLİM |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Alimler ve Alimlerin
Meclislerinde Bulunmanın Fazileti
518. Ebu Umame'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) buyurmuştur ki:
"Hz. Lokman oğluna şöyle nasihat etti: Ey oğulcuğum! Ulema meclislerinden
ayrılma. Hukemanın sözlerini dinle. Zira Allah, ölü toprağı yağmur bereketiyle
dirilttiği gibi ölü kalbi de hikmet nuruyla diriltir.''
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-kebir'de rivayet etmiş olup senedinde
yer alan Ali b. Yezıd ve ravisi Ubeydullah b. Zahr'ın ikisi de zayıftır,
kendileriyle ihticac olunmaz.
519. Ebu Cuhayfe der ki:
"Kübera (büyük insanlar) ile birlikte olunuz, ülemaya sorunuz ve hukemayla
haşır neşir olunuz.''
*Hadisi Taberani. el-Mu'cemu'l-kebır'de iki ayrı tarikle
rivayet etmiş olup birisi budur. Diğeri ise merfudur. Öteki tarikte ismi geçen
Abdülmelik b. Hüseyin Ebu Malik en-Nahai, hadisi münker biridir. Mevkuf olan
(yukarıdaki) tarik ise sahihtir.
520. Rivayet edildiğine
göre Abdullah b. Mes'ud şöyle derdi: "Muttakiler efendidirler. Fukaha /
fakihler ise önderdirler ve onlarla birlikte olmak, ilmi artırır.
*Ben derim ki: Müellif bu kısmı Taberani'nin
el-Mu'cemu'l-kebır'de rivayet ettiği uzunca bir hadis içerisinden buraya
aktarmış olup ravileri güvenilir kimselerdir.
521. İbn Abbas'ın
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Eğer cennet
bahçelerinden geçerseniz, orada otlanın" buyurdu. Ashabı: "Ya
Resulallah! Cennet bahçeleri ne demektir?" diye sordular. "İlim
meclisleridir" buyurdu.
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-kebir'de rivayet etmiş olup
senedinde ısmı zikredilmeyen biri vardır.
522. İbn Abbas'ın
bildirdiğine göre Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Allahım! Haleflerimi
/ halifelerimi esirge!" diye dua etti. "Ey Allah'ın Resulü!
Haleflerin kimlerdir?" diye sorduk. "Benden sonra gelerek sözlerimi
nakledip onları insanlara öğretenlerdir" buyurdu.
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-evsat'ta rivayet etmiş olup
senedinde yer alan Ahmed b. isa b. Adullah el-Haşim'i hakkında Darekutni
"yalancının tekidir" demiştir.
523. Ebu'd-Derda'nın
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Alimler
peygamberlerin halefleridir" buyurmuştur.
*Ben derim ki: Sünen'de Ebu'd-Derda'nın "Alimler,
peygamberlerin varisleridir" rivayeti geçmiştir. Hadisi Bezzar rivayet
etmiş olup ravileri sahihtir.
524. Ebu Said'in
bildirdiğine göre Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
"Ben öyle kimseler tanıyorum ki, onlar ne peygamber, ne de şehittirler.
Ama peygamberler de, şehitler de kıyamet gÜnÜ onların makamına gıpta ederler.
Bunlar Allah'ı sevenler, O'nu O'nun yarattıklarına sevdirenler, onlara Allah'a
itaati emredenlerdir. Eğer Allah'a itaat ederlerse, Allah onları sever."
*Hadisi Bezzar rivayet etmiş olup senedinde yer alan Said b.
Selam el-Attar hadis uydurucusudur.
525. Rivayet edildiğine
göre Abs kabilesinden bir adam şöyle anlatmış: Selman ile beraber Dicle
kenarında yürüyordum. Bana: "Ey Abs oğullarının kardeşi, aşağı in de su
iç!" dedi. Ben de içtim. Sonra "Yine iç!" dedi. Yine içtim.
Sonra "Senin içtiğin, Dicle'nin suyundan ne kadar eksiltti?" dedi.
Ben: "Bir şey eksiltmedi!" deyince, "İşte ilim de böyledir.
Ondan alınır, ama bir şey eksilmez" dedi.
*Müellif hadisin tamamını Zühd kitabının Selefin Yaşantısına
dair bölümünde zikretmiştir.
526. İbn Mes'ud demiştir
ki: "Ey insanlar! İlim kalkmadan önce ilim öğreniniz. İlmin kalkması
alimlerin ölmesidir. İlim öğreniniz; zira hiçbiriniz sahip olduğu bir şeye ne
zaman muhtaç olacağını bilmez. İlim öğreniniz. Sakın ince eleyip sık
dokumayınız, ayrıntıya dalmayınız. Selefin yolundan ayrılmayın. Zira sonra öyle
bir topluluk gelecektir ki, onlar Allah'ın kitabını okuyup arkalarına atarlar."
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-kebir'de rivayet etmiş olup
Ebu Kılabe, ibn Mes'ud'dan hadis işitmemiştir.
527. Sa'lebe b.
el-Hakem'in bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: "Aziz ve Celil Allah, kıyamet günü kullarının hesabını görmek
üzere kürsüsüne oturduğunda alimlere şöyle buyurur: Ben, ilmimi ve hükmümü size
verdim ki, hiç aldırmadan, sizin günahlarınızı bağışlayayım.''
*Taberani el-Mu'cemu'l-kebir'de rivayet etmiş olup ravileri
güvenilir görülmüştür.
528. Ebu Musa'nın
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
"Allah, kıyamet gÜnÜ kullarını diriltecek, sonra alimleri ayırarak ''Ey
ulema topluluğu! Ben size ilmimi, sizleri bildiğim için verdim; size azap etmek
için vermedim. Haydi gidiniz. Sizi bağışladım'' buyuracaktır.''
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-kebir'de rivayet etmiş olup
senedinde yer alan Musa b. Ubeyde er-Rabezi oldukça zayıf biridir.
**************
Konuyla Ilgili Bir Bölüm
******************
529. Hızam b. Hakım b.
Hızam'ın babasından naklettiğine göre Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurmuştur: "Sizler öyle bir zamana denk geldiniz ki, bu zamanda
fakihler çok, hatipler azdır. Verenler çok, dilenenler azdır. Bu zamanda amel,
ilimden hayırlıdır. Sonra öyle bir zaman gelecektir ki, o zamanda fakihler az,
hatipler çok; dilenenler çok, verenler az olacaktır. O zamanda ilim amel'den
daha hayırlıdır."
*Taberani el-Mu'cemu'l-kebir'de rivayet etmiş olup senedinde
yer alan Osman b. Abdurrahman et-Taraifı güvenilir olmakla birlikte hakkında
"zayıflardan hadis rivayet eder" denilmiştir. Bu rivayeti ise onun
Sahih'in ravilerinden olan Sadaka b. Halid'den rivayetidir.
530. Ebu Zer'in
bildirdiğine göre Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
"Sizler öyle bir zamanda yaşıyorsunuz ki bu zamanda alimler çok, hatipler
azdır. Kim bu devirde bildiğinin onda birini terk ederse, nefsine uymuş olur.
Ama insanlar öyle bir devre rastlayacaklar ki o zamanda Alimlerin sayısı azalacakı
hatipler artacaktır. O zamanda kim bildiğinin onda birine sarılırsa, kurtulur''
*Hadisi Ahmed b. Hanbel rivayet etmiş olup senedinde ismi
zikredilmeyen biri vardır.
531. Hızam b. Hakimlin
amcasından naklettiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: ''Sizler öyle bir zamana denk geldiniz ki, bu zamanda fakihler
çok, hatipler azdır. Verenler çok, dilenenler azdır. Bu zamanda amel, ilimden
daha hayırlıdır. Sonra öyle bir ztı;man gelecektir ki, o zamanda fakihler azı
hatipler çok; dilenenler çok, verenler az olacaktır. O zamanda ilim amelden
daha hayırlı olur.''
*Hadisi Taberani, el-Mu'cemu'l-kebır'de rivayet etmiş olup
senedinde yer alan Sadaka b. Abdullah es-Se mın zayıf ve hadisi münker biridir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: