METALİBU’L-ALİYE İBN HACER el-Askalani |
FİTNELER |
13- Fitnelerin Başlangıcı ve Osman b. Affan'ın Halife
Seçilmesi |
Hz. Ömer'in
menkıbelerini anlatırken, onun halife seçimi için altı kişilik bir şura
oluşturduğu geçmişti.
4428. Misver b. Mahrame
anlatıyor: Hz. Ömer'in tayin ettiği şura heyetinin halife seçmesinden önceki
akşam yatsı namazını kıldıktan sonra evime gittim ve uyudum. Beni dayım
Abdurrahman'ın sesi uyandırdı: "Ey Misver!" diye sesleniyordu. Ben
hemen örtüye bürünerek dışarı çıktım. Bana: "Uyudun mu?" diye sordu.
Ben: "Evet" dedim. Dayım: "O halde elbiselerini giy ve Mescid'de
bana yetiş" dedi. Mescid'de yanına vardığımda bana: "Zübeyir'i ve
Sa'd'ı veya ikisinden birisini çağır" dedi. Ben gittim, Zübeyr'i çağırdım.
Onu yanına getirdiğimde bana: "Sözlerimizi işitemeyecek kadar bizden uzak
dur" dedi. Sonra tekrar bana: "Diğerini de çağır" dedi. Ben onu
da çağırdım. Tekrar bana: "Bizi işitemeyeceğin kadar bizden uzakta
dur" dedi. Ben dediğini yaptım. Onlar kendi aralarında biraz konuştuktan
sonra tekrar bana: "Ey Misver! Git Ali'yi çağır" diye seslendi. Böyle
söylediği zaman gecenin ilk karanlığı gitmişti. Gidip Ali'yi de yanına
getirdim. Bana aynı şekilde: "Sözlerimizi işitmeyecek kadar bizden uzak dur"
dedi. Artık onlar sahura kadar konuşmaya devam ettiler. Ben onlardan hiçbir şey
işitmiyordum; sadece yüksek sesle konuştuklarını zannediyordum. Sahur vakti
olunca dayım Abdurrahman, yanında Ali olduğu halde beni çağırdı ve: "Git
bana Osman'ı çağır" dedi. Ben gittim, Osman'ı çağırdım. Onunla da gizlice
konuştular. Sonra müezzin sabah ezanını okuyunca herkes abdest almak için
yerinden ayrıldı. İnsanlar o günün halifenin seçilme günü olduğunu
bildiklerinden, cuma namazına toplandıkları gibi sabah namazına toplandılar. Abdurrahman,
şura heyetinin minberin Önünde oturmasını emretti. Gün aydınlanıp güneş doğunca
ve insanlar birbirini görünce Abdurrahman o heyetin arasından kalktı, layık-ı
veçhile Allah'a hamdü senadan sonra şöyle dedi: "Ey insanlar, sizler
Emirü'l-Mü'minin Ömer'in vefatını biliyorsunuz. Ve yine biliyorsunuz ki
kendisinden sonraki halifeyi seçmek için bu şura heyetini görevlendirdi.
Arkadaşlarım da bu konuda bana razı oldular. Halifeyi benim seçmemi istediler.
İşte ben şu önünüzde oturanlardan birini halife olarak seçeceğim. Sonra tek tek
onları adlarıyla çağırarak şöyle dedi: "Ey filan! Allah'ın ahdi gereği
seçilecek halifeye itaat edip boyun eğeceğine, onun halifeliğine razı olacağına
söz verir misin?" diye soruyor, her biri İnsanların işiteceği şekilde
yüksek sesle: "Evet" diyordu. Hepsinden; Osman, Ali, Zübeyir ve
Sa'd'dan bu şekilde söz aldıktan sonra Abdurrahman şöyle dedi: "Talha b.
Ubeydullah'ın benim seçeceğime razı olacağına ben kefilim. Üç gün boyunca ben
bu heyet hakkında araştırma yaptım. Sonra onları kendilerinden sordum. Ey
insanlar! Şunu iyi biliniz ki sizin ve bu heyetin Osman'ın hilafeti üzerinde
birleştiğini görüyorum. "Kalk ev Osman!" dedi. Ensar ve Muhacirlerden
insanların iyileri ve Arap elçilerinden hiç biri Abdurrahman'ın bu sözüne
itiraz etmedi ve: "Sen bizimle istişare etmedin, bizim görüşümüzü
almadın" demediler. Hepsi razı olup buna teslim oldular. İşte altı yıl
boyunca Osman'ın halifeliğinde hiçbir kusur bulmadılar. Hatta bir grup Osman'ı
Ömer'den daha üstün görüyordu. Çünkü şöyle diyorlardı: "Adaleti, Ömer'in
adaleti gibidir. Yumuşaklığı ise ondan daha iyidir." İşte bu altı yıldan
sonra olan oldu.
Leys, Usame b. Zeyd
kanalıyla onlardan birinden naklediyor: "Abdurrahman b. Avf, halife
seçeceği gece heyetten her birini tek tek yanına çağırıp onun iyiliklerini
sayıyor, sonra da: "Halifeliğe sen layıksın; fakat senden başkası olursa
kim olsun?" diye soruyordu. O da: "Eğer ben olmazsam Osman
olsun" diyordu.
Tahric bilgisi:
(el-Haris)
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: