METALİBU’L-ALİYE

İBN HACER el-Askalani

TEFSİR

 

15- Yunus Suresi

 

3652. Sa'd (b. Ebi Vakkas), Aziz ve Celil olan Allah'ın "Sana bu Kur'an'ı vazetmekle biz, sana kıssaların en güzelini anlatıyoruz.'' (Yusuf 3) ayeti ile ilgili olaraık şunları söylemiştir: Allah, Kur'an'ı Resulü'ne (Sallallahu aleyhi ve Sellem) indirdi. O, onu ashabına bir süre okudu. Sonra ashabı: "Ya Resulallah! Bize kıssa anlatsan!" dediler. Bunun üzerine Allah Teala: "Elif, Lam, Ra. İşte bunlar apaçık kitabın ayetleridir. Muhakkak ki, biz onu anlayasımz diye Arapça bir kitap olarak indirdik. Sana bu Kur'an'ı vahyetmekle biz, sana kıssaların en güzelini anlatıyoruz. Gerçek şu ki, daha Önce senin bundan hiç haberin yoktu.''(Yusuf 1-3) ayetlerini indirdi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bunları bir süre okudu. Sonra ashabı: "Ya Resulallah! Bizimle sohbet etsen" dediler. Allah Teala: "Allah, kelamın en güzelini uyumlu ve bıkılmadan tekrar tekrar okunan bir kitap olarak indirdi.''(Zümer 23) ayetini inzal buyurdu. Hepsinde kendilerine Kur'an gösteriliyordu. Halid şu ilaveyi de zikretmiştir: "Ya Resulallah! Bize öğüt versen?" dediler. Yüce Allah: "İnananların kalplerinin Allah'ı anması ve O'ndan inen gerçeğe içten bağlanması zamanı daha gelmedi mi? (Hadid 16) ayetini indirdi.

 

Tahric bilgisi: (İshak, Ebu Ya'la ve Bezzar) Hasen bir hadistir.

 

 

 

3653. Cabir anlatmaktadır: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), kendisine "Nesabi el-Yahudi" denilen Yahudilerden bir adamın yanına gitti. Adam: "Ey Muhammed! Bana, Yusuf un gökte kendisine secde ederken gördüğü yıldızları anlat. İsimleri nedir?" dedi. Allah'ın Peygamber'i (Sallallahu aleyhi ve Sellem) o gün ona cevap vermedi. Sonra Cebrail geldi ve kendisine bunları haber verdi. Bunun üzerine Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Nesabi el-Yahudi'ye birini göndererek (çağırttı). Kendisine: "Eğer sana onların isimlerini haber verirsen Müslüman olur musun?" diye sordu. Sonra şöyle saydı: "Hırban, Zeyyal, Tarik, Lisan, Kayis, Vessab, Amudan Feylak, Musabbih, Saruh ve Zü'l-Fera" Nesabi: "Vallahi onların isimleri bunlardır" dedi. Sonra Allah'ın Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle ekledi: "Hz. Yusuf onları rüyasında görünce, bunu babasına anlattı. Babası ona: Bu karmakarışık bir meseledir. Daha sonra Allah onu toplayacaktır dedi. Güneş babası, Ay da annesidir.

 

Tahric bilgisi: (Ebu Ya'la)

 

 

 

3654. İbn Abbas, (Yusuf 44'de geçen) ..... kelimesini "yalan / sahte düşler diye açıklamıştır.

 

Tahric bilgisi: (Ebu Ya'la)

 

 

 

3655. İbn Abbas: "Kadınların kendisini çekiştirmelerini işitince onlara davetçi gönderdi ve onlar için dayanacak yastıklar hazırladı''(Yusuf 31) ayetinde yer alan (dayanacak yastıklar)" kelimesini, "turunç, ağaç kavunu" olarak tefsir etmiştir.

 

Tahric bilgisi: (Müsedded)

 

 

 

3656. Said b. Cübeyr: (Yusuf 72)'de geçen) "...." kelimesini, Acemlerin su içtikleri ve iki ağzı birleşik "İran mekkuku" (bir su kabı türü) diye açıklamıştır.

 

Tahric bilgisi: (Müsedded)

 

 

 

3657. Hasan (el-Basri) demiştir ki: "Suva've sUçaye aynı şeydir. Maksat, su içilen bir kaptır."

 

Tahric bilgisi: (Müsedded)

 

 

 

3658. İbn Abbas demiştir ki: Hz. Yusuf üç konuda mahcup edildi: Biri "İkisinden, kurtulacağını sandığı kimseye Yusuf: Efendinin yanında beni an dedi. Ama şeytan efendisine onu hatırlatmayı unutturdu''(Yusuf 42) Diğeri, kardeşlerine söylediği: "Ey kervancılar, siz hırsızsınız! (Yusuf 70) sözüdür. Kardeşleri: "Çalmışsa, daha önce kardeşi de çalmıştı''(Yusuf 77) diye cevap verdiler. Yine Yusuf: "Bu, Azizin gıyabında ona ihanet etmediğimi .... bilmesi içindir''(Yusuf 52) dedi. Cebrail: "(Kadına) Meylettiğinde de mi?" deyince "(Bununla beraber) Ben nefsimi temize çıkarmıyorum''(Yusuf 53) diye karşılık verdi.

 

Tahric bilgisi: (el-Haris)

 

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

 

16- Ra'd Suresi