METALİBU’L-ALİYE

İBN HACER el-Askalani

BİRR VE SILA

 

1- Anne-Babaya İyilik

 

2504. Adiy b. Adiy babasından naklediyor: Hz. Ömer şöyle dedi: "Okuduğumuz Kur'an ayetleri arasında şöyle bir ayet vardı: Babalarınızdan yüz çevirmeyin, zira bu, sizin için bir küfürdür (nankörlüktür)."

 

Tahric bilgisi: (Ebu Davud et-Tayalisi)

 

 

 

2505. el-Avvam b. Havşeb der ki: Mücahid'e: "Namaza durduğum an, anne-babam çağırırsa ne yapayım?" diye sordum. O da: "Anne, babanın isteğini yerine getir" cevabını verdi.

 

Tahric bilgisi: (Müsedded)

 

 

 

2506. Mekhul der ki: "Sen namazda iken annen seni çağırırsa, annenin isteğini yerine getir. Ancak bu durumda baban seni çağırırsa namazı bitirmedikçe isteğini yerine getirme."

 

Tahric bilgisi: (Müsedded)

 

 

 

2507. İbn Abbas, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in şöyle buyurduğunu nakleder: "Hiç bir müslüman yoktur ki, sabahladığında anne-babası ondan razı iseler cennette onun İki kapısı olmasın. Eğer anne-babasından birisi varsa bir kapısı olur. Yine hiç bir müslüman yoktur ki sabahladığında anne-babası ona öfkeli oldukları halde sabahlarsa onun cehennemde iki kapısı olmasın. Şayet anne-babasından yalnız, biri varsa bu durumda onun bir kapısı olur."

 

Tahric bilgisi: {İbn Ebi Ömer)

Ata, İbn Abbas'dan aynı hadisi rivayet ettikten sonra ilavede bulundu: Bir adam: "Ya Resulallah! Anne-babası ona zulmetselerde mi (itaat etmeli?)" diye sorunca Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Ona zulmetseler de, ona zulmetseler de " buyurdu ve bunu üç kez tekrar etti. (Ebu Ya'la)

 

 

 

2508. Sa'd b. Mes'ud der ki: İbn Abbas'a şöyle dedim: "Ben cihadı çok arzulayan bir kişiyim, ancak babam hariç kavmimden cihada iştirak etmeyen ve uzak bölgelerde bulunmayan kimse yok. Anne-babam da (yahut sadece babam) bunu istemiyor." İbn Abbas bana bakıp şöyle dedi: "Kimin anne-babası olur da, onlara iyi davranarak sabahlarsa, Allah Teala ona cennete giren bir kapı açar. Yine bu kişi anne-babasına iyi davranarak akşamlarsa Allah Teala ona cennet kapılarından iki kapı açar." Ben: "Onlara iyi davranmayı mı kastediyorsun?" diye sordum. O da: "Evet" dedi; şunu ekledi: "Şayet onlardan biri hayatta olur da ona iyi davranarak sabahlarsa Allah Teala cennet kapılarından ona bir kapı açar. Onlardan birisi ona gazab ederse, o razı olmadıkça Allah Teala da razı olmaz." Ben: "Evlatlarına haksızlık ediyorlarsa da mı iyi davranmalı?" diye sordum. O da: "Ona haksızlık ediyorlarsa da!" cevabını verdi.

 

Tahric bilgisi: (Müsedded)

 

 

 

2509. eş-Şa'bi, Ensar'dan bir kişinin Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e gelip: "Babam malımı gasp etti / elimden aldı" dedi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Sen malınla beraber babanınsın" diye buyurdu.

 

Tahric bilgisi: (İbn Ebi Ömer}

 

 

 

2510. Said b. el-Müseyyib naklediyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir gün minbere çıktı. Ayaklarını birinci basamağa koyduğunda: "Amin!'' deyip sonra ikinci basamağa koydu ve yine "Amin" dedi. Sonra üçüncü basamağa koyup tekrar: "Amin" buyurdu. Hutbeyi irad edip minberden indikten sonra Ashab-ı kiram: "Ya Resulallah! Niçin böyle böyle yaptın?" diye sordu. şöyle buyurdu: Ayağımı birinci basamağa koyduğumda Cebrail gelip: Ey Muhammed! Kim hayatta anne-babasına (yahut sadece birine) yetişir de günahları affedilmeden ölür, peşinden ateşe girer ve Allah'ın rahmetinden uzak kalırsa ''Amin de!'' dedi. Bende: ''Amin'' dedim."

 

Tahric bilgisi: {Ahmed b. Meni')

 

 

 

2511. Yahya b. Ubeydullah babasından naklediyor: Ebu Hureyre'den Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in benzer bir hadisini işittim. (Ahmed b. Meni') Ebu Seleme, Ebu Hureyre'den benzer bir hadisi rivayet etmiştir.

 

Tahric bilgisi: {Ebu Ya'la)

 

 

 

2512. Cabir b. Abdullah, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in şöyle buyurduğunu nakleder: "Allah Teala anne-babasına iyi davranan kişinin ömrünü uzatır. "

 

Tahric bilgisi: Ravilerinden el-Kelbi metruktür.

 

 

 

2513. Dirğame b. Uleybe b. Harmele, babasından, o da dedesinden naklediyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in yanına geldim. O'nunla beraber sabah namazını kıldım. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namazı bitirdikten sonra cemaattekilerin yüzlerine baktı, ancak yüzlerini seçemedi. Ben O'na doğru yaklaştığımda yürüyüp gitti. Ben: "Ya Resulallah! Bana öğüt ver!" diye talepte bulundum... Ravi şöyle der: Bu zatın oğlu Uleybe, babası Harmele'ye iyi davranan birisiydi. Evde olduğu zaman en uygun ve en rahat yeri seçer ve onu oraya oturturdu. En etli budu ve en lezzetlisini alır ve ona verirdi. Yola çıktığı zaman en rahat bineği seçer ve ona bindirirdi. Babasına karşı muamelesi böyle idi.

 

Tahric bilgisi: (Abd b. Humeyd)

 

 

 

2514. Münir b. ez-Zübeyr, Mekhul'un şöyle dediğini rivayet eder: "Anne-?abaya iyilik, büyük günahlar için kefarettir. Kişi yakınları arasında kendisinden büyük kişi var olduğu sürece onlara karşı iyi davranmakla mükelleftir."

 

Tahric bilgisi: Bu sözü Mekhul'den rivayet eden ravi zayıftır.  (el-Haris)

 

 

 

2515. Hasan (el-Basri) naklediyor: Bir adam: "Ya Resulallah! Kendisine iyi davranmama en layık olan kimdir?" diye sordu. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) de: "Annendir" buyurdu. Adam: "Daha sonra kim?" diye sordu. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) de: "Sana en yakın olan kimse" cevabını verdi. Daha sonra adam:. Ondan sonra kim?" diye sordu. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) de: "Yakınlık derecelerine göre akrabaların" buyurdu.

 

Tahric bilgisi: (el-Haris)

 

 

 

2516. Hişam b. Hassan naklediyor: el-Hüzeyl b. Hafsa yazın odun toplar, kabuklarını soyar, kamışları alıp onları keser ve dilimlerdi. Hafsa der ki: Üşüdüğümde mangalı getirir, sırt tarafıma koyar, ben namaz kılarken soyduğu ve kırdığı odun ve kamışları içine atıp yakar ve beni ısıtırdı. Mangalın dumanı da beni rahatsız etmezdi. Bazen ona dönüp: "Oğulcuğum! Evine git artık" derdim. Ancak sonra bana yapmak istediği iyiliği ve hizmeti hatırlar, onu kendi haline bırakırdım. Kendisi zaman zaman cihada ve hacca giderdi. Bir ara hac mevsiminin geldiği bir zamanda sıtmaya yakalanmıştı, iyileşir iyileşmez ben farketmeden hacca niyetlenmişti. Ona: "Oğulcuğum! Sanki seni engelleyeceğimi zannettin, oysa bunu yapacak değilim" dedim. Sağmal bir devesi vardı, sabah erkenden bana sütünü gönderirdi. Ben: "Oğulcuğum! Biliyorsun ki ben oruçlu iken bu sütü içemiyorum" deyince şöyle derdi: "Ey Ümmü'l-Huzeyl! Sütün en lezzetlisi devenin memesinde geceleyenidir, dilediğine içir." O vefat edince, Allah Teala bana tarif edemeyeceğim bir sabır ihsan etti. Ancak bir ara üzerimden gitmeyen içimde bir keder ve hüzün hissettim. Bir gece namaz kılarken Nahl Suresinin: "Allah'a verdiğiniz sözü az bir paraya satmayın. Zira bilirsiniz Allah'ın yanında olan, sizin için daha hayırlıdır. Sizin yanınızda bulunan tükenir, Allah'ın yanında bulunan ise bakidir. Biz sabredenlerin karşılığını, yaptıklarının en güzeliyle vereceğiz" ayetine gelince onu tekrar okudum. Yüce Allah, benden o kederi bu sayede giderdi.

 

Tahric bilgisi: (el-Haris)

 

 

 

2517. Sa'sa'a der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in huzuruna girip: "Ya Resulallah! Elimde bir şey kalsa onu zor gün ve yolcu için saklıyorum (bu doğru mu?)" diye sordum. Buyurdu ki: "Annene, babana, kız kardeşine, erkek kardeşine ve sırasıyla diğer yakınlarına (harca)."

 

Tahric bilgisi: (Ebu Ya'la)

 

 

 

2518. Ebu Bürde (ki o, İbn Ebi Musa'dır) naklediyor: Medine'ye geldim, yanıma Abdullah b. Ömer gelip: "Sana niçin geldiğimi biliyor musun?" diye sordu. Ben: "Hayır" dedim. Şöyle devam etti: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in şöyle buyurduğunu işittim: "Kim mezarda yatan babasını ziyaret etmek isterse, babasının hayatta kalan arkadaşlarını ziyaret etsin." Benim babam ile senin baban iki dost kimselerdi, ben de böyle bir ziyaret gerçekleştirmek istedim.

 

Tahric bilgisi: Hadisi İbn Hibban, el-Hasan b. Süfyan kanalıyla, Hudbe'den rivayet etmiştir. (Ebu Ya'la)

 

 

 

2519. Enes b. Malik naklediyor: Bir adam Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e gelip: "Ben cihada gitmek istiyorum, ancak imkanım yok" dedi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona: "Anne-babandan yaşayan kimse var mı?" diye sordu. Adam: "Annem yaşıyor" dedi. Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Onu iyi muamele etme konusunda Allah'tan sakın, zira sen ona iyi davrandığın an hac ve umre yapmış ve cihada gitmiş gibi olursun. Annen senden razı ise Allah'tan sakın ve ona iyi davranmaya bak" buyurdu.

 

Tahric bilgisi: (Ebu Ya'la}

 

 

 

2520. Sehl b. Muaz b. Enes, babasından Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in şöyle buyurduğunu nakleder: "Kim anne-babasına iyi davranırsa ne mutlu ona; zira Allah Teala o kişinin ömrünü uzatır."

 

Tahric bilgisi: Zebban zayıftır.  (Ebu Ya'la)

 

 

 

2521. Ümmü Seleme'nin azadlı kölesi Naim naklediyor: İbn Ömer hac etmek üzere yola çıktı. Mekke ve Medine arasında bir ağacın yanından geçti, ağacı tanıyıp altında oturdu ve sonra şöyle dedi: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'i bu ağacın altında otururken gördüm; bir genç şu vadilerden çıkıp O'na gelmiş ve: "Ya Resulallah! Ben seninle Allah yolunda cihad etmeye geldim, bununla Allah Teala'nın rızasını ve ahiret yurdunu kazanmak istiyorum" dedi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) de ona: " Anne-babanın ikisi de sağ mı?" diye sordu. Genç: "Evet" dedi. Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Git ve onlara hizmet et!" buyurdu. Bunun üzerine genç tekrar dönüp geldiği yere gitti.

 

Tahric bilgisi: (Ebu Ya'la)

 

 

 

2522. Kesir b. Abdullah, babasından, o da dedesinden naklediyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in yanında oturuyordum, şöyle buyurdu: "Bir kavmin / topluluğun müttefiki onlardan sayılır, bir kavmin / topluluğun yeğeni de onlardandır."

 

Tahric bilgisi: (Ebu Bekir b. Ebi Şeybe)

 

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

 

2- Kölenin Efendisinden Başka Birine Bağlı Olduğunu İfade Etmesinin Yasaklanması, Kişinin Kendi Atalarından Başkasına Mensub Olduğunu Dile Getirmesinin Yasak Olduğu Ve Anne-Babaya Küfür