METALİBU’L-ALİYE İBN HACER el-Askalani |
BİRR VE SILA |
1- Anne-Babaya İyilik |
2504. Adiy b. Adiy
babasından naklediyor: Hz. Ömer şöyle dedi: "Okuduğumuz Kur'an ayetleri
arasında şöyle bir ayet vardı: Babalarınızdan yüz çevirmeyin, zira bu, sizin
için bir küfürdür (nankörlüktür)."
Tahric bilgisi: (Ebu
Davud et-Tayalisi)
2505. el-Avvam b. Havşeb
der ki: Mücahid'e: "Namaza durduğum an, anne-babam çağırırsa ne
yapayım?" diye sordum. O da: "Anne, babanın isteğini yerine
getir" cevabını verdi.
Tahric bilgisi:
(Müsedded)
2506. Mekhul der ki:
"Sen namazda iken annen seni çağırırsa, annenin isteğini yerine getir.
Ancak bu durumda baban seni çağırırsa namazı bitirmedikçe isteğini yerine
getirme."
Tahric bilgisi:
(Müsedded)
2507. İbn Abbas,
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in şöyle buyurduğunu nakleder:
"Hiç bir müslüman yoktur ki, sabahladığında anne-babası ondan razı iseler
cennette onun İki kapısı olmasın. Eğer anne-babasından birisi varsa bir kapısı
olur. Yine hiç bir müslüman yoktur ki sabahladığında anne-babası ona öfkeli
oldukları halde sabahlarsa onun cehennemde iki kapısı olmasın. Şayet
anne-babasından yalnız, biri varsa bu durumda onun bir kapısı olur."
Tahric bilgisi: {İbn Ebi
Ömer)
Ata, İbn Abbas'dan aynı
hadisi rivayet ettikten sonra ilavede bulundu: Bir adam: "Ya Resulallah!
Anne-babası ona zulmetselerde mi (itaat etmeli?)" diye sorunca Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Ona zulmetseler de, ona zulmetseler de
" buyurdu ve bunu üç kez tekrar etti. (Ebu Ya'la)
2508. Sa'd b. Mes'ud der
ki: İbn Abbas'a şöyle dedim: "Ben cihadı çok arzulayan bir kişiyim, ancak
babam hariç kavmimden cihada iştirak etmeyen ve uzak bölgelerde bulunmayan
kimse yok. Anne-babam da (yahut sadece babam) bunu istemiyor." İbn Abbas
bana bakıp şöyle dedi: "Kimin anne-babası olur da, onlara iyi davranarak
sabahlarsa, Allah Teala ona cennete giren bir kapı açar. Yine bu kişi
anne-babasına iyi davranarak akşamlarsa Allah Teala ona cennet kapılarından iki
kapı açar." Ben: "Onlara iyi davranmayı mı kastediyorsun?" diye
sordum. O da: "Evet" dedi; şunu ekledi: "Şayet onlardan biri
hayatta olur da ona iyi davranarak sabahlarsa Allah Teala cennet kapılarından
ona bir kapı açar. Onlardan birisi ona gazab ederse, o razı olmadıkça Allah
Teala da razı olmaz." Ben: "Evlatlarına haksızlık ediyorlarsa da mı
iyi davranmalı?" diye sordum. O da: "Ona haksızlık ediyorlarsa
da!" cevabını verdi.
Tahric bilgisi:
(Müsedded)
2509. eş-Şa'bi, Ensar'dan
bir kişinin Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e gelip: "Babam
malımı gasp etti / elimden aldı" dedi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): "Sen malınla beraber babanınsın" diye buyurdu.
Tahric bilgisi: (İbn Ebi
Ömer}
2510. Said b. el-Müseyyib
naklediyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir gün minbere çıktı.
Ayaklarını birinci basamağa koyduğunda: "Amin!'' deyip sonra ikinci
basamağa koydu ve yine "Amin" dedi. Sonra üçüncü basamağa koyup
tekrar: "Amin" buyurdu. Hutbeyi irad edip minberden indikten sonra
Ashab-ı kiram: "Ya Resulallah! Niçin böyle böyle yaptın?" diye sordu.
şöyle buyurdu: Ayağımı birinci basamağa koyduğumda Cebrail gelip: Ey Muhammed!
Kim hayatta anne-babasına (yahut sadece birine) yetişir de günahları affedilmeden
ölür, peşinden ateşe girer ve Allah'ın rahmetinden uzak kalırsa ''Amin de!''
dedi. Bende: ''Amin'' dedim."
Tahric bilgisi: {Ahmed
b. Meni')
2511. Yahya b.
Ubeydullah babasından naklediyor: Ebu Hureyre'den Resulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem)'in benzer bir hadisini işittim. (Ahmed b. Meni') Ebu Seleme, Ebu
Hureyre'den benzer bir hadisi rivayet etmiştir.
Tahric bilgisi: {Ebu
Ya'la)
2512. Cabir b. Abdullah,
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in şöyle buyurduğunu nakleder: "Allah
Teala anne-babasına iyi davranan kişinin ömrünü uzatır. "
Tahric bilgisi:
Ravilerinden el-Kelbi metruktür.
2513. Dirğame b. Uleybe
b. Harmele, babasından, o da dedesinden naklediyor: Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'in yanına geldim. O'nunla beraber sabah namazını kıldım.
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namazı bitirdikten sonra
cemaattekilerin yüzlerine baktı, ancak yüzlerini seçemedi. Ben O'na doğru
yaklaştığımda yürüyüp gitti. Ben: "Ya Resulallah! Bana öğüt ver!" diye
talepte bulundum... Ravi şöyle der: Bu zatın oğlu Uleybe, babası Harmele'ye iyi
davranan birisiydi. Evde olduğu zaman en uygun ve en rahat yeri seçer ve onu
oraya oturturdu. En etli budu ve en lezzetlisini alır ve ona verirdi. Yola
çıktığı zaman en rahat bineği seçer ve ona bindirirdi. Babasına karşı muamelesi
böyle idi.
Tahric bilgisi: (Abd b.
Humeyd)
2514. Münir b.
ez-Zübeyr, Mekhul'un şöyle dediğini rivayet eder: "Anne-?abaya iyilik,
büyük günahlar için kefarettir. Kişi yakınları arasında kendisinden büyük kişi
var olduğu sürece onlara karşı iyi davranmakla mükelleftir."
Tahric bilgisi: Bu sözü
Mekhul'den rivayet eden ravi zayıftır.
(el-Haris)
2515. Hasan (el-Basri)
naklediyor: Bir adam: "Ya Resulallah! Kendisine iyi davranmama en layık
olan kimdir?" diye sordu. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) de:
"Annendir" buyurdu. Adam: "Daha sonra kim?" diye sordu.
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) de: "Sana en yakın olan
kimse" cevabını verdi. Daha sonra adam:. Ondan sonra kim?" diye
sordu. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) de: "Yakınlık derecelerine
göre akrabaların" buyurdu.
Tahric bilgisi:
(el-Haris)
2516. Hişam b. Hassan
naklediyor: el-Hüzeyl b. Hafsa yazın odun toplar, kabuklarını soyar, kamışları
alıp onları keser ve dilimlerdi. Hafsa der ki: Üşüdüğümde mangalı getirir, sırt
tarafıma koyar, ben namaz kılarken soyduğu ve kırdığı odun ve kamışları içine
atıp yakar ve beni ısıtırdı. Mangalın dumanı da beni rahatsız etmezdi. Bazen
ona dönüp: "Oğulcuğum! Evine git artık" derdim. Ancak sonra bana
yapmak istediği iyiliği ve hizmeti hatırlar, onu kendi haline bırakırdım.
Kendisi zaman zaman cihada ve hacca giderdi. Bir ara hac mevsiminin geldiği bir
zamanda sıtmaya yakalanmıştı, iyileşir iyileşmez ben farketmeden hacca
niyetlenmişti. Ona: "Oğulcuğum! Sanki seni engelleyeceğimi zannettin, oysa
bunu yapacak değilim" dedim. Sağmal bir devesi vardı, sabah erkenden bana
sütünü gönderirdi. Ben: "Oğulcuğum! Biliyorsun ki ben oruçlu iken bu sütü
içemiyorum" deyince şöyle derdi: "Ey Ümmü'l-Huzeyl! Sütün en
lezzetlisi devenin memesinde geceleyenidir, dilediğine içir." O vefat
edince, Allah Teala bana tarif edemeyeceğim bir sabır ihsan etti. Ancak bir ara
üzerimden gitmeyen içimde bir keder ve hüzün hissettim. Bir gece namaz kılarken
Nahl Suresinin: "Allah'a verdiğiniz sözü az bir paraya satmayın. Zira
bilirsiniz Allah'ın yanında olan, sizin için daha hayırlıdır. Sizin yanınızda
bulunan tükenir, Allah'ın yanında bulunan ise bakidir. Biz sabredenlerin
karşılığını, yaptıklarının en güzeliyle vereceğiz" ayetine gelince onu
tekrar okudum. Yüce Allah, benden o kederi bu sayede giderdi.
Tahric bilgisi:
(el-Haris)
2517. Sa'sa'a der ki:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in huzuruna girip: "Ya
Resulallah! Elimde bir şey kalsa onu zor gün ve yolcu için saklıyorum (bu doğru
mu?)" diye sordum. Buyurdu ki: "Annene, babana, kız kardeşine, erkek
kardeşine ve sırasıyla diğer yakınlarına (harca)."
Tahric bilgisi: (Ebu
Ya'la)
2518. Ebu Bürde (ki o,
İbn Ebi Musa'dır) naklediyor: Medine'ye geldim, yanıma Abdullah b. Ömer gelip:
"Sana niçin geldiğimi biliyor musun?" diye sordu. Ben:
"Hayır" dedim. Şöyle devam etti: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in şöyle buyurduğunu işittim: "Kim mezarda yatan babasını ziyaret etmek
isterse, babasının hayatta kalan arkadaşlarını ziyaret etsin." Benim babam
ile senin baban iki dost kimselerdi, ben de böyle bir ziyaret gerçekleştirmek
istedim.
Tahric bilgisi: Hadisi
İbn Hibban, el-Hasan b. Süfyan kanalıyla, Hudbe'den rivayet etmiştir. (Ebu
Ya'la)
2519. Enes b. Malik
naklediyor: Bir adam Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e gelip:
"Ben cihada gitmek istiyorum, ancak imkanım yok" dedi. Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona: "Anne-babandan yaşayan kimse var
mı?" diye sordu. Adam: "Annem yaşıyor" dedi. Bunun üzerine
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Onu iyi muamele etme konusunda
Allah'tan sakın, zira sen ona iyi davrandığın an hac ve umre yapmış ve cihada
gitmiş gibi olursun. Annen senden razı ise Allah'tan sakın ve ona iyi
davranmaya bak" buyurdu.
Tahric bilgisi: (Ebu
Ya'la}
2520. Sehl b. Muaz b.
Enes, babasından Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in şöyle buyurduğunu
nakleder: "Kim anne-babasına iyi davranırsa ne mutlu ona; zira Allah Teala
o kişinin ömrünü uzatır."
Tahric bilgisi: Zebban
zayıftır. (Ebu Ya'la)
2521. Ümmü Seleme'nin
azadlı kölesi Naim naklediyor: İbn Ömer hac etmek üzere yola çıktı. Mekke ve
Medine arasında bir ağacın yanından geçti, ağacı tanıyıp altında oturdu ve
sonra şöyle dedi: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'i bu ağacın altında
otururken gördüm; bir genç şu vadilerden çıkıp O'na gelmiş ve: "Ya
Resulallah! Ben seninle Allah yolunda cihad etmeye geldim, bununla Allah
Teala'nın rızasını ve ahiret yurdunu kazanmak istiyorum" dedi. Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) de ona: " Anne-babanın ikisi de sağ
mı?" diye sordu. Genç: "Evet" dedi. Bunun üzerine Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Git ve onlara hizmet et!" buyurdu. Bunun
üzerine genç tekrar dönüp geldiği yere gitti.
Tahric bilgisi: (Ebu
Ya'la)
2522. Kesir b. Abdullah,
babasından, o da dedesinden naklediyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in yanında oturuyordum, şöyle buyurdu: "Bir kavmin / topluluğun
müttefiki onlardan sayılır, bir kavmin / topluluğun yeğeni de
onlardandır."
Tahric bilgisi: (Ebu
Bekir b. Ebi Şeybe)
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: