|
METALİBU’L-ALİYE İBN HACER el-Askalani |
YEMİN VE ADAK |
|
1- Yemin Ve Adaklar |
1722. Urve b. Ruveym
el-Lahmi, Ebu Sa'lebe el-Huşeni'den naklediyor: Ebu Sa'lebe: "Ya
Resulallah! Ben Cahiliye dönemindeki putlardan birine bir zevd deve kesmeyi
adak etmiştim" dedi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) de ona:
"Adağını yerine getir, ancak onu putun yanında yerine getirme ki Rabbİne
karşı günah işlemiş olmayasın" buyurdu ve akabinde şöyle dedi:
"Allah'a isyanın olduğu bir hususta adağı yerine getirmek diye bir şey
yoktur; aynı şekilde bir yakın ile ilişkiyi kesmek veya elinden gelmeyen /
yapmayacağın şey konusunda yemin etmekte de gereğini yerine getirmek söz konusu
değildir.
Tahric bilgisi: (Ebu
Bekir b. Ebi Şeybe)
1723. Kurayb der ki:
el-Misver, Abdullah b. Şeddad ve Nafi b. Cübeyr yanında olduğu halde İbn
Abbas'ın şöyle dediğini işittim: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurdu: "Üç şeyde yemin geçerli değildir; anne-babanın oğluna yönelik
yemini, kadının kocasına yönelik yemini ve kölenin efendisine yönelik yemini.
Tahric bilgisi: (Ebu
Bekir b. Ebi Şeybe)
1724. Cabir, Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in şöyle buyurduğunu nakleder: "Allah'a
isyanın söz, konusu olduğu yerde adak yoktur, yakınlarla ilişkiyi kesmenin söz
konusu olduğu yerde yemin yoktur, kölenin efendisine yönelik yemini geçerli
değildir, kadının kocasına yönelik yemini yemin değildir, çocuk ile anne-babası
arasında geçen yemin yemin değildir. "
Tahric bilgisi:
(ei-Haris)
1725. İbn Avn şöyle der:
Bize çöl halkından birisi babasından, o da dedesinden nakletti: Dedesi bir
yakınıyla beraber hacc-ı kırana niyet etti. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) onu görünce: "Bu nedir?" diye sordu. Kendisi de:
"Adaktır" cevabını verince Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
kıran haccına son verilmesini emretti.
Tahric bilgisi: (Ahmed
b. Meni')
1726. Ebu Luhayf rivayet
ediyor: Abdullah (b. Mes'ud) dedi ki: "Kim Kur'an'a yemin ederse onun her
ayeti yemin hükmündedir." Ravi der ki: Bu hususu İbrahim'e söylediğimde
bana şöyle dedi: "Abdullah şöyle demiştir: Kim Kur'an'a yemin ederse, onun
her ayeti yemin hükmündendir. Kim de Kur'an'ın bir harfini inkar ederse
bütününü inkar etmiş olur."
Tahric bilgisi:
(Müsedded)
1727. Abdullah b. Şakik
naklediyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in yanında bulunan bir
adam emanet ile ilgili soru sorduğunda Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Emanet mi?!" diye söze başladı ve bunu defalarca tekrar etti. O
kadar ki bir "Keşke susup kendini yormasa" diye içimizden geçirmeye
başladık.
Tahric bilgisi:
(Müsedded)
1728. Malik b. Dinar
naklediyor: Enes b. Malik'e: Kocasının alacağı elbiseyi giymeyeceğine dair
yemin eden kadının durumunu sordum. Bana: "Giymesi durumunda hediye hükmünde
olur" dedi. Hasan'a da aynı durumu sordum: "Yemine keffaret
gerekir" cevabını verdi.
Tahric bilgisi:
(Müsedded)
1729. Ebu Hureyre,
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in şöyle buyurduğunu nakleder:
"Kim bir şeye yemin ederse, yemin aynen geçerlidir; Ben şöyle şöyle olursa
Yahudi'yim derse Yahudi olur. Hıristiyan olacağına dair yemin ederse Hıristiyan
olur. Mecusi olacağına dair yemin ederse Mecusi olur. "
Tahric bilgisi: (Ebu
Ya'la)
1730. Abdurrahman b.
Uzeyne, babasından Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in şöyle
buyurduğunu nakleder. "Kim bir hususa yemin eder de diğer bir hususun daha
hayırlı olduğunu görürse, hayırlı olanı yapsın ve yeminine kefaret versin.
Tahric bilgisi: (Ebu
Davud et-Tayalisi)
1731. Ebu Hureyre, Peygamber
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den naklediyor: "Kim bir hususa yemin eder
de başkasının daha hayırlı olduğu kanaatine varırsa hayırlı olanı yapsın ve
herhangi bir kefaret ödemesin."
Tahric bilgisi: (Ahmed
b. Meni')
1732. İbn Ömer,
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in şöyle buyurduğunu nakletmiştir:
"Kim bir hususa yemin eder de başkasının daha hayırlı olduğunu görürse,
onun kefareti yemininin gereğini yapmaktadır. "
Tahric bilgisi: {Ebu
Ya'la)
1733. İbn Abbas der ki:
"Kim kölesine vuracağına dair yemin ederse onun kefareti yemininin
gereğini yapmamaktadır. Yapmamasından dolayı da kendisi için sevap vardır.
Tahric bilgisi:
(Müsedded)
1734. Enes, Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den naklediyor: Allah'ın Resulü (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) bir adama: "Ey falan! Şöyle şöyle yaptın mı?" diye sordu.
Adam da: "Kendisinden başka ilah olmayan Allah'a yemin ederim ki,
yapmadım" dedi. Oysa Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bu adamın
çok konuştuğu eylemi istediğini biliyordu. Bundan dolayı kendisine: "Allah
Teala'yı tesbih etmenden dolayı Allah senin günahını bağışlamıştır"
buyurdu.
Tahric bilgisi:
(Müsedded, Abd b. Humeyd ve Ebu Ya'la)
1735. Ebu'd-Derda,
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den naklediyor: "Allah Teala
ganimet olarak Resulüne develer ihsan etti. O da onları dağıttı. Bunun üzerine
Ebu Musa el-Eş'ari: "Ya Resulallah! Bana da ver!" deyince Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Olmaz!" buyurdu. Ebu Musa bu talebini
üç kez tekrarladı. Her defasında Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Vallahi vermeyeceğim" dedi. Nihayet hörgüçleri beyaz dört deve
kalmıştı ki Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Ey Ebu Musa,
şunları al!" buyurunca Ebu Musa: "Ya Resulallah! Ben senden
istemiştim, ancak bana vermedin ve yemin ettin. Seni üzmüş olmaktan
korktum" dedi. Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Ben bir şeye yemin eder de daha sonra başkasının ondan hayırlı olduğu
kanaatine varırsam yemine kefaret verir ve daha hayırlı olanı yerine
getiririm" buyurdu.
Tahric bilgisi: (Ebu
Ya'la)
1736. Hasan (el-Basri),
İmran b. Husayn el-Huzai'den naklediyor: Bir kaç kişiyle beraber cihada çıkmak
üzere Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den binek istemeye geldik de
kendisi bize: "Size vereceğim bir binek yoktur, vallahi sizi taşımam"
dedi. Bir kaç gün Öyle kaldık. Daha sonra zekat olarak verilen develer geldi.
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana haber gönderip emrime üç beyaz
hörgüçlü deve verdi: Biz onlarla yola çıktık.
Arkadaşlarıma:
"Vallahi bu bineklerin hayrını göreceğimizi zannetmiyorum, zira Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) bizi taşımayacağına dair yemin etti; belki de
unutmuştur, hadi gidip O'na yeminini hatırlatalım" dedim. Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e gidip: "Ya Resulallah! Bizi taşımıyacağına
dair yemin etmiştin" dedik. Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) şöyle buyurdu: "Ben yeminimin farkındayım, sizden kim bir hususa
yemin eder de başka bir hususun daha hayırlı olanını yapsın ve yeminine kefaret
versin.
Tahric bilgisi: (Ebu
Ya'la)
1737. İbn Ebi'l-Huvar
(Beni Amir'in azatlı kölesi) der ki: el-Haris b. Malik b. el-Barsa'nın hac
mevsiminde insanlara şöyle seslendiğini duydum: "Kim yalan yere yemin edip
bir müslümanın hakkını gasp etme yoluna giderse kendisine öfkelenmiş halde
Allah Teala'nın huzuruna çıkacaktır. "
Tahric bilgisi:
(el-Humeydi)
1738. Ebu't-Teyyah
bildiriyor: Rufay' Ebu'l-Aliye'nin şöyle dediğini işittim: Ebu Abdurrahman (İbn
Mes'ud) şöyle dedi: "Yalan yere yemini, kefareti olmayan günahlardan
sayardık." Ona: "Yalan yemin nedir?" diye sorduğumuzda şöyle
cevap verdi: "Kişinin yemin etmek suretiyle başkasının hakkını gasp
etmesidir."
Tahric bilgisi: (Ahmed
b. Meni')
1739. Ebu Seleme, Zeyd
b. Sabit'in şöyle dediğini nakleder: "Yemin kefareti olarak fakir birine
bir müd oranında buğday vermek yeterlidir."
Tahric bilgisi:
(el-Haris)
|
2- Adak |
1740. Abdullah (b.
Mes'ud) şöyle der: "Adak (bağlayıcılık hükmü açısından) yemindir.
Tahric bilgisi: (Müsedded)
1741. Ebu Süfyan,
Cabir'den bu sözün aynısını rivayet etmiştir.
Tahric bilgisi:
(Müsedded)
1742. İkrime b. Halid
naklediyor: Bir adam, Buvane denilen bir yerde bir kaç deve keseceğine dair
adak adadı. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona: "içinde Cahiliye
dönemine ait duyguları besleyerek yemin ettin mi?" diye sordu. Adam:
"Hayır" dedi. Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"O zaman adağını yerine getir ve develeri kes!" buyurdu.
Tahric bilgisi:
(Müsedded)
1743. Abdullah b. Malik
bildiriyor: Ukbe b. Amir'in kız kardeşi yaya ve başı açık vaziyette hacca
çıkacağına dair adakta bulundu. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e haber
vermesi üzerine şöyle buyurdu: "Ona söyle: Başını örtsün, bineğine binsin
ve üç gün oruç tutsun.
Tahric bilgisi:
(Müsedded)
1744. İbn Abbas, Sinan
b. Abdullah el-Cüheni'den naklediyor: el-Cüheni'nin halası el-Furay'a Peygamber
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e gelip: "Ya Resulallah! Annem öldü, yerine
getirmediği adağı vardı. Ben onun yerine adağını yerine getirsem kabul olur
mu?" diye sordu. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Peki annenin üzerinde olan bir borcu sen ödeseydin bu, yerine gelmiş
olmaz mıydı?" Kadın: "Evet" dedi. Bunun üzerine Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "O halde Allah borcu kabul etmeye daha
layıktır" buyurdu. Bu defa kadın: "Ya Resulallah! Annem vefat
ettiğinde üzerine Kabe'ye gitme adağı vardı" dedi. Bunun üzerine
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Sen onun yerine gidebilir
misin?" diye sordu. Kadın da: "Evet" dedi. Bunun üzerine
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "O halde annenin yerine
git" dedi.
Tahric bilgisi: (Ebu
Bekir b. Ebi Şeybe)
1745. Ebu'l-Cüveyriye
der ki: Abdullah b. Bedir'den Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in şöyle
buyurduğunu işittim: "Allah'a isyanın söz konusu olduğu hususlarda adak
olmaz.
İbn Abbas'ın:
"Kefaret olarak bir deve kesmesi gereken kişinin deve bulamaması durumunda
sekiz koyun kesmesi gerekir" hadisi hac bölümünün kurban başlığı altında
geçmiştir.
Tahric bilgisi: (Ebu
Bekir b. Ebi Şeybe}
1746. Fatıma binti Kays,
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in bir orduyu cihada gönderirken sonra
şöyle buyurduğunu nakleder: Onlardan İyİ bir haber alırsam Allah Teala'ya hakkıyla
hamd edeceğim" Kendisine orduyla ilgili iyi bir haber gelince şöyle
buyurdu: "Allahım! Bir şükran olarak hamd sadece Sana mahsustur ve bir
İhsan olarak minnet sadece Sanadır" Bunun üzerine Ömer b. el-Hattab, O'na:
"Ya Resulallah! Sen şöyle demiştin: Onlardan bana iyi haber gelirse
Allah'a hakkı ile hamd edeceğim diye hatırlatınca Allah'ın Resulü (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): "Bir şükran olarak hamd sadece Allah'a mahsustur, fazl
ve ihsan olarak minnet sadece Sana'dır" buyurdu.
Tahric bilgisi: (el-Haris)
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
1- Müslümanın Kanı
ile Irzının Haram Kılınışı