|
METALİBU’L-ALİYE İBN HACER el-Askalani |
İTK |
|
1- Köle Azadı |
1448. Cabir'in
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "(Köleyi
henüz) Sahiplenmeden azat etmek olmaz" buyurmuştur.
Tahric bilgisi:
(el-Haris)
1449. İbn Ebi Muleyke'nin
bildirdiğine göre, Hz. Aişe kendisine ait bir köleyi azat eden bir kadına:
"Madem ki malına sahip olmayı şart koşmaksızın onu azat ettin, öyleyse
malı ona aittir" demiştir.
Tahric bilgisi:
(Müsedded)
1450. Ebu Miclez'in
bildirdiğine göre iki adamdan biri, aralarında ortak olan köleden kendi
hissesini azat etmiş. Hemen ortağı bineğine atlayıp soluğu Hz. Ömer'in yanında
almış. Ömer de: "En yüksek değerden kıymeti biçilsin" diye yazmış.
Tahric bilgisi: (Ebu
Bekir b. Ebi Şeybe)
1451. İbrahim ve
eş-Şa'bi, iki kişi arasında ortak olup, ortaklardan birinin kendi hissesini
azat ettiği köle hakkında: "Hissesini azat ettiği tarihte adil biri
tarafından köleye değer biçilir ve ortağının hakkı ödenir" demişlerdir.
Tahric bilgisi: (Ebu
Bekir b. Ebi Şeybe)
1452. Mücahid'in
bildirdiğine göre Ebu Hureyre kendisine ait bir köleye "Ey falan, eğer sen
veled-i zina (piç, zina çocuğu) olmasaydın, seni azat ederdim" demiştir.
Tahric bilgisi:
(Müsedded)
1453. Haşim oğullarının
bir azatlısı demiştir ki: Bize ulaşan habere göre Resulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem): "Siyahiler, sizin kölelerinizin en kötülerindendir.
Acıktıkları zaman çalarlar. Doyduklarında ise zina ederler,"
Tahric bilgisi:
(el-Humeydi)
Köle azadının faziletine
dair Sa'd b. Ebi Vakkas hadisi ileride... gelecektir.
Köle Azadına dair Ebu
Zer hadisi Peygamberler bahsinin başında gelecektir.
Ümmü veledlerin azadına
dair Cerir hadisi Kadınlarla Geçim bahsinde gelecektir.
1454. Urve'nin Zühri'ye
bildirdiğine göre Hz. Aişe'ye "Ebu Hureyre diyor ki, Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) Veledi zina (zina çocuğu) azat etmektense
nalınımın bağcığım tasadduk etmeyi yeğlerim buyurdu (Ne dersin?)" diye
soruldu. Aişe de şu yanıtı vermiştir: "Hem yanlış duymuş, hem de yanlış
anlatmış! Aksine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
Cariyeme zina etmesini emredip, sonra doğurduğu çocuğu azat etmektense
nalınımın bağcığını tasadduk etmeyi yeğlerim "
Tahric bilgisi:
(el-Haris)
1455. Tavus demiştir ki:
"Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sattığı müdebber köleyi
gördüm."
Tahric bilgisi: (İbn Ebi
Ömer)
1456. Mücahid'in
bildirdiğine göre Hz. Ömer: "Kişinin, hastalığında azat ettiği köleleri,
vasiyet hükmündedir. Dilerse, vazgeçer" dedi.
Tahric bilgisi: (Ebu
Bekir b. Ebi Şeybe)
1457. Rivayete göre
Tavus, kişinin azat ettiği köleden caymasında bir sakınca görmezdi.
Tahric bilgisi: (Ebu
Bekir b. Ebi Şeybe)
1458. Zeyd b. Sabİt
demiştir ki: "Mükatep köle iflas ederse, önce borcunu öder."
Tahric bilgisi: (Ebu
Bekir b. Ebi Şeybe)
1459. İbn Ömer'in
bildirdiğine göre, kendisine ait bir köle borcunu ödemekten aciz kalınca, o da
onu tekrar köleliğe döndürmüş ve ondan aldıklarını geri vermemiş.
Tahric bilgisi: (Ebu
Bekir b. Ebi Şeybe)
1460. Cabir: "Mükateb
köleden aldıkları onlara aittir" demiştir. (Yani, borcunun tamamını
ödeyememişse, köleliğe iade edilir ve ödedikleri de sahibine ait olur).
Tahric bilgisi: (Ebu
Bekir b. Ebi Şeybe)
1461. Hz. Ali demiştir
ki: "İki taksit geçtiği halde {mükateb köle) taksitlerini ödememişse,
köleliğe iade edilir.
Tahric bilgisi: (Ebu
Bekir b. Ebi Şeybe)
1462. Hz. Ömer, ümmü
veled hakkında: "Ne satılır, ne hibe edilir, ne de miras bırakılır. Aksine
çocuğu yaşadıkça ondan yararlanılır. Çocuğu ölürse, Özgür olur" diye
hükmetmiştir.
Tahric bilgisi:
(Müsedded)
|
2- Zina Çocuğunun Azad Edilmesi |
1463. Yahya b. Ebi Kesir
demiştir ki: Bana arkadaşlarımdan biri, bir adamdan naklen bildirdi ki: Hz.
Peygamber'in (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir azatlı cariyesi ona şöyle
nakletmiş: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kendisine bir cariye vermiş
ve o cariye zinadan olma bir çocuk doğurmuş. Sonra o bu cariyeyi azat etmek
istemiş ve konuyu Hz. Peygamber'e (Sallallahu aleyhi ve Sellem) danışmış. O da:
"Bir sadaka vermen, onu azat etmenden daha hayırlıdır. Fakat onu
hizmetinde kullan" buyurmuş.
Tahric bilgisi: (İshak)
Ben derim ki: İsmi
zikredilmeyen ravi ile, onun hocası hariç, hadisin ravileri güvenilir
kimselerdir.
Sonraki sayfa için aşağıdaki
link’i kullan: