METALİBU’L-ALİYE İBN HACER el-Askalani

ALIŞVERİŞ

1- Satın Alma ve Alacağı Tahsilde Hoşgörülü Olmanın Fazileti

1266. Abdurrahman b. Ebi Hüseyin'in bildirdiğine göre Osman b. Affan, bir adamdan bir bahçe satın aldı. Onunla pazarlık yaparak fiyatta anlaştı ve "Ver elini" dedi. Zira el sıkışmadan alışverişi geçerli saymazlardı. Bu durum karşısında satıcı: "Hayır, vallahi. On bin (dirhem) daha vermezsen, satmıyorum" dedi. Bunun üzerine Osman, Abdurrahman b. Avf'a dönerek şöyle sordu: "Sen Allah Resulü'nü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyururken işittin (değil mi?): Muhakkak ki Allah, ister satıcı, isterse alıcı olsun, ister borçlu, isterse alacaklı olsun, hoşgörülü davranan kişiyi cennete koyar, Hz. Peygamber'den (Sallallahu aleyhi ve Sellem) duyduğum bu sözü / müjdeyi hak etmem için sana on bin (dirhem) daha vereceğim.

Tahric bilgisi: (İshak)

1267. Matar el-Verrak'ın bildirdiğine göre Osman b. Affan hacı olarak (Mekke'ye) geldi. Haccmı bitirdikten sonra Taife gitti. Hemen kendi arazisine bitişik bir arazi gördü ve satın almak istedi. Fiyatta on bin (dirhem) üzerinde anlaşamadılar. Hz. Osman, ayağını üzengiye attığında Hz. Peygamber'in (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ashabından bir zata şöyle dedi: "Sen Allah Resulü'nü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Allah (mal) satın almada, borcunu ödemede ve borcunu tahsilde hoşgörülü davranan kişiye rahmet eylesin? diye buyururken işittin mi?" O da: "Evet" deyince Osman: "Siz ikiniz hemen o kişiyi (satıcıyı) bana getirin" dedi. Sonra adama on bin (dirhem)i verip yeri satın aldı.

Tahric bilgisi: (İshak)

1268. Salim el-Hayyat'ın bildirdiğine göre Osman b. Affan bir adamla bir yer konusunda pazarlık yaptı ve alışveriş kesinleşti -veya kesinleşmek üzereydi- ki adam: "Vallahi, on bin (dirhem) daha vermezsen, bu yeri sana vermeyeceğim" dedi. Bunun üzerine Hz. Osman yanındakilere dönerek şöyle dedi: "Sizler biliyor musunuz ki, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: Allah borcu ödemede ve borcu tahsilde kolaylık gösterene rahmet eylesin" Onlar da "Evet, biliyoruz" deyince, adama on bin (dirhem) daha verip yeri satın aldı.

Tahric bilgisi: (Ebu Ya'la)

1269. Harb b. Süreye demiştir ki: Bana Bel'aduyeh'den bir adam bildirdi. Dedi ki: Bana dedem şöyle bildirdi: Medine'ye gittim. Vadi'de konakladım. Baktım iki adam bir keçi için pazarlık yapıyorlar. Müşteri satıcıya: "Benimle alışverişte hoşgörülü ol!" diyor. Baktım adam güzel yapılı biri. Müşteri: "Ya Resulallah! Şuna söyle de benimle alışverişte hoşgörülü olsun" diye ricada bulundu. Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) de -elini tutarak- şöyle buyurdu: "Ben kıyamet günü Allah'la buluştuğumda kimsenin, yaptığım bir haksızlık sebebiyle benden malı, canı ya da namusu konusunda hak talep etmeyeceğini umarım. Fakat Allah, satımda ve satın almada, almada ve ödemede ve (alacağını) tahsilde yumuşak davranana rahmet eylesin.

Tahric bilgisi: (Ebu Ya'la)

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

2- Alışverişte Karşılıklı Rıza ve İndirimin Caiz Oluşu