|
MÜSNED-İ ŞAFİİ |
İTK (KÖLE AZADI) |
|
TEDBİR (KÖLENİN AZADINI
SAHİBİNİN ÖLÜMÜNE BAĞLAMAK) |
221- (864) Amre dedi ki: ''Hz. Aişe radıyallahu anha bir cariyesini
(kendisi vefat ettiğinde özgür olmak üzere) mudebber
kıldı. Bu cariye sihir yaptı ve sihir yaptığını itiraf etti. Hz. Aişe radıyallahu an ha onun
kölelerine kötü davranan bedevilere satılmasını emretti ve satıldı.''
Tahric: Sahih. Şafii, Sunen (20597)
222- (1150) Cabir b. Abdillah radıyallahu anhuma'dan: ''Ebu Mezkur, Uzre oğullarından bir adam idi. Onun Kıpti bir kölesi
vardı. Onun azadım kendisinin ölümüne bağlayarak müdebber
kıldı. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
bu köleyi duyunca köleyi satın aldı ve şöyle buyurdu: "Biriniz fakir ise
önce kendisinden başlasın. Eğer bundan fazlası varsa kendisiyle beraber
yakınlarına harcasın. Sonra bundan da fazlasını bulursa başkalarına tasadduk etsİn:'
Tahric: Sahih. Şafii, Sünen (20577) Muslim
(997) Ebu Davud (3957) Alımed (3/305)
Muslim b. Halid, rivayetinde bir şey
ziyade etti.
Tahric: Zayıf. Şafii, Sunen (20578) Muslim b. Halid zayıftır.
223- (1150/1) Cabir radıyallahu anh'den: "Bir
adam kölesini mudebber kılarak azat etti. Onun başka
bir malı yoktu. Rasulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Kim bunu
benden satın alır?" Onu Nuaym b. Abdillah sekiz yüz dirheme satın aldı ve ona ücretini
verdi."
Tahric: Sahih. Şafii, Sunen (20581) Buhari (2403)
224- (1150/2) Cabir b. Abdillah radıyallahu anhuma, Nebi (Sallallahu aleyhi
ve Sellem)'den benzerini rivayet etti.
Tahric: Sahih. Şafii, Sunen (20582)
225- (1150/3) Cabir radıyallahu anh'den: "Uzre oğulları kabilesinden bir adam bir kölesini müdebber olarak azad etti. Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bunu haber alarak: "Senin bundan başka malın
var mı?" diye sordu. O zat: "Hayır" cevabını verdi. Bunun
üzerine Rasulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): "Bu köleyi benden satın
alacak var mı?" dedi. Köleyi RasuluIlah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'gen Nuaym b. Abdillah el-Adevı sekiz yüz dirheme satın aldı ve parayı Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e getirerek teslim etti. Sonra Rasulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Önce kendinden başla ve kendine sadaka ver. Şayet bir şeyartarsa
onu ailene, ailenden de bir şeyartarsa akrabana ver.
Akrabandan da bir şeyartarsa şöyle ve şöyle yap"
buyurdu ve önünde, sağında, solundaki muhtaçlara ver diye işaret etti."
Tahric: Sahih. Şafii, Sunen (20579) Muslim (997)
226- (1150/4) Cabir b. Abdillah radıyallahu anhuma'dan: "Bizden bir adam başka bir malı olmadığı
halde kölesini müdebber kılarak azat etti. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Bu köleyi benden kim satın alır?" buyu•rdu.
Onu Nuaym b. Abdillah en-Nehham satın aldı. Amr dedi ki:
"Cabir radıyallahu anh'ın
şöyle dediğini işittim: "Köle Kıpti idi. İbnu'z-Zubeyr'in halifeliğinin ilk yıllarında vefat etti." Ebu'z-Zubeyr, ona "Ebu Ya'kub" dediklerini de
ekledi.
Tahric: Şafii, Sunen (20584)
Şafii dedi ki:
"Ömrüm boyunca böylece işittim. Sonra kitabımda "Bizden bir adam
kölesini mudebber yaptı ve öldü" şeklinde
gördüm. Ya kitaba yazarken hata olmuş yahut Sufyan
hata etmiştir, Eğer Sufyan hata etmişse, İbn Curayc, Ebu'z-Zubeyr'den bu hadisi, Sufyan'dan
daha iyi ezberlemiştir. İbn Curayc
ile beraber Leys (b. Sad)
ve başkaları Ebu'z-Zubeyr'den
ez berlemişlerdir."
Tahric: Sahih. Şafii, Sunen (20583)
Ebu'z-Zubeyr, hadisi azat eden kimsenin
hayatıyla sınırlı bir mudebber kılma olarak rivayet
etti.
Tahric: Şafii, Sunen (20585)
Hammad b. Zeyd, Hammad
b. Seleme ve başkaları bu hadisi Amr'ın Sufyan'dan tek başına rivayetinden daha iyi
ezberlemişlerdir.
Tahric: Şafii, Sunen (20586)
Nitekim bu hadis, onun
hata ettiğini, en azından İbn Cureyc
ve Leys'in Ebu'z-Zubeyr'den rivayetlerinde daha iyi ezberlediklerini
gösterir.
Tahric: Şafii, Sunen (20587)
Hammad b. Zeyd'in Ainr
(b. Dinar)'dan ve Hammad'dan başkalarının Amr'dan rivayetlerinde hadis bu şekildedir.
Tahric: Şafii, Sünen (20588)
Yine Hammad
b. Zeyd bunu böylece rivayet etmiştir. Sufyan b. Uyeyne ile eskiden
karşılaşan birçok kimse bana bu hadise "öldü" ifadesini katmadığını
haber verdiler. Ben bunu söylediğimde ise birisi buna şaşırdı. Ben de kitabıma
baktım ve "öldü" ifadesini buldum. Belki de bu hata Sufyan'dan kaynaklandı yahut zelle
yaptı ve ben O'ndan böylece ezberledim."
Tahric: Şafii, Sunen (20589)
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: