|
FATIR 5 |
يَا
أَيُّهَا
النَّاسُ
إِنَّ
وَعْدَ
اللَّهِ
حَقٌّ فَلَا
تَغُرَّنَّكُمُ
الْحَيَاةُ
الدُّنْيَا وَلَا
يَغُرَّنَّكُم
بِاللَّهِ
الْغَرُورُ |
5. Ey İnsanlar! Şüphe
yok ki Allah'ın vaadi haktır. O halde, sakın sizi dünya hayatı aldatmasın ve
çok aldatıcı da sakın sizi Allah ile aldatmasın.
"Ey insanlar! Şüphe
yok ki Allah'ın vaadi haktır" buyruğu öldükten sonra diriliş, mükafat ve
cezanın hak olduğuna dair sözünün doğruluğuna dair delilin açıklanmasından
sonra, Allah Rasulünü yalanlayan kimselere verilen bir öğüttür.
"O halde, sakın
sizi dünya hayatı aldatmasın" buyruğu ile ilgili olarak Said b. Cübeyr
şöyle demektedir: Dünya hayatının aldatması kişiyi: Keşke şu (ahiret) hayatım
için önceden bir şeyler yapmış olsaydım, diyecek hale gelinceye kadar ahiret
için amel etmekten uzak kalacak şekilde, insanın dünya nimetleri ve
lezzetleriyle uğraşmasıdır.
"Ve çok aldatıcı da
sakın sizi Allah ile aldatmasın" buyruğu ile ilgili olarak İbn es-Sikkıt
ile Ebu Hatim: "Çok aldatıcı (el-ğarur)" şeytandır, demiştir. darur;
(...)'in çoğuludur, (...) da mastardır. Bununla birlikte "el-ğarur"u
da mastar olması sözkonusudur. Ancak Ebu İshak'ın dışındakilere göre mastar
olma ihtimali uzaktır. Çünkü "Onu aldattım" fiili müteaddi
(geçişli)dir. Müteaddi olan mastar ise (...) vezninde olup "Onu vurdum,
vurmak" gibidir. Ancak kıyasa esas kabul edilmeyecek bazı lafızlar bundan
müstesnadır. Mesela; "Onun yanından ayrılmadım, ayrılmamak";
"Hastalık onu çok zayıflattı, zayıflatmak" gibi, böyledir.
Bu lafzın buradaki
manasına gelince, bu hususta yapılmış en güzel açıklama, Said b. Cübeyr'in
yaptığı açıklamadır. O da şöyle demiştir: Allah ile aldatmak, insanın masiyet
işlemekle birlikte Yüce Allah'ın kendisine mağfiret etmesini dilemesidir.
Genel olarak
"el-ğarur" şeklinde, "ayn" harfi üstün olarak okunmuştur.
Bundan kasıt ise,
şeytandır. Yani o Yüce Allah, sizin faziletiniz dolayısıyla günahlarınızı
affedeceği şeklinde size vesveseler vermek suretiyle sakın sizi aldatmasın.
Ebu Hayve, Ebu's-Semmal
el-Adevı, Muhammed b. es-Semeyka' ise "el-ğurur" diye
"ğayn" harfini ötreli olarak okumuşlardır ki, bu da batıl demektir. Yani
batıl olan şey sakın sizi aldatmasın.
İbnu's-Sikkit der ki:
"el-Gurur" kendisi ile aldanışa düşülen dünya metaı demektir.
ez-Zeccac da şöyle demektedir: "el-Gurur"un: (...)'in çoğulu olması
mümkündür. "Oturan" lafzının çoğulunun; (...) diye gelmesi gibi.
en-Nehhas dedi ki: Bu (...)'in çoğulu da olabilir: Veya Arapların:
"Hastalık onu alabildiğine inceltti, onun yanından ayrılmadı"
fiillerine de benzetilmiş olabilir. ez-Zemahşerı der ki: "Onu
aldattı" fiilinin mastarı, (...) ile (...) gibidir.
SONRAKİ SAYFA İÇİN AŞAĞIDAKİ LİNK’E
TIKLAYIN