|
HAC 39 |
أُذِنَ
لِلَّذِينَ
يُقَاتَلُونَ
بِأَنَّهُمْ
ظُلِمُوا
وَإِنَّ
اللَّهَ
عَلَى نَصْرِهِمْ لَقَدِيرٌ |
39. Kendileri ile
savaşılanlara zulme uğradıkları için (savaşmaya) izin verildi. Allah onlara
yardım etmeye elbette kadirdir.
Bu buyruğa dair
açıklamalarımızı iki başlık halinde sunacağız:
1- Savaş İzni:
2- Mübah Kılmak da Şer'i Hükümlerdendir:
1- Savaş İzni:
Yüce Allah'ın:
"Kendileri ile savaşılanlara ... izin verildi" buyruğu ile ilgili bir
açıklamaya göre: Bu buyruk Yüce Allah'ın: "Muhakkak Allah mü'minleri
savunur" buyruğunu beyan etmektedir. Yani onlara savaşmayı mübah kılmak,
onlara yardım etmek suretiyle kafirlerin başlarına açtıkları musibetlere karşı
onları savunur. Bu buyrukta hazfedilmiş kelimeler vardır: Savaşabilecek durumda
olanlara savaşmaya izin verilmiştir, demektir. Bunun hazfedilmesine sebep
ifadenin hazfedilen ifadelere delalet etmesidir.
ed-Dahhak dedi ki:
Resulullah (s.a.v.)'in ashabı Mekke'de kafirler kendilerine eziyet ve işkence
ettikleri için kafirlerle savaşmak için izin istediler. Yüce Allah da:
"Çünkü Allah hainlik ve nankörlük edenlerin hiçbirini sevmez"
buyruğunu indirdi. Hicret ettikten sonra da: "Kendileri ile savaş ılanlara
zulme uğradıkları için izin verildi" ayeti nazil oldu. İşte bu buyruk,
Kur'an-ı Kerim'de yer alan yüz çevirmek, terketmek ve affedip, bağışlamak
emirlerinin hepsini neshetmektedir. Savaş hakkında nazil olmuş ilk ayet-i
kerimede budur.
İbn Abbas ve İbn Cübeyr
derler ki: Bu ayet-i kerime Resulullah (s.a.v.)ın Medine'ye hicret etmesinden
sonra nazil olmuştur. Nesai ve Tirmizi'nin İbn Abbas'tan rivayetlerine göre o
şöyle demiştir: Peygamber (s.a.v.) Mekke'den çıkartılınca Ebu Bekir:
Peygamberlerini çıkarttılar, mutlaka helak edileceklerdir, dedi. Bunun üzerine
Yüce Allah da: "Kendileri ile savaşılanlara zulme uğradıkları için izin
verildi. Allah onlara yardım etmeye elbette kadirdir" buyruğunu indirdi.
Ebu Bekir de dedi ki: Bunun üzerine anladım ki artık savaş olacaktır.
(Tirmizi:) dedi ki: Bu hasen bir hadistir. Ayrıca bunu birden çok kişi
Süfyan'dan, o el-A'meş'ten, o Müslim el-Batin'den, o Said b. Cübeyr'den mürsel
olarak rivayet etmiş ve bu rivayette: "İbn Abbas'tan" kaydı
zikredilmemiştir.
2- Mübah Kılmak da
Şer'i Hükümlerdendir:
Bu ayet-i
kerimede-Mutezile'nin kanaatinin aksine- mübah kılmanın şer'i hükümlerden
olduğuna dair bir delil vardır. Çünkü Yüce Allah'ın: "İzin verildi"
buyruğu, mübah kılındı, anlamındadır. Bu da sözlükte yasak olan herbir şeyin
mübah kılınması manasına kullanılmıştır. Bu anlamdaki açıklamalar daha önceden
el-Bakara Suresi'nde ve başka yerlerde geçmiş bulunmaktadır.
"İzin verildi"
anlamındaki buyruk, hemzenin (ötre yerine) üstün okunmasıyla: "Izin
verdi" şeklinde de okunmuştur ki, Allah izin verdi demektir.
"Kendileri ile
savaşılanlara" anlamındaki buyrukta "te" harfi esreli olarak;
(...) şeklinde "düşmanlarıyla savaşanlara" diye okunmuştur,
"te" harfi üstün olarak da okunmuştur. Yani müşriklerin kendileriyle
savaştıkları kimseler demek olup, bunlar da mü'minlerdir. İşte bundan dolayı
"zulme uğradıkları için" denilmiştir. Bu da onların yurtlarından
çıkartıldıkları anlamındadır.
SONRAKİ SAYFA İÇİN AŞAĞIDAKİ LİNK’E
TIKLAYIN