TEVBE 123 |
يَا
أَيُّهَا
الَّذِينَ
آمَنُواْ
قَاتِلُواْ
الَّذِينَ
يَلُونَكُم
مِّنَ
الْكُفَّارِ وَلْيَجِدُواْ
فِيكُمْ
غِلْظَةً
وَاعْلَمُواْ
أَنَّ
اللّهَ مَعَ
الْمُتَّقِينَ |
123. Ey iman edenler!
Kafirlerden size yakın olanlarla savaşın. Onlar sizde büyük bir azim ve şiddet
bulsunlar. Bilin ki Allah, muhakkak takva sahipleriyle beraberdir.
Bu buyruğa dair açıklamalarımızı
tek başlık halinde sunacağız:
Kafirlerle Savaş:
Şanı Yüce Allah,
mü'minlere ne şekilde cihad edeceklerini göstermekte ve düşmanlarından yakınlık
sırasına göre başlamaları gerektiğini bildirmektedir. Bundan dolayı Rasülullah
(s.a.v.) önce (cihada) Araplarla başladı. Araplarla savaşı bitirdikten sonra bu
sefer Şam topraklarında egemenliği bulunan Bizanslılara yöneldi.
el-Hasen der ki: Bu
ayet-i kerime, Peygamber (s.a.v.) müşriklerle savaş ile emrolunmadan önce
indirilmiştir. İşte bu buyruk, (müşriklerden yalnız) İslam'ın kabul edileceği
belirtilen hükümlerden önceki tedricı hükümlerden birisidir.
İbn Zeyd der ki:
İndirildiği dönemde bu ayet-i kerime ile kastedilenler Araplardır. Araplarla
savaş sona erdikten sonra, Bizanslılarla diğerleri hakkında: ': .. Allah'a ve
ahiret gününe iman ... etmeyenlerle savaşınız" (etTevbe, 29) buyruğu nazil
oldu.
İbn Ömer'den, bununla
kastedilenlerin Deylemliler olduğunu söylediği rivayet edilmiştir. Yine ondan
gelen rivayete göre, önce kimlerle savaşa başlamak gerekir. Bizanslılarla mı,
yoksa Deylemlilerle mi? diye sorulmuş; İbn Ömer: Bizanslılarla diye cevap
vermiş.
el-Hasen der ki: Burada
kastedilen Deylemlilerle, Türklerle ve Bizanslılarla savaşmaktır.
Katade der ki: Bu
buyruk, yakınlık sırasına göre kafirlerle savaşmak hususunda umumi bir
buyruktur.
Derim ki: Katade'nin
görüşü ayetin zahirine uygun olan görüştür. İbnü'I-Arabi de, İbn Ömer'in dediği
şekilde Deylemlilerden önce Bizanslılarla savaşılması görüşünü şu üç sebep dolayısıyla
tercih etmiştir. Birincisine göre; Bizanslılar Kitap ehlidir. O bakımdan,
bunlara karşı delil (diğerlerine oranla) daha çoktur ve daha kesindir. İkinci
olarak, onlar bize -yani Medinelilere- daha yakındırlar. üçüncüsü ise,
peygamberlerin yurtları onların toprakları içerisinde daha çoktur. Bu yurtların
ellerinden kurtarılması daha bir vaciptir. Doğrusunu en iyi bilen Allah'tır.
"Onlar sizde büyük
bir azim ve şiddet bulsunlar." Yani, çetinlik, güç ve hamiyet bulsunlar.
el-Fadl, el-A'meş ve Asım'dan, "Azim ve şiddet" kelimesini
"ğayn" harfi üstün ve "lam" harfini de sakin olarak
okuduklarını rivayet etmektedir. el-Ferra der ki: Hicazlıların ve
Esedoğullarının şivesi, "ğayn" harfi üstün şeklindedir. Temimoğulları
ise ğayn harfini ötreli olarak kullanırlar.
SONRAKİ SAYFA İÇİN AŞAĞIDAKİ LİNK’E
TIKLAYIN