HAKİM el-Müstedrek |
MA’RİFETU’S-SAHABE |
2143- Halid b. el-Velid Allah'ın Kılıçlarından Bir Kılıçtır |
5347- ... Bize Vehb b. Cerir tahdis
edip dedi ki: Bana babam Muhammed b. Abdullah b. Ebi Yakub'dan tahdis etti. O el-Hasen b. Sa'd'dan, o Abdullah b.
Cafer’den rivayet ettiğine göre Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Mute'de (şehit düşen komutanların) şahadet haberini verince
şöyle de buyurdu: "Sonra sancağı Allah'ın kılıçlarından bir kılıç olan Halid b. el-Velid aldı ve Allah
ona zafer nasip etti."
Bu senedi sahih bir
hadis olmakla birlikte Buhari ve Müslim bunu tahriç etmemişlerdir.
Diğer Tahric: İmam Ahmed, Müsned, 1750; Taberani, Kebir,
1461; Ayrıca bk. Mecmau'z-Zevaid,
Vi, 157'de İmam Ahmed'in Müsned'deki ravilerinin sika olduklarını
belirtmektedir. Hakim de bu hadisi İmam Ahmed'in yolundan rivayet etmiş bulunmaktadır.
5348- Bunu bize Ebu Abdullah Muhammed b. Ali es-San'ani
Mekke'de haber verdi ... Bize Abdurrezzak, Ma'mer’den bildirdi. O Eyyub’dan,
o Enes b. Malik'ten şöyle dediğini nakletti: Rasulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)
Mutedekileri (şehit düşenleri) minber üzerinde haber
verdikten sonra sancağı Halid b. el-Velid aldı ve "O Allah'ın kılıçlarından bir
kılıçtır" buyurdu.
Bu Eyyub'un
rivayet ettiği bir hadis olarak ali, sahih ve garip olmakla birlikte Buhari ve Müslim bunu tahriç
etmemişlerdir.
Diğer Tahric: Buhari, 1246,2798; İmam Ahmed, Müsned, III, 113; Abdurrezzak, Musannef, 6057; Taberani, Kebir, 1459. Musannefteki
rivayet buradaki gibidir. Ancak Eyyub ile Enes
arasındaki vasıta yoktur. Fakat Buhari, Müsned ve Taberani'de Eyyub ile Enes arasında Humeyd b.
Hilal'in adı geçmektedir. Bununla hadis sahih olmaktadır. Yanılmanın vasıtayı
aradan kaldırandan değil de zikredenden olması hali müstesna. Bu ihtimal ise oldukça
uzaktır. İshak, Abdurrezzak'tan bu gibi rivayetleri
nakledecek olursa halinin hasen olduğunu kabul
etmişlerdir. Bazısı ise onun hakkında (tenkit edici mahiyette) sözler
söylemiştir. Şu kadar var ki Lisan'da tercümesinde (biyografisinde)
zikredildiği gibi böyle diyenlerin kanaatleri reddedilmiştir ki bunu da ed-Deberi yapmıştır. Buhari'de ise Hammad b. Zeyd'den, İbn Uleyye'den ve Abdulvaris'den diye nakledilmiş olup, üçü de Eyyub'dan, o Humeyd'den, o
Enes'ten diye rivayet etmişlerdir. Bu senette Humeyd'in
zikredilmesi sahihtir. Böylelikle Zehebi'nin: Eyyub, Enes'ten hadis dinlememiştir demesinin yalnızca
Hakim'in senedini illetli duruma düşürdüğü ve hadisin gerçekte sabit ve sahih
olduğu açıkça ortaya çıkmaktadır. Sonuç bu senette Hakim'in yanılmış olduğudur.
5349- *, .. Bize Ebu İsmail el-Müeddib, İsmail b. Ebi Halid’den tahdis
etti. O eş-Şabi’den, o Abdullah b. Ebi Ev fa’dan rivayet ettiğine
göre Rasulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): "Halid'e
eziyet etmeyiniz çünkü o Allah'ın kafirler üzerine yağdırdığı kılıçlarından bir
kılıçtır" buyurdu.
Bu senedi sahih bir
hadis olmakla birlikte Buhari ve Müslim bunu tahriç etmemişlerdir.
Diğer Tahric: İbn Hibban,
Sahih, 7091; Heysemi, Mecmau'z-Zevaid, IX, 350; Ayrıca Taberani,
Sağir, I, 230; Taberani, Kebir,
3801; Bezzar, Müsned, II,
256. Heysemi bunları kaynak olarak gösterdikten sonra
ravileri sikadırlar demektedir. Ancak Zehebi şöyle demiştir: Bunu İbn
İdris, Ebu Halid'den, o Şabi'den mürselolarak rivayet
etmiştir ki daha doğru olanı budur. Derim ki:
Bunu Mecmau'z-Zevaid, IX, 349 ve el-Metalibu'l-Aliye, 4039'da belirtildiği üzere Ebu Ya'la da Kays’dan
rivayet etmiş ve daha ötesine gitmemiştir. Ancak: "Bana haber verildiğine
göre" diyerek zikretmiştir.
5350- * ... Bize Ebu's-Sikkin Zekeriya b. Yahya
et-Tai tahdis etti. Bize
İmran b. Zahr b. Hısn tahdis edip dedi ki: Bana Umeyd
b. Munhib tahdis edip dedi
ki: Dedem Evs b. Harise b. Lam dedi ki: Hurmuz’den daha çok Araplara düşman hiçbir kimse yoktu.
Bizler Museylime ve onunla beraber olan arkadaşlarının
işini bitirdikten sonra Basra taraflarına yöneldik. Kazıma'da
Hurmüz ile pek büyük bir kalabalıkla birlikte olduğu
halde karşılaştık. Halid onun önüne çıktı ve teke tek
çarpışmaya davet etti. Hurmüz de onun karşısına
çıktı. Halid b. el-Velid
onu öldürdü ve bunu Ebu Bekir es-Sıddık'a
yazdığı mektupla bildirdi. Ebu Bekr
onun selebini (üzerindeki değerli eşyaları) Halid'e nefel olarak (ganimet
malları arasına katmadan) verdi. Sadece onun başlığı yüz bin dirheme ulaştı.
Farslar bir adam şeref sahibi olursa (yüksek komutan olursa) onun başlığını yüz
bin dirhem değerinde tutarlardı.
Diğer Tahric: Taberani, Kebir, 3803 bu
yoldan. Zehebi de Siyer, I, 374'te böylece muallak
olarak rivayet etmiştir. Onda "Ebu's-Sikkin" ismi mim harfi ziyadesiyle Ebu'I-Miskin
şeklindedir. Senedinde tanımadığı ravi(ler) vardır.
5351- ... Bize Abdulhamid b. Cafer'in babasından tahdis
ettiğine göre Halid b. el-Velid
Yermuk günü başlığını kaybetti. Onu arayın dedilerse
de onu bulamadılar sonra yine aradılar ve onu buldular. Bir de ne görsünler
eskimiş bir başlık imiş. Halid: Rasulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)
umre yapmıştı. Başını tıraş etti. İnsanlar onun saçlarının tellerini almak için
ileriye atıldılar. Ben onlardan daha erken bir şekilde onun alnındaki perçemine
ulaştım ve o perçemini bu başlığımın içerisine koydum. Bu başlık benimle
birlikte bir savaşta bulundukça mutlaka zafer de bana ihsan edilmiştir dedi.
Diğer Tahric: Taberani, Kebir, 3804; Mecmau'z-Zevaid, IX, 349'da Taberani ve Ebu Ya'la tarafından rivayet edildiğini belirttikten sonra:
Cafer ashab-! kiram'dan bir
topluluktan hadis dinlemiştir ama Halid'den hadis
dinleyip dinlemediğini bilmiyorum demektedir. Hadis el-Metalibu'l-Aliye,
4045'de Ebu Ya'la
tarafından rivayet edildiği belirtilmekte Busiri
senedinin sahih olduğunu söylemektedir. Ayrıca bk. el-İstiab,
II, lll; el-İsabe, III, 72;
el-Metalibu'l-Aliye, 3181, 4044
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
2144- Halid b. el-Velid'in Savaşlarda
Zafer Kazanmasının Sebebi