HAKİM el-Müstedrek

MA’RİFETU’S-SAHABE

2013- Ebu'I-As'ın islam'a Girişi ve Zeynep'in ilk Nikahı ile Ona Geri Verilişi

5088- *Bize Ebu'l-Abbas Muhammed b. Yakub tahdis etti. Bize Ahmed b. Abdulcebbar tahdis etti. Bize Yunus b. Bukeyr, Muhammed b. İshak’dan tahdis etti. Bana Yahya b. Abbad b. Abdullah b. ez-Zubeyr babasından tahdis etti. O Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'nin eşi Aişe (r.anha)’dan şöyle dediğini nakletti: Mekkeliler esirlerine karşılık fidye gönderdiklerinde Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ın kızı Zeynep de (kocası) Ebu'l-As'ın fidyesi olarak bir miktar mal göndermişti. Gönderdiği malın arasında Hatice'nin onu Ebu'l-As'a geri gönderdiği vakit hediye olarak kendisine verdiği bir gerdanlığı da koymuştu. Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) o gerdanlığı görÜnce ileri derecede duygulandı ve:

"Şayet onun (Zeynep'in) esirini (kocasını) serbest bırakmakla birlikte ona ait olan malı ona geri vermeyi uygun görüyorsanız yapınız" buyurdu. Ashab: Elbette ey Allah'ın RasulÜ deyip, onu serbest bıraktılar ve Zeynep'e ait olan o malı geri gönderdiler. Ebu'l-As ise mÜşrik kalmaya devam etti. Nihayet Mekke'nin fethedilmesinden kısa bir sÜre önce Kureyş mallarından sermaye kar ortaklığı olarak kendisine vermiş olduğu bir miktar mal ile Şam'a ticaret için çıkıp gitti. Ticaretini yapıp geri dönÜnce Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ın bir askeri birliği onunla karşılaştı. Ebu'l-As'ın da aralarında bulunduğu Şam'dan dönmekte olan o kervana karşı o seriyyeyi gönderenin Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ın kendisi olduğu da söylenmiştir. Bu askeri birlik 170 sÜvariden ibaretti, komutanları da Zeyd b. Harise idi. Sözkonusu bu hadise hicretin altıncı yılı Cumade'l- Ula ayında olmuştu. Bu kervan ile birlikte bulunan ağır yükleri aldılar ve kervanda bulunan birtakım kimseleri de esir aldılar. Ebu'l-As ise kaçtı ve onu yakalayamadılar. Seriyye ele geçirdikleri ile birlikte (Medine'ye) varınca geceleyin Ebu'l-As malını geri almak maksadıyla geldi ve nihayet Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ın kızı Zeynep'in yanına gitti, ondan kendisini himaye etmesini istedi. Zeynep de onu himayesine aldı. Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sabah namazına çıkınca namaz için tekbir aldı, cemaat de onunla birlikte tekbir getirdi.

İbn İshak dedi ki: Bana Yezid b. Numan, Urve'den tahdis etti. O Aişe (r.anha)’dan şöyle dediğini nakletti: Zeynep (r.anha) yÜksek sesle: Ey insanlar ben Ebu'l-As b. Rabi'i himayeme almış bulunuyorum dedi. (Drve devamla) dedi ki: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namazını bitirince yüzünü insanlara dönerek:

"Ey insanlar! Benim işittiğimi siz de işittiniz mi?" buyurdu. Cemaat evet deyince, Allah Rasulü şöyle buyurdu: "Ama Muhammed'in canı elinde olana yemin ederim ki sizin de duyduğunuz, benim de duyduğum olan bitenler ile ilgili hiçbir şey bilmiyordum ama şunu bilin ki Müslümanlar adına onların en alt mertebesinde olanları dahi himayede bulunur." Daha sonra RasuluIlah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kalkıp gitti, kızı Zeynep'in yanına girdi ve: "Kızım sen onu iyi ağıda fakat sakın sana yaklaşmasın çünkü sen ona helal değilsin" buyurdu.

İbn İshak dedi ki: Bana Abdullah b. Ebi Bekr b. Muhammed b. Amr b. Hazm, Amre’den tahdis etti. O Aişe (r.anha)’dan rivayet ettiğine göre Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Ebu'l-As'ın malını ele geçiren seriyyeyi göndermiş ve (daha sonra) onlara şöyle demişti: "Bu adamın bize olan yakınlığını biliyorduk. Ona ait bir miktar malı ele geçirmiş bulunmaktasınız. Şayet iyilik yapıp, ona ait olanı ona geri verecek olursanız şüphesiz ki biz bunu severiz. Eğer bu dediğimi yapmak istemezsiniz o Allah'ın size vermiş olduğu bir feyy (bir ganimet)dir. Elbette ki siz onda daha çok hak sahibisiniz." Ashab:

Ey Allah'ın Rasulü hayır malını ona geri verelim dediler. (İbn İshak) dedi ki: Malını ona geri verdiler. Öyle ki onlardan kimi bir ip getiriyor, kimi bir kırbayı, kimi de bir matarayı getirip veriyordu. Hatta onların her birisi en önemsiz şeyleri dahi getiriyordu. Nihayet malının tamamını ona geri verdiler. Malında hiçbir şeyin eksik kalmadığını gördü. Sonra (malını) alıp Mekke'ye götürdü, Kureyşliler arasında kendisine ortaklık amacıyla mal vermiş olan her mal sahibine malını tastamam ödedikten sonra şöyle dedi:

Ey Kureyş topluluğu sizden herhangi birinize ait almadığı bir malı bende kalan oldu mu? Onlar: Hayır, Allah sana hayırlı bir mükafat versin. Bizler senin gerçekten vefakar ve kerim birisi olduğunu gördük dediler. Bunun üzerine Ebu'l-As şöyle dedi: Şüphesiz ki ben de Allah'tan başka hiçbir ilah olmadığına da şahitlik ederim. Muhammed'in onun kulu ve Rasulü olduğuna da şahadet ederim. Onun yanında Müslüman olmaktan beni alıkoyan tek husus sizlerin ben (bunu yaparken) ancak malınızı almak istediğimi söyleyerek tenkit edeceğinize dair korkmam idi. Aziz ve Celil Allah bu malları size tastamam geri getirip, ben de bunları size verip sorumluluğumu yerine getirdikten sonra işte Müslüman oldum. Sonra da çıkıp Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ın yanına geldi.

İbn İshak dedi ki: Bana Davud b. el- Husayn, İkrime’den tahdis etti. O İbn Abbas'tan şöyle dediğini nakletti: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Zeynep'i altı yıl sonra ilk nikah ile yeni herhangi bir şey (akit) yapmaksızın geri verdi. Sonra Ebu'l-As Müslüman olduktan sonra Mekke'ye döndü ve Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile birlikte herhangi bir gazaya katılmadı. Bundan sonra Medine'ye geldi ve Ebu Bekr (r.a)'ın halifeliği sırasında 12. yıl zülhicce ayında vefat etti. Allah ondan razı olsun. ez-Zubeyr b. el-Avvam'a vasiyette bulundu.

Diğer Tahric: İbn Hişam, I, 653'te uzun uzadıya; Bir kısmı: İmam Ahmed, Müsned, VI, 276; Ebu Davud, 2692 ve başka kaynaklarda yer almıştır. Hadis her üç senediyle de sahihtir. İbn Abbas'ın Zeynep'i ilk nikah ile geri vermesinin yer aldığı kaynaklar: İmam Ahmed, Müsned, 1876, 2366, 3290; Ebu Davud, 2240; Tirmizi, 1143; İbn Mace, 2009; Darakutni, Sünen, s. 396 ve başka kaynaklar; Bütün bu kaynaklarda hadis Davud yoluyla rivayet edilmiştir ki bir parça leyyin birisidir ama hadisin eş-Şabi ve Katade’den gelen mürseL, sahih şahitleri vardır. Abdurrezzak, el-Musannef, 12647; Tahavi, Müşkilu'l-Asar, II, 149 ve diğerlerinde olduğu gibi. Yeni bir nikah ile Zeynep'i ona geri verdiğine dair hadis ise sabit olmayan bir haberdir, ileride gelecektir. Ayrıca bk. Hakim, Müstedrek, III, 638 (6750 numaralı hadis) ve 639 (6751 numaralı hadis)

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

2014- Şair Dırar b. el-Evzer el-Esedi (r.a)'ın Menkıbeleri