|
HAKİM el-Müstedrek |
MA’RİFETU’S-SAHABE |
|
1966- (Rasulullah -s.a.v.-'in) Çok Sevdiği Zeyd b.
Harise b. Şerahil b. Abduluzza'nın Menkıbeleri 1967- Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ın Zeyd
b. Harise'yi Evlat Edinmesi |
Rasulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem)'ın çok sevdiği kişi idi. el-Kayn oğulları onu esir almış, Hatice
bnt. Huveylid 400 dirheme satın almış. Rasuluilah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
onunla evlendiğinde onu Allah Rasulüne hibe etmiş idi.
4999- * ... Bize Ebu
Zekeriya Yahya b. Eyyub b. Ebi İkal b. Zeyd b. el-Hasen b. Usame b. Zeyd b.
Harise b. Şerahil b. Abdiluzza b. İmriu'l-Kays b. Amir b. Abdi Mudd b. Avn b.
Kinane tahdis etti. Bana amcam Zeyd b. Ebi İkal b. Zeyd tahdis etti. Bana babam
dedesi el-Hasen b. Usame b. Zeyd'den tahdis etti. O babasından şöyle dediğini
nakletti: Harise b. Şerahil Taylılar arasında Nebhan’dan olan bir kadın ile
evlenmişti. O kadından Cebele, Esma ve Zeyd adındaki çocukları olmuştu. Eşi
vefat etti ve çocuklarını babaları tarafından dedelerinin himayesinde bıraktı.
Harise onları yanına almak istedi. Bu sebeple dedelerine gitti ve: Bizim
yanımızda bulunmaları onlar için daha hayırlıdır dedi. Sonunda Cebele'yi ve
Esma'yı alıp götürmek üzere anlaştılar. Zeyd'i (dedesinin yanında) bıraktı.
Fezare oğullarından birtakım atlılar Tihame tarafından gelerek Tayhlar üzerine
bir baskın düzenledi ve Zeyd'i esir aldı. Onu Ukaz panayırına götürdüler. Nebi
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) kendisine peygamberlik verilmeden önce (ki bu
dönemde) onu gördü. Hatice (r.anha)'a: "Ey Hatice pazarda şu şu
niteliklere sahip bir köle gördüm" diyerek aklını, edebini, güzelliğini
övdü (ve): "Malım olsaydı, onu hiç şüphesiz satın alırdım" buyurdu.
Bunun üzerine Hatice Varaka b. Nevfere verdiği emir üzerine o da Zeyd'i
Hatice'nin malından satın aldı. Allah Rasulü: "Ey Hatice! Bu köleyi bana
gönlün hoş olarak hibe et" buyurdu. Hatice: Ey Muhammed! Ben bunu çok
aydınlık yüzlü bir köle olarak görüyorum. Senin onu satacağından yahut hibe
edeceğinden korkarım dedi. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Ey (hayra)
muvaffak olasıca ben onu sadece evlat edinmek istemiştim" buyurdu. Hatice:
Olur ey Muhammed dedi. Allah Rasulü onu eğitti ve evlat edindi. Bu sebeple ona
Muhammed'in oğlu Zeyd deniliyordu. Kabilelerinden bir adam gelerek Zeyd'e bakıp
onu tanıyınca, sen Zeyd b. Harise 'sin dedi. Zeyd: Hayır, ben Zeyd b.
Muhammed'im (Muhammed'in oğlu Zeyd'im dedi. Adam: Hayır, aksine sen Harise 'nin
oğlu Zeyd'sin senin babanın ve amcalarının nitelikleri, dayılarının nitelikleri
şöyle şöyledir. Onlar bedenlerini senin uğrunda çok yordular, senin uğrunda çok
mal harcadılar dedi. Bunun üzerine Zeyd şunları söyledi:
"Uzak olsam dahi
özlem duyarım kavmime
Ben meşairin (hac
ibadetinin yapıldığı beller yerler)in yanında Beyt'in
çevresinde mesken
edinmişken
Sizi üzen neyse onu
artık yüzünüzden uzaklaştırın
Ve yeryüzünde develerin
yaptığını yapmayın
Ve ben Allah'a hamdolsun
ki en hayırlı bir aile içindeyim
Mead'ın soyundan
eb'encet gelenlerin en hayırlısı olan bir aile içindeyim." Harise de ona
kavuşunca şunları söylemişti: "Ağladım Zeyd için ne yaptığını bilmeden
(Kavuşması) umulacak
şekilde hayatta mıdır yoksa ecel gelip onu buldu mu?
Allah'a yemin olsun ki
bilmiyorum ve ben soruyorum yerin yumuşak düzlük yeri mi yuttu seni yoksa dağ
mı yuttu?
Keşke zaman boyunca
dönecek misin bir bilsem Dünyadan senin dönüşün bana yeter
Güneş doğarken onu
hatırlatıyor bana
Ve güneş batıp gittiği
vakit yine hatırası dikilir karşıma Rüzgarlar esince onun hatırasını harekete
getirip, savurur
Ah ne kadar uzun zamandır
üzülüyorum onun için ve ne kadar zamandan beri korkuyorum ona
Yerde develeri hızlıca
koşturup duracağım
Ben ulaşmaktan
usanmayacağım develer usansa bile
Ya o gelecek yahut ölüm
gelip beni bulacak
Şüphesiz her kişi
ölecektir gelecek ümitleri onu aldatsa bile"
Sonra Harise b. Şerahil
kardeşleri ve aile halkıyla birlikte Mekke'ye geldi. Aralarında Zeyd b. Harise
'nin de bulunduğu bir grup ashabı ile birlikte Kabe'nin avlusunda oturmakta
olan Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ın yanına vardı. Zeyd'e bakıp onu
gördüklerinde onu tanıdılar, o da kendilerini tanıdı. Rasulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'a olan taziminden ötürü onlar için ayağa kalkmadı. Ona: Ey
Zeyd! diye seslendiler, onlara cevap vermedi. Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) Zeyd'e: "Ey Zeyd! Bunlar kim?" diye sordu. O: Ey Allah'ın
Rasulü bu babam, bu amcam, bu kardeşim, bunlar da benim aşiretten
akrabalarımdır dedi. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona: "Kalk ve
onlara selam ver ey Zeyd" buyurdu. Zeyd ayağa kalkıp onlara selam verdi,
onlar da onu selamladı. Sonra ona: Bizimle beraber gel ey Zeyd dediler. O: Ben
ne Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ın yerine başkasını istiyorum, ne
de ondan başka kimseyi dedi. Onlar:
Ey Muhammed! Biz bu
köleye karşılık sana istediğin kadar kişinin diyetini ödeyelim. Biz o dilediğin
kadarını sana alıp getireceğiz dediler. Allah Rasulü:
"Ben sizden
Allah'tan başka hiçbir ilah olmadığına ve benim onun nebilerinin ve
Rasulullerinin sonuncusu olduğuma şahadet getirmenizi istiyorum. O takdirde onu
da sizinle birlikte göndeceğim" buyurdu. Ancak onlar bunu kabul etmediler,
tereddüt ettiler, etmekle etmemek arasında gidip geldiler. Sonunda: Sen bizim
sana teklif ettiğimiz şekilde dinarları bizden kabul et dediler. Allah Rasulü
onlara: "Ortada bundan başka bir yol daha vardır. Ben işi onun tercihine
bıraktım. Dilerse burada kalsın, dilerse girsin." Onlar: Geriye bir şey
kalmadı dediler. Sonra: Ey Zeyd şimdi Muhammed sana izin vermiş bulunuyor,
haydi bizimle gel dediler. Zeyd: Hayır hayır ben Rasulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem)'ın yerine başkasını istemiyorum. Hiçbir şekilde bir babayı, bir
evladı da ona tercih etmiyorum dedi. Evirdiler, çevirdiler, onun şefkat
duygularını harekete getirmeye kalkıştılar, onun arkasından keder ve
üzüntülerini haber verdiler, kendisi ise (onlarla birlikte dönmeyi) kabul
etmedi ve onlarla beraber gelmeyeceğine yemin etti. Bu sefer Harise şöyle dedi:
Ben ise kendi adıma senin gönlünü edeceğim. Allah'tan başka hiçbir ilah
olmadığına, Muhammed'in Allah'ın kulu ve Rasulü olduğuna şahitlik ederim dedi.
Ancak diğerleri bunu kabul etmedi.
5000- * ... Bize
Muhammed b. Ömer şeyhlerinden (rivayet aldığı hocalarından) tahdis ederek dedi
ki: Harise b. Şerahil oğlu Zeyd'i kaybettikten sonra onun için ağlıyor ve:
"Zeyd için ağlayıp durdun ne yaptığını bilmeden." Sonra kasideyi uzun
uzadıya zikretti.
5001 - ... Bize Ali b.
Müshir, İsmail b. Ebi Halid’den tahdis etti. O Ebu Amr eş-Şeybani’den (şöyle
dediğini nakletti): Bana Zeyd b. Harise 'nin kardeşi Cebele b. Harise tahdis
edip dedi ki: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'a gidip: Ey Allah'ın Rasulü
benimle kardeşimi gönder dedim. O: "İşte kendisi eğer kendisi gelmek
isterse ona engelolmam" buyurdu. Zeyd: Hayır, Allah'a yemin olsun ki
kimseyi sana tercih etmem dedi. Cebele dedi ki: Ben de: Kardeşimin görüşü kendi
görüşümden üstündür dedim.
Senedi sahih olmakla
birlikte Buhari ve Müslim bunu tahriç etmemişlerdir. Bir önceki hadis için de
bir şahittir.
Diğer Tahric: Tirmizi,
3817 hasendir diyerek; el-İsabe, 1, 223'te Cebele'nin biyografisinde
belirtildiği üzere Müsned'inde Ebu Ya'la da rivayet etmiştir. Buhari,
et-Tarihu'l-Kebir, II, 218; Taberani, Kebir, 2192. Hepsi de Ali b. Müshir'in
böylece rivayet ettiği bir hadis olarak kaydetmektedirler.
5002- * ... Bize Yunus
b. Bukeyr, İbn İshak'tan, Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile birlikte
Bedir'e katılanlar arasında Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ın
azatlısı Zeyd b. Harise b. Şerahil el-Kelbi'nin de bulunduğunu zikrettiğini
tahdis etti.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
1968- ilk Müslüman
olan kişi Zeyd b. Harise'dir