HAKİM el-Müstedrek |
MA’RİFETU’S-SAHABE |
2372- Abbad b. Bişr'in, Kab b. el-Eşref'in Öldürülmesine
Dair Şiirleri |
5896- * ... Bana İbrahim
b. Cafer b. Mahmud b. Muhammed b. Mesleme babasından tahdis etti. O dedesinden,
o Cabir b. Abdullah'tan rivayet ettiğine göre Muhammed b. Mesleme ile Ebu Abs
b. Cebr ve Abbad b. Bişr, Kab b. el-Eşrefi öldürdüler. Nebi (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) onları görünce: "Bu yüzler iflah olmuştur" buyurdu.
Senedi sahih bir
hadistir. Ancak Buhari ve Müslim bunu tahriç etmemişlerdir. Bununla birlikte
Buhari ve Müslim -Allah ikisinden de razı olsunAmr b. Dinar'ın, Cabir’den
rivayet ettiği şu hadisi ittifakla kaydetmişlerdir. Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'dan buyurdu ki: "Kab b. el-Eşref'in
hakkından kim gelir çünkü o Allah'a ve Rasulüne gerçekten eziyet etmiş
bulunuyor." Ancak her ikisi de şu (kaydedeceğimiz) şekildeki eksiksiz
anlatımıyla tahriç etmemişlerdir:
5897- * ... Bize
Muhammed b. Talha et-Teymi, Abdulhamid b. Ebi Abs b. Muhammed b. Ebi Abs'tan
tahdis etti. O babasından, o dedesinden şöyle dediğini nakletti: Kab b.
el-Eşref şiir söylüyor ve Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'a yardımcı
olunmamasını istiyor, Gatafanlılar ile birlikte (hareket ederek) çıkıyordu.
Bunun üzerine Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Benim
için İbnu'l-Eşref'in hakkından kim gelir. Çünkü o Allah'a ve Rasulüne eziyet
etmiş bulunuyor." Muhammed b. Mesleme el-Harisi: Ben ey Allah'ın Rasulü
onu öldürmemi ister misin dedi. Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sustu
sonra: "Sa'd b. Muaz'ın yanına git ve onunla istişare et" buyurdu.
(Muhammed) dedi ki: Ben de Sa'd b. Muaz'ın yanına gittim ve olanı ona
anlatınca: Allah'ın bereketi üzere devam et, seninle birlikte kardeşimin oğlu
el-Haris b. Evs b. Muaz ile Abbad b. Bişr el-Eşhel'i, Ebu Abs b. Cebr
el-Haris'i ve Ebu Nail Sirkan b. Kays el-Eşheli'yi de aL. (Muhammed devamla)
dedi ki. Onlarla karşılaştım ve durumu onlara söyleyince Sirkan hariç hepsi
yanıma geldiler. Sirkan: Kardeşimin oğlu ben seni tasdik ediyor, doğruluğuna
inanıyorum ama bu kabilden bir işi Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile
birebir konuşmadan yapmak istemiyorum. Sonra bunu Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'a söyleyince Allah Rasulü: "Arkadaşlarınla beraber git"
buyurdu. (Muhammed) dedi ki:
Geceleyin onun (Kab'ın)
yanına gittik, bir kale (gibi sarayında) yanına vardık. Abbad b. Bişr buna dair
bir şiir söyleyerek şiirinde onu nasıl öldürdüklerini ve yanına nasıl
gittiklerini açıklamak üzere şöyle dedi:
"Yüksek bir sesle
seslendim ona, sesime dönüp bakmadı
Ama bir duvarın üstünden
çıkıp göründü
Tekrar seslendim ona bu
sefer bu ses kimin dedi
Kardeşim Abbad b.
Bişr'in dedim
İşte zırhlarımız (sende)
rehin kalsın al onları
Tam iki aya yahut yarım
aya kadar
Bunlar kıtlıkla karşı
karşıya kalıp aç kalan bir topluluktur dedi
Ama yoksul da
değildirler, fakir de düşmemişlerdir
Bize doğru dönüp hızlıca
indir aşağıya
Ve siz mutlaka önemli
bir iş için gelmişsinizdir dedi
Sağ taraflarımızda
keskin beyaz (kılıçlarımız) duruyordu
Denenmiş kılıçlar idi onlar
(onlarla) hem can yakanz, hem keseriz
Arkadaşıma söyledim o
karşımda görününce
Deve boğazlarcasına
kılıçlar hızlıca dalsın ona
Boynuna sarıldı
Muradlılardan olan İbn Mesleme
Ona bağırıyordu bir
orman arslanı gibi
Yalın kılıcıyla hamle
yaptı üzerine
Ve Ebu Abs b. Cebr de
damla damla kanını akıttı onun
Velimiz olarak
altıncımız Allah idi
En büyük nimetiyle ve en
aziz yardım ve zaferiyle
Soylu ve değerli bir
topluluk başını getirdi onun
Doğruluktan ve iyilikten
dolayı da Yahudiler geldi onlara"
Bilgi: Hafız İbn
Hacer, el-İsabe, III, 379'da şöyle diyor: "Muhammed b. Ebi Abs b. Cebr
el-Ensari'nin babası ashab-ı kiram arasında meşhur birisidir. Kendisinin
ashabdan olduğunu ise İbn Mende zikretmiş ve onu İbn Meni' ve hadisi babasından
bu şekilde ihtisar ederek zikretmiştir demektedir. Ayrıca Beğavi'nin Muhammed
b. Talha etTeymi yoluyla tahriç ettiği hadise işaret etmiştir. O Muhammed b.
Abs b. Cebr'den, o babasından, o dedesinden şöyle dediğini nakletti: Rasulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Benim için
İbnu'I-Eşref'in hakkından kim gelir. Muhammed b. Mesleme: Ben, dedi ... "
ve Kab b. el-Eşref'in öldürülmesi kıssasıyla ilgili hadisi zikretti. İbn Mende
de "dedesinden"de ki zamirin Ebu Abs b. Muhammed olduğuna işaret etmiştir.
Bu durumda hadisi rivayet eden kişi Ebu Abs b, Cebr demektir. Onun oğlu
Muhammed değiL. Ancak İbn Şahin, İbn Ebi Davud'dan, o İbnu'I-Kaddah'tan rivayet
ettiğine göre Muhammed Rıdvan bey'atında ve ondan sonraki bütün önemli
hadiselerde (Allah Rasulü ile birlikte) bulunmuştur." İbn Hacer'in
ifadeleri burada sona eriyor ama daha sonra el-İsabe, IV, l30'da
"künyeler" bölümünde şunları söylemektedir: İbn Mend kendi senediyle
Muhammed b. Talha et-Teymi, Abdulmecid b. Ebi Ubeys b. Muhammed b. Ebi Ubeys b.
Cabir'den, o babasından, o dedesinden ... diye rivayet etmiştir. Derim ki:
Böylelikle İbn Hacer her iki yerde de buradan farklı bir şekilde rivayeti
zikretmiş "Abdulhamid" ismini "Muhammed" ve
"Abdulmecid" isimleri ile değiştirmiştir. Aynı şekilde
"Abs" ismini de be'den sonra ye harfi ilavesiyle Ubeys yapmıştır ki
bu da açık bir yanlışlıktır. İbn Hibban'ın es-Sikat adlı eserinde (VII, 137'de)
ise "Abdulmecid b. Muhammed b. Ebi Abs" şeklindedir. Durum her ne
olursa olsun senet hakkında eleştiriler sözkonusudur, bununla birlikte daha
önce geçen rivayetler kısmen buna şahitlik etmektedir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
2373- Osman (r.a),
Muhammed b. Mesleme'yi Ordu Emiri (Komutanı) Olarak Gönderdi