|
HAKİM el-Müstedrek |
MA’RİFETU’S-SAHABE |
|
2271- Muhammed b. Talha b. Ubeydullah es-Seccad (r.a.)
Menkıbeleri |
Muhammed b. Talha
ibadette oldukça gayret gösteren zahidlerden birisi idi. Rasulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'ın ashabı onun bereketinden ve duasının bereketinden
yararlanmaya çalışırlardı. Kendisine "es-seccad: çokça secde eden"
lakabı verilen ilk kişi odur.
Daha önce zikredildiği
üzere bunun sıhhatini bize Ebu Abdullah elAsbahani tahdis etti.
5659- Bize Ebu'l-Abbas
Muhammed b. Ahmed el-Mahbubi Merv'de haber verdi. Bize Said b. Mesud tahdis
etti. Bize Harun b. Yezid tahdis etti. Bize Ebu Şeybe İbrahim b. Osman, Talha
oğullarının azatlısı olan Muhammed b. Abdurrahman’dan bildirdi. O İsa b.
Talha’dan (şöyle dediğini) nakletti: Bana Muhammed b. Talha'nın sütannesi
tahdis edip dedi ki: Muhammed b. Talha dünyaya geldiği vakit Nebi (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'nin yanına gittik. O: "Adını ne koydunuz?" diye
sordu. Biz: Muhammed, dedik. Allah Rasulü: "Bu benim adımdır, künyesi de
Ebu'l-Kasım (olsun)" buyurdu.
5660- *Bana Ebu Bekr b.
Baleveyh tahdis etti. Bize İbrahim b. İshak elHarbi tahdis edip dedi ki: Ben
Mus'ab ez-Zubeyri'yi şöyle derken dinledim: Muhammed b. Talha b. Ubeydullah'ın
annesi Cahş kızı Hamle'dir.
5661- * ... Bize
el-Hatibi babasından tahdis etti. O dedesi Muhammed b. Hatıb’dan şöyle dediğini
nakletti: Bizler Cemel savaşını bitirdikten sonra Ali, el-Huseyn b. Ali, Ammar
b. Yasir, Sa'saa b. Sufan, el-Eşterve Muhammed b. Ebi Bekr kalkıp öldürülenler
arasında dolaşmaya başladılar. el-Hasan b. Ali yüzüstü yatan bir maktul gördü,
onu sırtüstü çevirdi ve: İnna lillah inna ileyhi raciun. Allah'a yemin olsun ki
bu Kureyş'in yavrusudur. Bunun üzerine babası ona:
O kim oğulcuğum deyince,
el-Hasen: Muhammed b. Talha dedi. Bu sefer Ali:
İnna lillah ve inna
ileyhi raciun. Gerçekten onun ben salih bir genç olduğunu biliyorum dedi sonra
oldukça üzüntülü ve kederli bir şekilde oturdu.
5662- * ... Bize
Muhammed b. Ömer tahdis etti, bana Muhammed b. ed-Dahhak b. Osman el-Hizami
babasından tahdis etti: Kendisi (yani Muhammed b. ed-Dahhak'ın babası olan
ed-Dahhak) ve Muhammed b. Talha, Ali b. Ebi Talib (r.a) ile birlikte idiler.
Ali onun öldürülmesini yasaklamış ve şöyle demişti: Kim siyah burnus giyen
kişiyi görürse sakın onu öldürmesin. Bu sözleriyle Muhammed'i kastediyordu.
Muhammed, Aişe (r.anha)'ya o gün:
Anacığım bana ne
emredersin dedi. O: Adem'in iki oğlundan hayırlı olan gibi elini (Müslüman
kanını dökmekten) uzak tutmanı uygun görüyorum dedi. O da elini (müslümanın
kanına bulamaktan) çekti. Esed b. Huzeyme oğullarından ve kendisine Munkiz b.
Tarif oğullarına mensup Talha b. Mudlic adındaki bir adam onu öldürdü. Onu
öldürenin adının Şeddad b. Muaviye elAbsi olduğu söylendiği gibi hayır onu İsan
b. Mushir el-Basri öldürmüştür de denilmektedir. Söylenen sözlerin çoğunluğu
onun ile ilgilidir. Muhammed'in öldürülmesi hakkında şu beyitleri söyleyen de
odur:
"Dağınık (kılıklı
idi) Rabbinin ayetlerini okuyarak namaz kılardı
İnsanların gördüğü
kadarıyla (başkalarına) eziyeti az ve (herkesin elinden zarar görmediği)
esenliğe kavuştuğu kimse idi
Elbisesinin altından
mızrağı sapladım ona
Elleri ve çevresi üzere
yere kapandı
Mızrağın ucunu sapladım
gömleğine
Uğursuz bir yandan
uzaklaştırdım onu
Atların ileri atılışında
onun boyunu doğrulttum
Mızrağımı ona
sapladığımda bana ha, mim (surelerini) hatırlatıyor
Neden ileri atılmadan
önce ha, mim'i okumadı
(Muhammed'in babası
ed-Dahhak) dedi ki: Ali onun yere öldürülmüş olarak düştüğünü görünce: Bu
şekilde ölmüş olarak yere yıkılması onun başı sebebiyle olmuştur dedi.
5663- * ... Bize İshak
b. Yahya b. Talha tahdis etti. Bana amcam İsa b. Talha müminlerin annesi Aişe
(r.anha)’dan şöyle dediğini tahdis etti: Ebu Bekr es-Sıddık (r.a) dedi ki:
(Uhud'da mücahiderin dağılmasından sonra) Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'ın yanına dönen ilk kişi ben olmuştum. Beraberimde Talha b. Ubeydullah
vardı. Bir de baktım ki Talha adeta soğuğun yenilgisine uğramış. Rasulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) da ondan daha ileri derecede ıslanmıştı.
Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bundan dolayı bize:
"Arkadaşınızın yardımına koşunuz" buyurdu. Biz de Allah Rasulünü
bırakıp Talha'nın yanına gittik. Bir de baktım ki onun miğferi(nin halkaları)
yanaklarına saplanmış. Kendisi ile doğu arasında bir adam vardı ki Rasulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'a ben daha yakındım. Onun Ebu Ubeyde b. el-Cerrah
olduğunu gördüm. Miğferin (saplanan halkalarını) çıkarmak istedim. Ebu Ubeyde
şöyle dedi: Ey Ebu Bekir Allah adına sana and veriyorum, beni bırak.
(Peygamberin yanından biraz çekil) dedi. Ben de onu (Ebu Ubeyde'yi kendi
haline) bıraktım. Ebu Ubeyde halkaları (dişleriyle) çekince Ebu Ubeyde'nin ön
dişi çıktı. (Ebu Bekir) dedi ki: Diğer halkayı kendim çıkarmak istedim. Ebu
Ubeyde bana önceki sözünün aynısını söyledi ve diğer halkayı da o çıkardı.
Bunun neticesinde Ebu Ubeyde'nin diğer ön dişi çıktı. Rasulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) bu sebeple şöyle buyurdu: "Ama sizin o arkadaşınız için
vacip oldu -yahut Talha gerektirdi- (Allah'tan mükafatı hak etti)"
buyurdu.
Müslim'in şartına göre
sahih olmakla birlikte Buhari ile bunu tahriç etmemişlerdir.
5664- ... Bana İshak b.
Yahya, İsa b. Talha b. Ubeydullah'tan şöyle dediğini haber verdi: Müminlerin
annesi (Aişe)nin huzuruna girmiştik. Bu sırada Talha'nın kızı Aişe de annesi
Esma'ya şöyle diyordu: Ben senden hayırlıyım, benim babam da senin babandan
hayırlıdır. (İsa) dedi ki: Bunun üzerine annesi ona ağır sözler söylemeye ve bu
arada: Sen benden hayırlısın öyle mi demeye koyuldu. Müminlerin annesi Aişe
şöyle dedi: Aranızda hüküm vereyim mi? Annesi olur dedi. Aişe şöyle dedi: Bir
gün Ebu Bekr (r.a) Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ın huzuruna girdi.
Allah Rasulü: "Ey Ebu Bekr sen Allah'ın cehennemden azad ettiği kimsesin"
buyurdu. Aişe dedi ki: İşte o günden itibaren ona atik (cehennem ateşinden azad
olmuş kimse) denildi. Bundan önce ona atik adı verilmemişti. Aişe (devamla)
dedi ki: Sonra Talha b. Ubeydullah içeri girdi. Allah Rasulü: "Ey Talha
sen adağını yerine getiren kimselerdensin" buyurdu.
Müslim'in şartına göre
sahih olmakla birlikte Buhari ile bunu tahriç etmemişlerdir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
2272- Bir şehit
görmek isteyen kimse Talha b. Ubeydullah'a baksın