HAKİM

el-Müstedrek

TEFSİR-2

Sened Sahih Olduğu halde NEBİ (s.a.v.)'in Buhari ve Müslimde Olmayan Kraatleri

 

1533- "iza Zülzilet: Sarsıldığı Zaman" (ez-Zilzal, 1) Suresinin Fazileti

 

4017- ... Bize Ayyaş b. Abbas el- Kıtbani, İsa b. Hilal es-Sadafi’den tahdis etti. O Abdullah b. Amr (r.a)’dan şöyle dediğini nakletti: Bir adam Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'a gelerek: Ey Allah'ın Rasulü bana Kur'an öğret dedi. Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona: "Ra harflilerden üç sure oku" buyurdu. Adam: Yaşım büyüktür, kalbim katılaşmıştır, dilim de ağırlaşmıştır dedi. Allah Rasulü: "Ha, mimli surelerden üç tane oku" buyurdu. Adam yine önceki sözlerin aynısını tekrar edince: "(O halde) müsebbihat (sebbeha, yusebbihu) diye başlayan surelerden üç tane oku" buyurdu. Adam yine önceki sözlerini aynen tekrarladı. Sonra adam:

 

Ey Allah'ın Rasulü bana anlamı kapsamlı bir sure okumayı öğret dedi. Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona: "Yer sarsıldığı zaman" (ez-Zilzal, 1) suresini bitirinceye kadar okuttu. Adam: Seni hak ile gönderene yemin ederim ki ebediyen buna daha bir şey katmam deyip arkasını dönüp gitti. Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Adamcağız kurtuldu" buyurdu. Sonra da onu doğrultacak şeyleri zikretti.

 

Bu Buhari ve Müslim'in şartına göre sahih bir hadis olmakla birlikte bunu tahriç etmemişlerdir.

 

Diğer Tahric: İbn Abdilhakem, Futuh-u Mısr, 258; Nesai, Amelu'l-Yevmi ve'l-Leyle, 716; Ebu Davud, 1399; İmam Ahmed, Müsned, II, 169; İbn Hibban, Sahih, 773. Ebu Davud: "Sonra onu doğrultacak şeyleri zikretti" ibaresini kaydetmiştir. [Buna karşılık İbn Hibban hadisin sonunda şunları eklemektedir: "Sonra adam: ... Ama bana yapmakla yükümlü olduğun ameli haber ver, gücüm yettiği kadarını yapayım" dedi. Allah Rasulü: "Beş vakit namaz, ramazan orucu, beyti haccetmek, malının zekatını öde, iyiliği emret, kötülükten de alıkoy" buyurdu. -Çeviren-] Zehebi dedi ki: Hatta hadis sahihtir. Yani Buhari ve Müslim'in şartına uygun değildir. Sadece sahih kabul edilir. Buna sebep ise İsa'nın senedinde yer almış olmasıdır.

 

 

 

4018- ... Bana Yahya b. Süleyman, Said el-Makburi’den tahdis etti. O Ebu Hureyre (r.a)'den şöyle dediğini nakletti: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şu: "O gün (yer) bütün haberlerini anlatacaktır." (ez-Zilzal, 4) ayetini okudu ve: "Haberlerinin ne olduğunu biliyor musunuz?" buyurdu. Ashab: Allah ve Rasulü daha iyi bilir dediler. Allah Rasulü: "Onun haberleri erkek ya da kadın olsun her bir kulun üzerinde neler işlemiş olduğuna dair tanıklık etmEsidir. O filan filan günde şunu şunu yaptı demesidir. İşte onun (yerin) haberleri bunlar olacaktır" buyurdu.

 

Bu senedi sahih bir hadis olmakla birlikte Buhari ve Müslim bunu tahriç etmemişlerdir.

 

Diğer Tahric: İmam Ahmed, Müsned, II, 374; Tirmizi, 3350. Hadis daha önce II, 256'da (3066 numara ile) geçmiş bulunmaktadır.

 

 

 

4019- * ... Bize Süfyan b. Husayn, Eyyub’dan bildirdi. O Ebu Kilabe’den, o Esma er-Rahbi’den şöyle dediğini nakletti: Ebu Bekr es-Sıddik (r.a) RasuluIlah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile birlikte öğle yemeğini yemekte iken şu ayet-i kerime (ler) iniverdi: "Kim zerre ağırlığınca bir hayır yapıyorsa onu görecektir, kim de zerre ağırlığınca bir kötülük yapıyorsa onu görecektir." (ez-Zilzal, 7-8) Ebu Bekr hemen elini geri çekti ve: Ey Allah'ın Rasulü işlediğimiz her kötülüğü mü göreceğiz? deyince, Allah Rasulü şöyle buyurdu: "Hoşunuza gitmeyip gördüğünüz şeyler var ya işte bu (kötülüğünüze) karşılık verilenlerdir. Hayır ise ahirette onu işleyen kimseler için sonraya bırakılır."

 

Senedi sahih olmakla birlikte Buhari ve Müslim bunu tahriç etmemişlerdir.

 

Zehebi dedi ki: Mürsel bir rivayettir çünkü Esma Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'a yetişmemiştir. Derim ki: Evet, öyledir ama muhtemelen o hadisi Ebu Bekr es-Sıddık'tan dinlemiş ve bu şekilde rivayet etmiş olabilir. Bundan dolayı Busiri: Eğer Ebu Esma bunu Ebu Bekr es-Sıddık'tan dinlemiş ise sahihtir demiştir.

Derim ki: el-Metalibu'l-Aliye, 3S17'de belirtildiği gibi hadisi İbn Rahuye Müsned'inde tahriç etmiştir. Busiri de İbn Ebi Şeybe tarafından Musannef'inde İmam Ahmed tarafından da Müsned'inde böylece rivayet edildiğini söylemiş ve şunları eklemiştir: Hadisi Tirmizi de zayıf bir senetle muhtasar olarak rivayet etmiştir. Mecmau'z-Zevaid, VII, 141'de ise başka sahabiden Enes ve İbn Amr'dan rivayet edilmiş, İbn Amr'ın hadisinin ravilerinin sika olduklarını belirterek Taberani tarafından bunun rivayet edildiğini de söylemiştir. ed-Durru'l-Mensur, VI, 646'da ise bunu Abd b. Humeyd ve İbn Merduye'nin rivayet ettiğini söylemiştir.

 

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

 

Adiyat Suresinin Tefsiri