|
HAKİM el-Müstedrek |
TEFSİR-2 Sened Sahih Olduğu
halde NEBİ (s.a.v.)'in Buhari ve Müslimde Olmayan Kraatleri |
|
1259- Nisa Suresi VE Üç tür şahıs Allah'a Dua Ettikleri Halde Duaları Kabul
Edilmez |
3232- * ... Bize İbn
Uyeyne, Ubeydullah b. Ebi Yezid’den tahdis etti. O İbn Ebi Muleyke’den şöyle
dediğini nakletti: İbn Abbas (r.a)'ı şöyle derken dinledim: Bana Nisa suresi
hakkında soru sorulur. Çünkü ben henüz küçük yaşta iken Kur'an'ı okudum
(öğrendim).
Bu Buhari ve Müslim'in
şartına göre sahih bir hadis olmakla birlikte bunu tahriç etmemişlerdir.
Diğer Tahric:
ed-Durru'l-Mensur, II, 203'te belirtildiği üzere bunu Hakim
münferiden (tek başına) rivayet etmiştir.
3233 - * ... Bize
Ma'mer, Abdullah b. Tavus’dan bildirdi. O babasından, o İbn Abbas (r.a)’dan:
"Kendisi adına birbirinizden dileklerde bulunduğunuz Allah'tan ve
akrabalık (bağın)ı kesmekten de sakının." (Nisa, 1) buyruğu hakkında şöyle
dediğini nakletmiştir: Şüphesiz ki akrabalık bağı koparılır ve nimete karşı
nankörlük edilir. Şüphe yok ki Allah kalpleri birbirine yakınlaştıracak olursa
hiçbir şeyasla onları birbirlerinden uzaklaştırmaz. Sonra yüce Allah'ın:
"Sen yeryüzünde olan her şeyi toptan harcasaydın yine de kalplerini
birleştiremezdin." (Enfal, 63) ayetini okuyup şöyle dedi:
Rasulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) da şöyle buyurdu: "Akrabalık bağı Rahman (olan
Allah)'dan bir bağ, bir yakınlıktır. Akrabalık bağı (rahim) kıyamet gününde
gelerek oldukça açık seçik ve anlaşılır bir dille konuşacaktır. Kendisine
akrabalık bağını koruyup gözettiğine dair işarette bulunanı Allah da koruyup
gözetir. Kendisine akrabalık bağını kopardığına dair işarette bulunduğu kimseyi
ile Allah da (rahmetiyle) alakasını keser."
Bu Buhari ve Müslim'in
şartına göre sahih bir hadis olmakla birlikte ikisi de bu hadisi bu ifadelerle
tahriç etmemişlerdir.
Diğer Tahric: Senedi
sahihtir. ed-Durru'l-Mensur, II, 206-207'de belirtildiği üzere İbn Cerir, İbn
Ebi Hatim ve Abd b. Humeyd de buna yakın bir rivayet kaydetmişler. Ancak onlar
hadisin merfu olan bölümünü zikretmemişlerdir. Merfu olan bölümü ise Buhari,
Müslim ve başka kaynaklarda İbn Abbas'tan sabittir. Ayrıca bk. el-Cami', vı,
488
3234- * ... Bize Humeyd
et-Tavil, Enes b. Malik (r.a)’den şöyle dediğini tahdis etti: Ebu Talha ile Um
Suleym arasında bir sözlü tartışma olmuştu. Bu sebeple Ebu Talha, Ümmü Suleym'i
boşamak istedi. Bu durum Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'a ulaşınca:
"Şüphesiz ki Ümmü Suleym'i boşamak büyük bir vebaldir" buyurdu.
Bu senedi sahih bir
hadis olmakla birlikte Buhari ve Müslim bunu tahriç etmemişlerdir.
Diğer Tahric:
Mecmau'z-Zevaid, rx, 263'te belirtildiği gibi hadisi Bezzar Müsned'inde bu
yoldan tahriç etmiş ve Heysemi senedinde Ali b. Asım vardır ki zayıftır, sika
olduğu da söylenmiştir demektedir. Zehebi ise vahi bir ravidir demiştir.
**********************************************************************************
Üç tür şahıs Allah'a Dua
Ettikleri Halde Onların Duaları Kabul Edilmez
**********************************************************************************
3235- * ... Bize Şu'be,
Firas'tan tahdis etti. O eş-Şa'bi’den, o Ebu Burde'den, o Ebu Musa el-Eş'ari
(r.a)'dan, o Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den şöyle buyurduğunu nakletti:
"Üç tür şahıs vardır ki Allah'a dua ettikleri halde duaları kabul edilmez:
Nikahı altında kötü huylu bir kadın bulunmakla birlikte onu boşamayan kimse,
bir adamın bir başkası üzerinde alacak mali bir hakkı bulunduğu halde buna dair
şahit bulundurmamış kimse; aziz ve celil olan Allah da: "Mallarınızı
beyinsizlere vermeyin." (Nisa, 5) buyurmuşken malını sefih (beyinsiz)
birisine veren kimse."
Bu Buhari ve Müslim'in
şartına göre sahih bir hadis olmakla birlikte Şu'be'nin arkadaşları bu hadisi
Ebu Musa'ya mevkuf olarak zikrettiklerinden ötürü tahriç etmemişlerdir. Ancak ittifakla
Şu'be’den gelen bu hadisin bu senet ile: "Üç tür şahsa edrleri iki defa
verilir" hadisini rivayet etmişlerdir. Her ikisi de bunu ittifakla tahriç
etmişlerdir.
Diğer Tahric: Beyhaki,
Şuabu'l-İman'da (biraz sonra zikredilecek olan) mevkuf olan rivayeti de İbn Ebu
Şeybe Musannefinde, İbn Cerir ve İbnu'l-Münzir tahriç etmişlerdir. Bk.
ed-Durru'l-Mensur, II, 214. Senedi ceyyiddir. Hakim'in zikrettiği husus ile
illetlidir.
3236- * ... Bize Süfyan,
el-A'meş'ten, o el-Hakem'den, o Miksem'den, o İbn Abbas (r.a)'dan yüce
Allah'ın: "Zengin olan iffedi davransın (velayeti altındaki fakirin
malından yemekten kaçınsın.)" (Nisa, 6) Yetimin malından yemeye ihtiyacı
yoksa (böyle hareket etsin) "Fakir olan da örfe göre yesin." (Nisa,
6) Bu kimse kendi malından temel ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde yesin ki
ayrıca yetimin malına (ondan bir şeyler almaya) ihtiyaç duymasın.
Bu senedi sahih bir
hadis olmakla birlikte Buhari ve Müslim bunu tahriç etmemişlerdir.
Diğer Tahric: Hadisi
Abd b. Humeyd, İbn Cerir, İbnu'l-Münzir, İbn Ebi Hatim ve en-Nasih ve'l-Mensuh
adlı eserinde Nehhas tahriç etmiştir ki ed-Durru'l-Mensur, II, 215'te böyle
denilmektedir. Hadis sahihtir.
3237- * ... Bize Amr b.
Ebi Kays, Ebu İshak eş-Şeybani’den tahdis etti. O İkrime’den, o İbn Abbas
(r.a)’dan aziz ve celil olan Allah'ın: "Paylaştırma sırasında yakınlar,
yetimler ve yoksullar da hazır bulunurlarsa kendilerini o maldan rızıklandırın
ve onlara güzel sözler söyleyin." (Nisa, 8) buyruğu hakkında şöyle
dediğini nakletmiştir: Onlara az bir şeyler verilir eğer mal bu kadarcık bir
şeyi dahi vermeye elverişli olmayacak kadar az ise onlardan özür dilenir.
Bu senedi sahih bir
hadis olmakla birlikte Buhari ve Müslim bunu tahriç etmemişlerdir.
Diğer Tahric: Buhari,
2608'de bu anlamda ancak değişik lafızIada yer almaktadır. ed-Durru'f-Mensur,
II, 219'da belirtildiği üzere Ebu Davud, en-Nasih ve'f-Mensuh'da ve İbn
Cerir'de de yer almaktadır.
3238- ... Bize Cerir,
Ata b. es-Saib’den bildirdi. O Said b. Cubeyr’den, o İbn Abbas (r.a)’dan şöyle dediğini
nakletti: Şanı yüce Allah: "Bir de yetimin malına en güzelolandan başka
bir şekilde yaklaşmayın." (En'am, 152) ile "Şüphe yok ki zulümle
yetimlerin mallarını yiyenler karınlarına ancak bir ateş yemiş olurlar. Onlar
yakında alevli bir ateşe de gireceklerdir." (Nisa, 10) buyruğunu indirince
(İbn Abbas) dedi ki: Yanında yetim bulunan kimseler gidip yetimin yiyeceğini
kendi yiyeceğinden, içeceğini kendi içeceğinden ayırdı. Yetimin yiyecek ve
içeceğinden bir şeyler artınca onu yesin diye saklar yahutta (yemeyecek olursa)
bozulurdu. Bu halonlara ağır gelince durumu Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'a zikrettiler. Bunun üzerine yüce Allah: "Bir de sana yetimleri
sorarlar. Deki: Onları ıslah etmek hayırlıdır. Şayet onlarla bir arada
yaşarsanız onlar sizin kardeşlerinizdir." (el-Bakara, 21220) buyruğunu
indirdi. Bunun üzerine kendi yemeklerini yetimlerin yemeklerine, içeceklerini
onların içeceklerine kattılar.
Bu senedi sahih bir
hadis olmakla birlikte Buhari ve Müslim bunu tahriç etmemişlerdir.
Diğer Tahric: Ebu
Davud, 2871; Nesai, VI, 256; İbn Cerir, 4183. Ayrıca ed-Durru'l-Mensur hadisin
İbn Ebi Hatim, İbnu'l-Münzir, İbn Merduye ve Ebu'ş-Şeyh tarafından rivayet
edilmiş olduğunu (1, 456) belirtmektedir. Ata'nın hafızası karışmıştır. Cerir
ise kendisinden hafızası karıştıktan sonra hadis dinlemiştir. Ayrıca bk. Hakim,
Müstedrek, II, 318
3239- ... Bize Amr b.
Ebi Kays, Muhammed b. el- Münkedir’den tahdis etti. O Cabir b. Abdullah
(r.a)'tan şöyle dediğini rivayet etmektedir: Ben Seleme oğulları arasında hasta
iken Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) benim ziyaretime gelirdi. Bir
sefer: Ey Allah'ın Rasulü! Malımı çocuklarım arasında nasıl paylaştırayım
dedim. Bana hiçbir cevap vermedi. Bunun üzerine: "Çocuklarınız hakkında
Allah size şöyle emrediyor." (Nisa, 11) buyruğu nazil oldu.
Buhari ve Müslim,
Şu'be'nin el-Münkedir'den bu konuda bundan farklı lafızlar ile bir hadisi
ittifakla tahriç etmişlerdir. Bu da sahih bir senet olduğu halde Buhari ve
Müslim bunu tahriç etmemişlerdir.
Diğer Tahric: Buhari,
5676; Müslim, 1616; Tirmizi, 2097; İbn Mace, 2728; Ebu Davud, 2886; İbn Hibban,
Sahih, 1266 Hadis Hakim Ebu Abdullah -Allah'ın rahmeti üzerine olsun-'ın dediği
gibidir.
3240- "Bize bu
şekilde Ali b. Muhammed b. Ukbe eş-Şeybani Kufe'de haber verdi. Bize el- Heysem
b. Halid tahdis etti. Bize Ebu Nuaym tahdis etti, bize İbn Uyeyne, Amr b.
Dinar’dan şöyle dediğini nakletti: Muhammed b. Talha b. Yezid b. Rukane'yi,
Ömer b. el-Hattab (r.a)'dan şöyle dedi diye tahdis ederken dinledim: Rasulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'a şu üç hususa dair soru sormuş olmayı kendim
için kırmızı tüylü develerden daha çok arzu ederdim: Kendisinden sonraki halife
kim olacak? Mallarımızda zekatın bir hak olduğunu kabul ediyoruz ama sana onu
ödemeyeceğiz diyenlerle savaşmak helal olur mu? Ve kelalenin hükmü nedir?
Bu Buhari ve Müslim'in
şartına göre sahih bir hadis olmakla birlikte bunu tahriç etmemişlerdir.
Diğer Tahric:
Zayıftır. Çünkü Muhammed, Ömer (r.a)'a yetişmemiştir ama bunun bir kısmı farklı
bir yoldan Buhari, Müslim ve başka kaynaklarda zikredilmiştir.
ed-Durru'l-Mensur'da hadisi Abdurrezzak, İbn Ebi Ömer el-Adeni ve İbn el-Münzir
tarafından rivayet edilmiş olduğu (II, 442) belirtilmektedir. Bir sonraki
hadise de bakınız. Bir başka rivayet yolundan gelecektir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
1260- Kelale
çocuğu Olmayan Kimseye Denilir