|
HAKİM el-Müstedrek |
MUKATEB |
|
1185- Mükateb Kimse Kendisinden Azad Edilen Kadarı ile O
Oranda Hür Kimsenin Diyetini Köleliğinden Kalanın Hesabı ile de Kölenin
Diyetini Öder |
2919- ... Bize Ali b.
el- Mubarek, Yahya b. Ebi Kesir’den tahdis etti. O İkrime’den, o İbn Abbas
(r.a)’dan şöyle dediğini nakletti: Rasulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) kitabet yapmış köle hakkında hür kimsenin diyeti
ile -kitabet bedelinden ödediği miktara göre- öldürüleceği hükmünü vermiştir.
Yahya dedi ki: ikrime, İbn Abbas'tan şöyle dediğini nakletti: (Yani) ona
(ödemekle yükümlü olduğu kitabet bedelinden kalan kadarıyla) köleye uygulanan
had uygulanır.
Bu Buhari ve Müslim'in
şartına göre sahih bir hadis olmakla birlikte bunu tahriç etmemişlerdir.
Diğer Tahric: Ebu Davud,
4581; Nesai, VIII, 45; Tirmizi, 1259 has en olduğunu belirterek. [Hadisin daha
iyi anlaşılması açısından bu hadisin yer aldığı kaynaklar arasında Ebu
Davud'daki metnin tercümesini kaydetmekte fayda görüyoruz: "Rasuluilah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) öldürülen mükatebin diyeti hususunda kitabet
bedelinden ödediği kadarı ile (o oranda) hür kimsenin diyeti geri kalan
kadarıyla (o oranda) kölenin diyetinin ödeneceği hükmünü vermiştir'' -Çeviren-]
2920- ... Bize Yahya b.
Ebi Kesir, İkrime’den tahdis etti. O İbn Abbas (r.ar dan
şöyle dediğini nakletti: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurdu: "Mükateb kimse kendisinden (ki tab et bedelini ödediğinden ötürü)
hürriyete kavuşan kadarı hesabı ile hür, (diyetini) ödemediği için köle kalan
kadarı hesabıyla köle diyetini öder."
Bu Buhari'nin şartına
göre sahih bir hadis olmakla birlikte Müslim ile bunu tahriç etmemişlerdir.
2921 - ... Bize Hammad
b. Seleme, Eyyub’dan tahdis etti. O İkrime’den, o İbn Abbas (r.a)’dan rivayet
ettiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Mükatebe
yapmış bir kişi had gerektiren bir suç işleyecek yahutta bir miras alacak
olursa, hürriyete kavuşan kadarıyla miras alır ve kendisinden hürriyete kavuşan
kadarı ile de ona had uygulanır."
Bu senedi sahih bir
hadis olmakla birlikte Buhari ve Müslim bunu tahriç etmemişlerdir.
2922- * ... Bize Ma'mer,
ez-Zühri’den şöyle dediğini bildirdi: Bana Ümmü Seleme (r.anha) ile mükatebe
yapmış olan Nebhan tahdis edip dedi ki: Ben el-Beyda'ya da Ebva denilen yerde
onun devesini çekerken: Bu kim? dedi. Ben:Nebhanım dedim. Şöyle dedi: Ben senin
kitabet bedelinden ödemek üzere üzerinde kalan kısmı kardeşimin oğlu Muhammed
b. Abdullah b. Ebi Umeyye'ye evliliğinde bu suretle ona yardımcı olmak üzere
bıraktım. (Nebhan) dedi ki: Allah'a yemin ederim ebediyen bu miktarı ona
ödemeyeceğim dedim. O da şöyle dedi: Sen yemin etsen dahi benim yanıma
giremeyeceksin yahutta beni göremeyeceksin. Allah'a yemin ederim beni asla
göremeyeceksin. Çünkü ben Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ı şöyle
buyururken dinledim: "Eğer mükateb olan kişinin yanında bedelini ödeyecek
kadar mal varsa sen ondan perde arkasına saklan."
Bu senedi sahih
olmakla birlikte Buhari ve Müslim bunu tahriç etmemişlerdir.
Diğer Tahric: İbn
Mace, 2520; Ebu Davud, 3928; Tirmizi, 1261; Abdurrezzak, Musannef, 15729; İmam
Ahmed, Müsned, VI, 289; Humeydi, Müsned, 289; İbn Hibban, Sahih, 4322; Nesaİ,
es-Sünenu'lKübra, XIII, 34 - Tuhfe'de belirtildiği üzere-; Taberani, el-Kebir,
XIII, 676. Nebhan'ın sika olduğunu İbn Hibban dışında söyleyen yoktur.
2923- ... Bize Yunus b.
Ebi İshak babasından tahdis etti. O Abdullah b. Vehb'den, o Temim ed-Dari
(r.a)'dan şöyle dediğini nakletti: Ey Allah'ın Rasulü müşriklerden bir adam
Müslüman bir kimsenin vesilesi ile İslam'a girerse (durum ne olur?) Şöyle
buyurdu: "Hayatta iken de, ölümünden sonra da ona en yakın olan kişi
odur."
Bu Müslim'in şartına
göre sahih bir hadis olmakla birlikte bunu tahriç etmemişlerdir. Abdullah b.
Vehb b. Zem'a ise meşhur bir ravidir.
Bu hadisin Temim
ed-Dari'den gelen şahidi ise Kabisa b. Zueyb'in rivayet ettiği hadistir.
Diğer Tahric: Buhari
bu hadisi Temriz sigası ile mu allak olarak rivayet etmiştir. Ebu Davud, 2918;
Tirmizi, 2195; İbn Mace, 2752; İmam Ahmed, Müsned, IV, 102; Taberani, el-Kebir,
1272 vd. Hakim, Abdullah b. Vehb diyerek yanılmış bulunmaktadır. Çünkü bu
ravinin adı Zehebi'nin de dediği gibi bu haberi tahriç edenler tarafından
birden çok yerde de belirtildiği üzere Abdullah b. Mevheb'dir.
2924- Bunu bize
Ebu'l-Abbas Muhammed b. Yakub tahdis etti ... Bize Abdulaziz b. Ömer b.
Abdulaziz tahdis etti. Bize Abdullah b. Vehb el-Kuraşi, Kabisa b. Zueyb’den
tahdis etti. O Temim ed-Dari (r.a)’dan şöyle dediğini nakletti: Rasulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'a bir kimsenin vasıtasıyla Müslüman olan kişinin
durumunu sordu. O: "Hayatında da, ölümünde de o kişi ona en yakındır"
buyurdu.
2925- ... Bize İsmail b.
Uleyye, Abdurrahman b. İshak'tan tahdis etti. O ez-Zühri’den, o Muhammed b.
Cubeyr’den, o babasından, o Abdurrahman b. Avf (r.a)’dan şöyle dediğini
nakletti: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Ben
küçükken amcalarım ile birlikte Muttayyibindenilen kimselerin antlaşmasına
tanık olmuştum. Kırmızı tüylü develer karşılığında dahi olsa onu bozmak beni
memnun etmez."
Bu senedi sahih bir
hadis olmakla birlikte Buhari ve Müslim bunu tahriç etmemişlerdir.
Diğer Tahric: İbn
Adiy, el-Kamil, IV, 1610; Müsned-u Abdurrahman b. AvI, no: 12; İmam Ahmed,
Müsned, I, 193; Buhari, el-Edebu'l-Müfred, 567; Beyhaki, es-Sünenu'l-Kübra, VI,
366; İbn Hibban, Sahih, 4373 hasen bir hadistir.
2926- ... Bize Zekeriya
b. Ebi Zaide, Sa'd b. İbrahim’den tahdis etti. O Nafi' b. Cubeyr b. Mut'im’den,
o babası (r.a)’dan şöyle dediğini nakletti: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurdu: "İslam'da hilf (denilen antlaşmalara gerek) yoktur.
Cahiliye döneminde yapılmış olan her bir (dostluk ve dayanışma) antlaşmayı ise
İslam ancak onu sağlamlığını daha bir arttırır."
Bu Buhari ve Müslim'in
şartına göre sahih bir hadis olmakla birlikte bunu tahriç etmemişlerdir.
Diğer Tahric: Müslim,
2530; Ebu Davud, 2925. Hadis ile ilgili değerlendirmesinde Hakim yanılmıştır.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
1186- ilk Olarak
Nazil Olan Sure "Yaratan Rabbinin Adıyla Oku" (Diye Başlayan Alak
Suresidir)