|
HAKİM el-Müstedrek |
BUYU’ |
|
931- Erkek Devenin Dişiler Üzerine Çekilmesinin
(Karşılığında Ücret Almanın) Yasaklanışı |
2328- ... Bize İsmail b.
İbrahim, Ali b. el-Hakem'den tahdis etti. O Nafi'den, o İbn Ömer (r.a)'den
şöyle dediğini nakletti: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) erkek devenin
(ve benzeri hayvanların erkeklerinin) dişiler üzerine çekilmesi (karşılığında
ücret alınması)nı yasaklamıştır.
Bu Buhari'nin şartına
göre sahih bir senet olmakla beraber Müslim ile bunu tahriç etmemişlerdir. Ali
b. el-Hakem el-Bunani ise Basrahların en değerlilerinden sika ve güvenilir bir
ravidir.
Diğer Tahric: Buhari,
2164; Ebu Davud, 3429; Tirmizi, 1273; Nesai, VII, 310 Hadis ile ilgili
değerlendirmesinde Hakim yanılmıştır çünkü hadis Buhari'de yer almaktadır.
2329- * ... Bize Hayyan
b. Ubeydullah el-Adevi tahdis edip dedi ki: Ebu Miclez'e sarfa dair soru
sordum, bana şöyle dedi: İbn Abbas (r.a) ömrünün bir döneminde ayn ile yani
elden ele alıp teslim etmek suretiyle yapılanda bir sakınca görmez ve şöyle
derdi: Faiz ancak nesie'de (vadeli, veresiye) alışverişlerde olur derdi. Ebu
Said el-Hudri onunla karşılaşarak ona dedi ki: Ey İbn Abbas sen Allah'tan
korkmaz mısın? Ne zamana kadar insanlara faiz yedirmeye devam edeceksin.
Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ın zevcesi Ümmü Seleme'nin yanında
bulunduğu bir günde: "Canım acve türü kuru hurmayı çekiyor" dediği
sana ulaşmadı mı? Bunun üzerine Ümmü Seleme iki sa' kuru hurmayı ensardan bir
adama gönderdi. O da iki sa'a bedelolarak acve türü hurmadan bir sa'
getirmişti. Ümmü Seleme kalkıp bunu Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'a
takdim etti. Allah Rasulü o hurmayı görünce onu beğendi, bir hurma tanesini
eline aldıktan sonra durdu ve: "Bu hurma size nereden geldi?"
buyurdu. Ümmü Seleme: Ben ensardan bir adama iki sa' hurma gönderdim, o da iki
sa' hurmaya karşılık şu bir tek sa'ı getirdi. İşte bu odur, buyurun yiyin dedi.
Derhal o hurma tanesini önüne bıraktı ve şöyle buyurdu: "Bunu geri
götürün. Buna ihtiyacım yok. Kuru hurma kuru hurmaya karşılık, buğday buğdaya
karşılık, arpa arpaya karşılık, altın altına karşılık, gümüş gümüşe karşılık
elden ele teslim edilmesi, peşin olması, misli misline olması (şartıyla) alınır
satılır. Kim bundan fazlasını (alır yahut verir) ise o ribadır (faizdir)."
Sonra şöyle buyurdu:
"Ölçek ile ölçülen
ve tartılan da böyledir." Bunun üzerine İbn Abbas dedi ki:
Ey Ebu Said Allah seni
cennet ile mükafatlandırsın. Sen bana unutmuş olduğum bir hususu hatırlattın.
Allah'tan mağfiret diler ve ona tövbe ederim. Bu sebeple bundan sonra İbn Abbas
onu en ağır ve ileri derecede yasaklardı.
Bu senedi sahih bir
hadis olmakla birlikte Buhari ve Müslim bunu bu suretle tahriç etmemişlerdir.
Diğer Tahric: Buharı,
1974; Müslim, 1594-1596; İmam Malik, Muvatta, II, 632; Tirmizı, 1241; Nesitf,
VII, 271; İbn Mace, 2256-2258. Ancak hepsinde bu anlatım ile değildir. Zehebi
de: Hayyan bir parça zayıfbir ravidir ve (rivayeti) pek huccet sayılmaz
demiştir. Derim ki: Daha sonra (III, 542) İbn Abbas'ın fetva verdiği husus
dolayısıyla mağfiret dilemesine dair olayı anlatan rivayet de gelecektir.
2330- ... Bana Mahreme
b. Bukeyr babasından haber verdi. O İmran b. Ebi Enes'ten şöyle dediğini
nakletti: Ebu Ayyaş'ı şöyle derken dinledim: Sad b. Ebi Vakkas'a kabuksuz
arpanın kuru hurma karşılığında satın alınmasına dair soru sordum. Sad:
Aralarında fazlalık var mı? dedi. Onlar evet dediler. Sad: Sahih olmaz dedi.
Ayrıca Sad şunları ekledi: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'a
olgunlaşmış taze hurmanın, kuru hurma karşılığında satın alınmasına dair soru
soruldu. Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Aralarında fazlalık
(farkı) var mı?" buyurdu. Onlar:
Evet olgun taze hurma
(kuruyunca) eksilir dediler. Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bunun
üzerine: "O halde sahih olmaz" buyurdu.
Bu senedi sahih bir
hadis olmakla birlikte Buhari ve Müslim bunu tahriç etmemişlerdir.
Diğer Tahric: İmam
Malik, Muvatta, II, 624; Tirmizi, 1225; Ebu Davud, 3359; Nesai, VII, 269; İbn
Mace, 2264; İbn Hibban, Sahih, 4697. Hadis daha önce Müstedrek, 38-39'da (2311
ve 2312 numarada) geçmiş bulunmaktadır. (Dikkat ancak orada kabuksuz arpanın
hurma karşılığı değil de buğday karşılığında satılmasından söz edilmiştir.
-Çeviren-) Hadis aynı şekilde Ebu Davud et-Tayalisi, Müsned, 331, 332;
Abdurrezzak, Musannef, VIII, 32; İbn Ebi Şeybe, Musannef, VI, 182; Ebu Ya'la,
Müsned, II, 68, 141; Bezzar, Müsned, 208; Darakutni, Sünen, III, 49; Beyhaki,
es-Sünenu'l-Kübra, III, 294 Sahih bir hadistir.
2331- Bize İsrail, Simak
b. Harb'den tahdis etti. O Said b. Cubeyr'den, o İbn Ömer (r.a)'den rivayetine
göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ye [...] hakkında soru soruldu ...
Bu Müslim'in şartına
göre sahih bir hadis olmakla birlikte Buhari ile bunu tahriç etmemişlerdir.
2332- ... Bize Hammad b.
Seleme, Simak b. Harb'den tahdis etti. O Said b. Cubeyr'den, o İbn Ömer
(r.a)'den şöyle dediğini nakletti: Baki'de deve satıyordum. Dinarlarla satıyor,
dirhemler alıyordum. Dirhemlerle satıyor, Dinar alıyordum. Bundan ötürü içime
bir kurt düştü. Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ın -o Hafsa'nın evinde
iken- gittim -ya da Hafsa'nın evinden çıktığı sırada dedi- dedim ki: Ey
Allah'ın Rasulü biraz yavaşlarsan sana bir şey sormak istiyorum. Ben Baki'de
deve satıyorum. Dinarlarla satıyor dirhemler alıyorum, dirhemlerle satıyorum dinarlar
alıyorum. Allah Rasulü: "O günkü fiyatlarıyla almanda -ayrıldığınızda
aranızda alacak verecek bir şey kalmaması şartıyla- bir sakınca yoktur."
Bu Müslim'in şartına
göre sahih bir hadis olmakla birlikte Buhari ile bunu tahriç etmemişlerdir.
Diğer Tahric: Tirmizi,
1242; Ebu Davud, 3354, 3355; Nesai, VII, 281; İbn Mace, 2262. Muhtemelen doğru
olan Telhis, III, 26'da olduğu gibi bu haberin mevkuf olduğudur.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: