HAKİM el-Müstedrek |
BUYU’ |
881- Bizi Aldatan Bizden Değildir |
2198- ... Bize el-Ala b.
Abdurrahman babasından tahdis
etti. O Ebu Hureyre'den
şöyle dediğini nakletti: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir yiyecek (buğday) satan bir adamın yanından
geçti. Onu beğendi, elini içine sokunca bunun ıslak olduğunu gördü. Bunun
üzerine Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Bizi aldatan bizden değildir" buyurdu.
Bu Müslim'in şartına
göre sahih bir hadis olmakla birlikte onlar bu hadisi böylece tahriç etmemişlerdir. Hadisi ayrıca Cafer b. Ebi Kesir'in iki oğlu Muhammed ve İsmaiL,
el-Ala’dan rivayet etmişlerdir:
Diğer Tahric: Müslim, 101, 102; Tirmizi,
1315; Ebu Davud, 3452; İbn Mace, 2224. Hadis ile ilgili
değerlendirmesinde Hakim yanıImıştır.
2199- Hadisin Muhammed
b. Cafer yoluyla gelen rivayetini bize Fakih Ebu'n-Nadr ile Ebu'l-Hasan el-Anberi haber verdi ... Bize
Muhammed b. Cafer bildirdi. Bana el-Ala babasından haber verdi. O Ebu Hureyre'den şöyle dediğini
nakletti: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) pazara geldi ve yığın halinde bir buğday gördü.
Elini içine sokunca, bir ıslaklık bulması üzerine: "Dikkat edin! haberiniz
olsun, bizi aldatan bizden değildir" buyurdu.
2200- Hadisin İsmail b.
Cafer b. Ebi Kesir yoluyla gelen rivayetini de bize Da'lec b. Ahmed es-Seczi haber verdi. Bize Musa b. Harun tahdis
etti, bize Yahya b. Eyyub tahdis
etti.
Bize Ebu'l-Fadl b. İbrahim b. Muhammed b. Yezid
de tahdis etti. Bize Ali b. Hucr
tahdis edip (Yahya ile) dediler ki: Bize İsmail b.
Cafer tahdis etti. Bize el-Ala babasından tahdis etti. Onun Ebu Hureyre'den rivayet ettiğine göre Rasulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)
bir yığın buğdayın yanından geçince elini o yığının arasına soktu. Parmağı
ıslaklığa deyince: "Ey bu buğdayın sahibi! Bu ne?" buyurdu. Adam: Ona
yağmur isabet etti ey Allah'ın Rasulü dedi. Allah Rasulü: "İnsanlar görsün diye neden (ıslak olanı)
buğdayın üstüne koymadın?" buyurduktan sonra: "Bizi aldatan benden
değildir" buyurdu.
Müslim, Suheyl'in babasından, onun Ebu Hureyre'den diye rivayet ettiği Nebi (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'ın:
"Bizi aldatan bizden değildir" şeklindeki hadisini tahriç etmiştir. Bu hadislerde duruma dair açıklamayı ise Buhari ve Müslim tahriç
etmemişlerdir. Hepsi de Müslim'in şartına göre sahihtir.
2201 - * ... Bize
Abdullah b. İsa, Umeyr b. Said'den
tahdis etti. O amcasından şöyle dediğini nakletti: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Baki'e gitmişti. Çuvallar
içerisinde satılmakta olan bir buğday gördü. Elini arasına sokunca hoşuna
gitmeyen bir şey çıkardı. Bunun üzerine: "Bizi aldatan bizden
değildir" buyurdu.
Bu sahih bir hadistir.
Umeyr b. Said'in amcası ise
el-Haris b. Suveyd en-Nehai'dir.
2202- * ... Bize Ebu Cafer er-Razi, Yezid b. Ebi Malik'ten tahdis etti, bize Ebu Siba tahdis edip dedi ki: Vasile
b. el-Eska'ın evinden bir dişi deve satın aldım. Onu
alıp çıkınca, Vasile iz arım çekerek arkamdan yetişti: Ey Allah'ın kulu satın
aldın mı? dedi. Ben evet dedim. O: Peki bundaki (kusur) sana açıklandı mı? diye
sordu. Ben: Onda ne (kusur) var ki? Şüphesiz ki o semiz ve sağlığı açıkça belli
olan bir devedir dedim. O: Sen bununla yola mı çıkmak istiyorsun yoksa etini
almak için mi aldın? dedi. Ben: Bununla haccetmek istedim deyince, Vasile: Onu
geri ver dedi. Deveyi almış olan sahibi dedi ki: Allah seni ıslah etsin, ben de
bundan başka bir maksadım yoktur. Yoksa alışverişi mi benim aleyhime bozmak
istiyorsun deyince, Vasile şöyle dedi: Ben Rasulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ı
şöyle buyururken dinledim: "Herhangi bir kimseye bir şey sattığı takdirde
onda her ne (kusur) varsa onu açıklamadıkça (o satışı ona) helal olmaz. Bunu
bilen kimseye de bunu (kusurunu) açıklamadıkça ona (o satış) helal
değildir."
Bu senedi sahih bir
hadis olmakla birlikte Buhari ve Müslim bunu tahriç etmemişlerdir.
Diğer Tahric: İbn Mace,
2247 başka bir anlatım ile ve Muaviye b. Yahya
yoluyla Mekhul'den ve Süleyman b. Musa, Vasile'den yoluyla rivayet etmiştir. Bu hadis mutabaatları ve şahitleri sebebiyle hasen
bir hadistir. Ayrıca bk. Misbahu'z-Zucace, 798
2203- * ... Bize Şerik, Vail b. Davud’dan tahdis etti. O Cumey' b. Umeyr'den, o dayısı Ebu Burde'den şöyle dediğini nakletti: Rasulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e
hangi kazanç daha hoş -yahut daha faziletlidir?- diye sordu. o: "Kişinin
el emeği ile kazandığı ile mebrur (haramın karışmarlığı) her türlü alışveriştir" buyurdu.
Diğer Tahric: İmam Ahmed, Müsned, III, 466; Bezzilr, Müsned, 1258; Taberilnı,
el-Kebir, XXII, 519; Ayrıca bk. Elbilnı, Silsiletu'l-Ehadisi's-Sahiha, 607; Mecmau'z-Zevaid, IV, 60 vd.
2204- * ... Bize Süfyan es-Sevri, Vail b. Davud’dan bildirdi. O Said b. Umeyr'den, o amcasından
şöyle dediğini nakletti: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'a:
Hangi kazanç daha faziletlidir? diye soruldu. o: "Mebrur
(günah karışmamış) kazançtır" buyurdu.
Bu senedi sahih bir
hadis olmakla birlikte Buhari ve Müslim bunu tahriç etmemişlerdir. Vail b. Davud ve onun oğlu Bekr ise sika
iki ravidir. Yahya b. Main
de Said b. Umeyr'in
amcasının el-Bera b. Azib olduğunu zikretmiştir. Sevri ve Şerik rivayetlerinde ihtilaf ettikleri takdirde
hüküm Sevri'nin lehinedir.
Önceki hadise ve İbn Ebi Hatim, el-İlel, II, 443'e bakınız. İbn Ebi Hatim hadisin mürsel olmasını
tercih etmiştir.
2205- * ... Bize el-Mesudi, Vail b. Davud’dan tahdis etti. O Abaye b. Rafi b. Hadic'den, o babasından şöyle dediğini nakletti: Ey
Allah'ın Rasulü hangi kazanç daha hoş (ve helal)dir? diye soruldu. o: "Adamın eliyle kazandığı ve mebrur (günah ile karışmamış) her bir alışveriştir"
buyurdu.
Bu da Vail b. Davud'a muhalif olarak
gelmiş üçüncü bir rivayettir. Şu kadar var ki Buhari
ve Müslim el- Mesudi'den rivayet tahriç
etmemişlerdir. Onun konumu ise doğruluk konumudur.
Diğer Tahric: İmam Ahmed, Müsned, IV, 141; Taberani, Evsat, I, 135/1. Bir öncekine de bakınız.
2206- ... Bize Abdulaziz b. Muhammed, Amr b. Ebi Amr’dan tahdis
etti. O İkrime'den, onun İbn
Abbas'tan rivayet ettiğine göre bir adam on Dinar alacaklı olduğu borçlusunun
peşine kapılmış yanından ayrılmıyordu. Allah'a yemin ederim ki bana alacağımı
ödemedikçe yahut bana bir kefil getirmedikçe senden ayrılmayacağım. (İbn Abbas) dedi ki: Nebi (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) o borcu ödemeyi üzerine aldı (kefil
oldu). Sonra adam ona vaat ettiği miktar (altını) getirdi. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona:
"Bu altını nereden buldun?" deyince, o: Bir madenden dedi. Allah Rasulü: "Ona ihtiyacımız yok, onda hiçbir hayır
yoktur" buyurdu ve Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) onun
adına o borcu ödedi.
Bu senedi sahih bir hadis
olmakla birlikte Buhari ve Müslim bunu tahriç etmemişlerdir.
Diğer Tahric: Ebu Davud,
3312; İbn Mace, 2406; Taberani, el-Kebir, 11546
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
882- insanlar
Üzerinde Faiz Yemedik Kimsenin Kalmadığı Bir Zaman Gelecektir