HAKİM

el-Müstedrek

BUYU’

 

881- Bizi Aldatan Bizden Değildir

 

2198- ... Bize el-Ala b. Abdurrahman babasından tahdis etti. O Ebu Hureyre'den şöyle dediğini nakletti: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir yiyecek (buğday) satan bir adamın yanından geçti. Onu beğendi, elini içine sokunca bunun ıslak olduğunu gördü. Bunun üzerine Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Bizi aldatan bizden değildir" buyurdu.

 

Bu Müslim'in şartına göre sahih bir hadis olmakla birlikte onlar bu hadisi böylece tahriç etmemişlerdir. Hadisi ayrıca Cafer b. Ebi Kesir'in iki oğlu Muhammed ve İsmaiL, el-Ala’dan rivayet etmişlerdir:

 

Diğer Tahric: Müslim, 101, 102; Tirmizi, 1315; Ebu Davud, 3452; İbn Mace, 2224. Hadis ile ilgili değerlendirmesinde Hakim yanıImıştır. 

 

 

 

2199- Hadisin Muhammed b. Cafer yoluyla gelen rivayetini bize Fakih Ebu'n-Nadr ile Ebu'l-Hasan el-Anberi haber verdi ... Bize Muhammed b. Cafer bildirdi. Bana el-Ala babasından haber verdi. O Ebu Hureyre'den şöyle dediğini nakletti: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) pazara geldi ve yığın halinde bir buğday gördü. Elini içine sokunca, bir ıslaklık bulması üzerine: "Dikkat edin! haberiniz olsun, bizi aldatan bizden değildir" buyurdu.

 

 

2200- Hadisin İsmail b. Cafer b. Ebi Kesir yoluyla gelen rivayetini de bize Da'lec b. Ahmed es-Seczi haber verdi. Bize Musa b. Harun tahdis etti, bize Yahya b. Eyyub tahdis etti.

Bize Ebu'l-Fadl b. İbrahim b. Muhammed b. Yezid de tahdis etti. Bize Ali b. Hucr tahdis edip (Yahya ile) dediler ki: Bize İsmail b. Cafer tahdis etti. Bize el-Ala babasından tahdis etti. Onun Ebu Hureyre'den rivayet ettiğine göre Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir yığın buğdayın yanından geçince elini o yığının arasına soktu. Parmağı ıslaklığa deyince: "Ey bu buğdayın sahibi! Bu ne?" buyurdu. Adam: Ona yağmur isabet etti ey Allah'ın Rasulü dedi. Allah Rasulü: "İnsanlar görsün diye neden (ıslak olanı) buğdayın üstüne koymadın?" buyurduktan sonra: "Bizi aldatan benden değildir" buyurdu.

Müslim, Suheyl'in babasından, onun Ebu Hureyre'den diye rivayet ettiği Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ın: "Bizi aldatan bizden değildir" şeklindeki hadisini tahriç etmiştir. Bu hadislerde duruma dair açıklamayı ise Buhari ve Müslim tahriç etmemişlerdir. Hepsi de Müslim'in şartına göre sahihtir.

 

 

2201 - * ... Bize Abdullah b. İsa, Umeyr b. Said'den tahdis etti. O amcasından şöyle dediğini nakletti: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Baki'e gitmişti. Çuvallar içerisinde satılmakta olan bir buğday gördü. Elini arasına sokunca hoşuna gitmeyen bir şey çıkardı. Bunun üzerine: "Bizi aldatan bizden değildir" buyurdu.

 

Bu sahih bir hadistir. Umeyr b. Said'in amcası ise el-Haris b. Suveyd en-Nehai'dir.

 

 

 

2202- * ... Bize Ebu Cafer er-Razi, Yezid b. Ebi Malik'ten tahdis etti, bize Ebu Siba tahdis edip dedi ki: Vasile b. el-Eska'ın evinden bir dişi deve satın aldım. Onu alıp çıkınca, Vasile iz arım çekerek arkamdan yetişti: Ey Allah'ın kulu satın aldın mı? dedi. Ben evet dedim. O: Peki bundaki (kusur) sana açıklandı mı? diye sordu. Ben: Onda ne (kusur) var ki? Şüphesiz ki o semiz ve sağlığı açıkça belli olan bir devedir dedim. O: Sen bununla yola mı çıkmak istiyorsun yoksa etini almak için mi aldın? dedi. Ben: Bununla haccetmek istedim deyince, Vasile: Onu geri ver dedi. Deveyi almış olan sahibi dedi ki: Allah seni ıslah etsin, ben de bundan başka bir maksadım yoktur. Yoksa alışverişi mi benim aleyhime bozmak istiyorsun deyince, Vasile şöyle dedi: Ben Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'ı şöyle buyururken dinledim: "Herhangi bir kimseye bir şey sattığı takdirde onda her ne (kusur) varsa onu açıklamadıkça (o satışı ona) helal olmaz. Bunu bilen kimseye de bunu (kusurunu) açıklamadıkça ona (o satış) helal değildir."

 

Bu senedi sahih bir hadis olmakla birlikte Buhari ve Müslim bunu tahriç etmemişlerdir.

 

Diğer Tahric: İbn Mace, 2247 başka bir anlatım ile ve Muaviye b. Yahya yoluyla Mekhul'den ve Süleyman b. Musa, Vasile'den yoluyla rivayet etmiştir. Bu hadis mutabaatları ve şahitleri sebebiyle hasen bir hadistir. Ayrıca bk. Misbahu'z-Zucace, 798

 

 

 

2203- * ... Bize Şerik, Vail b. Davud’dan tahdis etti. O Cumey' b. Umeyr'den, o dayısı Ebu Burde'den şöyle dediğini nakletti: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e hangi kazanç daha hoş -yahut daha faziletlidir?- diye sordu. o: "Kişinin el emeği ile kazandığı ile mebrur (haramın karışmarlığı) her türlü alışveriştir" buyurdu.

 

Diğer Tahric: İmam Ahmed, Müsned, III, 466; Bezzilr, Müsned, 1258; Taberilnı, el-Kebir, XXII, 519; Ayrıca bk. Elbilnı, Silsiletu'l-Ehadisi's-Sahiha, 607; Mecmau'z-Zevaid, IV, 60 vd.

 

 

 

2204- * ... Bize Süfyan es-Sevri, Vail b. Davud’dan bildirdi. O Said b. Umeyr'den, o amcasından şöyle dediğini nakletti: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'a: Hangi kazanç daha faziletlidir? diye soruldu. o: "Mebrur (günah karışmamış) kazançtır" buyurdu.

 

Bu senedi sahih bir hadis olmakla birlikte Buhari ve Müslim bunu tahriç etmemişlerdir. Vail b. Davud ve onun oğlu Bekr ise sika iki ravidir. Yahya b. Main de Said b. Umeyr'in amcasının el-Bera b. Azib olduğunu zikretmiştir. Sevri ve Şerik rivayetlerinde ihtilaf ettikleri takdirde hüküm Sevri'nin lehinedir.

 

Önceki hadise ve İbn Ebi Hatim, el-İlel, II, 443'e bakınız. İbn Ebi Hatim hadisin mürsel olmasını tercih etmiştir.

 

 

 

2205- * ... Bize el-Mesudi, Vail b. Davud’dan tahdis etti. O Abaye b. Rafi b. Hadic'den, o babasından şöyle dediğini nakletti: Ey Allah'ın Rasulü hangi kazanç daha hoş (ve helal)dir? diye soruldu. o: "Adamın eliyle kazandığı ve mebrur (günah ile karışmamış) her bir alışveriştir" buyurdu.

 

Bu da Vail b. Davud'a muhalif olarak gelmiş üçüncü bir rivayettir. Şu kadar var ki Buhari ve Müslim el- Mesudi'den rivayet tahriç etmemişlerdir. Onun konumu ise doğruluk konumudur.

 

Diğer Tahric: İmam Ahmed, Müsned, IV, 141; Taberani, Evsat, I, 135/1. Bir öncekine de bakınız.

 

 

 

2206- ... Bize Abdulaziz b. Muhammed, Amr b. Ebi Amr’dan tahdis etti. O İkrime'den, onun İbn Abbas'tan rivayet ettiğine göre bir adam on Dinar alacaklı olduğu borçlusunun peşine kapılmış yanından ayrılmıyordu. Allah'a yemin ederim ki bana alacağımı ödemedikçe yahut bana bir kefil getirmedikçe senden ayrılmayacağım. (İbn Abbas) dedi ki: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) o borcu ödemeyi üzerine aldı (kefil oldu). Sonra adam ona vaat ettiği miktar (altını) getirdi. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona: "Bu altını nereden buldun?" deyince, o: Bir madenden dedi. Allah Rasulü: "Ona ihtiyacımız yok, onda hiçbir hayır yoktur" buyurdu ve Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) onun adına o borcu ödedi.

 

Bu senedi sahih bir hadis olmakla birlikte Buhari ve Müslim bunu tahriç etmemişlerdir.

 

Diğer Tahric: Ebu Davud, 3312; İbn Mace, 2406; Taberani, el-Kebir, 11546

 

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

 

882- insanlar Üzerinde Faiz Yemedik Kimsenin Kalmadığı Bir Zaman Gelecektir